Aloksan – wywoluje cukrzyce 2 stopnia u zwierzat doświadczalnych
UKŁAD ODDECHOWY
FUNKCJE UKŁADU ODDECHOWEGO:
Wymiana gazowa
Regulacja ph krwi (jony weglanowe)
Wytwarzanie dzwiekow
Powonienie
Ochrona przed mikroorganizmami
Element kluczowy który bierze udział w wymianie gazowej –pecherzyk plucny
Nie oddechowa funkcja płuc:
Zasobnik krwi
Filtr krążenia
Funkcje metaboliczne
Aktywacja;angiotensyny III aldosterony (aldosteron odpow. Za utrzymywanie prawidłowej gosp wodno-elektrolitowej w nerkach)
Dezaktywacja:noradrenaliny, bradykininy, 5JHT niektórych prostaglandyn
Immunologiczna
Wydzielanie IgA do oskrzeli
ODDYCHANIE:
Wentylacja-ruch powietrza do i z płuc
Wymiana zewnetrzna-wymiana gazowa pomiedzy płucami a krwia
Transport O2 i CO2 w krwi
Wewnetrzna wymiana gazowa pomiedzy tkankami a krwia
CISNINIE WEWNATRZPŁUCNE
Porównywalne do cisnienia atmosferycznego
W swobodnym oddychaniu roznica wynosi ok.minus 1 mm Hg na wdechu i plus 1 mm Hg na wydechu
CISNIENIE PŁUCNE
W toku kształtowania się klatki piersiowej i pluc wytwarza się sprężyste napiecie pluc – działające do wewnątrz oraz sprężyste napiecie scian klatki piersiowej-dzialajace na zewnatrz. Przeciwstawne działania obu sił sprężystych wywołuje ujemne cisnienie w jamie piersiowej i płucem) mniejsze od atmosferycznego
MECHANIZM ODDECHU
Wdech aktywny
Wdech bierny
Mięsnie oddechowe:
Mięsnie miedzy żebrowe
Mięsnie oddechowe wspomagają ruchy klatki piersiowej i pomagają w wdechu i wydechu
MIESNIE PRZY WDECHU:
Mięsnie główne: przepona i mięsnie międzyżebrowe zewnętrzne
Pomocnicze:
Pochyłe: mostkowo-obojczykowo-sutkowe
Podobojczykowe
Dźwigacz łopatki
Piersiowe mniejsze,
Najszerszy grzbietu zebaty tylny gorny.
Czworoboczny
Rownlegloboczne
Główne Przy Wydechu:
Międzyżebrowe wewnętrzne i pomocnicze
PECHERZYKI PŁUCNE:
Zbudowane z Komorek nablonkowych noszących nazwę nabłonka oddechowego oraz Komorek ziarnistych produkujących i wydzielających tzw. Czynnik powierzchniowy pęcherzyka płucnego (surfaktant) który w postaci cienkiej błonki pokrywa warstwę płynu surowiczego wyściełającego wnętrze pęcherzyków płucnych
SURFAKTANT
Produkowany przez komorki pecherzykowe typu II
Produkcja rozpoczyna się w 25 tygodniu a konczy w 32 tygodniu zycia plodowego
Zmniejsza opor powierzchni w pęcherzykach oddechowych
Zapobiega odmie
Objetośc płuc:
Srednia ocjetosc powinna się wahac od 3 do 6 litrow
Maksymalny wdech ok. 3 litrow
Standardowo czlowiek 3 3,5 litrow
Objętość ktorej nie wymieniamy – zalegajaca (rezerwa)
Objętość robocza -od maksymalnego wydechu do maksymalnego wdechu
Skład powietrza:
Tlen- 20,95%
Azot 78,08%
Inne 0,97% 9 (argon, glowne i potem dwutlenek wegla, neon, hel, wodor, ksenon, ozon)
PRAWO HENREGO:
Ilość gazu rozpuszczonego w danej cieczy jest zależna od ciśnienia tego gazu nad ta cieczą
FIZYKA GAZÓW:
Łaczne ciesnienie mieszaniny gazow jest rowne sumie cisnien poszczególnych gazow (prawo Daltona)
Gazy pzremieszczaja się z obszarów o wyższym Cisnie do obszarów o niższym cisnieniu
Jeśli zmieni się objętość pojemnika z gazem zmieni jego cisnienie w odwrotny sposób Prawo Boyla
ROZPUSZCZALNOSC GAZOW
FIZYCZNE PODSTAWY WYMIANY GAZOWEJ:
DYFUZJA GAZOW PRZEZ BLONY
zależy od grubości błony, jej powierzchni ciśnienia cząsteczkowego gazów w pęcherzykach krwi objetosci naczym kapilarnych i czasu kontaktu
zwiększona wentylacja lub pzreprlyw kapilarny w naczynkach płucnych zwiększa wymianę gazowa
PRAWO FICKA-OPIS PROCESU DYFUZJI
W temp zera absolutnego nie zachodzi dyfuzja ! (-273 C)
Pow pęcherzyków okm 100 mkw
TRANSPORT TLENU:
Hemoglobina jest transporterem tlenu (98,5%0
1,5% rozpuszczony w osoczu
Krzywa wysycenia hemoglobiny pokazuje ze przy Cisnieniu parcjalnym 80 mmHg lub wyzej hemoglobina wysyca się calkowice
CZYNNIKI ZMIENIAJĄCE POWINOWACTWO OKSYMEGLOBINY
Stezenie jonow wodrotelnowych H+
Ciśnienie cząsteczkowe, CO2
Tempera tuta
2,3 bifosfoglicerol
Ptzyapdek specjalny tlenek węgla
TRANSPORT DWUTLENKU WĘGLA
70% jony HCO3
23% w polaczeniu z białkami krwi
7% rozpuszczone w osoczu
przyłączonym tlenem
W naczyniach włosowatych tkanek, co2 łączy się z woda w RBC tworząc kwas węglowy dysocjujący na jony węglanowe i hydroksylowe
KRĄŻENIE PŁUCNE (schemat krazenia)
W krążenie płucnym tętnice prowadza krew odtlenowana itd.
Regulacja oddychania!!
Dwa niezależne układy:
odpowiedzialny za kontrole dowolna zlokalizowany w korze mózgowej i wysyłający impulsy do motoneuronow oddechowych poprzez drogi krowo-rdzeniowe
Odpowiedzialny za kontrole automatyczna znajdujący się w rdzeniu przedłużonym
2 grupy neuronów w ośrodku oddechowym
Grzbietowe : neurony wdechowe- z wyładowaniami narastającymi w czasie wdechu znajdują się w rdzeniu przedłużonym (w okolicy pasma jadra samotnego0
Brzuszne : neurony wydechowe
Ośrodek pneumotaksyczny
Znajduje się w moście struktura mózgu działa na zasadzie układu zwrotnego sprzężonego ujemnego
Jeśli następuje uszkodzenie w ośrodku zaburza automatyczna regulacje oddychania (zespół Odyny- upośledzenie automatycznej kontroli oddychania przy zachowaniu kontroli dowolnej)
Receptory plucne:
Powoli adaptujące SAR znajdują się w obrębie mięsni gładkich tchawicy i oskrzeli
Receptory szybko adaptujace RAR
Receptory okołokalpilarne typu _ w naczyniach włosowatych
Receptory oskrzelowe typu C znajdują się w całym drzewie oskrzelowym – wrażliwe na stany zapalne ataki astmy
CHEMICZNA REGULACJA ODDYCHANIA
Strefy chemiowrazliwe mózgu znajdują się na brzusznej pow. rdzenia przedłużonego wrażliwe na zmianę wartości ph płynu Mozgowo-rdzeniowego
Co2 najsilniej działającym ośrodkowo czynnikiem pobudzającym ośrodek oddychania
Chemoreceptory obwodowe
Umiejscowione w rozwidleniu tętnicy szyjnej oraz w luku aorty (powodują poszerzenie albo zwężenie światła naczynia przyspieszenie zmniejszenie oddychania)
Obniżenie PO2 we krwi tętniczej Hipoksemia lub zmniejszenie przepływu krwi przez kłębki
Pobudzenie receptorów powoduje przyspieszenie oddechu
Czynniki regulujące wentylacje płuc
Ośrodki wyższe kora mózgu układ limbiczny twór siatkowaty
Stężenie CO2 (dwutlenku wegla)
Receptory bólowe
Hormony
Termoreceptory (skora)
Baroreceptory (receptory mówiące o tym czy nasz naczynia są otwarte lub skurczone)
Mechanoreceptory