Finanse międzynarodowe wykład 4 27.10.2014r.
Korzyści z tytułu wprowadzenia wymienialności walut:
Swoboda zakupu zagranicznych czynników produkcji przez podmioty zagraniczne,
Swoboda realizacji kierunków sprzedaży zagranicą- maksymalizacja efektu ekonomicznego,
Wzrost poziomu konkurencji na rynku krajowym- czynnik hamujący wzrost cen krajowych,
Swobodny dostęp do importu- ogranicza sytuację monopolistycznych firm krajowych zmuszając do postępu technicznego i poprawy konkurencyjności wyrobów,
Stworzenie możliwości utrzymania lokat za granicą we własnej walucie i finansowanie importu,
Możliwość ograniczenia wysokich rezerw dewizowych bez konieczności przeznaczenia na ten cel wpływów z eksportu.
Koszty wynikające z wprowadzenia wymienialności walut:
Wzrost podatności rynku wewnętrznego na negatywne zjawiska w gospodarce światowej (inflacje, kryzysy gospodarcze itd.),
Konieczność prowadzenie zdyscyplinowanej polityki budżetowej (prowadzonej przez rząd) jak również kursowej i pieniężnej (prowadzonej przez bank centralny),
Konieczność liczenie się z niekontrolowanymi, spekulacyjnymi ruchami kapitału krótkoterminowego.
Regulacja reżimów kursów walutowych.
Kurs walutowy- cena jednej waluty wyrażona w drugiej walucie.
Czynniki określające poziom kursów walutowych (czynniki ekonomiczne):
Czynniki strukturalne:
Poziom rozwoju i struktura gospodarki (czym wyższy poziom rozwoju danego kraju w stosunku do drugiego to przemawia to za umocnieniem waluty gdzie ten rozwój jest większy),
Poziom konkurencyjności gospodarki (wyższy poziom konkurencyjności umacnia walutę),
Strategia wymiany międzynarodowej (dodatni bilans handlowy sprzyja umocnieniu waluty czyli większy eksport od importu),
Sytuacja w bilansie płatniczym (wielkość kapitału, dodatni bilans płatniczy umacnia walutę danego kraju).
Czynniki techniczne:
Intensywność i struktura przemian technicznych
Poziom rozwoju zaplecza technicznego funkcjonowania rynków (czym wyższy poziom rozwoju tym wyższe umocnienie waluty).
Czynniki koniunkturalne:
Związane z siłą nabywczą pieniądza:
- Tendencje rozwoju gospodarczego (stopa wzrostu PKB),
- Stopa inflacji,
- Bezrobocie,
- Zmiany poziomu dochodów.
Związane z popytem krajowym na pieniądz:
- Deficyt budżetowy,
- Skłonności inwestycyjne,
- Zmiany stóp procentowych.
Czynniki określające poziom kursów walutowych (czynniki pozaekonomiczne):
Czynniki polityczne:
Stopień stabilizacji politycznej,
Stopień ryzyka politycznego,
Szoki polityczne.
Czynniki instytucjonalne:
Stosowane rozwiązania systemowe,
Stopień liberalizacji rynków,
Stosowana polityka pieniężna i fiskalna,
Częstotliwość i sposoby interwencji banku centralnego.
Czynniki psychologiczne:
Oczekiwania społeczeństwa,
Poziom ryzyka finansowego.
Czynniki określające poziom kursów walutowych (czynniki otoczenia międzynarodowego):
Zmiany cen wiodących w obrocie międzynarodowym surowców i metali szlachetnych,
Kryzysy regionalne, globalne zmieniające kierunek wielkość i dynamikę przepływu środków,
Zmiany siły nabywczej walut używanych w rozliczeniach międzynarodowych.
System kursowy (reżim kursowy, polityka kursowa) – zbiór zasad i narzędzi określających zmiany kursu walutowego oraz możliwości i zakres wpływu banku centralnego na poziom kursów walutowych.
Rodzaje systemów kursowych:
System kursów stałych,
System pośrednich kursów walutowych,
System kursów płynnych.
Obecnie wyróżnia się następujące systemy kursu walutowego (IMF 2010):
System kursowy bez własnej waluty (dolaryzacja, unia walutowa),
Izba walutowa,
Kurs walutowy stały związany z koszykiem walut lub jedną walutą,
System stabilizowanego kursu walutowego,
Kurs stały w przedziale wahań,
System kursu walutowego bez jednoznacznej definicji,
Pełzający kurs stały,
System kursy zbliżony do pełzającego
Kurs płynny,
Kurs całkowicie płynny.
Rodzaje systemów kursowych po 2009r. wg klasyfikacji MFW:
1) System kursowy bez własnej waluty (dolaryzacja):
System kursowy bez krajowej jednostki pieniężnej.
Prawną jednostką pieniężną danego kraju jest jednostka pieniężna kraju trzeciego,
Kraj stosujący system traci autonomie w zakresie polityki pieniężnej,
Sytuacja gospodarcza kształtuje się pod wpływem polityki pieniężnej kraju, gdzie jednostka pieniężna jest prawnym środkiem płatniczym (wybrało ją 13 krajów).
2) System kursowy oparty na izbie walutowej (currency board):
Istnieje obowiązek wymiany waluty krajowej na określoną walutę obcą, zgodnie ze sztywnym kursem a władza emisyjna jest zobowiązana zrealizować to zobowiązanie,
Emisja pieniądza następuje tylko poprzez wymianę waluty obcej na walutę krajową,
Bank centralny nie pełni swoich tradycyjnych funkcji np. Regulacja płynności sektora bankowego.
System kursów stałych-kurs walutowy stały związany z koszykiem walut lub jedną walutą,
System stabilizowanego kursu walutowego,
Kurs stały w przedziale wahań.
Cecha wspólna:
Istnieje możliwość wyboru jednego lub trzech punktów odniesienia przy ustalaniu kursu centralnej jednostki pieniężnej danego kraju: kurs można ustalić w stosunku do wybranej jednostki innego kraju, w stosunku do zbiorowej jednostki (wartość zewnętrzna ustalana przez koszyk walut) lub w stosunku do jednostki rozrachunkowej (np. SDR)
3) System konwencjonalnego stałego kursu centralnego – kurs walutowy:
Stały związany z koszykiem walut lub jedną walutą (conventional peg),
Kurs centralny może być ogłaszany w sposób oficjalny, bądź też utrzymywany implicite (domyślnie) przez co najmniej 6 miesięcy,
Kurs rynkowy może wahać się +/- 1% od kursu centralnego lub różnica między maksymalnym i minimalnym kursem spot musi być niższa niż +/- 2%,
Władze są zobowiązane do prowadzenia interwencji i regulowania stopy procentowej,
Bank centralny może uprawiać elastyczną politykę pieniężną i sporadycznie korygować poziom kursu centralnego.
4) System stabilizowanego kursu stałego:
Kurs centralny utrzymywany jest implicite,
Rozpiętość między maksymalnym i minimalnym rynkowym kursem spot nie może przekroczyć 2% przez co najmniej pół roku.
5) System kursu stałego w paśmie dopuszczalnych
Dopuszczalne pasmo wahań od kursu centralnego jest większe niż +/- 1% bądź też różnica pomiędzy maksymalnym i minimalnym rynkowym kursem spot przewyższa 2%,
Stopień elastyczności w polityce pieniężnej zależy od szerokości pasma.