PEDAGOGIKA NIEDYREKTYWNA Carl Ronson Rogers
C.R ROGERS- pedagog i psychoterapeuta amerykański (humanistyczny, choć początkowo przez 22 lata behawiorysta). Książki : Terapia skoncentrowana na kliencie; O stawaniu się osobą. Psychologia humanistyczna Rogersa:
-prowadzenie terapii jest możliwe gdy terapeuta wierzy w klienta i daje mu swoje wsparcie
-terapeuta daje możliwośc rozwoju osobowości klienta
- nie ma pacjenta jest klient
-rola terapeuty polega na bezwarunkowej akceptacji klienta
-PODEJŚCIE NIEDYREKTYWNE; SKONCENTROWANE NA KLIENCIE
-twórcy pedagogiki niedyrektywnej (powołują się na Rogersa jako promotora postawy niekierowanej) proponują porzucenie pedagogiki dyrektywnej, pedagogiki przymusu, na rzecz procesu wychowanie opartego na wzajemnej niezależności oraz braku kierowania.
Dziecku są potrzebni dorośli po to, by mogło się bez nich obyć.
- wychowanie niekierowane ma na celu akcentowanie sprzeciwu wobec tradycyjnych koncepcji wychowawczych. 3 zasady pedagogiki niedyrektywnej:
1. rezygnacja z oddziaływania na dziecko przez wzory osobowe, autorytety, na rzec samodzielności dziecka i obdarzania go zaufaniem i współodpowiedzialnością
2. odejście od z góry założonych celów i programów wychowawczych na rzecz bezwarunkowej akceptacji dziecka
3. brak represji, mechanizmów konformizacji, nacisków na rzecz samostanowienia, samokontroli, samooceny
-również odmienna postawa wychowawcy, musi on być:
1. autentyczny (bycie sobą)
2. gotowy do udzielania pomocy
3. empatyczny (wrażliwy na uczucia, postawy)
4. twórczy (zdolność do zmiany, elastyczność)
-aktem przemocy jest wychowywanie dziecka wobec określonych standardów rozwojowych
- podstawą wszelkich zmian i rozwoju człowieka powinno być stwarzanie odpowiednich do tego warunków
- niedyrektywna postawa wychowawcy: nienarzucanie wzorów osobowych żadną z dróg. Jeśli dziecko ma się z kimś identyfikować to tylko wtedy kiedy samo dokonuje wyborów.
- pedagogika niedyrektywna odwołuje się do psychologii humanistycznej i zainteresowaniahumanum- wspieranie możliwości, zdolności, osobistego rozwoju jednostki. A także do takich postulatów jak m.in.: - autonomia i współzależność społeczna, samourzeczywistnianie się, ponoszenie odpowiedzialności za siebie, orientacja człowieka na cel i sens własnego życia, holizm(postrzeganie człowieka jako niepodzielnej całości psychiki i ducha)
- na bazie rogersowskiej terapii niedyrektywnej- wychowanek jest najlepszym przewodnikiem dla samego siebie. Wychowawca (facylitator) nie kieruje tym procesem, ale jest zaangażowany jako neutralny słuchacz w pełni akceptujący rozmowę.
- ponieważ dla Rogersa nie ma różnicy pomiędzy wychowaniem a interakcją, to każda interakcja wspierająca rozwój wychowuje jednostkę. Celem wychowawczych interakcji jest umożliwienie wychowankowi, by stał się osobą w pełni funkcjonującą.
- zadaniem wychowawcy jest ułatwianie dzieciom i młodzieży procesu samodzielnego stawania się osobą suwerenną, samostanowiącą, samosterowną ( wszystko samo ! J ) w pełni funkcjonującą.
-Wychowawca taki powinien najpierw akceptować w pełni samego siebie, wierzyć we własne siły, nie bać się nowości i być psychicznie „dojrząłą”osobowością.
- jeśli chodzi o pedagogikę niedyrektywną w szkolnym obszarze edukacji to przede wszystkim eliminacja wertykalności postaw między dorosłymi a dziećmi ( czyli postaw typu ,,góra-dół”), na rzecz partnerstwa i wolnego od dominacji dialogu.
W obszarze edukacji pedagogika niedyrektywna przyjmuje też postać edukacji elastycznej(,,edukacja inaczej”)- edukacja w domu oparta na umowie pomiędzy rodzicami a szkołą. Szkoła nie robi niczego takiego, czego Ty byś lepiej nie zrobił. Program edukacji domowej ukierunkowany jest na samokształcenie, budowanie wiary w siebie, czy rozwiązywanie problemów
-Istota pedagogiki niedyrektywnej polega więc na tym, iż nie rezygnując z intencjonalności ludzkich działań, redukuje z nich pewność, fundamentalizm, obiektywność miar i ocen. Staje się pedagogiką ofert otwartych na ludzkie możliwości, z których wychowankowie mogą, ale nie muszą korzystać. A wychowawcy stają się osobami ułatwiającymi dziecku uwalnianie się i działanie jego indywidualnych sił rozwojowych.
Krytyka pedagogiki niedyrektywnej:
- przypisuje się jej miano potocznej teorii wychowania, w której wiedza formułowana jest za pomocą języka codziennego i traktowana jako coś oczywistego
- nie można przenosić zasady równości wzajemności z sytuacji terapeutycznej na wychowawczą
Obdarzanie dziecka zbyt dużym zakresem swobody