Przedmiot: Współczesne systemy polityczne (ćwiczenia)

Prowadzący: mgr Julia Anna Grochocka

Forma zajęć	Zagadnienia
Ćwiczenia 1 2 godz.	Wprowadzenie 1.1.Pojęcie systemu politycznego, elementy oraz funkcje 1.2.Przesłanki historyczne i współczesne uwarunkowania rozwoju systemów politycznych 1.3.Typologie współczesnych systemów politycznych. Kryteria klasyfikacji: ze względu na charakter reżimu politycznego (państwo demokratyczne, totalitarne, autorytarne) ze względu na zasady organizacji aparatu państwowego (monarchia i republika, systemy prezydialne i parlamentarne systemy parlamentarno-gabinetowy, gabinetowo-parlamentarny, prezydencki, mieszany, parlamentarno-komitetowy) ze względu na struktury terytorialno-administracyjne państwa (państwo unitarne, złożone, autonomia)
Ćwiczenia 2 2 godz.	Systemy wyborcze Pojęcie systemu wyborczego Elementy systemu wyborczego Typologia systemów wyborczych (ordynacja): Systemy większościowe: Procedury większości względnej Procedury większości absolutnej (system powtórnego głosowania, system alternatywnego głosowania) Systemy proporcjonalne System reprezentacji proporcjonalnej wg list partyjnych (system uporządkowanej listy bez możliwości wyboru, system uporządkowanej listy z pojedynczym fakultatywnym głosem, system nieuporządkowanej listy z jednym głosem , system nieuporządkowanej listy ze skumulowanym głosem) System pojedynczego głosu przechodniego Systemy mieszane (system semiproporcjonalny) Formuła wyborcza: Formuła d’Hondta Formuła Saint-Lagué Metoda Hare’a Metoda Droopa Metoda Imperiali Metoda Hagenbacha-Bischoffa (H-B)
Ćwiczenia 3 2 godz.	Polityczne konsekwencje systemów wyborczych 3.1.Systemy większościowe System większości względnej w USA System pluralistyczny Wielkiej Brytanii System dwuetapowych wyborów we Francji 3.2.Systemy proporcjonalne Reprezentacja proporcjonalna (RP) według listy partyjnej w Holandii; formuła d’Hondta Spersonalizowana reprezentacja proporcjonalna Królestwa Szwajcarii; formuła H-B System pojedynczego głosu przechodniego (STV) Irlandii 3.3.Systemy mieszane 3.3.1. Dwa Głosy dla Każdego Wyborcy w Niemczech 3.3.2. System wyborczy Republiki Włoskiej 3.3.3. System wyborczy Izraela
Ćwiczenia 4 2 godz.	4. Partie i systemy partyjne na świecie 4.1. Definicje i geneza partii 4.2. Funkcje partii politycznych 4.3. Ewolucja modelu partii 4.4. Instytucjonalizacja partii politycznych 4.5. Główne rodziny partii politycznych (konserwatywne, liberalne, socjaldemokratyczne, chrześcijańsko-demokratyczne, komunistyczne) 4.6. Nowe tendencje w polityce partyjnej (znaczenie ruchów społecznych, partie ekologiczne, skrajnej prawicy, populistyczne) 4.7. Pojęcie systemu partyjnego 4.8. Typologie systemów partyjnych 4.9. Diada lewica-prawica
Ćwiczenia 5 2godz.	5. Systemy polityczne wybranych państw*** Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Stany Zjednoczone Ameryki Republika Włoska Republika Federalna Niemiec Rzeczpospolita Polska; Republiki nadbałtyckie: Republika Litewska, Republika Łotewska, Republika Estońska Republika Francuska
Ćwiczenia 6 2 godz.	6.1. Sytemy polityczne cd. Konfederacja Szwajcarska Federacja Rosyjska Kraje skandynawskie: Królestwo Szwecji, Królestwo Norwegii, Republika Finlandii, Królestwo Danii Królestwo Hiszpanii Republika Portugalska Republika Grecka
Ćwiczenia 7 2 godz.	Zaliczenie pisemne

***właściwa klasyfikacja systemu politycznego, charakterystyka egzekutywy, legislatywy, judykatywy (relacje pomiędzy poszczególnymi rodzajami władz, funkcje, kompetencje), procedura wyboru poszczególnych władz (w szczególności konkretne stanowiska – głowa państwa, szef rządu), system partyjny i partie polityczne we współczesnym parlamencie, osoby pełniące najważniejsze funkcje w państwie podane z nazwiska, rodzaj parlamentu (bikameralny/jednoizbowy), czynne i bierne prawo wyborcze

Literatura podstawowa:

Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001.

Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnej Europy, Warszawa 2006.

Olszewski H., Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa-Poznań 1986.

Sarnecki P., Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Warszawa 2007.

Sarnecki P., Ustrój Unii Europejskiej i ustroje państw członkowskich, Warszawa 2007.

Sobolewska-Myślik K., Partie i systemy partyjne na świecie, Warszawa 2010.

, Wrocław 1992.

Systemy polityczne Europy Środkowej i Wschodniej: perspektywa porównawcza, red. A. Antoszewski, Wrocław 2006.

, Lublin 2005.

Świeca J.,
, Kielce 2003.

Wojtaszczyk K. A., Współczesne systemy polityczne, Warszawa 1996.

Współczesne systemy polityczne, red. M. Żmigrodzki, B. Dziemidok-Olszewska, Warszawa 2007.

Literatura uzupełniająca:

Izdebski H., Historia administracji, Warszawa 2000.

Leksykon politologii, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Wrocław 2002.

Strona internetowa Comparative Political Studies, http://cps.sagepub.com, A. Lijphart, Typologies of Democratic Systems.

Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz. U. 1997, Nr 98, poz. 604, z późn. zm.).

Ustroje państw współczesnych, red. W. Skrzydło, Lublin 2000.

Wojtaszczyk K. A., Kompendium wiedzy o państwie i prawie, Warszawa 2000.

Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, red. B. Szmulik, M. Żmigrodzki, Lublin 2002.

Warunki zaliczenia przedmiotu:

• Obecności

• Aktywność – przygotowanie minimum jednego wystąpienia

• Zaliczenie pisemne