Prawo instrumentów finansowych (wykład2)

28/11/2012

1) Papier wartościowy „na zlecenie” – pojęcie

- treść papieru wartościowego na zlecenie wskazuje, że spełnienie świadczenia ma nastąpić „na zlecenie” (w rozumieniu „na polecenie”, „na żądanie”) uprawnionego (remitenta) albo osoby, na którą pierwotnie wskazany przeniósł uprawnienie

- konkretny papier może mieć właściwości papieru na zlecenie albo mocy przepisu prawa, albo z woli wystawcy, wyrażonej w treści tego papieru (klauzula „na zlecenie”).

2) Legitymacja formalna

- dłużnik wykonujący świadczenie z papieru na zlecenie ma obowiązek sprawdzić legitymację formalną posiadacza papieru

- papiery wartościowe na zlecenie legitymują dwa rodzaje osób, a mianowicie:

* osobę, którą jako uprawnioną wskazał wystawca

* osobę (osoby), na którą prawa z papieru zostały przeniesione przez indos (kolejne indosy)

3) Papiery na zlecenie –indos

Pojęcie:

Indos jest pisemnym oświadczeniem zbywcy, złożonym na dokumencie (papier na zlecenie, np. wekslu). Instytucja ta nadaje papierowi na zlecenie charakter obiegowy. Wystawca może wyłączyć możliwość indosowania składając stosowe oświadczenie.

Warunki:

- indos wymaga własnoręcznego podpisu zbywcy

- musi mieć charakter bezwarunkowy (wpisane warunki uważa się za niezastrzeżone)

- musi dotyczyć całej inkorporowanej wierzytelności. Indos częściowy jest nieważny.

- do przeniesienia praw wymagane będzie wydanie dokumentu (weksla, innego papieru na zlecenie).

4) Rodzaje indosu

- własnościowy zupełny (oświadczenie „Ustępuję na zlecenie „X” opatrzone datą i miejscem sporządzenie oraz podpisem zbywcy – indosanta),

- in blanco: nie zawiera oznaczenia osoby indosatariusza lub ogranicza się wyłącznie do podpisu indosanta, przy czym musi być umieszczony na przedłużku lub odwrocie weksla.

- na okaziciela: ma skutki indosu in blanco

- pełnomocniczy

- zastawniczy

5) Skutki / funkcje indosu

Własnościowy zupełny:

- przenosi wszelkie prawa z papieru na zlecenie na indosatariusza pod warunkiem jego wydania

- indosatariusz nabywa prawa z papieru na zlecenie w zakresie w jakim wynika to z jego treści – nabycie pierwotne

- w przypadku weksla indosat odpowiada względem indosatariusza za przyjęcie i zapłatę weksla (funkcja gwarancyjna)

6) Skutki / funkcje indosu

In blanco / na okaziciela (Art. 14 pr. wekslowego) ; uprawnienia posiadacza weksla

- może uzupełnić treść indosu nazwiskiem własnym lub osoby trzeciej

- może indosować papier dalej in blanco lub indosować weksel w drodze indosu zupełnego

- przenieść prawa z weksla poprzez samo wydanie dokumentu wykorzystując jego charakter obiegowy

- indos in blanco ma charakter indosu własnościowego

7) Skutki / funkcje indosu

Pełnomocniczy (zastępczy, do inkasa):

- Jego skutkiem jest upoważnienie indosatariusza do dochodzenia praw z papieru na zlecenie na rzecz indosanta

- Musi być dokonany jako indos zupełny, tj. wskazywać indosatariusza oraz zawierać wzmiankę „per procura”, „waluta do odebrania”, „do indosu”

- Indosatariusz może dochodzić wszelkich praw z papieru na zlecenie, ale w imieniu indosanta dopuszczalnej jest dalsze indosowanie ze skutkiem indosu pełnomocniczego.

- Dłużnicy mogą podnosić jedynie zarzuty przysługujące im względem indosanta

8) Skutki / funkcje indosu

Zastawniczy:

- Pozwala na ustanowienie prawa zastawu na wierzytelności inkorporowanej w papierze na zlecenie; musi zawierać oznaczenie wskazujące na jego zastawniczy charakter Np. „waluta na zastaw”

- Indosatariusz może wykonywać wszelkie prawa z papieru na zlecenie w imieniu własnym; w stosunku do dłużników występuje jako pełnoprawny posiadacz papieru na zlecenie

- Indosatariusz odpowiada względem indosanta za przekroczenie uprawnień wynikających z zastawu na zasadach ogólnych – odpowiedzialność odszkodowawcza

- Indosatariusz może indosować dalej weksel, ale jedynie ze skutkiem indosu pełnomocniczego

9) Papiery wartościowe na okaziciela:

Pojęcie:

- Za dokument na okaziciela uważa się powszechnie dokument, z którego treści wynika (bądź samodzielnie bądź też w powiazaniu z innymi okolicznościami albo dokumentami), że określona osoba (dłużnik) spełni określone świadczenie na żądanie okaziciela dokumentu

- Osoba legitymowana do żądania i odbioru świadczenia może być w treści dokumentu albo oznaczona określeniem „okaziciel” (lub „posiadacz” albo podobnym), albo też nie jest w ogóle oznaczona.

10) Papiery wartościowe na okaziciela

Funkcja:

- najważniejsza funkcja gospodarcza papieru wartościowego na okaziciela polega na tym ,że obrót takimi papierami, dającymi możność realizacji określonych wierzytelności, zastępuje z powodzeniem obrót wartościami tych wierzytelności (tak przy papierach pieniężnych) lub rzeczami (tak przy papierach towarowych)

- konstrukcja papieru wartościowego na okaziciela pozwala unikać skomplikowanych i kosztownych czynności organizacyjnych i technicznych, jakie wiążą się z fizycznym wydaniem rzeczy

Dużo gadania o akcjach