Przesyłam zagadnienia egzaminacyjne ze Wstępu do nauki o języku.
Lektury umieszczone pod poszczególnymi grupami zagadnień mają
charakter pomocniczy. Nie są obowiązkowe. Do egzaminu obowiązują
lektury podane w opisie przedmiotu. Pozdrawiam,
J. Zaucha
P.S. W razie niejasności, proszę o pytania (na początku najbliższego
wykładu). Powodzenia.
JZ
Wstęp do nauki o języku
wykłady dla I roku studiów I stopnia na kierunku FILOLOGIA POLSKA
w semestrze letnim 2011/2012
Zagadnienia egzaminacyjne
I. Językoznawstwo jako nauka.
1. Pozycja językoznawstwa wśród innych nauk.
2. Rodzaje tez naukowych a pytania lingwistyki.
3. Podział dyscyplin językoznawczych ze względu na cechy języka.
• Bogusławski A., Science as a linguistic activity. Linguistics as a cience activity, Warszawa 1998, s. 49-73.
• Grzegorczykowa R., Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007, s. 146-154.
• de Saussure F., Kurs językoznawstwa ogólnego, Warszawa 2002, Wstęp, rozdz. 2-6, Cz. I, Zasady ogólne, rozdz. 3.
II. Pojęcie jednostki języka.
4. Istota znaku językowego.
5. Wyodrębnianie jednostek języka.
6.Relacja syntagmatyczna i asocjacyjna.
7. Jednostki języka na tle semiotycznej typologii znaków.
• Bogusławski A., O zasadach rejestracji jednostek języka, „Poradnik
Językowy” 1976, z. 8, s. 356-364.
• de Saussure F., Kurs językoznawstwa ogólnego, Warszawa 2002, Wstęp,
rozdz. 2-6, Cz. I, Zasady ogólne, rozdz. 3.
• Milewski T., Językoznawstwo, Warszawa 2004, s. 5-21.
III. Analiza lingwistyczna.
8. Zdanie jako punkt wyjścia w analizie lingwistycznej.
9. Granicamiędzy składnią a słownikiem – problem frazeologii.
10. Podsystemyjęzyka: składniowy, leksykalny, fonologiczny.
• Milewski T., Językoznawstwo, Warszawa 2004, s. 37-90.
• Grzegorczykowa R., Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007, s. 71-143.
IV. Opis znaczenia jednostek języka.
11. Relacje semantyczne między jednostkami języka.
12. Koncepcjasłowosieci i ram interpretacyjnych.
13. Koncepcja pól semantycznych.
14. Język opisu znaczenia.
14. Koncepcja NMS A. Wierzbickiej, ModelSens-Tekst, semantyka redukcjonistyczna.
15. Znaczenie w semantyce kognitywnej.
16. Pojęcie konotacji leksykalnej.
• Apresjan Ju. , Mielczuk I., Żołkowski A.,Objaśniająco-kombinatoryczny słownik języka rosyjskiego, [w:] Semantyka i słownik, Wierzbicka A. red., Wrocław 1972.
• Bednarek A. , Grochowski M., Zadania z semantyki językoznawczej,Toruń 1993, s. 17-21.
• Grzegorczykowa R., Współczesne teorie semantyczne, [w:] Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa 2001, s. 60-86.
V. Problematyka wypowiedzenia.
17. Wypowiedź a zdanie. Dwudzielność wypowiedzenia.
18. Pojęcie tematu i rematu.
19. Klasyfikacja wyrażeń ze względu na rolę w strukturze tematyczno-rematycznej.
• Bednarek A. , Grochowski M., Zadania z semantyki językoznawczej,
Toruń 1993, s. 41-46.
• Bogusławski A., O rozczłonkowaniu treściowym wypowiedzenia, [w:]
Semiotyka i struktura tekstu, Mayenowa M.R. (red.), Wrocław 1973,, s.
63-70.
VI Klasy wyrażeń ze względu na funkcję w wypowiedzeniu.
20. Predykaty: cechy charakterystyczne predykatów, pojęcie SPA, klasyfikacje predykatów.
21. Imiona własne i wyrażenia okazjonalne.
22. Wyrażenia inherentnie rematyczne.
23. Pojęcie metatekstu.
• Bednarek A. , Grochowski M., Zadania z semantyki językoznawczej,
Toruń 1993, s. 41-46.
• Inherently thematic and remathic units of language, [w:] Travaux du
Cercle Linguistique de Prague 3, red. Hajičova E., Hoškovec T., Leška
O., Amsterdam 1999, s. 211-224.
• Wierzbicka A., Metatekst w tekście, [w:] O spójności tekstu, red.
M. R. Mayenowa, Wrocław, 1971, s.105-121.
VII Rozumienie wypowiedzi
24. Pojęcie performatywu.
25. Wady wypowiedzi performatywnych.
26Językowe sygnały performatywności.
27. Aspekty aktu mowy
28.Klasyfikacja mowy illokucyjnych.
29. Zasada Kooperacji i jej podmaksymy.
30. Cechy implikatury konwersacyjnej.
31. Zjawisko presupozycji.
32. Semantyka a pragmatyka.
33. Metafora jako operacja pragmatyczna (hipoteza Lakoffa-Johnsona), naruszenie podmaksym ZK (Grice), wybór interpretacji relewantnej (Teoria Relewancji Sperbera i Wilson).
• Austin J.L., Mówienie i poznawanie (fragmenty), Warszawa 1993, s.311-334, 350-612, 640-665.
• Grice P. H., Logika a konwersacja, [w:] „Przegląd Humanistyczny” 1977, z. 6, s. 85-100.
• Johnson M., Lakoff G., Metafory w naszym życiu, Warszawa 2010, s. 29-73.
• Levinson S.C., Presupozycje, [w:] tegoż, Pragmatyka, Warszawa 2010, s. 193-262.
• Mioduszewska E., Teoria relewancji, [w:] Metodologie językoznawstwa. Podstawy teoretyczne, red. Stalmaszczyk P., Łódź 2006, s. 155-173.