T: Metody uczenia się wielostronnego.
Uczenie się przez przeżywanie:
- polega na stwarzaniu takich sytuacji w pracy szkolnej, w których ma miejsce wywoływanie przeżyć emocjonalnych u wychowanków – pod wpływem odpowiednio eksponowanych wartości. Przeżycie to może być wywołane treścią lub przedmiotem eksponowanym w formie obrazu, muzyki, filmu, sztuki teatralnej itp.
- polega na takim poznawaniu, czy odkrywaniu nowych wiadomości, przy których uczeń mocno angażuje się uczuciowo, powstaje osobisty stosunek do różnych wartości. W stosunku tym występują pierwiastki intelektualno-poznawcze i emocjonalno-wolicjonalne, które ułatwiają ocenę i wartościowanie rzeczywistości oraz stwarzają podłoże motywacyjne do działania
- jest przejawem stosunku podmiotu do określonych wartości
- sprawą najważniejszą w organizowaniu przeżyć jest wysoki poziom ekspozycji dzieła, czynu, wartości itp.
- efekty obejmują poznanie związane zarówno z czynami, jak i twórczością człowieka, kulturą, a co najważniejsze rozbudzają uczucia oraz wyrabiają umiejętności wartościowania i oceny. Ten sposób uczenia się zapewnia poznanie takich dziedzin kultury, których w inny sposób nie można w pełni rozumieć i poznać, przy czym ważniejsze są wartości wynikające z rozbudzenia uczuć
Uczenie się przez działanie:
- działalność praktyczna uczniów umożliwia im zastosowanie wiedzy teoretycznej, pozwala poznawać związki i zależności dotyczące określonych zjawisk i procesów. Ponadto pomaga lepiej zrozumieć i trwalej zapamiętać wiadomości oraz sprzyja rozwojowi ich samodzielności.
- może przyjmować różną postać. Najmniej kształcącą jest ta jego odmiana, która zmierza do opanowania tylko samych czynności, bez wiązania ich z podstawami naukowymi. Wartościowsze jest działanie, w którym stosuje się wiązanie teorii z praktyką i praktyki z teorią, gdyż obok opanowania umiejętności i nawyków następuje rozszerzenie i utrwalenie wiedzy, ukazanie jej znaczenia itp. Najwyżej trzeba stawiać działanie łączące w sobie stronę orientacyjną ze stroną informacyjną, a jednocześnie apelujące do samodzielności działającego, zmuszające go do formułowania i rozwiązywania problemów praktycznych, do twórczości
Uczenie się przez odkrywanie:
- punktem wyjścia uczenia się przez odkrywanie jest sytuacja problemowa, która inspiruje ucznia do poszukiwania i formułowania problemu, wytwarzania pomysłów, rozwiązywania i ich weryfikacji. Istotną czynnością uczniów – z chwilą stworzenia sytuacji problemowej jest dostrzeżenie problemu, a następnie jego sformułowanie. Czynność ta wymaga posiadania wiedzy na określony temat, odpowiedniego doświadczenia, a głównie pewnego rozwoju wyobraźni.
- w rozwiązywaniu problemu występują trzy podstawowe czynności:
Wytwarzanie pomysłów, czyli hipotez, oraz uzasadnianie każdej z nich na podstawie posiadanej wiedzy w celu selekcji i przyjęcia hipotezy najbardziej prawdopodobnej, wymaga to dużej giętkości myślenia, rozwiniętej wyobraźni i dużej pomysłowości
Weryfikacja empiryczna hipotezy na podstawie wyników obserwacji, eksperymentu lub – w warunkach humanistycznych – analizy porównawczej odpowiednich materiałów, np. źródeł historycznych, encyklopedii, podręczników szkolnych itp
Zastosowanie oryginalnych pomysłów w nowych działaniach umysłowych i praktycznych
Uczenie się przez przyswajanie:
- może odbywać się na drodze pośredniej lub bezpośredniej.