EKONOMIKA MIAST I REGIONÓW 18-05-2011
Zainteresowanie największymi miastami było zawsze największe. Miasta duże są o tyle interesujące że są obiektami tzw. długiego trwania.
Goddes w 1915 po raz pierwszy zwrócił uwagę na fenomen miasta światowego , początkowo miasto światowe było traktowane jako twór o charakterze kulturalno – religijnym, w początkowym okresie badań interesowano się miastami takimi jak Rzym, Paryż, Wiedeń, w kolejnych etapach badań nie tylko zmieniała się koncepcja ale też definicje i podejścia, zwrócono uwagę na fakt że o tym czy miasto stanie się miastem światowym czy nie , nie świadczy liczba ludności , funkcja administracyjna i stołeczna danego kraju również nie przesądza o tym czy miasto miało być światowe czy nie. W większości państw największe miasto jest jednocześnie stolicą .
Miasta światowe są określane jako metropolie, kosmopolis , centrum światowe. Przynajmniej trzy trudności wpływają na niejednoznaczność określenia miasta światowego. Pierwsza wynika z tego że świat jest bardzo dynamiczny zarówno w czasie jak i w przestrzeni zachodzą procesy polityczne, gospodarcze itp. , drugi problem bardzo praktyczny wynika z ułomności statystyki (z reguły statystyka gromadzona jest na poziomie państwowym , niewiele jest informacji które określają największe miasta na świecie), trzecia ułomność która jest trudnością którą można w najszybszy sposób zlikwidować to są problemy metodologiczne (brakuje metod badań miast światowych). Zamiarem Goddessa było zwrócenie uwagi na klimat miast bo to co wyróżnia miasta światowe jest niewątpliwie inny klimat, w pierwszej kolejności prowadząc badania skierował uwagę na miasta Stanów Zjednoczonych i miasta europejskie. Goddess do miast światowych zaliczył : Berlin, Boston, Chicago, Filadelfia, Nowy Jork, Londyn, Paryż, Wiedeń . Zauważył ogromna dynamikę rozwoju wielu miast azjatyckich dlatego założył że wkrótce zaliczą się do miast światowych . Badania Petera Halla W 1960 zwróciły uwagę na różne funkcje które miasto pełni i rozmiar tych funkcji. Wg Halla miasta światowe są po pierwsze centrami władzy politycznej nie tylko w wymiarze krajowym ale też międzynarodowym wraz z organizacjami które wspomagają rząd. Po drugie miasto światowe jest centrum zabezpieczeń, bankowości i powiązanych z nimi usług finansowych , po trzecie miasto światowe musi być centrum handlu światowego, po czwarte musi być potężnym centrum transportowym. Według Halla miasta światowe szybko przekształcają się w tzw. jądra wszystkich rodzajów działalności, stają się centrami wytwarzania i wykorzystywania wiedzy i technologii , staja się centrami które gromadzą specjalistów z różnych dziedzin , stają się centrami kultury, sztuki i rozrywki, stają się największymi ogniskami konsumpcji luksusowych dóbr przez elitę. Z drugiej strony stają się ośrodkami konsumpcji towarów masowej produkcji .
Reed próbując badać miasta światowe w latach 80-tych kierował się miernikami takimi jak: bankowość i finanse w długiej perspektywie czasowej, wydzielił dwie kategorie miast : centra globalne (rangi: pierwszoplanowe: Londyn , Nowy Jork ; drugoplanowe: Amsterdam, Frankfurt, Paryż, Tokio) i międzynarodowe centra finansowe (rangi: pierwszoplanowe: Bazylea , Bombaj, Chicago, Hongkong, Melbourne, Sao Paulo, Wiedeń, Rzym, drugoplanowe: Bahrajn , Buenos Aires, L.A, Montreal , Osaka, Panama , Seul, Tai Pei, )
Kolejną osobą godną zauważenia jest John Friedmann , wprowadził hierarchie wymieniając miasta światowo, dodatkowo zwrócił uwagę na to że trzeba rozbić miasta światowe na te w krajach rozwiniętych i rozwijających się . Uzależnił kategoryzacje od poziomu rozwoju. W Europie jako miasta światowe wymienił : Londyn , Rotterdam, Amsterdam(pierwszoplanowe). Friedmann twierdzi że prawdziwe miasto światowe powinno być wydzielane na podstawie kluczowych właściwości tzn. musi mieć stosunkowo dużą liczbę ludności, powinno być miejscem koncentracji ważniejszych techniczno – naukowych korporacji, powinno być miejscem koncentracji międzynarodowych organizacji ekonomicznych i politycznych, powinno być światowym centrum finansowym, powinno być ważnym centrum światowego przemysłu przetwórczego, powinno być dużym węzłem komunikacyjnym i transportowym, powinno dysponować szeroko rozwiniętą sferą usług.
Tworzy się różne rankingi miast światowych biorąc pod uwagę wybrane cechy : główne biura największych 100 banków, siedziby giełd finansowych, główne biura największych korporacji przemysłowych, największe porty lotnicze ze względu na liczbę przewożonych pasażerów, ranga miasta według liczby mieszkańców, liczba koncertów zespołu Rolling Stones , organizacja igrzysk olimpijskich,