BUDOWA NORMY PRAWNEJ:-h i p o t e z a; -d y s p o z y c j a; -s a n k c j a.

Kto zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.

Stosunek prawny- jest to relacja społeczna regulowana przez normy prawne, w której uczestnicy mają określone prawa i obowiązki.

Elementy stosunku prawnego: 1.podmioty stosunku prawnego; 2.przedmiot stosunku prawnego; 3.uprawnienie (prawo); 4.obowiązek.

Ogólnie obowiązujące źródła prawa polskiego: konstytucja; ustawy i ratyfikowane umowy międzynarodowe; rozporządzenia; akty prawa miejscowego.

Kluczowe źródła prawa unijnego: 1. traktaty unijne; 2. dyrektywy unijne; 3. rozporządzenia

unijne.

gałęzie prawa-ukształtowany historycznie kompleks norm prawnych regulujących określoną dziedzinę życia społecznego wyodrębniony według jednolitej metody regulacji prawnej.

GAŁĘZIE PRAWA: -prawo konstytucyjne; -prawo cywilne (w tym prawo handlowe); -prawo pracy; -prawo administracyjne; -prawo karne; -prawo rodzinne i opiekuńcze; -prawo procesowe; -prawo finansowe.

WOLNOŚCI I PRAWA OBYWATELSKIE W KONSTYTUCJI RP:-wolności i prawa osobiste; -wolności polityczne; -wolności ekonomiczne; -wolności socjalne i kulturalne.

Wolności i prawa osobiste: -ochrona życia; -zakaz poddawania obywatela bez jego zgody eksperymentom naukowym; -zakaz stosowania tortur, kar cielesnych; -ochrona przed bezprawnym pozbawieniem wolności; -prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki ; -jawność rozprawy (poza wyjątkami); -prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami; -prawo do wolności i ochrony tajemnicy komunikowania się; -wolność poruszania się po terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz wyboru miejsca zamieszkania i pobytu; -wolność sumienia i religii; -wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji.

Wolności polityczne: -prawo organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich; -wolność zrzeszania się; -prawo do pozyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej; -Prawo udziału w referendum oraz w wyborach.

Wolności ekonomiczne, socjalne i kulturalne: -ochrona własności; -ochrona prawa do dziedziczenia; -wolność zrzeszania się; -wolność wyboru i wykonywania zawodu; -ustawowe określenie minimalnej wysokości wynagrodzenia; -prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy; -prawo do ochrony zdrowia; -prawo do nauki; -ochrona praw dziecka; -wolność twórczości artystycznej; -wolność badań naukowych; -wolność nauczania; -wolność korzystania z dóbr kultury; -ochrona konsumentów i najemców; -ochrona środowiska.

Dobra osobiste człowieka – Kodeks Cywilny: -zdrowie; -wolność; -cześć, swoboda sumienia; -nazwisko lub pseudonim; -tajemnica korespondencji; -nietykalność mieszkania; -twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska.

Zasady ustroju politycznego i społeczno – gospodarczego: -zasada suwerenności Narodu; -zasada demokratycznego państwa prawnego; -zasada decentralizacji władzy oraz samorządności; -zasada społecznej gospodarki rynkowej; -zasada trójpodziału władzy.

ZASADA TRÓJPODZIAŁU WŁADZY: -władza ustawodawcza (sejm i senat); -władza wykonawcza; -władza sądownicza.

POSEŁ – WYMOGI: -obywatelstwo polskie;-niekaralność;-wiek: 21 lat.

SENATOR – WYMOGI:-obywatelstwo polskie;-niekaralność;-wiek: 30 lat.

FUNKCJE SEJMU I SENATU: -ustrojodawcza; -ustawodawcza;-kontrolna;-kreacyjna.

Tryby głosowania w Sejmie i Senacie:-bezwzględna większość głosów;-względna większość głosów;-większość kwalifikowana (wyrażona ułamkami: 2/3, 3/5 itp.).

Bezwzględna większość głosów:-głosy za np.200; -głosy przeciw i wstrzymujące się np.50+100.

Zwykła większość głosów: -głosy za np.200; -głosy przeciw np.150.

ORGANY SEJMU I SENATU: -Marszałek Sejmu (Senatu);-Wicemarszałkowie Sejmu (Senatu);-Prezydium Sejmu (Senatu);-Konwent Seniorów;-Komisje sejmowe (senackie).

Funkcje Marszałka Sejmu: -zwołuje posiedzenia Sejmu i przewodniczy obradom; -czuwa nad tokiem i terminowością prac Sejmu i jego organów, w tym nadaje bieg inicjatywom ustawodawczym; -udziela posłom niezbędnej pomocy w ich pracy parlamentarnej; -Przewodniczy obradom Zgromadzenia Narodowego; -administruje Sejmem, poprzez sprawowanie pieczy nad spokojem i porządkiem na całym obszarze należącym do Sejmu.

Funkcje Prezydium Sejmu: -przygotowuje plan prac Sejmu; -przygotowuje wykładnię regulaminu prac Sejmu; przekazuje poszczególnym komisjom sejmowym odpowiednich sprawy do rozpatrzenia; -zajmuje się kwestiami prawnymi posłów.

Konwent Seniorów: -opiniuje projekty planów prac Sejmu; -opiniuje projekty porządku dziennego poszczególnych posiedzeń Sejmu i ich terminy.

WŁADZA WYKONAWCZA:-prezydent; -rada ministrów.

PREZYDENT – WYMOGI:-obywatelstwo polskie; - niekaralność; -wiek: 35 lat.

Prezydenci RP 1990-2013 rok:-LECH WAŁĘSA 1990-1995; -ALEKSANDER KWAŚNIEWSKI 1995-2000;- LECH KACZYŃSKI 2005-2010; - BRONISŁAW KOMOROWSKI 2010.

Uprawnienia Prezydenta RP:-Podpisuje ustawy uchwalone przez Sejm; -ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe;-mianuje i odwołuje ambasadorów i innych przedstawicieli Polski w innych państwach;-przyjmuje listy uwierzytelniające przedstawicieli innych państw i organizacji międzynarodowych ;-jest najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych, mianuje szefa sztabu generalnego i dowódców poszczególnych rodzajów sił zbrojnych;-nadaje stopnie wojskowe (na wniosek ministra obrony narodowej);-nadaje tytuły naukowe profesora oraz profesora sztuki;-nadaje obywatelstwo polskie;-nadaje ordery i odznaczenia państwowe;-stosuje prawo łaski;-wydaje rozporządzenia, postanowienia i zarządzenia;-ma prawo inicjatywy ustawodawczej;-desygnuje kandydata na Prezesa Rady Ministrów;-powołuje Prezesa Rady Ministrów;-powołuje członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji;-ma prawo rozwiązania parlamentu w dwu określonych przez konstytucję sytuacjach;-wyznacza marszałków seniorów; -zwołuje pierwsze posiedzenie nowo wybranego Sejmu i Senatu;-zarządza wybory do Sejmu i Senatu;-za zgodą senatu może rozpisać referendum;-powołuje sędziów.

PREMIERZY:- TADEUSZ MAZOWIECKI 24.08.1989 – 4.01.1991; - JAN KRZYSZTOF BIELECKI 4.01.1991 – 6.12.1991;- JAN OLSZEWSKI 6.12.1991 – 5.06.1992; - WALDEMAR PAWLAK 5.06.1992 – 10.07.1992; - HANNA SUCHOCKA 11.07.1992 – 25.10.1993;- WALDEMAR PAWLAK 26.10.1993 – 6.03.1995;- JÓZEF OLEKSY 7.03.1995 – 7.02.1996;- WŁODZIMIERZ CIMOSZEWICZ 7.02.1996 – 31.10.1997;- JERZY BUZEK 31.10.1997 – 19.10.2001;- LESZEK MILLER19.10.2001 – 2.05.2004;- MAREK BELKA 2.5.2004 – 11.06.2004, 11.6.2004 – 31.10.2005;- KAZIMIERZ MARCINKIEWICZ 31.10.2005 – 14.7.2006;- JAROSŁAW KACZYŃSKI 14.7.2006 – 16.11.2007;- DONALD TUSK 16.11.2007 – 9.11.2011, 19.11.2011 – ??.

Kompetencje Rady Ministrów:-prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną RP;-kieruje administrację rządową;-zapewnia wykonanie ustaw;-chroni interesy Skarbu Państwa;-uchwala projekt budżetu państwa.

Procedura utworzenia Rady Ministrów :-Pierwsze posiedzenie Sejmu lub dymisja Rady Ministrów;-14 dni;-Prezydent desygnuje Prezesa Rady Ministrów;-14 dni;-Prezes Rady Ministrów proponuje Prezydentowi skład Rady Ministrów;-Prezydent powołuje Prezesa Rady Ministrów i proponowanych przez niego ministrów;-14 dni;-Prezes Rady Ministrów przedstawia Sejmowi expose;-Sejm uchwala wotum zaufania (bezwzględną większością głosów);- Rada Ministrów nie otrzymała poparcia ze strony Sejmu;-14 dni;-Sejm wybiera Prezesa R.M. i proponowanych przez niego ministrów (bezwzględną większością głosów);- Rada Ministrów nie otrzymała poparcia ze strony Sejmu;-14 dni;-Prezydent powołuje Prezesa R.M. i proponowanych przez niego ministrów;-14 dni;-Prezes Rady Ministrów przedstawia Sejmowi expose;- Sejm uchwala wotum zaufania zwykłą większością głosów; -Sejm nie udzielił poparcia Radzie Ministrów;-Prezydent skraca kadencję Sejmu i wyznacza nowe wybory.

Kompetencje Rady Ministrów:-prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną RP;-kieruje administrację rządową;-zapewnia wykonanie ustaw;-chroni interesy Skarbu Państwa;-uchwala projekt budżetu państwa;-kieruje wykonaniem budżetu państwa;-zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa;-zawiera oraz rozwiązuje umowy międzynarodowe.

Aktualne Ministerstwa:-MINISTERSWO NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji;-Ministerstwo Finansów;-Ministerstwo Infrastruktury;-Ministerstwo Rozwoju Regionalnego;-Ministerstwo Sprawiedliwości;-Ministerstwo Sportu i Turystyki;-Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej;- Ministerstwo Gospodarki;-Ministerstwo Edukacji Narodowej;-Ministerstwo Obrony Narodowej;-Ministerstwo Zdrowia;-Ministerstwo Środowiska;-Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi;-Ministerstwo Spraw Zagranicznych;-Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego;-Ministerstwo Skarbu Państwa.

Dymisja Rady Ministrów:-po nowych wyborach parlamentarnych, na pierwszym posiedzeniu nowego parlamentu;-w razie braku wotum zaufania Sejmu;-w przypadku wotum nieufności Sejmu;-jeśli rezygnację złoży Prezes Rady Ministrów.

WŁADZA SĄDOWNICZA:-sądy;-trybunały.

Wymiar Sprawiedliwości w Polsce:-sąd najwyższy;-sądy powszechne;-sądy administracyjne;-sądy wojskowe.

POZEW SĄDOWY:-nazwa sadu, który ma rozstrzygnąć spór;-imię, nazwisko i adres powoda;-nazwę i siedzibę albo imię, nazwisko i adres pozwanego;-określenie wartości przedmiotu sporu;-dokładne określenie roszczeń wobec pozwanego;- dodatkowe wnioski (o rozpatrzenie sprawy pod nieobecność powoda, o wydanie nakazu zapłaty, o zwolnienie z kosztów sądowych, o przesłuchanie świadków itp.);-uzasadnienie pozwu;-własnoręczny podpis;-załączniki.

WOLNE ZAWODY PRAWNICZE W POLSCE:-adwokaci;-radcy prawni;-notariusze.

KARY DYSCYPLINARNE DLA ADWOKATÓW:-upomnienie;-nagana;-kara pieniężna;-zawieszenie w czynnościach zawodowych na czas od 3 miesięcy do 5 lat;-wydalenie z adwokatury.

NOTARIUSZE – Ogólne informacje:-Notariusz jest powoływany przez Ministra Sprawiedliwości, który wyznacza mu siedzibę kancelarii;-Notariusz korzysta z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym, jako osoba zaufania publicznego;-Notariusz jest zobowiązany do zachowania tajemnicy zawodowej.

Czynności wykonywane przez notariuszy:-sporządzanie aktów notarialnych;-poświadczanie własnoręczności podpisu;-spisywanie protokołów;-sporządzanie spisów, odpisów i wypisów dokumentów;-przygotowanie projektów aktów, oświadczeń itp. dokumentów;-sprawdzanie zgodności odpisu z oryginałem.

Charakter czynności notarialnych:-wszystkie czynności notarialne wykonywane są w języku polskim, ewentualnie dodatkowo, na życzenie klienta, w innym języku;-wszelkie czynności dokonywane są przez notariusza w jego kancelarii;-wysokość wynagrodzenia dla notariusza ustala ministerstwo sprawiedliwości;-zainteresowany usługą notarialną może być zwolniony z opłat w wyjątkowych sytuacjach;-notariusz jest odpowiedzialny za szkody wyrządzone swoim działaniem, może być nałożona na niego kara pieniężna lub nagana.

Kodeks etyki zawodowej notariuszy:-uczciwość, rzetelność, bezstronność, zachowanie tajemnicy zawodowej;-przestrzeganie etyki zawodowej, podnoszenie kwalifikacji, zgodność z prawem;-nie przyjmowanie korzyści materialnych poza wynagrodzeniem;-zachowanie lojalności wobec państwa; -bezpieczne przechowywanie dokumentacji;-umożliwienie klientom swobodnego składania oświadczeń;-brak działań na szkodę innych notariuszy.

Ograniczenia w pracy notariusza:-reklamować się;-dokonywać czynności rozpoczętych przez innego notariusza;-bez zgody rady izby notarialnej otwierać kancelarii w budynku, w którym mieści się inna kancelaria;-krytykować wobec klientów czynności dokonanych przez innych notariuszy;-przyjmować asesorów, aplikantów bądź pracowników innego notariusza bez porozumienia się z nim.

Naczelne zasady prawa cywilnego:-zasada równości stron;-zasada autonomii woli stron (swoboda umów);-zasada ochrony własności;-zasada cywilnej odpowiedzialności za długi;-zasada cywilnej odpowiedzialności za szkody.

Struktura Kodeksu cywilnego:-część ogólna;-prawo rzeczowe;-zobowiązania;-prawo spadkowe.

Cechy osób fizycznych:-Imię i nazwisko;-miejsce zamieszkania;-płeć;-uznanie za zmarłego;-pesel, nip;-zdolność prawna;-zdolność do czynności prawnych;-obywatelstwo.

Przyczyny zmiany nazwiska:-nazwisko ośmiesza;-nie licytuje z godnością człowieka;-ma niepolskie brzmienie;-zmiana nazwiska na takie, które faktycznie używamy;-powrót do nazwiska, które zostało zmienione;-przysposobienie dziecka;-wstąpienie w związek małżeński.

Dokumenty przy zmianie nazwiska:-wniosek;-odpis zupełny aktu urodzenia;-odpis skrócony aktu małżeństwa;-w przypadku rozwodu – odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie lub odpis skrócony aktu małżeństwa i prawomocny wyrok sądu o rozwodzie;-w przypadku śmierci małżonka – odpis skrócony aktu zgonu;-w przypadku gdy są małoletnie dzieci – ich skrócone odpisy aktów urodzenia;-inne dokumenty uzasadniające zmianę.

Odmowa zmiany nazwiska:-gdy wniosek dotyczy nazwiska historycznego;-gdy istnieje obawa ułatwienia sobie przez wnioskodawcę działalności przestępczej;-gdy wniosek dotyczy zmiany polskiego nazwiska na niepolskie.

Podstawowe sposoby nabycia obywatelstwa polskiego:-przez urodzenie;-prawo krwi;-prawo ziemi;-przez nadanie.

Uznanie za zmarłego:-Okres podstawowy – 10 lat;-Do uznania za zmarłego wystarczy upływ 5 lat, jeżeli w chwili uznania za zmarłego osoba zaginiona ukończyłaby 70 lat;-Uznanie za zmarłego nie może nastąpić przed końcem roku kalendarzowego, w którym osoba zaginiona ukończyłaby 23 lata;

- Jeżeli osoba zaginęła podczas katastrofy powietrznej lub morskiej albo w związku z innym szczególnym zdarzeniem, może zostać uznana za zmarłego po upływie 6 miesięcy od dnia katastrofy albo owego innego szczególnego zdarzenia; jeśli jednak katastrofy statku lub okrętu nie można stwierdzić (tzn. statek zaginął), termin ten zaczyna biec w rok po dniu, w którym miał dotrzeć do portu przeznaczenia, a jeśli nie miał portu przeznaczenia - w dwa lata po dniu, w którym była o nim ostatnia wiadomość.

Cechy osób prawnych:-Nazwa (Firma);-Siedziba, adres;-REGON, NIP;-Zdolność prawna;-Zdolność do czynności prawnych;-Numer wpisu do KRS(Krajowego Rejestru Sądowego).

Przykłady osób prawnych:-skarb państwa;-spółki kapitałowe;-spółdzielnie;-stowarzyszenia; fundacje.

Pojęcie przedsiębiorstwa- to zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:-nieruchomości i ruchomości należące do przedsiębiorstwa (wraz z produktami i materiałami);-oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo;-patenty i inne prawa własności przemysłowej;-koncesje, licencje, zezwolenia; -wierzytelności, prawa z papierów wartościowych, środki pieniężne;-księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej;-prawa wynikające z najmu i dzierżawy lokali zajmowanych przez przedsiębiorstwo;-majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne.

Prawo konsumenckie -jest to zespół norm prawa gospodarczego, który przede wszystkim reguluje wzajemne relacje zachodzące pomiędzy przedsiębiorcami a konsumentami będącymi „nieprofesjonalnymi uczestnikami” obrotu rynkowego.

PODMIOTY KONKURENCYJNEGO RYNKU:-PRODUCENT-jest to podmiot odpowiedzialny za zaprojektowanie i wyprodukowanie wyrobu z zamiarem wprowadzenia go na rynek pod własnym nazwiskiem lub pod własną nazwą; -IMPORTER-podmiot, który wprowadza na rynek Wspólnoty wyrób pochodzący z kraju trzeciego;-DYSTRYBUTOR-jest to podmiot w łańcuchu dostaw, który podejmuje dalsze działania po tym jak wyrób już został wprowadzony na rynek Wspólnoty;- KONSUMENT-jest to osoba fizyczna, która dokonuje czynność i prawnej w celach nie związanych bezpośrednio z własną działalnością zawodową lub gospodarczą.

Podstawowe prawa Konsumentów:1. Prawo do informacji o produkcie; 2. Prawo do bezpiecznego

Użytkowania produktu; 3. Prawo do odszkodowania.

Podstawowe prawa konsumentów: 1. Prawo do informacji o produkcie; 2. Prawo do bezpiecznego użytkowania produktu; 3. Prawo do odszkodowania.

Odpowiedzialność za zgodność produktu z umową (gwarancja ustawowa)-oznacza, że sprzedawca ponosi odpowiedzialność za zgodność towaru z tym do czego zobowiązał się w zawieranej umowie sprzedaży oraz ofercie technicznej i reklamie. Można więc powiedzieć, że sprzedany towar jest zgodny z umową jeśli przede wszystkim odpowiada podanemu przez sprzedawcę opisowi lub posiada cechy okazanej kupującemu próbki lub wzoru.

Rękojmia-to odpowiedzialność, jaką ponosi sprzedawca wobec kupującego za wady fizyczne lub prawne sprzedanego przedmiotu. Powstaje ona z chwilą wydania sprzedanej rzeczy.

Gwarancja komercjalna (producencka)- jest to oświadczenie producenta (rzadziej sprzedawcy) w formie pisemnej o dodatkowych uprawnieniach przysługujących podmiotom (konsumentom) nabywającym jego produkty. Udzielenie gwarancji komercyjnej nie może wiązać się z odrębną opłatą. Gwarant sam decyduje czy udzieli konsumentom gwarancji na swój produkt.

Zawartość dokumentu gwarancyjnego: a)gwarancja komercyjna określa:–obowiązki gwaranta; –zakres odpowiedzialności gwaranta; –uprawnienia kupującego; b)Oświadczenie gwarancyjne - powinno zostać sformułowane w sposób zrozumiały dla konsumenta w języku urzędowym państwa, w którym dokonany został zakup danego produktu; c) dokument gwarancyjny, powinien zawierać podstawowe dane potrzebne do dochodzenia roszczeń:-nazwę i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Polsce;-czas trwania gwarancji;-datę dokonania zakupu;-określenie rzeczy sprzedanej;-zakres obowiązywania gwarancji;-zapewnienie gwaranta odnośnie jakości sprzedawanej rzeczy;-terytorialny zasięg ochrony gwarancyjnej;-dane dotyczące autoryzowanych serwisów;-informacje o niezależności uprawnień z tytułu gwarancji i ustawy konsumenckiej.

RĘKOJMIA: a)przedsiębiorca-przedsiębiorca(1 ROK); b) Konsument-Konsument (1 ROK); c) Przedsiębiorca-Konsument (Rynek budowlany)(3 LATA); d) Przedsiębiorca-Konsument (Wada prawna) (1 ROK); e) Przedsiębiorca- Konsument (Sprzedaż konsumencka) (2 LATA).

TERMINY DOCHODZENIA ROSZCZEŃ – KONSUMENCI: -w ciągu 2 lat od momentu zakupu towaru; -w ciągu 2 miesięcy od wykrycia niezgodności; -14 dni na udzielenie odpowiedzi przez sprzedawcę; -przez pierwsze 6 miesięcy od dnia zakupu dowód przeprowadza sprzedawca.

TERMINY DOCHODZENIA ROSZCZEŃ – PRZEDSIĘBIORCY:-w ciągu 1 roku od momentu zakupu towaru; -w ciągu 1 miesiąca od wykrycia niezgodności; -w ciągu 6 miesięcy od uwzględnienia reklamacji konsumenta.

Organy sprawujące nadzór nad ochroną konsumentów:1. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów; 2. Federacja Konsumentów; 3. Miejski Rzecznik Konsumentów; 4. Inspekcja Handlowa.

Jeśli CENA:•zmienia się między półką i kasą,; •jest niewidoczna, bo zaklejona np. informacją o terminie przydatności do spożycia; •przyklejona na boku półki nie zawsze odpowiada produktowi, którego dotyczy, bo ten się "przesunął", jak tłumaczą handlowcy.

REKLAMACJE USŁUG:1)Sporządzenie umowy:- dokładne określenie kontrahenta;- przedmiot umowy;- cena;- termin wykonania;- dodatkowe postanowienia (kara umowna); 2) Zaliczka albo zadatek;3) Reklamacje:- rezultatem produkt;- wykonanie czynności;4) Reklamacje wybranych usług:- usługi telekomunikacyjne;- usługi turystyczne.

Usługi telekomunikacyjne – najczęstsze problemy:•brak sygnału;•zawyżona opłata za usługę;•zachowanie numeru przy zmianie mieszkania;•zachowanie numeru przy zmianie operatora.

Usługi turystyczne – zawartość katalogu:•cena imprezy albo sposób jej ustalenia;•miejsce pobytu lub trasa wycieczki;•położenie, rodzaj i kategoria obiektu zakwaterowania;•rodzaj, kategoria lub opis środka transportu;•liczba i rodzaj posiłków;•kwota lub procentowy udział zaliczki w cenie imprezy; •termin powiadomienia klienta na piśmie o ewentualnym odwołaniu imprezy z powodu niewystarczającej liczby zgłoszeń;•podstawy prawne umowy oraz konsekwencje prawne wynikające z umowy;•ogólne informacje o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych oraz o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie; •elementy katalogu;•organizator turystyki i numer jego zezwolenia oraz imię i nazwisko osoby, która w jego imieniu umowę podpisała;•czas trwania imprezy turystycznej;•cena imprezy turystycznej, wraz z wyszczególnieniem wszystkich koniecznych należności, opłat i podatków oraz wyraźnie wskazywać na okoliczności, w których cena może ulec zmianie; •forma zapłaty;•rodzaj i zakres ubezpieczenia turystów oraz nazwę i adres ubezpieczyciela;•wymagania specjalne, o których klient powiadomił organizatora i na które obie strony umowy wyraziły zgodę;•sposób zgłaszania reklamacji związanych z wykonaniem usług przez organizatora turystyki oraz termin ich zgłaszania.

Usługi turystyczne – dodatkowe obowiązki organizatora.Powiadomienie o:•szczególnych zagrożeniach życia i zdrowia na odwiedzanych obszarach oraz o możliwościach ubezpieczenia z tym związanego;•możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia od kosztów rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej.

Przesłanki zwalniające organizatora od odpowiedzialności:•działanie lub zaniechanie klienta;•działanie lub zaniechanie osób trzecich, nie uczestniczących w wykonywaniu usług przewidzianych w umowie, jeżeli tych działań lub zaniechań nie można było przewidzieć ani uniknąć;•siła wyższa.

LOKAL PRZEDSIĘBIORSTWA-jest to miejsce przeznaczone do obsługiwania publiczności i oznaczone zgodnie z przepisami o działalności gospodarczej.

Umowa poza lokalem przedsiębiorstwa-jest to dwustronne oświadczenie woli, które składa z jednej strony konsument, z drugiej zaś profesjonalista-przedsiębiorca. Przedsiębiorca ten tak zorganizował swoją działalność, że do zawierania tego typu umów z konsumentem dochodzi na stałe poza lokalem przedsiębiorstwa.

Umowami poza lokalem przedsiębiorstwa nie są umowy dotyczące:1.nieruchomości (wyjątek usługi remontowe);2.ubezpieczenia;3.o roboty budowlane;4.papierów wartościowych;5.sprzedaży artykułów spożywczych dostarczanych konsumentowi okresowo;6.sprzedaży na odległość;7.umów zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego (wartość przedmiotu nie wyższa niż 10 EURO).

Przykładowe obowiązki informacyjne sprzedawcy internetowego:-nazwa przedsiębiorcy;-siedziba, adres;-organ rejestrowy;-dane ewentualnego przedstawiciela sprzedawcy na terenie rp;-przedmiot świadczenia;-cena wraz ze wszystkimi składnikami;-formy płatności;-termin dostawy produktu;-informacja o prawie odstąpienia od umowy.

Prawo odstąpienia w ciągu 10 dni od umowy zawartej na odległość nie przysługuje konsumentowi między innymi w przypadku zakupu:-prasy;-nagrań audialnych i wizualnych oraz zapisanych na nośnikach programów komputerowych po usunięciu przez konsumenta ich oryginalnego opakowania;-przedmiotu, który ze względu na swoje właściwości ulega szybkiemu zepsuciu;-rzeczy przygotowanych na indywidualne zamówienie konsumenta.

PRODUKT NIEBEZPIECZNY- to produkt, który ma cechy nie zapewniające bezpieczeństwa, jakiego można oczekiwać, uwzględniając normalne użycie produktu.

Pojęcie szkody według dyrektywy 85/374/EEC:•śmierć;•uszczerbek na zdrowiu;•szkoda materialna o równowartości równej lub większej niż 500 EURO

Przesłanki odpowiedzialności za szkodę:•wytworzenie i wprowadzenie do obrotu produktu niebezpiecznego;•wyrządzenie szkody;•adekwatny związek przyczynowy między wytworzeniem i wprowadzeniem do obrotu a szkodą.

ZABAWKA-to produkt, który jest przeznaczony:-do używania podczas zabawy (ale nie tylko);-przez dzieci poniżej 14 roku życia.

Grupy zagrożeń:-właściwości fizyczne i mechaniczne; -łatwopalność;-właściwości chemiczne;-właściwości elektryczne;-higiena;-radioaktywność.

Rodzaje ryzyka najczęściej powodowane przez wadliwe zabawki:•ryzyko zranienia;•ryzyko udławienia;•ryzyko uduszenia;•ryzyko uszkodzenia słuchu;•ryzyko uszkodzenia wzroku;•ryzyko zatrucia/uczulenia/alergii;•ryzyko porażenia prądem;•poparzenia.

Zabawka bezpieczna -to taka, która nie wyrządzi krzywdy dziecku, ani osobom towarzyszącym w zabawie, że względu na swoją budowę, informacje jej towarzyszące i właściwe użytkowanie.

Cechy świadczące o bezpiecznej zabawce:-jest czysta;-nie ma ostrych krawędzi;-nie ma widocznych uszkodzeń;-wszystkie elementy są dobrze połączone;-elementy nie są zbyt małe, szczególnie przy zabawkach dla dzieci poniżej 3 lat  nie da się jej połknąć, wsadzić do nosa lub ucha;-jest stabilna – nie wywraca się;-jest wytrzymała na nacisk, nie złamie się;-nie jest zbyt szybka;-nie jest zbyt głośna;-nie zawiera trujących substancji chemicznych.

Praktyka rynkowa - działanie lub zaniechanie przedsiębiorcy, sposób postępowania, oświadczenie lub informację handlową, w szczególności reklamę i marketing, bezpośrednio związane z promocją lub nabyciem produktu przez konsumenta.

Nieuczciwa praktyka rynkowa-zachowanie przedsiębiorcy, które jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu.

Praktyki handlowe wprowadzające w błąd:•Posługiwanie się znakiem zaufania, jakości lub równorzędnym oznaczeniem bez odpowiedniego zezwolenia;•Reklamy – pułapki;•reklamowanie produktu podobnego do produktu innego przedsiębiorcy w sposób celowo sugerujący konsumentowi, że produkt ten został wykonany przez tego samego przedsiębiorcę, jeżeli jest to niezgodne z prawdą;•Stosowanie fikcyjnych obniżek; •Reklamowanie praw konsumenta, które daje mu ustawa;•Zmuszanie konsumenta do zapłaty za towar, którego jeszcze nie otrzymał;•Fałszywe twierdzenie, że przedsiębiorca wkrótce zakończy działalność handlową lub zmieni siedzibę;•Fałszywe twierdzenie, że produkt jest w stanie leczyć choroby, zaburzenia i wady rozwojowe;•Reklamowanie konkursu z nagrodami, które nie są przyznawane, albo przyznawanie ich uwarunkowane jest ponoszeniem dodatkowych kosztów.

Odpowiedzialność karna – sankcje:1.grzywna;2.Pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat;3.Pozbawienie wolności od 6 miesięcy do 8 lat.

PODMIOTY PRAWA SPADKOWEGO:•SPADKODAWCY:- Osoby fizyczne; •SPADKOBIORCY: -Osoby fizyczne;-Osoby prawne.

Warunki dziedziczenia:-Spadkobiorca musi żyć lub istnieć w chwili otwarcia spadku;-Spadkobiorca musi być godny dziedziczenia;-Spadkobiorca musi przejąć spadek.

Niegodność dziedziczenia:•przestępstwo umyślne przeciwko spadkodawcy;•podstęp lub groźba w nakłonieniu spadkodawcy do sporządzenia lub odwołania testamentu;•ukrycie, zniszczenie, przerobienie, podrobienie testamentu.

Przykładowe prawa wchodzące w skład spadku:-Prawo własności rzeczy;-Użytkowanie wieczyste;-Wierzytelności (wraz z zabezpieczeniami w postaci zastawu lub hipoteki).

RODZAJE DZIEDZICZENIA:•ustawowe;•testamentowe.

DZIEDZICZENIE USTAWOWE:•Spadkodawca nie sporządził testamentu;•Żadna z osób powołanych w testamencie nie może lub nie chce dziedziczyć;•Testament sporządzony przez spadkodawcę jest nieważny;•W testamencie rozporządzono tylko częścią majątku.

PODMIOTY DZIEDZICZĄCE Z USTAWY:•Małżonek;•Zstępni , ich dzieci, wnuki;•Rodzice;•Rodzeństwo;•Zstępni rodzeństwa;•Dziadkowie (ewentualnie ich zstępni);•Pasierbowi;•Gmina lub Skarb Państwa.

DZIEDZICZENIE USTAWOWE – kolejność:•małżonek i zstępni (małżonek dziedziczy co najmniej ¼);•zstępni;•dzieci zstępnych (ewentualnie wnuki);•małżonek (1/2) i rodzice (po ¼);•rodzice (po ½);•rodzeństwo i żyjący rodzic;•małżonek;•dziadkowie; •zstępni dziadków;•pasierbowie;•gmina lub skarb państwa.

Wysokość zachowku:•2/3 udziału w dziedziczeniu ustawowym – gdy osoba pominięta jest niepełnoletnia lub trwale niezdolna do pracy;•½ - pozostałe przypadki.

NIEWAŻNY TESTAMENT:•Sporządzony przez osobę małoletnią lub chorą psychicznie;•Spisany pod wpływem groźby;•Testator został wprowadzony w błąd;•Istnieją zarzuty grafologiczne;•Inne przyczyny.

ŚWIADKIEM TESTAMENTU NIE MOŻE BYĆ OSOBA:•Nie mająca pełnej zdolności do czynności prawnych;•Niewidoma, głucha lub niema;•Nie umiejąca czytać i pisać;•Niewładająca jeżykiem w którym zostaje sporządzony testament;•Skazana prawomocnie za fałszywe zeznania.

Rodzaje testamentów:•ZWYKŁE:-holograficzne;-notarialne;-allograficzne;•SZCZEGÓLNE;-ustne;-wojskowe;-sporządzone podczas podróży.

.