FUNKCJA AKUMULACJI KAPITAŁOWEJ – podstawowa funkcja ubezpieczeń – przejawia się na płaszczyźnie technicznej i ekonomicznej

Na płaszczyzna technicznej – następuje repartycja finansowych skutków zdarzeń losowych objętych ochroną ubezpieczeniową w ramach określonej wspólnoty ryzyka czyli ubezpieczyciel tworzy wspólnotę ryzyka, zbiera składki od osób narażonych na podobne ryzyko wypadku ubezpieczeniowego. Tworzy rezerwy – rezerwy techniczno – ubezpieczeniowe – są przeznaczone na wypłatę przyszłych odszkodowań i świadczeń.

Na płaszczyźnie ekonomicznej – w ramach sektora ubezpieczeniowego gromadzone są fundusze, które przez długi czas nie są wykorzystane na przeznaczone dla nich cele. Te czasowo wolne środki pieniężne są inwestowane. Wielkość tych inwestycji musi odpowiadać rezerwom techniczno – ubezpieczeniowym, musi stanowić pokrycie tych rezerw.

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ NIE MOŻE W SPOSÓB DOWOLNY INWESTOWAĆ, ALE MUSI PRZESTRZEGAĆ OKREŚLONE ZASADY:

Zasada bezpieczeństwa – środki te mają w przyszłości być wypłacone w formie odszkodowań i świadczeń, zakład ubezpieczeń musi dbać aby inwestycje nie były ryzykowne. Określane są limity lokowanych środków w poszczególne środki finansowe.

Zasada rentowności – zakład lokuje po to aby nastąpił wzrost wartości inwestycji.

Zasady zachowania płynności środków – inwestycje powinien charakteryzować odpowiedni stopień płynności. Ubezpieczenia można podzielić na majątkowe (roczne) zakład ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność wypłaty odszkodowania za szkody które wydarzą się w ciągu trwania umowy ubezpieczenia. Zakład ubezpieczeń musi dostosować charakter inwestycji do charakteru zobowiązań. W przypadku zakładów ubezpieczeń na życie lokaty mają charakter długoterminowy,

FUNKCJA REDYSTRYBUCYJNA – związana jest z ideą ubezpieczeń. Przejawia się tym iż następuje gromadzenie środków a następnie ich podział w celu wypłaty odszkodowań czy świadczeń. Poprzez ubezpieczenia następuje podział dochodu narodowego (wtórny podział).

Działalność redystrybucyjna ma specyficzne cechy :

-jest ograniczona podmiotowo – jej zasięgiem objęte są osoby znajdujące się pod ochroną ubezpieczeniową.

-liczba podmiotów świadczących na rzecz funduszu ubezpieczeniowego wielokrotnie przewyższa liczbę podmiotów korzystających ze świadczeń z tego funduszu.

-redystrybucja ta dokonuje się w czasie i przestrzeni – redystrybucja w czasie dokonuje się gdy zakłady ubezpieczeń gromadzą rezerwy gdy szkodowość maleje, te rezerwy są wykorzystywane gdy szkodowość wzrasta. Redystrybucja w przestrzeni dokonuje się ponieważ występują różnice w wysokości szkodowości między różnymi regionami (nie chodzi tylko o regiony kraju, ale również następuje redystrybucja na arenie międzynarodowej).

FUNKCJA STYMULACYJNA ubezpieczeń polega na wykorzystywaniu przepływów strumieni pieniężnych związanych z operacjami ubezpieczeniowymi do stworzenia bodźców oddziałujących na podmioty narażone na ryzyko. Przejawem realizacji takiej funkcji są bonusy i malusy.

FUNKCJA KONTROLNA – polega na tym iż na podstawie obserwacji strumieni pieniężnych związanych z operacjami ubezpieczeniowymi uzyskuje się informację o przebiegu procesów gospodarczych czyli można powiedzieć że na bazie strumieni odszkodowań można wnioskować o tym co się dzieje w zakresie działań gospodarczych (czy te działania przebiegają w sposób bezpieczny, czy istnieje ryzyko)

FUNKCJA WYCHOWAWCZA – przejawia się w tym, że ubezpieczenia skłaniają do przezornego przewidywania przyszłych zdarzeń (zjawisk). Przejawia się również tym że ubezpieczenia skłaniają do oszczędzania. Ubezpieczenia realizują się poprzez wspólnotę ryzyka, w tym przejawia się funkcja wychowawcza, występuje solidarność w ramach wspólnego ryzyka.

Ubezpieczenia działają wg określonych zasad. Zasady są ściśle z funkcjami związane. Im w większym zakresie będą przestrzegane zasady tym lepiej będą realizowane funkcje ubezpieczeń.

ZASADY UBEZPIECZEŃ:

wymagania stawiane świadczonym usługom ubezpieczeniowym

wtórne względem funkcji ubezpieczeń

charakter imperatywny (bezwzględnie obowiązujący) lub postulatywny (dobrze byłoby żeby były przestrzegane, jeśli te zasady będą przestrzegane to ubezpieczony i gospodarka narodowa odniosą korzyści)

podstawowe zasady: realność, pełność i powszechność ochrony ubezpieczeniowej

inne zasady: szybkości wypłat odszkodowań i świadczeń (związek z zasadą pełności), koncesjonowanie działalności ubezpieczeniowej, ograniczenia poza ubezpieczeniowej działalności zakładów ubezpieczeń, nadzoru państwa nad działalności ubezpieczeniową

ZASADA SZYBKOŚCI WYPŁAT ODSZKODOWAŃ – ma związek z zasadą pełności – im szybciej zostanie wypłacone odszkodowanie czy świadczenie tym szybciej nastąpi pełne pokrycie szkody.

ZASADA KONCESJONOWANIA – warunki stawiane podmiotom które chcą prowadzić działalność ubezpieczeniową:-odpowiednie kapitały,-wymogi osobowe – nie każdy może być w zarządzie zakładu ubezpieczeń, dotyczące niekaralności, -wykształcenia, doświadczenia zawodowego,

-wymogi o charakterze formalnym – trzeba przedstawić plan działalności, odpowiadają dokumentację,

Spełnienie tych wymogów jest sprawdzany przez organ nadzoru (Komisja Nadzoru Finansowego)

ZASADA OGRANICZENIA POZA UBEZPIECZENIOWEJ DZIAŁALNOŚCI– podmiot który prowadzi działalność ubezpieczeniową nie może zajmować się żadną inną działalnością.

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ MA TEŻ ZASADĘ ODPOWIEDZIALNOŚCI tzw. za pierwsze ryzyko – polega na tym że każda szkoda wyrównywana jest w pełni przy czym granicą odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń jest suma ubezpieczenia czyli ryzyko które jest przedmiotem ubezpieczenia jest dzielona na 2 części; pierwsza część – ryzyko ubezpieczone – szkoda pokrywana jest w pełni, druga cześć – ryzyko nieubezpieczone – szkoda nie jest pokrywana wcale.

ZASADY OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ

Realność (gwarancje prawne, gwarancje ekonomiczne) Realność – pewność, gwarancja urzeczywistnienia prawa do otrzymania odszkodowania ubezpieczeniowego, prawdziwa rękojmia tego prawa

Pełność( aspekty techniczne, aspekty ekonomiczno-prawne) Pełność – zapewnienie ubezpieczonym takiego poziomu finansowego wyrównania strat losowych jaki w danych warunkach możliwy jest do osiągnięcia

Powszechność( podmiotowa,przedmiotowa) Powszechność – stworzenie takich organizacji i zasad funkcjonowania ubezpieczeń aby zabezpieczały każdej zainteresowanej w ubezpieczeniu jednostce możliwości korzystania z tego urządzenia w miarę potrzeb

ZASADA PEŁNOŚCI OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ – ma zastosowanie tylko w odniesieniu do ubezpieczeń majątkowych, bo tylko w tych ubezpieczeniach mamy do czynienia ze szkodą i odszkodowaniem.

ZASADA REALNOŚCI OCHRONY UBEZPIECZENIOWE:

- o realności ochrony ubezpieczeniowej świadczy postępowanie zakładu ubezpieczeń względem ubezpieczającego,- rozpatrywania jako: stopień pokrycia rzeczywistej szkody przez odszkodowanie (wskaźnik realności ochrony ubezpieczeniowej,- stopień pewności otrzymania odszkodowania w celu wyrównania szkody sytuacja, w której ubezpieczający może – nie popełniając błędu z punktu widzenia ekonomicznego i prawnego – liczyć na to, że strata losowa zostanie mu wyrównana przez zakład ubezpieczeń w granicach ubezpieczenia i zgodnie z obowiązującymi go warunkami. L. Pokorzyński,

- charakter imperatywny – ubezpieczenie stoi i pada wraz z realnością ochrony ubezpieczeniowej. L. Pokorzyński (jeśli ta zasada nie będzie przestrzegana to ubezpieczenie straci sens, mogą również wystąpić szkody społeczne jak i gospodarcze. Ochrona ubezpieczeniowa musi być realna)

- na pojęcie realności ochrony ubezpieczeniowej składają się łącznie gwarancje ekonomiczne i prawne. (te dwa rodzaje gwarancji muszą występować jednocześnie, jeśli będzie występowała tylko jedna z tych gwarancji ochrona ubezpieczeniowa nie będzie realna)

PRAWNE I EKONOMICZNE GWARANCJE REALNOŚCI OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ

Gwarancje prawne mają uchronić przed:

-zwłoką w wypłacie odszkodowania (ustalone w przepisach prawnych terminy wypłat),

- nieuzasadnioną odmową jego wypłaty (możliwość uruchomienia aparatu sądowego i egzekucyjnego),

- niewłaściwym ustaleniem jego wysokości (ustalone metody obliczania),

- rola instytucji rzecznika ubezpieczonych ,

- rola organu nadzoru (kontrola OWU) – Komisja Nadzoru Finansowego – sprawdza (kontroluje) treść - -- ogólnych warunków ubezpieczenia,

- przepisy prawne: ustawa o działalności ubezpieczeniowej (obowiązek doręczenia OWU i przedstawienia różnic między postanowieniami umowy a OWU) oraz kodeks cywilny (zasada contra preferentes).

Zakład ubezpieczeń ma obowiązek wypłacić odszkodowanie w ciągu 30 dni od daty zawiadomienia zakładu ubezpieczeń o wypadku ubezpieczeniowym części niespornej. Część sporna odszkodowania zakład ubezpieczeń powinien jak najszybciej wyjaśnić wszelkie spory, jeśli zostaną wyjaśnione i w ciągu 14 dni zakład ma obowiązek wypłacić resztę odszkodowania – dla ubezpieczeń dobrowolnych

Dla ubezpieczeń obowiązkowych – niesporna część odszkodowania – 30 dni; część sporna po wyjaśnieniu – nie później niż w ciągu 90 dni.

Metody obliczania odszkodowania: Gwarancje ekonomiczne stanowi odpowiednia zasobność zakładu ubezpieczeń w fundusze o charakterze indemnizacyjnym:

- rola nadzoru: kontrola płynności i wypłacalności zakładów ubezpieczeń,

- ważne: składka, kapitały, rezerwy, lokaty, reasekuracja,

- ekonomiczne gwarancje wspiera funkcjonowanie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Podstawowym strumieniem pieniężnym zakładu ubezpieczeń są składki. Do ustalenia składek (taryf) ubezpieczeniowych zwykle zatrudnia się aktuariuszy. Ważne żeby składka nie była za wysoka ( nie może być za wysoka – zakład utraci klientów) ani za niska (nie może być za niska bo zakład ubezpieczeń utraci płynność).

Składki mają wystarczyć na pokrycie kosztów a także odpowiednich świadczeń.

KAPITAŁY WŁASNE zakładu ubezpieczeń mają charakter gwarancyjny (nie mogą być wykorzystywane do bieżącej działalności).

REZERWY – źródło przyszłych odszkodować i świadczeń, ich wysokość ustala aktuariusz

REASEKURACJA – ubezpieczenie ubezpieczyciela – odpowiednia polityk reasekuracyjna będzie decydowała o tym czy zakład ubezpieczeń działa bezpieczny.

GWARANCJE EKONOMICZNE – w ramach upadku zakładu ubezpieczeń pokrywane są odszkodowania i świadczenia z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego tylko związane z ubezpieczeniami obowiązkowymi. Jeśli upadnie zakład ubezpieczeń na życie to wypłacane jest świadczenie z Funduszu w wysokości 50 % ale do pewnej określonej kwoty.

RODZAJE ZAKŁADÓW UBEZPIECZEŃ:

- zakłady ubezpieczeń majątkowych – realność ochrony ubezpieczeniowej jest uzależniona od cen ubezpieczonych obiektów, jeśli w momencie kalkulacji składki wiadomo że ceny wzrosną w okresie ubezpieczenia to można ten fakt uwzględnić w składce. Jeśli w trakcie trwania umowy ubezpieczający może zwrócić się do zakładu ubezpieczeń o tzw. doubezpieczenie.

- zakłady ubezpieczeń na życie – ustala na jakiej podstawie będą urealniane świadczenia, a drugi problem kto w jakim zakresie będzie ponosił skutki urealnienia świadczeń. Świadczenia urealniane są na podstawie wskaźników cen, utrzymania, są stosowane polisy dynamiczne (w rocznicę zawarcia umowy zakład ubezpieczeń proponuje ubezpieczonemu podwyższenie sumy ubezpieczenia o wskaźnik równy wskaźnikowi inflacji – za tym idzie podwyżka składki ubezpieczeniowej). Finansowe skutki urealnienia świadczenia ponosi ubezpieczyciel, po to prowadzi działalność inwestycyjną, lokacyjną aby miał środki na wypłatę świadczeń. Są takie produkty ubezpieczeń na życie które przerzucają to ryzyko na ubezpieczającego – ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (to takie ubezpieczenie z tytułu którego Sładka jest dzielona na 2 części, część składki przeznaczona jest na pokrycie ryzyka a druga część jest inwestowana, o podziale tej składki decyduje ubezpieczający, ale decyduje też w jakie instrumenty będzie inwestowana ta inwestycyjna część składki, jest ona lokowana w fundusze kapitałowe o różnym poziomie ryzyka np. pieniężne, akcyjne, dłużne. Ponieważ decyzja należy do ubezpieczającego to on ponosi ryzyko. Wysokość świadczenia uzależniona jest od tego jaka będzie stopa zwrotu.

SZKODY – wszelki uszczerbek majątku osoby poszkodowanej (wg kodeksu cywilnego)

Szkody bezpośrednie: straty (rzeczywiste uszczuplenie majątku oraz koszty konieczne w związku z wystąpieniem szkody)

Szkody pośrednie: utracone korzyści tj.:- szkody przyszłe,- utrata osiągniętego dochodu,

- utrata spodziewanego zysku (ubezpieczenie utraty zysku – dołączane do ubezpieczenia od ognia dla firm).

OCHRONA UBEZPIECZENIOWA powinna umożliwiać każdemu ubezpieczającemu – bez względu na jego status prawno – ekonomiczny – taki finansowy poziom pokrycia strat losowych, jaki wynika z jego indywidualnej potrzeby oraz na jaki pozwalają w danych warunkach istotne względy polityki gospodarczej i społecznej państwa.

Poziom ubezpieczenia określa stosunek sumy ubezpieczenia do wartości przedmiotu ubezpieczenia. W zależności od relacji tych wielkości może wystąpić:

- niedoubezpieczenie, gdy suma ubezpieczenia jest niższa niż wartość przedmiotu ubezpieczenia

- ubezpieczenie w pełnej wartości, gdy suma ubezpieczenia jest równa wartości przedmiotu ubezpieczenia

- nadubezpieczenie, gdy suma ubezpieczenia jest wyższa niż wartość przedmiotu ubezpieczenia.

SUMA UBEZPIECZENIA – suma która zostanie zapisana w umowie, górna granica odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń

wartość przedmiotu ubezpieczenia – faktyczna wartość, ile danej chwili przedmiot ubezpieczenia jest wart.

Ubezpieczenie dwu lub wielokrotne – występuje gdy ten sam przedmiot ubezpieczenia jest ubezpieczony w więcej niż u jednego ubezpieczyciela.

Ubezpieczenie w pełni pokryje szkodę w przypadku ubezpieczenia w pełnej wartości i nadubezpieczenia

INSTRUMENTY KTÓRE KORYGUJĄ WYSOKOŚĆ ODSZKODOWANIA:

- udział własny ubezpieczającego w szkodzie – polega na tym, że ubezpieczający w każdym przypadku partycypuje (uczestniczy) w części powstałej szkody; każda szkoda jest dzielona na 2 części; jedna jest pokrywana przez zakład ubezpieczeń, druga przez ubezpieczonego. Ten udział własny jest określany jako procent szkody. Ma wpływ na wysokość składki ubezpieczeniowej – to znaczy że jeśli zakład ubezpieczeń zaproponuje umowę w której nie jest przewidziany udział własny a składka jest wysoka możemy zaproponować udział procentowy - składka będzie mniejsza.

- franszyza – może występować w dwóch rodzajach:

A)Franszyza integralna (warunkowa) – oznacza granice poniżej której zakład ubezpieczeń nie jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania. Jeśli wysokość szkody przekroczy te granice wówczas zakład ubezpieczeń pokrywa całą szkodę – tak jakby tej franszyzy w ogóle nie było. Celem franszyzy integralnej jest uwolnienie zakładu ubezpieczeń od odpowiedzialności za szkody drobne, które nie uzasadniają nakładów związanych z postępowaniem likwidacyjnym.

B)Franszyza redukcyjna polega na tym że odszkodowanie zawsze ulega zmniejszeniu o określony procent lub kwotę. Uzasadnieniem franszyzy redukcyjnej jest potrzeba wyłączenia z odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń szkód drobnych które praktycznie są szkodami losowymi ale wynikają z ubytków naturalnych takich jak wysychanie, parowanie ubezpieczonych towarów a także z ewentualnych różnic wagowych, które mogą występować przy ładunkach masowych.

ZASADA POWSZECHNOŚCI OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ:Zasada ta zawiera wskazanie, aby organizacja i funkcjonowanie ubezpieczeń zabezpieczały każdej zainteresowanej w ubezpieczeniu jednostce możliwość korzystania z tego urządzenia w miarę potrzeb, a więc w odniesieniu do interesujących ją przedmiotów i realnie zagrażających jej ryzyk.

SĄ 2 DEFINICJE RYZYKA ZAAKCEPTOWANE PRZEZ KOMISJĘ TERMINOLOGII UBEZPIECZENIOWEJ

A)Niepewność co do nastąpienia określonego zdarzenia w warunkach istnienia dwóch lub więcej możliwości

B)Ryzykiem nazywa się określoną osobę lub przedmiot

KLASYFIKACJA RYZYKA

Ryzyko finansowe i niefinansowe

Jeżeli konsekwencje realizacji ryzyka można ująć przy pomocy parametrów finansowych nazywamy to ryzyko nazywamy ryzykiem finansowym. W przeciwnym wypadku występuje ryzyko niefinansowe.

Ryzyko statyczne i dynamiczne

Jeśli ryzyko jest pochodną zmiany (wynika ze zmian technologicznych) to takie ryzyko nazwiemy dynamicznym. Natomiast takie rodzaje ryzyka statycznego to ryzyko, które nie jest uzależnione od zmian.

Ryzyko czyste i spekulatywne

Ryzyko czyste (wynikającym z natury rzeczy) – to takie ryzyko, którego konsekwencją wystąpienia jest strata, natomiast jeśli to ryzyko nie wystąpi to straty też nie będzie (np. pożar, powódź).

W przypadku ryzyka spekulatywnego konsekwencją wystąpienia takiego ryzyka jest albo poniesienie straty albo osiągnięcie zysku (np. gra na giełdzie)

Ryzyko fundamentalne i partykularne: Są 3 kryteria:- ilościowe – określa zakres jego oddziaływania,- jakościowe – określa możliwości jego kontroli,- źródeł ryzyka.

Ryzyko fundamentalne to taki rodzaj ryzyka, który ma wpływ na dużą liczę podmiotów, czasem na całe społeczeństwa, pozostaje poza kontrolą pojedynczych podmiotów, a źródłem mogą być przyczyny ekonomiczne, społeczne, polityczne, może być też rezultatem działania sił przyrody np. ryzyko inflacji.

Ryzyko partykularne powoduje straty w skali indywidualnej, można je częściowo kontrolować, a jego źródła tkwią najczęściej w aktywności pojedynczych podmiotów np. rabunek, ubóstwo, kradzież. Może również wynikać z przyczyn od jednostki niezależnych np. utonięcie statku.

Ryzyko osobowe i majątkowe (Podział prawnego rodzaju ubezpieczeń)

Ryzyko osobowe – powoduje uszczerbek w dobrach osobistych człowieka (np. zdrowie, życie, zdolność do pracy)

Ryzyko majątkowe – dotyczy majątku, na to ryzyko składa się ryzyko rzeczowe czyli polegające na zniszczeniu, utracie czy uszkodzeniu określonej rzeczy.

Ryzyko rzeczowe nie wyczerpuje pojęcia ryzyka majątkowego, na ryzyko majątkowe składa się również ryzyko związane z prawami majątkowymi (ryzyko związane z aktywami) oraz ryzyko związane z zobowiązaniami (zobowiązania związane z odpowiedzialnością cywilną, związane z pasywami).

Kontrola rzeczowa może następować poprzez:

- unikanie ryzyka (indywidualną, świadomą odmowę akceptacji nawet chwilowego ryzyka – np. sprzedaż tylko za gotówkę.

Negatywna metoda kontroli ponieważ hamuje postęp i rozwój.

- podejmowanie działań prewencyjnych – prewencja polega na podejmowaniu działań mających na celu zapobieganie ich częstotliwości i rozmiaru:- środki techniczne (czujniki dymu, ruchu),- środki ekonomiczne mające oddziaływać na poszczególne podmioty aby działały w sposób bezpieczny,- środki prawne (przepisy prawne) nakładające odpowiedzialność na sprawców szkody, nakładające sankcje,

aktywne zatrzymanie ryzyka ma miejsce w sytuacji gdy organizacja w pełni zdając sobie sprawę z występującego ryzyka decyduje się go na siebie przyjąć całkowicie lub częściowo

Czynniki determinujące decyzję o aktywnym zatrzymaniu ryzyka przez organizację:- rozmiary i częstotliwość występowania szkód,- wielkość podmiotu,- wartość jego majątku,- sytuacja finansowa,- posiadanie zdolności do pełnego pokrycia maksymalnego prawdopodobnego kosztu związanego z danym ryzykiem,- preferencje właścicieli i osób zarządzających podmiotem.

CZĘŚCIOWE PRZENIESIENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI za finansowanie strat na inny podmiot to dyspersja ryzyka. Ma miejsce kiedy finansowe skutki realizacji ryzyka zostaną rozłożone na grupę podmiotów np. ktoś prowadził działalność 1-osobową i założy spółkę.Natomiast całkowitego przeniesienia odpowiedzialności można dokonać poprzez działania organizacyjne (łączenie, fuzja przedsiębiorstw) albo prawne (transfer ryzyka poprzez umowę albo też poprzez odpowiednie klauzule w kontrakcie np. walutowe, cenowe) poprzez zawarcie umowy ubezpieczenia.Ubezpieczenie jest to urządzenie gospodarcze zapewniające pokrycie przyszłych potrzeb majątkowych wywołanych u poszczególnych jednostek przez odznaczające się pewną prawidłowością zdarzenia losowe w drodze rozłożenia ciężaru tego pokrycia na wiele podmiotów, którymi te same zdarzenia zagrażają.

PODSTAWOWĄ FUNKCJĄ UBEZPIECZEŃ JEST:

FUNKCJA OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ – ubezpieczenia dają poczucie bezpieczeństwa osobom ubezpieczonym (zakład ubezpieczeń przyjmuje ryzyko od ubezpieczonego) w literaturze przedstawia jako funkcja kompensacyjna czy wyrównawcza.

Ubezpieczenia dają możliwość skompensowania (wyrównania) skutków zdarzeń losowych (szkody). Bierzemy materialne aspekty ubezpieczeń.Na ten aspekt ochronny składa się nie tylko odszkodowanie ale również poczucie bezpieczeństwa. Zakład ubezpieczeń część składki przeznacza na rezerwy.

FUNKCJA PREWENCYJNA zapobieganie powstawaniu i rozszerzaniu się wypadków ubezpieczeniowych podlegają też na tłumieniu i zmniejszaniu natężenia ich działania; można wyodrębnić prewencję:

- ogólną – która jest realizowana przez przepisy,- w formie działania gospodarczego.

Działania prewencyjne dokonują się przez:

- działania finansowe, zakład ubezpieczeń ma obowiązek tworzenia funduszu prewencyjnego, który przeznaczony jest na badania naukowe, wdrożeniowe, doraźne akcje np. budowa wałów przeciwpowodziowych, szczepienia ogólne, badania lekarskie. 1% składki jest odkładany na cele zapobiegawcze

- środki techniczno – ubezpieczeniowe – przepisy bezpieczeństwa zakłady ubezpieczeń określają przepisy dotyczące stanu bezpieczeństwa obiektu przyjmowanego do ubezpieczenia. Przepisy te dotyczą również stanu bezpieczeństwa przedmiotu w czasie trwania umowy np. ubezpieczenie mieszkania, przeprowadzanie kontrole przeciw pożarowe

Odmowa wypłaty ubezpieczenia na skutek niedbalstwa albo naruszenia przepisów bezpieczeństwa. Jeśli ubezpieczony nie podejmie akcji ratunkowej, zakład może zmniejszyć albo odmówić wypłaty odszkodowania.

UDZIAŁ WŁASNY ubezpieczającego w szkodzie ma na celu skłonienie ubezpieczonego do większej dbałości o stan ubezpieczonego mienia. Polega on na tym, że po wprowadzeniu udziału własnego do umowy zakład ubezpieczeń ma prawo nie pokryć całości szkody, część szkody pozostawia bowiem do pokrycia we własnym zakresie przez ubezpieczonego. (Jeśli udział własny wg umowy wynosi 10%, a szkoda wyniesie 1000 zł to zakład ubezpieczeń pokryje 90%, a ubezpieczony 10%)

Udział własny ma wpływ na wysokość składki ubezpieczeniowej.

SUMA UBEZPIECZENIA – DZIAŁANIA I FUNKCJE

Bezwzględna górna granica świadczenia: (nie dostaniemy więcej odszkodowania niż podana w umowie kwota ubezpieczenia)

Górna granica odpowiedzialności

- PER CAPITA z tytułu jednego wypadku art. 294 1-2 k.m (z tyt. 1 wypadku, ale też suma ub. Może dotyczyć danego ryzyka,)

- Górna granica odpowiedzialności ubezpieczyciela za okres ubezpieczenia, niezależnie od liczny wypadków KONSUMPCA SUMY art. 824 par. 1k.c.

PODSTAWA OBLICZENIA SKŁADKI- STOPA SKŁADKI BRUTTO ALBO TARYFOWA STOPA SKŁADEK

SKŁADKA – świadczenie pieniężne, które ubezpieczający jest obowiązany zapłacić ubezpieczycielowi za udzielenie ochrony ubezpieczeniowej w ciągu okresu ubezpieczenia.

STOPA SKŁADKI (STAWKA) – liczba jednostek pieniężnych przypadających na każde 1000 lub 100 jednostek pieniężnych sumy ubezpieczeń (w ujęciu rocznym). Podawana jest w:Promilach (1000 jednostek),

Procentach (100 jednostek).

TARYFA SKŁADEK – uporządkowany zbiór stóp składek odpowiadający wszystkim typowym rodzajom ryzyka (przedmiotom i niebezpieczeństwom), występującym w danym rodzaju ubezpieczenia. Oraz:

- Wysokość rabatów (bonusów – rabaty, obniżki składki),- Tablice frakcyjne dla obliczania składek za ubezpieczenia krótkoterminowe (krótsze od roku) albo do obliczenia składek może służyć metoda pro rata temporis (proporcjonalnie do okresu ubezpieczenia),

- Wysokość dodatków (malusy – zwyżki składki, dodatki do składki).

SKŁADKA BRUTTO (PRZYPISANA) – łączna suma składek taryfowych należnych od ogółu ubezpieczających za cały okres obrachunkowy (rok kalendarzowy) (składka przypisana do umowy)

SKŁADKA NETTO (TZW. SKŁADKA SPRAWIEDLIWA) – suma składek brutto pomniejszona o koszty obsługi ubezpieczeń (administracyjne), o koszty tworzenia rezerw, koszty akwizycji (pozyskania ubezpieczenia) i inne koszty działalności zakładu ubezpieczeń.

SKŁADKA PRZYPISANA NETTO – składka zarobiona na udziale własnym ubezpieczyciela (po uwzględnieniu kosztów reasekuracji)

DEFINICJE UMOWY UBEZPIECZENIA

Bennett, 79: Umowa, na mocy której jedna strona – zwana ubezpieczycielem – zobowiązuje się za ustalonym wynagrodzeniem „płaconym” przez drugą (ubezpieczającego) zapłacić odszkodowanie albo jego ekwiwalent w razie zajścia pewnego uzgodnionego zdarzenia.

Fontanie, 52:Ubezpieczenie jest umową pomiędzy ubezpieczającym a ubezpieczycielem który zobowiązuje się za wynagrodzeniem wypłacić osobie ubezpieczonej świadczenie pieniężne na wypadek staty wywołanej pewnym zdarzeniem przyszłym oraz przez siłę wyższą

Besson, 1:Umowa ubezpieczenia w znaczeniu ścisłym (wąskim) to umowa pomiędzy ubezpieczającym a ubezpieczycielem który zobowiązuje się za wynagrodzeniem dostarczyć świadczenie pieniężne uprawnionemu na wypadek zrealizowania się określonego ryzyka.

CECHY UMOWY UBEZPIEZENIA

Nazwaną – jest ustawowo uregulowana (art. 805-834 k.c. oraz art. 262-307 k.m.).Konsensualną – dochodzi do skutku poprzez samo złożenie zgodnych oświadczeń woli przez strony (solo consensu).

Odpłatną – świadczenie ubezpieczyciela ma zawsze charakter odpłatny (odpłatność wyraża należna składka

Dwustronnie zobowiązującą – obie strony są wobec siebie wierzycielami i dłużnikami w zależności od tego, czy chodzi o składkę czy świadczenie ubezpieczeniowe

Najwyższej dobrej wiary (contractus uberrimae fedei) – strony darzą się najwyższym zaufaniem: ubezpieczający składa ubezpieczycielowi prawdziwe oświadczenia i informacje. Ubezpieczyciel nei stosuje „nieuczciwych praktyk” i kruczków prawnych pozbawiających ubezpieczającego ochrony

Adhezyjną – (przystępowanie) większość umów jest zawierana poprzez przystąpienie ubezpieczającego do ukształtowanej już w swej treści (przez OWU) umowy.

Stałej współpracy kontraktowe – strony ściśle w sposób ciągły ze sobą współpracują, zarówno przed zawarciem umowy (art. 815 par.1 k.c.) w czasie jej trwania (art. 815 par 2 i 816 par 1-2 k.c.) jak i po nastąpieniu wypadku (art. 826 k.c.)

Subiektywnie losową – o losowości tej umowy możemy mówić wyłącznie z punktu widzenia poszczególnych osób ubezpieczonych nie zaś z punktu widzenia zakładu ubezpieczeń

Synalagmatyczną (wzajemną) (wg teorii ponoszenia ryzyka).Kauzalną – umowa jest nieważna, jeśli nie istnieje przedmiot ochrony, w zachowaniu którego ubezpieczający posiada interes.

TRYBY ZAWIERANIA UMOWY UBEZPIECZENIA

Tryb ofertowy (najczęściej stosowany)

- Prosty – ubezpieczający składa ofertę w praktyce najczęściej na standardowym formularzu zakładu ubezpieczeń. Przyjmuje się, że zakład udziela ochrony zgodnie z postanowieniami ogólnych warunków ubezpieczeń (OWU), Umowa może być również zawarta drogą milczącego akceptu – ubezpieczający składa wniosek i w ciągu 14 dni nie dostaje żadne odpowiedzi na ten wniosek od zakładu ubezpieczeń oznacza to że zakład ubezpieczeń zaakceptował ten wniosek. Kiedy wniosek jest złożony ustnie umowa nie może być zawarta drogą milczącego akceptu, umowę ubezpieczenia na życie również nie można zawrzeć drogą milczącego akceptu.

- Złożony – jeżeli zakład chce zaproponować ubezpieczającemu zawarcie umowy na warunkach odbiegających na niekorzyść od treści wniosku lub OWU, musi w terminie 14 dni od złożenia wniosku przedstawić ubezpieczającemu kontrofertę, oraz zwrócić uwagę na niekorzystne postanowienia na piśmie. Ubezpieczający ma siedmiodniowy termin na sprzeciw lub aprobatę nowych warunków ubezpieczenia.

Tryb rokowaniowy - Strony stopniowo uzgadniają treść kontraktu, a zawarcie umowy następuje wówczas, gdy dojdą do porozumienia co do wszystkich postanowień umownych, które były przedmiotem rokowań

Tryb przetargowy - W tym trybie strona poszukująca ochrony ubezpieczeniowej ogłasza przetarg, czyli zaprasza do składania ofert, precyzując przy tym co najmniej czas, miejsce, przedmiot i warunku przetargu. Oferty składane są przez ubezpieczycieli, a ubezpieczający wybiera najkorzystniejszą. W określonych przypadkach jest obowiązkowy – kiedy zostaną spełnione warunki określone w ustawie o zamówieniach publicznych.

POLISA UBEZPIECZENIOWA – dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczeniowej:

- Zakład ubezpieczeń, - Ubezpieczający,- Przedmiot,- Suma ubezpieczenia,- Czas trwania ubezpieczenia,

- Wysokość ubezpieczenia,- Wysokość składki,- Ogólne warunki ubezpieczenia,- Indywidualne klauzule,

Dowodem przedłużenia umowy jest pokwitowanie że opłacono składkę na następny okres.

Różnego rodzaju polisy ubezpieczeniowe: - Jednostkowe, - Zbiorowe,- Grupowe,- Generalne.

Polisy generalne można podzielić na: (w transporcie i różnego rodzaju przedsiębiorstwach)

- zwykłe – dotyczą wielu określonych przedmiotów czy transakcji aktualnie istniejących albo takich które mogą się pojawić w trakcie trwania ubezpieczenia. Przedmiotowy zakres, faktyczną wartość ubezpieczenia i wysokość składki ustala się ex post na podstawie raportów ubezpieczającego albo też na podstawie prowadzonego przez niego dziennika ubezpieczeń, gdzie na bieżąco rejestrowane są obiekty oraz transakcje podlegające ubezpieczeniu. Tego rodzaju polisy stosowane są często w ubezpieczeniach typu cargo, czyli ubezpieczeniach ładunku w transporcie, ponieważ występuje duża liczba pojedynczych transakcji,

- obrotowe – mogą obejmować globalnie, całość transportu w trakcie ubezpieczenia albo mogą dotyczyć określonej części transportu, na określonej trasie. Wartość ubezpieczeniową a także składkę ustala się po zakończeniu bieżącego okresu ubezpieczenia na podstawie informacji zawartych w księgach handlowych,

- odpisowe – z góry ustala się przewidywaną wartość przesyłek, którą traktuje się jako sumę ubezpieczenia i na jej podstawie ustala składkę. Wartość zrealizowanych przesyłek na bieżąco odpisuje się od zadeklarowanej sumy ubezpieczenia, z chwilą wyczerpania sumy ubezpieczenia to ubezpieczenie ustaje i może być wznowione przez zgłoszenie nowej sumy i opłacenie dalszej składki.

Polisy jednostkowe – dotyczą przedmiotów jednej osoby, jej dóbr osobistych, wyróżnia się tutaj polisy:

- imienne – wystawiana na nazwisko (nazwę) ubezpieczającego, który posiądzie prawa i obowiązki wynikające z tej umowy,

- na okaziciela – osobą uprawnioną do roszczenia wypłaty odszkodowania jest osoba posiadająca polisę, która jednak musi udowodnić że ochrona ubezpieczeniowa dotyczy jej interesów majątkowych,

- na zlecenie – uprawnienia wynikające z polisy na zlecenie mogą być przenoszone na inne osoby poprzez oświadczenie ubezpieczającego zamieszczone na polisie nazywane imposem.

UPOSAŻONY – osoba która jest wymieniona w polisie ubezpieczeniowej, dostanie ona świadczenie po śmierci ubezpieczonego, można uposażyć każdą osobę (niekoniecznie ktoś z rodziny), jeśli się nie wyznaczy uposażonej ma zastosowanie postępowanie spadkowe.

UPRAWNIONA OSOBA TRZECIA (to nie to samo co uposażony): - nabywca (np. rzeczy), - wierzyciel hipoteczny z tytułu ubezpieczenia obciążonej nieruchomości,- poszkodowany na tle ubezpieczenia OC,

- cesjonariusz i zastawnik wierzytelności ubezpieczeniowej.

DEKLARACJA RYZYKA UBEZPIECZENIOWEGO – systemy

Wyjaśnienie- Przy zawieraniu umowy ubezpieczenia ubezpieczający ma obowiązek podać do wiadomości ubezpieczyciela – zgodnie z prawdą – wszelkie okoliczności mające wpływ na ocenę ryzyka (niebezpieczeństwa).

System anglosaski- Obowiązek deklaracji spontanicznych: ubezpieczający – nawet bez uprzednich zapytań ze strony ubezpieczyciela – powinien informować o wszelkich okolicznościach, które ą lub powinny mu być znane.System kontynentalny- System „odpowiedzi na pytania”: obowiązek deklaracji dotyczy tylko znanych ubezpieczającemu okoliczności, o które pytał ubezpieczyciel (w formularzu wniosku – oferty albo innych pismach).System mieszany- Ubezpieczający odpowiada zgodnie z prawdą na pytania ubezpieczyciela, ale ponadto jest obowiązany zwrócić uwagę ubezpieczyciela na okoliczności jego zdaniem ważne, choćby ubezpieczyciel o nie nie pytał.

OBOWIĄZEK NOTYFIKACJI RYZYKA – ubezpieczający ma informować zakład ubezpieczeń o wszystkich zmianach jaki następują w okolicznościach występowania ryzyka. Wszelkie istotne zmiany musza być podawane do wiadomości zakładu ubezpieczeń. Ten obowiązek nie dotyczy ubezpieczeń na życie.

OBOWIĄZEK RATOWANIA – w przypadku jeśli ubezpieczony nie podejmie akcji ratowniczej i na skutek tego powiększy się szkoda, zakład ubezpieczeń może odmówić wypłaty odszkodowania. Trzeba zabezpieczyć możliwość dochodzenia roszczeń od sprawców szkody. Zakład ubezpieczeń pokrywa koszty ratunku.

Okres ubezpieczenia:- Formalny – okres obowiązywania umowy,- Materialny – okres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń,- Techniczny – okres składkowy.

Te 3 okresy wcale nie muszą się ze sobą pokrywać. Mogą zaczynać się i kończyć w różnych terminach. Różnicuje je karencja. Może wystąpić również karencja dodana – zakład ubezpieczeń odpowiada za skutki które pojawiły się w czasie trwania umowy.

POWSTANIE I WYGAŚNIĘCIE STOSUNKU UBEZPIECZENIA

Wyjaśnienie: Źródłem powstania prawnego stosunku ubezpieczenia jest zawarcie umowy. Z kolei rozwiązanie umowy powoduje wygaśnięcie tego stosunku. Jednakże może to nastąpić także z innych przyczyn.

Inne przyczyny:- Upływ okresu na który zawarto umowę,

- Śmierć lub utrata pełnej zdolności do czynności prawnych ubezpieczającego oraz likwidacja czy upadłość zakładu ubezpieczeń,

- Abandon – występuje w ubezpieczeniach morskich i polega na zrzeczeniu się przez ubezpieczającego na rzecz zakładu ubezpieczeń praw do przedmiotu ubezpieczenia w zamian za wypłatę pewnej sumy ubezpieczenia,

- „odpadnięcie” interesu ubezpieczeniowego (np. zniszczenie, zużycie lub utrata przedmiotu ochrony),

- Wyczerpanie sumy ubezpieczenia lub sumy gwarancji,

- Wykup polisy w ubezpieczeniu na życie,

- Niezapłacenie składki w terminie (z wyjątkiem ubezpieczeń obowiązkowych) lub raty składki (tylko wtedy gdy umowa bądź OWU) taki skutek zastrzegły. Warunki ubezpieczeń obowiązkowych.

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE są obok opieki społecznej oraz zabezpieczenia społecznego istotnym elementem polityki socjalnej państwa. Ubezpieczenia społeczne jako całokształt środków, działań czy instytucji przy pomocy których społeczeństwo stara się zabezpieczyć swoich obywateli przed groźbą niezaspokojenia podstawowych potrzeb społecznie uznanych za ważne.

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE I GOSPODARCZE mają te same cele i spełniają te same funkcje, a więc to co najważniejsze je łączy. Spełniają podstawową funkcję ochrony ubezpieczeniowej a zatem zapewniają bezpieczeństwo finansowe, umożliwiają kompensowanie skutków zdarzeń losowych (zarówno tych o charakterze negatywnym jak i tych o charakterze pozytywnym gdy ich nastąpienie (realizacja) powoduje powstanie potrzeb majątkowych).

W obydwu przypadkach następstwa tych zdarzeń losowych są kompensowane z funduszu ubezpieczeniowego który tworzony jest ze składek ubezpieczeniowych.

Ale obok podobieństwa celów i funkcji między tymi ubezpieczeniami występuje wiele różnic.

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE A UBEZPIECZENIA GOSPODARCZE.

Towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych na zasadach non profit, działa zgodnie z zasada wzajemności (prawa kontraktowe wiążą się a prawami partnerskimi – każdy członek jest ubezpieczonym, każdy ubezpieczony jest członkiem towarzystwa).

Ubezpieczeniowa spółka akcyjna ma charakter komercyjny, musi mieć kapitały własne na poziomie wyższym niż każda inna spółka akcyjna.

Kapitały ubezpieczeniowej spółki akcyjnej mają charakter gwarancyjny (nie mogą być wykorzystane do bieżącej działalności). W podziale zysku uczestniczą nie tylko akcjonariusze ale również mogą uczestniczyć niektórzy ubezpieczeni np. jeśli prowadzi ubezpieczenia na życie może oferować polisy z udziałem zysku.

METODA REPARTYCYJNA – istota tkwi w tym iż bezpośrednio z nagromadzonych składek wypłacane są odszkodowania.

METODA KAPITAŁOWA – składki są gromadzone a następnie inwestowane i źródłem finansowania odszkodowań są nie tylko składki ale również korzyści z dokonanych inwestycji

UBEZPIECZENIA GOSPODARCZE ZOSTAŁY PODZIELONE W ZAŁĄCZNIKU DO USTAWY UBEZPIECZENIOWEJ NA DWA DZIAŁY:

A) dział pierwszy – ubezpieczenia na życie,

B) dział drugi – pozostałe ubezpieczenia osobowe i ubezpieczenia majątkowe.

Między tymi działami występują istotne różnice zarówno o charakterze organizacyjnym, techniczno - ubezpieczeniowym, a także finansowym.

Podział na dwa działy wynika z zastosowania zasady rozdzielności branż ubezpieczeniowych, przestrzeganie tej zasady postulują dyrektywy europejskie. Zgodnie z tą zasadą występuje zakaz prowadzenia przez jednego ubezpieczyciela ubezpieczeń działu pierwszego (na życie) i ubezpieczeń działu drugiego (osobowych i majątkowych), zakaz ten ma uniemożliwić wykorzystanie środków pochodzących z ubezpieczeń długoterminowych w celu pokrycia niedoborów w innych ubezpieczeniach.

UBEZPIECZENIA NA DOŻYCIE – świadczenie jest wypłacane kiedy ubezpieczony dożyje wieku określonego w polisie. UBEZPIECZENIA MIESZANE (na życie i na dożycie) – zakład ubezpieczeń ma pewność że będzie musiał wypłacić świadczenie.

PODZIAŁ NA UBEZPIECZENIA OSOBOWE I MAJĄTKOWE, DOKONYWANE ZE WZGLĘDU NA PRZEDMIOT UBEZPIECZENIA:- ubezpieczenia osobowe – dobra osobiste człowieka,

- ubezpieczenia majątkowe – przedmiotem ubezpieczenia są konkretne dobra materialne a także bieżące lub przyszłe aktywa oraz pasywa podmiotu ubezpieczenia. Zgodnie z art. 21 Kodeksu Cywilnego.

UBEZPIECZENIA GOSPODARCZE:

osobowe:- pozytywne i negatywne zdarzenia losowe,-prawa niemajątkowe,- umowna suma ubezpieczenia zależna od woli stron i możliwości finansowych,- świadczenia,- dotyczy osób fizycznych,

majątkowe- - negatywne zdarzenia losowe,- prawa i obowiązki majątkowe,- suma ubezpieczenia a wartość przedmiotu ubezpieczenia,- odszkodowanie,- dotyczy osób fizycznych, prawnych i innych jednostek.

MIANEM NIESZCZĘŚLIWEGO WYPADKU określa się zdarzenie:- spowodowane przez siły działające z zewnątrz,- występujące niezależnie (wbrew) woli poszkodowanego,- nagle,- powodujące trwały uszczerbek na zdrowiu w następstwie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia albo powodujące śmierć osoby ubezpieczonej.

PODZIAŁ UBEZPIECZEŃ WG KRYTERIUM LICZBY PODMIOTÓW OBJĘTYCH OCHRONĄ UBEZPIECZENIOWĄ:- ubezpieczenia zbiorowe – to takie w których ryzyka jednego rodzaju zostają pokryte przez objęcie większej liczby podmiotów (przedmiotów) jedną umową ubezpieczenia. Przedmiotem ubezpieczenia zbiorowego będzie kilka obiektów albo przedmiotów,

- ubezpieczenia grupowe – ich cechą jest to iż umowa takiego ubezpieczenia obejmuje wiele osób z których każda jest ubezpieczona na własny rachunek.

STOSUNEK UBEZPIECZENIA możemy zdefiniować jako stosunek cywilno prawny wiążący zakład ubezpieczeń czyli ubezpieczyciela z ubezpieczającym na podstawie którego ubezpieczyciel jest zobowiązany do wypłacenia odszkodowania albo innego świadczenia w razie nastąpienia wypadku ubezpieczeniowego zaś ubezpieczający jest zobowiązany do przestrzegania warunków ubezpieczenia i opłacenia określonej składki.

CECHY STOSUNKU UBEZPIECZENIA

- kwalifikowany – przynajmniej jedna strona (zakład ubezpieczeń) musi mieć odpowiednie kwalifikacje. Ta cecha oznacza że jedną ze stron jest zakład ubezpieczeń który ma odpowiednie zezwolenie na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej.

- odpłatny – na ubezpieczającym ciąży obowiązek opłacenia składki ubezpieczeniowej.

- masowy – żaden pojedynczy stosunek ubezpieczenia nie mógłby istnieć bez wielkiej liczby takich stosunków prawnych.

- adhezyjny (adhezja – przyleganie, przystępowanie) oznacza iż większość stosunków ubezpieczenia polega na przystąpieniu ubezpieczającego do warunków określonych przez zakład ubezpieczeń.

- trwały (ciągły) – stosunek ubezpieczenia trwa przez wyznaczony czas.

- dwustronnie zobowiązujący – w jego wyniku dla obu stron stosunku powstają określone zobowiązania.

- kauzalny (causa cavendi) – przyczynowy – stosunek jest nieważny jeśli nie istnieje przedmiot ochrony .w zachowaniu którego ubezpieczający ma swój interes.

WYPADEK UBEZPIECZENIOWY- Przewidziane w umowie ubezpieczenia zdarzenia losowe z którego nastąpieniem ekspektatywa (oczekiwanie) ubezpieczającego, mająca za przedmiot spodziewane świadczenie pieniężne od zakładu ubezpieczeń przeradza się w wierzytelność ubezpieczeniową, czyli skonkretyzowane prawo podmiotowe o charakterze majątkowym.

Cechy: - zdarzenie przyszłe – następujące po zawarciu umowy ubezpieczenia (wyjątek art. 806 par1 k.c.).

- zdarzenie niepewne – nastąpienie bądź nie wypadku niema wpływu na byt prawny umowy ubezpieczenia.

- zdarzenie prawne – jego zajście powoduje przekształcenie ekspektatywy prawa majątkowego w wierzytelność ubezpieczeniową (do czasu wystąpienia wypadku ubezpieczający miał tylko oczekiwanie).

ZDARZENIE LOSOWE: Są to obiektywne (realne) stany świata zewnętrznego, będące skutkiem urzeczywistnienia się określonych ryzyk, powodujące stany bądź zwiększone potrzeby finansowe u osoby, w stosunku do której dane zdarzenie się zrealizuje.

Cechy:- masowość – występujące w skali losowość,- statystyczna prawidłowość – posługując się rachunkiem prawdopodobieństwa jesteśmy w stanie określić czy takie zdarzenie wystąpi,- możliwe, lecz niekonieczne (mogą, lecz nie muszą nastąpić),- nadzwyczajne (stanowią odstępstwo od normalnego biegu „rzeczy”),- „losowe” (nie można z góry przewidzieć, kogo „dotkną”),- niezależne od woli poszkodowanego.