Język mówiony a język pisany w edukacji wczesnoszkolnej:
Język pisany i mówiony różnią się od siebie nie tylko sposobem przekazywania ( dźwięki i znaki) ale także odmiennymi warunkami powstawania tekstu.
Podczas rozmowy (język mówiony) nadawca i słuchający nie tylko się słyszą ale i widzą, tekst często bywa dostosowany do słuchacza. Język mówiony charakteryzuje się krótkimi zdaniami, prostymi wypowiedziami, mniejszą zawartością treściową (mniej ścisła i dokładna) i elementami parajęzykowymi: intonacją, mimiką i gestem.
Mowa pisana: nie znamy odbiorcy, przygotowujemy się do tworzenia tekstu ( czas na przemyślenie sformułowania zdania, dobór słów), posiada logiczną ciągłość myśli, styl formalny
Dziecko siedmioletnie ma duże trudności w budowaniu dłuższej wypowiedzi, ponieważ nie zawsze potrafi łączyć ze sobą fakty, nie potrafi zrozumieć relacji zachodzącej między przedmiotami i pojęciami.
Zadania szkoły:
Podnoszenie sprawności wypowiedzi dzieci poprzez tworzenie sytuacji edukacyjnych stwarzających chęć mówienia
Kody językowe według Bernsteina:
Według Bernsteina każdy kod językowy proponuje inny układ podstawowych wartości.
Kod rozwinięty: właściwy wysokiej kulturze i wykształceniu, ustabilizowanej sytuacji materialnej, bogate, rozwinięte słownictwo, synonimy, poprawny sposób wyrażania myśli,
Jako wartość – ludzie, stosunki, relacje międzyludzkie
Kod ograniczony: powstaje w rodzinach o niskim statusie społecznym, wąski zasób słów, brak precyzji myśli, większość informacji przekazywana jest kodami pozawerbalnymi ( gest, mimika, intonacja) uczniowie posługujący się tym kodem językowym często borykają się z trudnościami w nauce (nie rozumieją treści poleceń)
Jako wartość: wymiana przedmiotu, warunki ekonomiczne, przedmioty
Rola szkoły:
Ma duży wpływ na zmianę kodu językowego, jakim posługuje się dziecko –
dostarczanie dzieciom nowych doświadczeń i wiedzy,
zwiększanie możliwości posługiwania się poprawnym językiem,
poszerzanie zasobu słownictwa
Metody kształcenia sprawności językowej:
Metoda analizy i twórczego wykorzystania wzorów – stosowanie specjalnie przygotowanych tekstów literackich
Metoda norm i instrukcji – wykorzystuje świadomie zdobytą wiedzę do konstruowania wypowiedzi
Metoda intersemiotycznego przekładu – dotyczy zmiany systemu znaków na inny (np. tekst literacki na rysunek, jedną z metod intersemiotycznego przekładu jest metoda dramy ( aktywizuje emocjonalnie i umożliwia doskonalenie języka mówionego)
Metoda praktyki pisarskiej – swobodne pisanie tekstów na dowolnie wybrany temat ( ulubiony, ciekawy dla dziecka)