Inteligentne substancje czynne zaczerpnięte z natury
Sonia Belter-Helal
sobota 28 luty 2015
W procesie tworzenia skutecznych, a równocześnie delikatnych substancji czynnych warto wzorować się na samej naturze. W ewolucji bowiem wykształciły się rozsądne strategie przetrwania, systemy biologiczne oraz substancje. Ponieważ wysoce skuteczne substancje czynne cieszą się dużą popularnością, przemysł kosmetyczny nie ustaje w poszukiwaniu nowych rozwiązań. Oto kilka aktualnych trendów.
Kosmetolodzy oraz kosmetyczki w swojej codziennej pracy muszą ręczyć za jakość i skuteczność swoich zabiegów oraz produktów. Usługi kosmetyczne oceniane są między innymi na podstawie widocznych efektów. Dlatego oczywistym i zrozumiałym są wysokie wymagania odnośnie jakości stosowanych produktów: dobre ogólne właściwości pielęgnacyjne oraz doskonała przyswajalność, przyjemny zapach, minimalna ilość konserwantów to tylko niektóre z podstawowych wymogów. Wśród aktualnych trendów należy wymienić:
Biomimetyka: stosowane są struktury zawierające substancje identyczne z występującymi w skórze, np. DMS (Derma Membrane Structure) lub substancje własne np. kwas hialuronowy.
Biotechnika: oparta na neuroprzekaźnikach uzyskanych metodami biotechnologicznymi – głównie na peptydach uczestniczących w procesach przemiany materii. Za przykład może posłużyć argirelina – substancja o działaniu podobnym do botoksu.
Fitohormony: hormonalnie aktywne substancje czynne pozyskiwane z roślin mogą np. wyrównać spadek poziomu estrogenu w skórze.
Mikrosfery: substancje czynne zamykane są w kapsułach. W ich wnętrzu chroniony jest surowiec, które jest stopniowo uwalniany, co pozwala na osiągnięcie długotrwałego efektu.
Nanomateriały: ich stosowanie w kosmetyce wywołuje kontrowersje, gdyż niektóre nanocząsteczki mogą się gromadzić w organizmie.
Sprawdzone systemy
Strategiczną zasadą rządzącą procesem tworzenia skutecznych i dobrze przyswajalnych kosmetycznych substancji czynnych jest zaglądanie naturze przez ramię. W przeciągu miliardów lat bowiem rozwinęły się liczne sprawdzone systemy biologiczne nieustannie fascynujące naukowców.
Natura ma do zaoferowania całą pulę rozwiązań, wykorzystywanych również np. w zakresie techniki. Warto nadmienić chociażby znany ze świata roślin efekt lotosu, wykorzystywany np. do produkcji powierzchni ceramicznych lub skórę rekina służącą za model do produkcji aerodynamicznych powierzchni samolotów.
Brzmi całkiem łatwo: Wydaje się, że wystarczy po prostu odnaleźć w naturze organizmy o wyjątkowo dobrze rozwiniętej zdolności przetrwania. Jednak w drugiej fazie badań naukowych trudność polega na przeniesieniu na skórę mechanizmów leżących u podstaw tych rozwiązań. Zanim się to uda, może upłynąć wiele lat. Oto trzy przykłady substancji czynnych tej kategorii:
Eliksir życia kawior: substancją czynną kryjącą się za kawiorem jest oczyszczony ekstrakt z niezapłodnionych jaj ryb, który może zostać różnie zadeklarowany w nazewnictwie INCI. Kawior dostarcza skórze liczne biomolekuły, odpowiedzialne za zdrową przemianę materii w skórze, np. witaminy, aminokwasy i enzymy. Wspierane są fizjologiczne funkcje skóry, w szczególności jej mechanizmy naprawcze.
I stworzone do ekstremalnych warunków:
Ektoina: ten biologiczny kompleks ochrony komórek został odkryty na egipskiej Saharze Zachodniej, w słonych jeziorach Wadi Natrun – u szczepu bakterii Ectothiorhodospira halochloris. Substancja ta chroni mikroorganizmy przed szkodliwym oddziaływaniem stresu w postaci promieniowania UV-B oraz lub UV-A, suszy oraz ekstremalnych temperatur. Ektoina może również wspomagać system ochronny skóry. Dzięki swoim właściwościom może znaleźć zastosowanie np. w produktach ochrony przeciwsłonecznej, pozwalając na regenerację skóry oraz przeciwdziałając procesom fotostarzenia. Ektoina zapobiega wysuszaniu skóry, wiążąc molekuły wodne. Proteiny, membrany oraz DNA pozostają nienaruszone. Wspomagana jest ochrona własna oraz system odpornościowy skóry, ponieważ chronione są komórki Langerhansa.
Antarktyczny eksopolimer: ta substancja czynna jest elementem składowym zewnętrznej ściany szczepu bakterii Pseudoalteromonas antarctica, żyjącego na Antarktyce. Dzięki zewnętrznej powłoce ten mikroorganizm zdoła utrzymać przemianę materii nawet w ekstremalnych warunkach środowiska. Tzw. eksopolimer zapewnia ochronę przez zimnem oraz posiada szczególne właściwości kosmetyczne. Substancja ta wykazuje duże powinowactwo do komórek skórnych oraz chroni przemianę materii naskórka przed wpływem skrajnych warunków środowiska oraz wahań temperatur. Ponadto wzmacnia spójność pomiędzy warstwą kolczystą, a podstawną naskórka oraz stymuluje wzrost fibroblastów.
***
O autorce:
Sonia Belter-Helal ukończyła anglistykę i biologię ze specjalnością biologia człowieka. Swoją wiedzę fachową wykorzystuje, od wielu lat piastując stanowisko kierownika działu marketingu Dr. Belter Cosmetic, Belcos Cosmetic Gmbh.
Kontakt
sonia.belter-helal@belcos.de