Zaka偶enia bakteryjne sk贸ry
Przez ca艂e 偶ycie cz艂owieka, od momentu narodzin, na sk贸rze oraz b艂onach 艣luzowych obecne s膮 r贸偶norodne bakterie. Mo偶emy w艣r贸d nich wyr贸偶ni膰 flor臋 rezyduj膮c膮 czyli obecn膮 przez ca艂y czas, flor臋 czasowo rezyduj膮c膮 i flor臋 przej艣ciow膮- obecn膮 tylko sporadycznie. W okolicach ods艂oni臋tych g贸rnej cz臋艣ci cia艂a przewa偶aj膮 bakterie gram-dodatnie (g艂贸wnie gronkowce), w fa艂dach sk贸rnych i dolnej cz臋艣ci cia艂a rezyduj膮 g艂贸wnie bakterie gram-ujemne. Na obecno艣膰 flory bakteryjnej na sk贸rze du偶y wp艂yw ma pH powierzchni - kwa艣ny odczyn sk贸ry, kt贸ry faworyzuje mniej szkodliwe bakterie, chroni w ten spos贸b przed flora chorobotw贸rcz膮.
Flora rezyduj膮ca (sta艂a)
gronkowiec bia艂y
mikrokoki
ziarniaki Gram-dodatnie
maczugowce
beztlenowe propionibakterie, g艂贸wnie w okolicach uj艣膰 mieszk贸w w艂osowych
lipofilny dro偶d偶ak (Malassezia furfur)-obecny w okolicy twarzy, g贸rnej cz臋艣ci klatki piersiowej.
Flora przej艣ciowa
Gronkowce koagulazoujemne i koagulazodadatnie(oko艂o5-20%)nosiciele
Paciorkowce ropne niehemolizuj膮ce
Gronkowiec z艂ociste(twarz, szyja, r臋ce)
Ziarniaki Gram-ujemne (pachwiny, pachy, okolice p艂ciowe)
Miejscowa obrona sk贸ry przed zaka偶eniem
Wysychanie powierzchniowe
Nienasycone kwasy t艂uszczowe, zawarto艣膰 wody w warstwie rogowej
Kwa艣ne pH
Sta艂e z艂uszczanie warstwy rogowej nask贸rka
Obecno艣膰 prawid艂owej flory bakteryjnej
Bakteryjne zaka偶enia sk贸ry;
Zaka偶enia gronkowce
Zaka偶enia paciorkowcowe
Zaka偶enia mieszane paciorkowcowo-gronkowcowe
Zaka偶enia o innej etiologii
Charakterystyka gronkowc贸w:
Wytwarzaj膮 wiele enzym贸w destrukcyjnych m.in.koagulaz臋, nukleazy, hialuronidaz臋, lizozym
Niekt贸re wytwarzaj膮 beta-laktamazy, kt贸re inaktywuj膮 penicyliny, co powoduje oporno艣膰 na antybiotyki penicylinopochodne
Wiele szczep贸w gronkowc贸w wytwarza szereg toksyn: cytotoksyny, toksyny leukocytolityczne, toksyn臋 wstrz膮su toksycznego, toksyn臋 z艂uszczaj膮c膮, entero-toksyny powoduj膮ce zatrucia pokarmowe
Wywo艂uj膮 ropne zapalenia sk贸ry, g艂贸wnie dotycz膮c膮 przydatk贸w, toksyczn膮 nekroliz臋 nask贸rka, a tak偶e zapalenie p艂uc, szpiku kostnego, zatrucia pokarmowe
Charakterystyka paciorkowc贸w
G艂贸wnymi patogenami s膮 paciorkowce grupy A(Streptococcus pyogenes), kt贸re nale偶膮 do beta-hemolizuj膮cych (czyli posiadaj膮cych zdolno艣膰 do hemolizy krwi)
Mog膮 pochodzi膰 ze 艣rodowiska zewn臋trznego (du偶a zaka藕no艣膰),z jamy nosowo-gard艂owej,a tak偶e z plwociny, a nawet z krwi w przypadku posocznicy
Produkuj膮 szereg enzym贸w, np.Dna-za, streptokinaza, streptolizyna 0 (na kt贸rej opiera si臋 odczyn ASO)
Wytwarzaj膮 tak偶e szereg toksyn: egzotoksyny pirogenne ,toksyna erytrogenna (wywo艂uj膮ca rumie艅 w p艂onicy)
S膮 odpowiedzialne za ropne zaka偶enia sk贸ry, zapalenia gard艂a, p艂onic臋, gor膮czk臋 reumatyczn膮, k艂臋buszkowe zapalenie nerek, posocznice po艂ogowe, wstrz膮s septyczny
Zapalenie mieszka w艂osowego ( Folliculitis) Jest to stan zapalny uj艣cia mieszka mieszka w艂osowego, kt贸ry w dalszym etapie mo偶e szerzy膰 si臋 na ca艂y mieszek w艂osowy i jego otoczenie.
Etiopatogeneza
Zaka偶enie jest wywo艂ane przez gronkowce, najcz臋艣ciej gronkowiec z艂ocisty lub gronkowiec nask贸rkowy
Cz臋艣ciej wyst臋puje u m臋偶czyzn
Do艣膰 cz臋sto wyst臋puje u dzieci
Epidemiologia - Czynnikami predysponuj膮cymi s膮: wzmo偶one rogowacenie uj艣膰 mieszk贸w w艂osowych, dra偶nienie mechaniczne, przewlek艂a miejscowa kortykosterydoterapia, stosowanie opatrunk贸w okluzyjnych, choroby sk贸ry przebiegaj膮ce ze 艣wi膮dem, kosmetyki, zw艂aszcza na bazie oleju.
Objawy kliniczne:
wykwitem pierwotnym jest p臋cherzyk ropny, cz臋sto przebity w艂osem, otoczony r膮bkiem zapalnym.
lokalizacja: twarz, sk贸ra g艂owy ow艂osionej, g贸rna cz臋艣膰 tu艂owia, wyprostne powierzchnie ko艅czyn g贸rnych i dolnych, po艣ladki.
zmiany te mog膮 by膰 pojedyncze lub zgrupowane
w przypadku rozleg艂ych, licznych zmian mo偶e doj艣膰 do powi臋kszenia okolicznych w臋z艂贸w ch艂onnych.
R贸偶nicowanie
tr膮dzik pospolity
tr膮dzik posterydowy
przymieszkowe wykwity krostkowe pochodzenia zawodowego
zmiany przymieszkowe zwi膮zane z przewlek艂ym przyjmowaniem preparat贸w jodu i bromu
Leczenie:
pojedyncze zmiany: miejscowo roztwory, aerozole lub ma艣ci z antybiotykami (mupirocyna, neomycyna, bacytracyna, erytromycyna, tetracyklina.)
zmiany rozleg艂e:nale偶y wykona膰 posiew ze zmian sk贸rnych i zastosowa膰 antybiotyki doustne zgodnie z antybiogramem lub preparaty sulfonamidowe
Fig贸wka, przewlek艂e ropne zapalenie mieszk贸w w艂osowych (Sycosis staphylogenes, Follicculitis chronica) Jest to odmiana ropnego zapalenia mieszk贸w w艂osowych o przewle艂ym przebiegu
Etiopatogeneza: Zaka偶enie jest wywo艂ane przez gronkowce.
Epidemiologia: czynnikami predysponuj膮cymi s膮 ogniska zaka偶enia na b艂onach 艣luzowych nosa i jamy ustnej oraz w obr臋bie uszu, fig贸wka wyst臋puje wy艂膮cznie u m臋偶czyzn
Objawy kliniczne
Zmiany krostkowe, grudkowe, a nawet rozmi臋kaj膮ce ropne guzy
W艂osy w obr臋bie zmian daj膮 si臋 艂atwo usun膮膰 w wyniku zniszczenia mieszk贸w w艂osowych
Zmiany najcz臋艣ciej ust臋puj膮 bez 艣ladu, niekiedy w wyniku uszkodzenia brodawek w艂osowych mog膮 pozostawa膰 zanikowe blizny
Lokalizacja: okolica ow艂osionej sk贸ry twarzy, rzadziej sk贸ra g艂owy
Leczenie: jest do艣膰 trudne i czasoch艂onne ze wzgl臋du na cz臋st膮 oporno艣膰 bakterii na antybiotyki, stosuje si臋 antybiotyki og贸lne i miejscowe zgodnie z wynikami posiewu ze zmian sk贸rnych, korzystnie na przebieg leczenia wp艂ywaj膮 r贸wnie偶 witaminy z grupy B, kwas askorbinowy, w przypadku niepowodze艅 antybiotykoterapii wskazane jest d艂ugotrwa艂e stosowanie Biseptolu, szczeg贸lnie istotne jest zachowanie higieny, odka偶enie przyrz膮d贸w do golenia i nieu偶ywanie maszynki elektrycznej.
Czyrak, czyraczno艣膰 (Furunkulus ,Furunkulosis) Jest ostrym, ropnym zapaleniem mieszka w艂osowego z wytworzeniem nacieku zapalnego i czopa martwiczego. Liczne czyraki okre艣la si臋 poj臋ciem czyraczno艣ci. W wyniku zlania si臋 kilku blisko siebie po艂o偶onych czyrak贸w powstaje czyrak gromadny.
Etiopatogeneza:
zaka偶enie jest wywo艂ane przez gronkowce, najcz臋艣ciej gronkowiec z艂ocistego
do zaka偶enia mo偶e doj艣膰 z zewn膮trz ( np. kontakt z zaka偶onymi osobami, ubraniami) lub z wewn膮trzustrojowych ognisk zaka偶enia (np. jama nosowa)
Epidemiologia
Jest to do艣膰 cz臋ste zaka偶enie, mo偶e wyst膮pi膰 w ka偶dym wieku
Zmiany s膮 zazwyczaj pojedyncze, ale mog膮 si臋 grupowa膰 (czyrak gromadny) ,lub wyst臋powa膰 licznie(czyraczno艣膰)
czynniki predysponuj膮ce: mikrourazy, ogniska zaka偶enia, obni偶enie odporno艣ci, cukrzyca (maceracja nask贸rka), atopowe zapalenie sk贸ry, oty艂o艣膰, choroby nerek, niedobory immunologiczne, wyniszczenie og贸lne
Objawy kliniczne: Pocz膮tkowo pojawia si臋 naciek zapalny w otoczeniu mieszka w艂osowego w postaci sinoczerwnego, 偶ywo bolesnego guzka. Na szczycie guzka po 4-6 dniach pojawia si臋 krostka przebita w艂osem, pod kt贸r膮 wytwarza si臋 czop martwiczy, po oddzieleniu si臋 tkanek martwiczych powstaje kraterowaty ubytek, a nast臋pnie niewielka blizenka. Zmianom sk贸rnym mo偶e towarzyszy膰 powi臋kszenie w臋z艂贸w ch艂onnych i podwy偶szona temperatura cia艂a.
Lokalizacja: twarz, po艣ladki, kark, okolice narz膮d贸w p艂ciowych, ko艅czyny g贸rne i dolne.
Powik艂ania:
ropowica
posocznica
Zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej i zapalenie opon m贸zgowo-rdzeniowych (niebezpieczne powik艂anie w przypadku lokalizacji na twarzy, zw艂aszcza w okolicy skroni, oczodo艂u, wargi g贸rnej)
R贸偶nicowanie:
ropnie mnogie niemowl膮t
grzybica z odczynem zapalnym
tr膮dzik odwr贸cony
zapalenie mieszk贸w w艂osowych
Leczenie:
Pojedyncze zmiany :miejscowo kompresy ichtiolowe, a po wykszta艂ceniu si臋 czopa martwiczego cz臋sto naci臋cie chirurgiczne.
czyraczno艣膰 :leczenie miejscowe oraz antybiotyki zgodnie z wykwitem antybiogramu.
pomocniczo: preparaty witaminowe, g艂贸wnie witaminy z grupy B,A
wa偶ne znaczenie ma poszukiwanie i eliminacja czynnik贸w predysponuj膮cych oraz leczenie chor贸b wsp贸艂istniej膮cych
w czyraku gromadnym post臋powanie jest g艂贸wnie chirurgiczne
czyraczno艣膰 oraz nawracaj膮ce infekcje gronkowcowe: wa偶ne znaczenie ma r贸wnie偶 eliminacja nosicielstwa gronkowca z艂ocistego w jamie nosowo -gard艂owej u chorego, jak te偶 w jego otoczeniu. Po uzyskaniu dodatnich wymaz贸w z nosa i gard艂a u nosicieli stosuje si臋 miejscowo mupirocyn臋 lub chlorheksydyn臋 przez okres co najmniej 2 tygodni.
Ropnie mnogie pach (Hidradenitis suppurativa) Jest to ropne zapalenie gruczo艂贸w potowych apokrynowych,wyst臋puj膮ce po okresie pokwitania.
Etiopatogeneza: Pocz膮tkowo czynnikiem wywo艂uj膮cym jest gronkowiec z艂ocisty, a w zmianach d艂u偶ej trwaj膮cych dochodzi do zaka偶enia r贸wnie偶 bakteriami Gram-ujemnymi i beztlenowymi. Brane pod uwag臋 s膮 r贸wnie偶 czynniki genetyczne, gdy偶 schorzenie mo偶e wyst臋powa膰 rodzinnie.
Epidemiologia:
zaka偶enie mo偶e wyst膮pi膰 dopiero w okresie dojrzewania p艂ciowego
cz臋艣ciej u kobiet ni偶u m臋偶czyzn
Czynniki sprzyjaj膮ce: oty艂o艣膰, nadmierna potliwo艣膰, przewlek艂a stosowanie antyperspirant贸w bez przestrzegania higieny, sk艂onno艣膰 do zmian tr膮dzikowych, palenie papieros贸w.
Objawy kliniczne:
zmiany powstaj膮 w wyniku tworzenia si臋 czop贸w rogowych w uj艣ciach gruczo艂贸w potowych z towarzysz膮cym zaka偶eniem bakteryjnym.
maj膮 charakter guz贸w zapalnych, kt贸re ulegaj膮 rozmi臋kaniu i tworzeniu przetok
przebieg jest przewlek艂y z okresami poprawy i nasile艅, cz臋sto pozostaj膮 pozaci膮gane blizny
Lokalizacja: g艂贸wnie pachy ,rzadziej narz膮dy p艂ciowe, odbyt, brodawki sutkowe.
Nasilone zmiany bliznowate z przetokami s膮 okre艣lane mianem tr膮dziku odwr贸conego
R贸偶nicowanie:
Czyraki
Gruzlica rozpy艂owa
Tr膮dzik skupiony
Przetoki w chorobie Crohna
Leczenie: jest do艣膰 trudne -stosuje si臋 og贸lnie antybiotyki, zgodnie z wynikami posiewu. Miejscowo: ok艂ady rozgrzewaj膮ce z 2%ichtiolu,10%ma艣膰 ichtiolow膮. W niekt贸rych przypadkach konieczne jest leczenie chirurgiczne - nacinanie ropni, a w zmianach przewlek艂ych usuwanie ca艂ych ognisk chorobowych i przeszczepy sk贸rne. Ostatnio w leczeniu zmian o charakterze tr膮dziku odwr贸conego stosuje si臋 pochodne witaminy A(izotretinoina) przez okres kilku miesi臋cy.
Ropnie mnogie niemowl膮t (Abscessus multiplices infantum) - S膮 to rzadko wyst臋puj膮ce zmiany, polegaj膮ce na powstawaniu rozmi臋kaj膮cych guz贸w.
Zaka偶enie wywo艂ane przez gronkowce
Epidemiologia: Czynniki sprzyjaj膮ce to zaniedbania higieniczne, przegrzewanie niemowl膮t, wcze艣niactwo, niedo偶ywienie ,os艂abienie odporno艣ci, kontakt dziecka z nosicielami gronkowc贸w (osoby doros艂e, personel medyczny)
Objawy kliniczne: Zmiany polegaj膮 na powstawaniu sinoczerwonych, che艂bocz膮cych guz贸w ze sk艂onno艣ci膮 do rozmi臋kania, tworzenia przetok.
Lokalizacja: zmiany umiejscawiaj膮 si臋 w okolicy potylicy, karku, plec贸w, po艣ladk贸w ,ud.
Powik艂ania:
zapalenie ucha 艣rodkowego
ropowica
posocznica
niedokrwisto艣膰
wyniszczenie
Leczenie: Ropnie mnogie niemowl膮t wymagaj膮 leczenia w szpitalu i podawania og贸lnie antybiotyk贸w wed艂ug antybiogramu. Wa偶ne znaczenie ,ma r贸wnie偶 odpowiednie od偶ywianie i w艂a艣ciwa piel臋gnacja sk贸ry niemowl膮t - k膮piele odka偶aj膮ce np. z nadmanganianem potasu, nacinanie i s膮czkowanie ropni.
Liszajec p臋cherzowy noworodk贸w (Impetigo bullosa neonatorum) - Jest to zaka偶enie przebiegaj膮ce ze zmianami p臋cherzowymi i p臋cherzowo-ropnymi w pierwszych tygodniach 偶ycia noworodka, bez objaw贸w og贸lnych.
Etiologia:
zaka偶enie jest wywo艂ane przez gronkowce
zaka偶enie mo偶e wyst膮pi膰 od personelu piel臋gnuj膮cego noworodki lub rodzic贸w b臋d膮cych nosicielami
Epidemiologia:
zmiany sk贸rne wyst臋puj膮 w pierwszych tygodniach 偶ycia noworodka
do zaka偶enia dochodzi w miejscach uszkodzonej sk贸ry ( cz臋sto kikut p臋powiny)
zdarzaj膮 si臋 epidemie na oddzia艂ach noworodkowych
Objawy kliniczne: wykwitami pierwotnymi s膮 zmiany p臋cherzowe wype艂nione surowicz膮 a nast臋pnie surowiczo - ropn膮 wydzielin膮.
Lokalizacja: mo偶e by膰 rozmaita, zmiany s膮 kr贸tkotrwa艂e i maj膮 艂agodny przebieg.
Leczenie: W leczeniu stosuje si臋 miejscowo kremy lub aerozole ze 艣rodkami odka偶aj膮cymi lub z antybiotykami oraz przecinanie p臋cherzy
Zapalenie p臋cherzowe i z艂uszczaj膮ce sk贸ry noworodk贸w (Necrolysis toxica staphylogenes, SSSS - Staphyloccocal scalded skin syndrome) - Jest to uog贸lnione, ci臋偶ko przebiegaj膮ce zapalenie sk贸ry,charakteryzuj膮ce si臋 poronnymi p臋cherzami i spe艂zaniem nask贸rka.
Etiologia: Zaka偶enie wywo艂ane przez gronkowca z艂ocistego ,produkuj膮cego egzotoksyn臋 niszcz膮c膮 nask贸rek. Do zaka偶enia dochodzi z jamy nosowo-gard艂owej lub podczas porodu, u doros艂ych os贸b 藕r贸d艂em zaka偶enia mog膮 by膰 ropnie lub wewn膮trzustrojowe ogniska zaka藕ne .
Epidemiologia
Wyst臋puje na og贸艂 w pierwszych trzech miesi膮cach 偶ycia, rzadziej u dzieci do 10 roku 偶ycia
Bardzo rzadko u doros艂ych z niedoborami odporno艣ci
Bardzo szybki przebieg zmian-w ci膮gu 48h mog膮 obj膮膰 ca艂膮 powierzchni臋 cia艂a
Objawy kliniczne:
Du偶e, wiotkie, szybko p臋kaj膮ce p臋cherze ze spe艂zaniem nask贸rka, ods艂aniaj膮ce rozleg艂e s膮cz膮ce powierzchnie przypominaj膮ce oparzenia drugiego stopnia
Objawy mog膮 trwa膰 kilka dni, za艣 w przypadku powik艂a艅 p艂ucnych i jelitowych przebieg choroby mo偶e by膰 ci臋偶ki.
Lokalizacja: zmiany zajmuj膮 ca艂膮 sk贸r臋, opr贸cz b艂on 艣luzowych.
R贸偶nicowanie
- Toksyczna nekroliza nask贸rka
- Z艂uszczaj膮ce zapalenie sk贸ry Leinera
-Oparzenie
- Rumie艅 wielopostaciowy wysi臋kowy
Leczenie: Podstawowe znaczenie maj膮 antybiotyki,g艂贸wnie peniciliny i cefalosporyny, natomiast przeciwwskazane s膮 kortykosteroidy. Konieczna jest hospitalizacja i uzupe艂nienie pozajelitowo p艂yn贸w i elektroit贸w oraz post臋powanie miejscowe jak w oparzeniach
Zaka偶enia paciorkowcowe:(Streptodermiae)
R贸偶a ( Erysipelas ) - Jest to zaka偶enie miejscowe, dotycz膮ce sk贸ry i powierzchniowych warstw tkanki podsk贸rnej, rozpoczynaj膮ce w spos贸b nag艂y z objawami og贸lnymi.
Etiopatogeneza:
Zaka偶enie jest wywo艂ane przez paciorkowce
Do zaka偶enia mo偶e dochodzi膰 z zewn膮trz lub wewn膮trzustrojowych ognisk zaka藕nych (np. jama nosowo-gard艂owa)
Choroba rozpoczyna si臋 nagle i przebiega do艣膰 gwa艂townie
Epidemiologia: Wyst臋puje w ka偶dym wieku, g艂贸wnie u ludzi m艂odych i w podesz艂ym wieku. Czynnikami predysponuj膮cymi s膮; urazy mechaniczne, zaburzenia kr膮偶enia 偶ylnego lub ch艂onnego, wewn膮trzustrojowe ogniska zaka藕ne, os艂abienie odporno艣ci ,przewlek艂e choroby uk艂adowe np. cukrzyca, og贸lnie wyniszczenie, podesz艂y wiek.
Objawy kliniczne: Charakterystyczny jest nag艂y pocz膮tek z wysok膮 temperatur膮 do 40, z艂ym samopoczuciem i dreszczami. Zmianom towarzysz膮 r贸偶ne nasilone dolegliwo艣ci b贸lowe. Zmiany sk贸rne: ostro odgraniczone od otoczenia, zmiany rumieniowe i obrz臋kowe, sk贸ra napi臋ta, wyg艂adzona i l艣ni膮ca. Cz臋sto pojawiaj膮 si臋 smugowate wypustki 艣wiadcz膮ce o szerzeniu si臋 zaka偶enia drog膮 naczy艅 ch艂onnych. Zmianom sk贸rnym mo偶e towarzyszy膰 powi臋kszenie okolicznych w臋z艂贸w ch艂onnych.
Lokalizacja: twarz, ko艅czyny zw艂aszcza dolne.
Wyr贸偶niamy kilka postaci r贸偶y:
r贸偶a p臋cherzowa z obecno艣ci膮 p臋cherzy
r贸偶a krwotoczna z objawami krwotocznymi
r贸偶a martwicza z obecno艣ci膮 martwicy i zgorzeli
r贸偶a w臋druj膮ca -szerz膮ca si臋 drogami ch艂onnymi
r贸偶a nawrotowa- ponowne zaka偶enie w poprzednio zaj臋tym miejscu
Powik艂ania r贸偶y:
s艂oniowacizna - trwa艂y obrz臋k wskutek uszkodzenia naczy艅 ch艂onnych i zastoju ch艂onki
ropowica
zapalenie naczy艅 ch艂onnych i 偶ylnych
rzadziej uszkodzenie innych narz膮d贸w ( nerki,serce )
R贸偶nicowanie:
Ostre kontaktowe zapalenie sk贸ry
Pocz膮tek p贸艂pa艣ca ( twarz )
R贸偶yca (d艂o艅)
Rumie艅 guzowaty
Leczenie r贸偶y: stosuje si臋 antybiotyki - lekiem z wyboru jest penicylina i jej pochodne . Ze wzgl臋du na towarzysz膮ce zaburzenia kr膮偶enia 偶ylnego obwodowego w przebiegu r贸偶y stosuje si臋 r贸wnie偶 leki naczyniowe oraz przeciwzakrzepowe. Wa偶ne znaczenie podczas leczenia ma oszcz臋dzanie zaj臋tej ko艅czyny - le偶enie w 艂贸偶ku z wysoko uniesion膮 ko艅czyn膮. W leczeniu miejscowym stosuje si臋 pocz膮tkowo ok艂ady dzia艂aj膮ce przeciwzapalnie i odka偶aj膮co - ok艂ady z 2%ichtiolu,ok艂ady z KMNO4 lub z 3%kwasu bornego. W p贸偶niejszym okresie zastosowanie maj膮 preparaty nat艂uszczaj膮ce, regeneruj膮ce sk贸r臋 np. Alantan 鈥搈a艣膰.
Zaka偶enia mieszane gronkowcowo-paciorkowcowe
Liszajec zaka藕ny (Impetio contagiosa) - Jest to powierzchowne szerz膮ce si臋 zapalenie sk贸ry przebiegaj膮ce z obecno艣ci膮 zmian p臋cherzowo - ropnych, zasychaj膮cych w miodowosuche strupy.
Etiologia:
Zaka偶enie jest wywo艂ane przez paciorkowce hemolizuj膮ce i gronkowcowe
Zwykle przenoszone jest przez bezpo艣redni kontakt lub poprzez przedmioty (zaka偶enia zewn膮trzpochodne) a tak偶e z jamy nosowo-gard艂owej (zaka偶enia wewn膮trzpochodne)
Cz臋sto dochodzi do samowszczepienia w otoczeniu ogniska pierwotnego.
Epidemiologia:
Zaka偶enie wyst臋puje g艂贸wnie u dzieci ,rzadziej u doros艂ych
Zaka偶alno艣膰 zmian jest bardzo du偶a, zw艂aszcza w 艣rodowiskach dzieci臋cych
Zmiany mog膮 wyst臋powa膰 w obr臋bie sk贸ry wcze艣niej niezmienionej lub w przebiegu chor贸b przebiegaj膮cym ze 艣wi膮dem.(atopowe zapalenie sk贸ry, wyprysk, 艣wierzb)
Objawy kliniczne:
P臋cherzowo -ropne wykwity o wiotkiej pokrywie, kt贸re 艂atwo p臋kaj膮
Zmiany zasychaj膮 w modowo偶贸艂te ,mi臋kkie strupy, kt贸re przewa偶aj膮 w obrazie chorobowym
Lokalizacja: w obr臋bie cz臋艣ci ods艂oni臋tych, g艂贸wnie twarz, szyja, ko艅czyny
Nietypowe postacie liszaja
Liszajec suchy - zmiany o charakterze drobno -p艂atowego z艂uszczania na niewielkim pod艂o偶u zapalnym
Liszajec obr膮czkowaty- z obecno艣ci膮 czynnych zmian na obwodzie ,g艂贸wnie 艂usek
Zajady -bolesne p臋kni臋cia w obr臋bie k膮cik贸w ust z nawarstwionymi strupami
Liszajec gronkowcowy -zmiany dotycz膮 tylko uchy艂k贸w torebki w艂osowej
R贸偶nicownie:
Zliszajowacenie (powik艂anie g艂贸wnie chor贸b przebiegaj膮cych ze 艣wi膮dem np. wypryski
Zajady
Leczenie: Najcz臋艣ciej wystarczaj膮 miejscowo stosowane aerozole, ma艣ci, p艂yny z antybiotykami (mupirocyna, neomycyna, erytromycyna, tetracykliny, chloramfenikol). Zmiany rozleg艂e; antybiotyki stosowane og贸lnie. Podczas leczenia sk贸r臋 nale偶y zmywa膰 myd艂em dezynfekuj膮cym (np. Dermoklar, Protex). Wa偶ne znaczenie maj膮 r贸wnie偶 obserwacja i leczenie wszystkich zaka偶onych dzieci w otoczeniu (dom, przedszkole) oraz kr贸tkie obcinanie paznokci, co mo偶e pom贸c unikn膮膰 samozaka偶e艅.
Niesztowica (Ectyhyma) Jest to zaka偶enie przebiegaj膮ce z obecno艣ci膮 wykwit贸w p臋cherzowo -ropnych, kt贸re przekszta艂caj膮 si臋 w owrzodzenie pokryte strupem
Etiopatogeneza:
Zaka偶enie mieszane: paciorkowcowo-gronkowcowe
Zaka偶enie ma przewlek艂y przebieg
Zmiany mog膮 si臋 szerzy膰 przez samowszczepianie
Epidemiologia: Zaka偶enie najcz臋艣ciej wyst臋puje u dzieci w krajach tropikalnych, u powracaj膮cych turyst贸w,a tak偶e u os贸b bezdomnych, wyniszczonych. Czynniki predysponuj膮ce: zaniedbania higieniczne ,wyniszczenie og贸lne, choroby og贸lnoustrojowe (niedokrwisto艣膰, cukrzyca, HIV), wsp贸艂istnienie chor贸b sw臋dz膮cych, przebiegaj膮cych z drobnymi uszkodzeniami sk贸ry, przeczosami.
Objawy kliniczne
Wykwity p臋cherzowo- ropne na pod艂o偶u zapalnym, szybko ulegaj膮ce rozpadowi z wytworzeniem owrzodzenia
Owrzodzenie ma nieregularne brzegi i tendencje do obwodowego szerzenia si臋 ,pokryte jest nawarstwionym strupem
Zmiany najcz臋艣ciej s膮 mnogie, pozostawiaj膮 zanikow膮 przebarwion膮 blizn臋
Lokalizacja; podudzia , po艣ladki, tu艂贸w
R贸偶nicowanie:
Czyrak, czyraczno艣膰
Piodermia zgorzelinowa
Rumie艅 stwardnia艂y
Leczenie:
Miejscowo: ok艂ady odka偶aj膮ce i osuszaj膮ce np. roztwory azotanu srebra, neomecyny a nast臋pnie ma艣ci z antybiotykami
Zmiany nasilone, rozsiane, stosuje si臋 antybiotyki og贸lne
Piodermie przewlek艂e (Pyodermia chronica)
S膮 to przewlek艂e ropne zaka偶enia sk贸ry z obecno艣ci膮 owrzodze艅, przetok, bujaj膮cej ziarniny i brodawkowatego przerostu, oporne na leczenie
Etiopatogeneza:
S膮 to zaka偶enia mieszane; paciorkowcowo -gronkowcowe
Pewn膮 rol臋 odgrywaj膮 og贸lnoustrojowe zaburzenia immunologiczne
Piodermie dziel膮 si臋 na:
Piodermi臋 wrzodziej膮c膮 -liczne owrzodzenia z przeros艂膮 ziarnin膮, ogniska naciekowo-zapalne i przetoki
Piodermie brodawkuj膮c膮 i wrzodziej膮c膮 -brodawkowaty przerost powierzchni z licznymi uchy艂kami, w kt贸rych zalega ropa
Piodermie brodawkuj膮c膮 - z przero艣ni臋t膮 bujaj膮c膮 ziarnin膮
Objawy;
Zmiany ropne ,owrzodzenia, przetoki, bujaj膮ca ziarnina, blizny
Lokalizacja: po艣ladki, pachwiny, ko艅czyny dolne, moszna, rzadziej twarz
Okres trwania zmian jest przewa偶nie d艂ugi
R贸偶艅icowanie:
Gruzlica rozpy艂owa
Grzybica g艂臋boka
Piodermia zgorzelinowa
Leczenie:
Miejscowo; ok艂ady z roztwor贸w o dzia艂aniu przeciwzapalnym oraz antybiotyki w postaci aerozoli, ma艣ci
Og贸lnie: stosuje si臋 antybiotyki zgodnie z wynikami antybiogramu
Pomocnicze mo偶e okaza膰 si臋 podawanie preparat贸w witaminowych, a tak偶e szczepionk
Choroby bakteryjne o innej etiologii
R贸偶yca (Erisipeloid)
S膮 to zmiany zapalno - obrz臋kowe, g艂贸wnie w obr臋bie r膮k, wyst臋puj膮ce u os贸b stykaj膮cych si臋 z zaka偶onym materia艂em zwierz臋cym.
Etiopatogeneza
Zaka偶enie jest wywo艂ane przez bakteri臋 Gram- dodatni膮: w艂osowiec r贸偶ycy (Erysipelothrix rhusiopathiae)
Okres wyl臋gania wynosi 2-7dni
Epidemiologia:
Zaka偶enie wyst臋puje u os贸b stykaj膮cych si臋 z zaka偶onymi zwierz臋tami (mi臋so, dr贸b, ryby, skorupiaki) najcz臋艣ciej u rze藕nik贸w, rybak贸w, gospody艅 domowych, weterynarzy
Do zaka偶enia dochodzi poprzez miejsca skaleczenia lub uk艂ucia
Przebycie choroby nie daje odporno艣ci
Objawy kliniczne:
Zmiany rumieniowo-obrz臋kowe s膮 ostro odgraniczone, zajmuj膮 powierzchnie grzbietowe kilku palc贸w z oszcz臋dzeniem paliczk贸w, mog膮 przechodzi膰 na grzbiet r臋ki
Zmianom na og贸艂 nie towarzysz膮 objawy og贸le
Mog膮 si臋 utrzymywa膰 kilka tygodni
Mog膮 ust臋powa膰 samoistnie bez leczenia
R贸偶nicowanie
R贸偶a
Rumie艅 wielopostaciowy
Rumie艅 przewlek艂y pe艂zakowaty
Leczenie: Stosuje si臋 antybiotyki przez okres tygodnia, najcz臋艣ciej penicylin臋
Miejscowo stosuje si臋 ok艂ady z 2%ichtiolu
艁upie偶 rumieniowy (Erythrasma) - Jest to przewlek艂e zaka偶enie przebiegaj膮ce pod postaci膮 z艂uszczaj膮cych ognisk rumieniowych, g艂贸wnie w okolicy pachwin
Etiopatogeneza: Zaka偶enie jest wywo艂ane przez maczugowiec (Corynebacterium minutessimum), kt贸ry saprofituje na sk贸rze i w normalnych warunkach nie powoduje infekcji, jednak w wyniku nadmiernego namna偶ania mo偶e przenika膰 do warstwy rogowej sk贸ry
Epidemiologia: Czynniki sprzyjaj膮ce: oty艂o艣膰, cukrzyca, nadmierna potliwo艣膰, dra偶nienie. Zaka藕no艣膰 zmian jest niewielka. Oko艂o 20%populacji jest zainfekowanych t膮 bakteri膮. Cz臋艣ciej wyst臋puje u starszych m臋偶czyzn.
Objawy kliniczne: Rumieniowe plamy barwy r贸偶owej, potem ciemnobrunatnej z otr臋biastym z艂uszczaniem powierzchni. Zmiany maj膮 przewlek艂y przebieg, cz臋sto wielomiesi臋czny i mog膮 nawraca膰.
Lokalizacja: G艂贸wnie w pachwinach, rzadziej do艂y pachowe, przestrzenie mi臋dzypalcowe st贸p.
Badania diagnostyczne: Badanie w 艣wietle lampy Wooda: pomara艅czowo czerwona fluorescencja zmian spowodowana wytwarzaniem przez maczugowiec porfiryn.
R贸偶nicowanie
- Grzybica pachwin
- Wyprzenie dro偶d偶akowe