resuscytacja noworodka

RESUSCYTACJA NOWORODKA

  1. ODRĘBNOŚCI NOWORODKA MAJĄCE WPŁYW NA RESUSCYTACJĘ PO PORODZIE

  1. PATOFIZJOLOGIA HIPOKSJI OKOŁOPORODOWEJ

- w fazie pierwotnego bezdechu,

- w fazie gaspingu,

- w fazie końcowego bezdechu.

Trzy przyczyny powodujące, iż noworodek jest wstanie przetrzymać znacznie dłuższy okres niedotlenienia niż osobnik starszy:

DO ZAPAMIĘTANIA

III. STRATEGIA POSTĘPOWANIA

1.1. Przygotowanie do resuscytacji

1.2. Pomiaru czasu

2. Resuscytacja noworodka – postępowanie

  1. Działania wstępne – 30 sekund

2.1.1 Zabezpieczenie przed utratą ciepła

2.1.2 Ocena stanu dziecka

2.1.3 Stymulacja zewnętrzna

  1. Oddychanie – 30 sekund

2.2.1 udrożnienie dróg oddechowych.

2.2.2 rozprężenie płuc i wentylacja.

  1. Masaż serca zewnętrzny – 30 sekund

  2. Podanie leków.


2.1 DZIAŁANIA WSTĘPNE – 30 sekund

2.1.1 Zabezpieczenie przed utrata ciepła

Czynności te są szczególnie ważne w przypadkach noworodków o obniżonej żywotności. Sale porodowe są zazwyczaj chłodne dla komfortu rodzącej i personelu. Jeżeli nie zwróci się szczególnej uwagi na czynnik termiczny, noworodek może łatwo ulec oziębieniu drogą parowania, konwekcji, przewodzenia i promieniowania ciepła. Nawet zdrowe, donoszone noworodki mają ograniczoną zdolność do produkcji ciepła, gdy znajdują się w chłodnym środowisku, szczególnie podczas pierwszych 12 godzin życia. Ta zdolność jest bardzo ograniczona u noworodków z hipoksemią. Noworodki narażone na utratę ciepła mają podwyższone tempo przemiany materii, kwasicę i większe zapotrzebowanie na tlen. Hipotermia prowadzi też do zahamowania produkcji surfaktantu.

a) zlikwiduj przeciągi na sali porodowej (zamknij drzwi i okna), odpowiednio nagrzej pomieszczenia (dla dzieci <28 tygodnia - 260C), włącz promiennika ciepła.

b) gdy noworodek nie wymaga resuscytacji – wytrzyj suchym ręcznikiem, usuń wilgotne tkaniny, umieść bezpośrednio na skórze piersi lub brzucha matki i przykryj ciepłym ręcznikiem.

d) gdy noworodek wymaga resuscytacji - wytrzyj, okryj ciepłym suchym ręcznikiem (całe ciało z wyjątkiem twarzy), usuń wilgotne tkaniny, umieść na nagrzanej płaskiej powierzchni, pod promiennikiem ciepła.

e) wszystkie noworodki poniżej 28 tygodnia życia płodowego lub/i z masą ciała poniżej 1000 gram, umieść bezpośrednio po porodzie, bez wycierania, w worku foliowym do przechowywania żywności, delikatnie zawiąż wokół szyi, a na głowę załóż czapkę i umieść pod promiennikiem ciepła (umieszczonego pod promiennikiem ciepła noworodka, umieszczonego w worku foliowym, nie okrywaj); jeśli potrzebujesz bezpośredniego dostępu do dziecka wykonaj małe nacięcie w worku).

2.1.2 Ocena wstępna

Skala Apgar nie służy do podejmowania decyzji o konieczności resuscytacji

a) oddychanie (jeśli oddycha oceń tempo, głębokość, symetryczność, obecność nieprawidłowego oddechu)

- głośny płacz lub krzyk, regularny głęboki oddech

- łapanie powietrza, postękiwanie

- brak

b) czynność serca (najlepiej oceniać przykładając stetoskop poniżej lewego sutka, pulsowanie pępowiny jest wiarygodne tylko wtedy, gdy>100/min.; liczymy liczbę uderzeń serca w czasie 6 sekund a następnie mnożymy otrzymaną liczbę przez 10)

- > 100/minutę

- < 100/minutę

- brak

c) napięcie mięśniowe (noworodek całkiem wiotki jest najprawdopodobniej nieprzytomny i będzie wymagał wsparcia oddechowego).

Powtarzamy co 30 sekund ocenę czynności serca, oddychania i napięcia mięśniowego.

(Powtarzana ocena czynności serca i w mniejszym stopniu oddychania jest najlepszym wskaźnikiem skuteczności prowadzonej resuscytacji noworodka).

  1. Delikatna stymulacja

Wycierając delikatnie noworodka zwykle stymulujemy zakończenia nerwowe w skórze pobudzając oddech. Wycieranie musi być delikatne (wszelkie bardziej zdecydowane działania jak klepanie, potrząsanie, bicie są zabronione i mogą być też podstawą do skutecznych roszczeń w przypadku powikłań)

Klasyfikacja noworodków zgodnie z oceną wstępną:

  1. :

- głośno płacze lub krzyczy

- ma czynność serca > 100/min.

- ma dobre napięcie mięśniowe (noworodek donoszony układa się symetrycznie z kończynami górnymi i dolnymi w pozycji zgięciowej).

ten noworodek wymaga: jedynie wytarcia, owinięcia w ciepły ręcznik i jeśli to możliwe położenia na skórze matki i okrycia suchym, ciepłym ręcznikiem.

  1. :

- łapie powietrze lub nie oddycha

- ma czynność serca < 100/min.

- ma prawidłowe lub nieco obniżone napięcie mięśniowe

ten noworodek wymaga:

- wytarcia i okręcenia w ciepły ręcznik,

- udrożnienia dróg oddechowych,

może wymagać:

- rozprężenia płuc i wentylacji,

- masażu serca

  1. :

- łapie powietrze lub nie oddycha

- wolna lub nieoznaczalna czynność serca

- wiotki

- zwykle blady(co świadczy o słabej perfuzji)

ten noworodek wymaga:

- wytarcia i okręcenia w ciepły ręcznik

- natychmiastowego udrożnienia dróg oddechowych

- rozprężenia płuc i wentylacji

może wymagać:

- masażu serca,

- podania leków.

Rozpocznij resuscytację noworodka, gdy wstępna ocena wykazała, iż dziecko nie jest w stanie uzyskać regularnego, wydolnego, prawidłowego oddechu lub/i gdy czynność serca jest < 100/minutę.

.

  1. ODDYCHANIE 30 sekund.

    1. Udrożnienie dróg oddechowych

U nieprzytomnego noworodka leżącego na plecach jama gardłowa i język mają skłonność do zapadania się, co prowadzi do zamknięcia dróg oddechowych. Jeśli nie udrożni się dróg oddechowych wszelkie dalsze czynność: wentylacja, masaż serca, podanie leków, nie mogą przynieść poprawy.

aby udrożnić drogi oddechowe:

  1. ułóż dziecko w pozycji neutralnej z podparciem brody - u noworodka leżącego na plecach pozycję neutralną podłóż pod barki 2 cm grubości podkładkę, którą może stanowić złożona pielucha, chusta, kocyk (pamiętaj! zarówno nadmierne jak i niewystarczające odgięcie szyi zmniejsza drożność dróg oddechowych i jest jedną z częstszych przyczyn niepowodzenia czynności ratowniczych); u dzieci z obniżonym napięciem mięśniowym konieczne może być podparcie brody poprzez umieszczenie palców na szczycie jej części kostnej

  1. wykonaj manewr wysunięcia żuchwy - jest zwykle konieczny u noworodka wiotkiego; układamy jeden lub dwa palce w okolicy kąta żuchwy i przesuwamy żuchwę do przodu i do góry.

  1. załóż rurkę ustno-gardłową, gdy dziecko jest całkowicie wiotkie (np. po porodach zabiegowych w znieczuleniu ogólnym) bądź w przypadku wad wrodzonych deformujących jamę nosowo-gardłową (małożuchwie, zwężenie lub zarośnięcie nozdrzy).

Rurka ustno-gardłowa jest szczególnie pomocna, gdy mamy trudności z równoczesnym wysunięciem żuchwy i wentylacją przy pomocy maski twarzowej.

Rurka ustno-gardłowa musi mieć prawidłowy rozmiar. Zbyt duża lub zbyt mała zamyka drogi oddechowe.

Rozmiar rurki dobieramy przykładając jej jeden koniec do kąta żuchwy, drugi w środku warg i układając rurkę wzdłuż linii biegnącej po trzonie żuchwy.

Rurka musi sięgać poza język i nie może spychać języka do dołu.

U noworodka nie wkłada się rurki tak jak u dorosłych (tzw. częścią przodującą do góry a następnie wykonuje się obrót), ale od razu zakłada się ją tak jak ma się znajdować w końcowym ułożeniu.

2.2.2 Rozprężenie płuc

Gdy samoistna czynność oddechowa nie wraca:

  1. wykonaj 5 – 6 oddechów rozprężających

(pierwsze 3 oddechy usuwają płyn z płuc, następne 2-3 tworzą czynnościową pojemność zalegającą)

  1. nie odsysaj płynu owodniowego z jamy ustnej!

U noworodka, który wymaga resuscytacji błędem jest tracenie czasu na usunięcie 5 – 7 ml płynu owodniowego z nosa i ust, bezpośrednio po porodzie, gdy w tym samym czasie w oskrzelach i płucach znajduje się około 100 ml tego płynu.

Jeśli istnieje taka potrzeba (grudki smółki, mazi płodowej, krew, śluz) zawsze odsysamy zawartość jamy nosowo gardłowej pod kontrolą laryngoskopu.

Nie wolno odsysać wydzieliny z jamy nosowo gardłowej na ślepo, gdyż może to doprowadzić do bradykardii lub skurczu krtani.

  1. potwierdzeniem rozprężenia płuc jest wzrost częstości akcji serca.

  2. jeśli serce nie odpowiada przyspieszeniem częstości, potwierdzeniem skutecznego wypełnienia płuc są widoczne ruchy klatki piersiowej (mogą być widoczne dopiero po 3 – 4 oddechu rozprężającym).

  3. jeżeli po 5 – 6 oddechach rozprężających nie stwierdzasz przyspieszenia czynności serca ani ruchów klatki piersiowej to najprawdopodobniej drogi oddechowe są niedrożne.

    1. Ponowne udrożnij drogi oddechowe (ułóż w pozycji neutralnej, wysuń żuchwę, rozważ założenie rurki ustno-gardłowa)

    2. Ponownie wykonaj 5 oddechów rozprężających

  4. Jeśli rozprężyłeś płuca (wzrost częstości akcji serca, widoczne ruchy klatki piersiowej) a noworodek sam nie oddycha, lub czynność serca jest < 100/min.; prowadź wentylację dodatnimi ciśnieniami:

6.1 >32 tygodnia do 25 cm H2O; <32 tygodnia do 20 cm H20

- częstość – 30 oddechów na minutę (bierny wydech powinien trwać co najmniej tak samo długo jak wdech)

6.2 jeżeli jest to możliwe u noworodków donoszonych rozpocznij wentylację powietrzem atmosferycznym, pod kontrolą pulsoksymetru.

  1. Dobór rozmiarów maski twarzowej

7.1. maska powinna obejmować nos i usta noworodka

7.2. nie powinna sięgać poza brzeg brody

7.3. nie powinna uciskać gałek ocznych

7.4. powinna przylegać szczelnie

7.5. prawidłowe ułożenie maski najlepiej uzyskać:

7.5.1 gdy resuscytację oddechową prowadzi jedna osoba: poprzez ułożenie 3 i 4 palca dłoni w okolicy kąta żuchwy (manewr wysunięcia żuchwy) a kciuka i palca 2 po obu stronach rurki łączącej na powierzchni szczytowej maski.

7.5.2 gdy resuscytację oddechową prowadzą dwie osoby: poprzez ułożenie 2 i 3 palca w okolicy kąta żuchwy (manewr wysunięcia żuchwy) a kciuków na powierzchni szczytowej maski po obu stronach rurki łączącej.

Powtarzamy co 30 sekund ocenę czynności serca, oddychania i napięcia mięśniowego

2.3 MASAŻ SERCA - 30 sekund.

Celem masażu zewnętrznego serca u noworodka jest dostarczenie kilku ml utlenowanej krwi z płuc do naczyń wieńcowych i mięśnia serca – na odległość około 5 cm.

Jeżeli płuca są nierozprężone masaż serca nie będzie skuteczny

Zapamiętaj! Jedynym pewnym objawem rozprężenie płuc, gdy czynność serca nie wzrasta, są widoczne ruchy klatki piersiowej przy każdym oddechu rozprężającym

Zapamiętaj! Jeśli brak ruchów klatki piersiowej to znak, iż płuca są nierozprężone

Zapamiętaj!!! Nie jesteś w stanie prowadzić wentylacji i masażu serca w pojedynkę, jeśli zaistnieje potrzeba wykonania masażu serca musisz działać co najmniej we dwójkę

  1. KIEDY ROZPOCZĄĆ?

Rozpoczynij po skutecznym rozprężeniu płuc, gdy częstość akcji serca jest ≤ 60/minutę lub nieoznaczalna.

(oceniasz częstość akcji serca licząc liczbę uderzeń w czasie 6 sekund a następnie mnożąc przez 10 )

  1. GDZIE UCISKAĆ?

- uciskaj mostek powyżej jego 1/3 dolnej (jeżeli uciskasz zbyt wysoko nie omijasz serce, jeżeli uciskasz zbyt nisko możesz uszkodzić wątrobę)

- zalecaną techniką masażu serca u noworodka jest masaż oburęczny, z dłońmi umieszczonymi pod plecami dziecka, a kciukami jeden na drugim, na mostku, poniżej hipotetycznej linii łączącej brodawki sutkowe (mniej skuteczne będzie umieszczenie kciuków obok siebie, może jednak być konieczne, gdy mamy za małe dłonie)

- alternatywnie można zlokalizować wyrostek mieczykowaty mostka, poprzez oznaczenie kąta gdzie łączą się przyśrodkowo dolne żebra i umieszczenie palców na szerokość 1 palca, powyżej wyrostka mieczykowatego

Zapamiętaj! tylko opuszki spoczywają na mostku; gdy inne części dłoni są na klatce piersiowej, może to ograniczyć rozszerzanie się klatki piersiowej podczas wentylacji, może też doprowadzić do urazu (odma, złamanie żeber).

  1. JAK GŁĘBOKO?

- uciskaj mostek na głębokość 1/3 wymiaru poprzecznego klatki piersiowej (ćwiczymy głębokość uciśnięć)

  1. JAK SZYBKO?

- uciskaj 90 razy/minutę

Zapamiętaj! po każdym uciśnięciu mostka należy zwolnij ucisk, nie odrywając palców, aby umożliwić napływ krwi do mięśnia sercowego;

2.3.5 Równolegle prowadź sztuczną wentylację – 30 oddechów/ minutę.

Sekwencja czynności: 3 uciśnięcia : 1 oddech (uciśnięcie/ uciśnięcie/ uciśnięcie/ oddech) tj. 120 czynności na minutę.

Zapamiętaj: Osoby prowadzące wentylację i masaż serca, muszą ustawić się wzajemnie w ten sposób, by skutecznie i bez ograniczeń mogły wykonywać swoją pracę.

2.4 LEKI – gdy czynność serca ≤ 60/min.

Zapamietaj! leki w resuscytacji po porodzie podajemy tylko wtedy, kiedy pomimo rozprężenia płuc, krążenie jest niewydolne, a mięsień sercowy nie odpowiada, mimo dostarczenia do niego utlenowanej krwi w trakcie masażu serca.

Zapamiętaj! Najczęstszą przyczyną nieskuteczności masażu serca w dostarczaniu utlenowanej krwi z płuc, jest rozpoczęcie masażu zanim płuca zostaną skutecznie rozprężone.

ZAPAMIĘTAJ!!! LEKI SĄ BEZUŻYTECZNE, GDY PŁUCA SĄ NIEROZPRĘŻONE

  1. Drogi podania:

- preferowana droga to żyła pępkowa,

- rzadziej korzystamy z podaży doszpikowej

- tylko adrenalinę możemy podać dotchawiczo

Zapamiętaj! cewnikowanie żyły pępkowej w trakcie resuscytacji na sali porodowej powinno być wykonywane, na ile jest to możliwe, z zachowaniem jałowości lecz gdy okoliczności tego wymagają jałowość musi ustąpić przed szybkością założenia

  1. Kaniulacja żyły pępkowej

  1. sprzęt

- skalpel z dużym ostrzem

- odpowiedni cewnik (wcześniaki-3,5 Fr, donoszone 5 Fr)

- kranik trójdrożny

- strzykawka 2ml

- jałowa tasiemka

- kleszczyki naczyniowe lub pean

b) metody

1. metoda pustej strzykawki – zakładamy zamknięty kranik trójdrożny na cewnik, który będzie zamknięty i uniemożliwi przedostanie się powietrza do krążenia; pusta strzykawka umożliwi zaś łatwe pobranie krwi do badań

2. metoda pełnej strzykawki – wypełniamy cewnik z nałożonym kranikiem solą fizjologiczną, w metodzie tej pobranie krwi wymaga usunięcia soli

c) technika założenia

1. zawsze przecinaj pępowinę, na grubym gaziku, około 1 – 2 centymetrów powyżej skóry, ostrym skalpelem

2. zidentyfikuj naczynia pępowinowe

- żyła pępkowa, o półksiężycowatym kształcie i cienkich ścianach znajduje się w kierunku dogłowowym (na godzinie 12),

- dwie tętnice pępowinowe obkurczone, o grubszych ścianach znajdują się od strony nóg noworodka (na godzinie 5 i 7)

3. złap pępowinę kleszczykami naczyniowymi lub peanem, a drugimi kleszczykami ścianę żyły, po czym spróbuj wsunąć cewnik.

3.1 głębokość założenia:

- idealnym położeniem końca cewnika jest miejsce w żyle głównej dolnej tuż przed jej wejściem do prawego przedsionka

- w warunkach resuscytacji staraj się jedynie wprowadzić cewnik na głębokość, przy której uzyskasz swobodny wypływ krwi,

- gdy nie uzyskujesz wypływu krwi możesz cewnik nieco popchnąć do przodu lub wysunąć,

- długość, na jaką wprowadzasz cewnik nie może być większa niż odległość pomiędzy pępkiem a linią łączącą brodawki sutkowe.

4. Zabezpiecz cewnik

4.1 w warunkach resuscytacji użyj do tego celu jałowej tasiemki, zagnij cewnik na kształt odwróconej litery „U” i zawiąż u podstawy pępka, wraz z pępowiną, węzłem podwójnym.

4.2 Założona niejałowo kaniula zostanie wymieniona w warunkach aseptycznych na OIT

  1. LEKI

1. ADRENALINA

- podaj roztwór 1 : 10 000, dawka: 0,1ml/kg mc. (10 µg/kg mc) roztworu 1:10 000

1 ampułkę á 1ml (1mg) rozpuść do 10 ml w 0,9%NaCl

Zapamiętaj! nie popełnisz błędu, gdy u donoszonego noworodka podasz 0,5 ml roztworu 1:10 000

- droga podania: żyła pępkowa, jama szpikowa, rurka intubacyjna,

Zapamiętaj! jeśli brak reakcji na dawkę 10µg/kg, rozważamy podanie wodorowęglanu sodu, a następnie wyższą dawkę adrenaliny - 30µg/kg (0,3mL/kg roztworu 1 : 10 000)

Zapamiętaj! nie popełnisz błędu gdy u donoszonego noworodka podasz jako drugą dawkę 1 ml roztworu 1:10000

- adrenalinę możesz podać dotchawiczo, gdy noworodek jest zaintubowany a nie masz dostępu naczyniowego, w tym przypadku stosujemy wyższe dawki 50 - 100µg/kg

  1. WODOROWĘGLAN SODU (adrenalina nie łączy się ze swoimi receptorami w środowisku kwaśnym)

- podaj roztwór 4,2% (8,4% roztwór 1:1 z 5% glukozą lub wodą do wstrzyknięć),

- dawka: 2 – 4 ml/kg tak sporządzonego - 4,2% roztworu,

- droga podania: tylko żyła pępkowa i jama szpikowa

  1. 10% GLUKOZA (mięsień sercowy nie jest w stanie pracować bez paliwa – glukozy, a zapasy glikogenu ulegają szybko wyczerpaniu po porodzie).

Zapamietaj! glukozę podajemy, gdy nie ma odpowiedzi po podaniu adrenaliny i wodorowęglanu sodu

- dawka: 2,5 ml/kg roztworu 10%,

- droga podania: tylko żyła pępkowa i jama szpikowa

  1. FIZJOLOGICZNY ROZTWÓR CHLORKU SODU – 0,9% NaCl

Zapamiętaj! gdy bradykardia (a nie asystolia) nie ustępuje pod wpływem masażu serca i podaży leków, szczególnie, gdy w wywiadzie okołoporodowym masz dane przemawiające za ostrą utratą krwi, przyczyną bradykardii jest hipowolemia, wtedy podaj sól fizjologiczną.

Zapamiętaj! sól fizjologiczna musi być ogrzana

- dawka: 10 mL/kg – bolus (około 5 minut),

- droga podania: tylko żyła pępkowa i jama szpikowa .

- dawkę można powtórzyć,

- dawki wyższe niż 40 mL/kg mogą nasilić kwasicę metaboliczną (hiperchloremia)

ZAPRZESTANIE RESUSCYTACJI

Wskazaniem do zaprzestania resuscytacji jest brak oznak życia pomimo dziesięciominutowej ciągłej i prawidłowej resuscytacji.

RESUSCYTACJA NOWORODKA PO PORODZIE – standardy postepowania

WŁĄCZAMY POMIAR CZASU


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
resuscytacja noworodka
resuscytacja noworodka
resuscytacja noworodka, Dokumenty Medyczne, MEDYCZNE
Resuscytacja noworodka
RESUSCYTACJA NOWORODKÓW
resuscytacja noworodka doc
resuscytacja noworodka, Ratownictwo Medyczne
RESUSCYTACJA NOWORODKA 1
resuscytacja noworodka, Studia - ratownictwo medyczne, 3 rok, Zawansowane procedury ratunkowe
Resuscytacja noworodka wytyczne 2005
Zamartwica i resuscytacja noworodka
RESUSCYTACJA NOWORODKA PO PORODZIE
resuscytacja noworodka doc
10 Zabiegi Resuscytacyjne u Noworodka Podstawowe Zabiegi Resuscytacyjne (NLS)
6 Resuscytacja noworodków

więcej podobnych podstron