Zaburzenia psychiczne- niezgodne z powszechnie uznawaną formą,utrwalone,reakcja(nieadekwatna do danej sytuacji).Pacjent nie ma świadomości zaburzenia, dane zaburzenie powoduje znaczące cierpienie, dyskomfort i jest to uciążliwe dla otoczenia. Zakłóca funkcjonowanie społeczne. Niektóre zaburzenia są zmienne historycznie i kulturowo. Dysfunkcja psychiczna; -zaburzenie dysocjacyjne(inna osobowość, tożsamość) -choroba dwubiegunowa(depresja ze skrajności w skrajność) -choroba obsesyjno-kompulsyjna (obsesja-myśl uporczywa, natrętna, kompulsja- działanie) -zaburzenia organiczne(mogą się pojawiać w związku z wypadkiem, wiekiem, zatruciem) -fobie (lęki specyficzne) -fobia społeczna (nadmierna nieśmiałość) -zaburzenia psychotyczne (schizofrenia) urojenia(przekonania i sądy), halucynacje (spostrzeżenia „omamy”), lęki -autyzm (trudność z odbieraniem zmysłów, zamknięcie się w swoim świecie) -zaburzenia lękowe(nerwica) -zaburzenia osobowości (z pogranicza, paranoiczna, osobowość antyspołeczna) -zespół stresu pourazowego - uzależnienia DSM IVR-diagnostyczny podręcznik na podstawie którego diagnozuje się zaburzenie w Ameryce. W Polsce jest to ICD-10. DSM I- konkretne zaburzenia, jednostki kliniczne (np.schizofrenia,depresja itd.) II-zaburzenia osobowości III-zaburzenia o charakterze medycznym IV-zaburzenia spowodowane środowiskiem V-ogólna ocena funkcjonowania Podatność na stres= każdy ma inną podatność na stres Etiologia-przyczyny powstawania choroby, geneza Warunki znaczące-te które zwiększają prawdopodobieństwo zaburzeń psychicznych np. przeżycie traumatyczne Stresory: -frustracje -przymus *Dążenie-dążenie np. 2 oferty pracy,2 korzystne *unikanie-unikanie np. 2 przyjaciółki walczące o chłopaka *unikanie-dążenie np. chce awansu ale nie mogę dużo pracować żeby zaniedbać rodzinę Jak możemy sobie radzić ze stresem: -mechanizmy biologiczne -staramy się radzić sobie z emocjami jakie wywołuje stres(strategia) -skupiamy się na zadaniu, jak pozbyć się stresora(strategia) -środki finansowe -grupy samopomocowe -aktywność w różnych sferach życia |
Rodzaje zaburzeń stresowych: *PTSD(zespół stresu pourazowego)-powoduje go traumatyczne wydarzenie. Kryteria: 3 miesiące po stresorze, od i dłużej niż pół roku, przeżywanie na nowo traumatycznego dośw., uporczywe unikanie bodźców które kojarzą się z tym wydarzeniem, taka osoba jest cały czas napięta i rozdrażniona, osłabienie pamięci *zaburzenie stresu głównego- podobne do PTSD 2dni-4tyg., ma łagodniejszą postać. Zburzenia lękowe: *Strach- realne zagrożenie, wiemy czego się boimy, realne np. strach przed wijącym się wężem *lęk- przedmiotowe, obawa przed ewentualnym strachem, złożona mieszanina emocji np.lęk przed zabawką pająka. Zaburzenia lękowe: *fobie specyficzne(proste) *zespół paniki(z agrofobią) *zespół lęku uogólnionego *zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne Fobie-specyficzny, konkretny lęk z konkretnym przedmiotem lub sytuacją, np. lęk przed wysokością lub pająkami *zwierzęce np.przed pająkami, wężami *środowiskowe np. przed wysokością *lęk przed krwią, zastrzykami *sytuacyjny np. przed samolotami *nietypowe np. przed krztuszeniem się Zaburzenia-uprzykrzają życie, ludzie wiedzą ,że są irracjonalne ale nie mogą sobie z tym poradzić np. praca w biurze, gdy ktoś boi się wysokości Zespół paniki-nie mają przyczyny. Objawy: palpitacja serca, pocenie się, krótki oddech. Nagły atak związany z emocjami. Zaburzenie krótkotrwałe, intensywne Agorafobia-napad paniki przy innych osobach. Ludzie z tą chorobą boją się wychodzić z domu. Strach wobec zgromadzeń publicznych. Mogą występować z alkoholizmem, depresją. Lęk przed sytuacjami ekspozycyjnymi np. wystąpienie publiczne, lęk przed wyśmianiem. Zespół lęku uogólnionego-ciągły silny lęk przed stresem. Reaguje na stres przed rzeczywistością. Strach przed tym co nie przewidziane. Mniejsze natężenie niż w fobii i panice. Lęk przed czymś nie konkretnym. Towarzyszy osobie cały czas. Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne- obsesje i kompulsje. Trwałe uporczywe obrazy które powracają, natrętne myśli. Kompulsja to reakcja, czyli obsesja np. obsesja na punkcie czystości. Osobie z tym zaburzeniem sprawia to ból i utrudnia życie. Zaburzenia nastroju: *zab.afektywne jednobiegunowe *zab.afektywne dwubiegunowe Zaburzenie-zagrożenie dla osoby zaburzonej i jej otoczenia. Wahania nastroju występują często i długo. Podwyżony nastrój- mania Obniżony nastrój- depresja (musi trwać 2 tyg. nieprzerwanie) |
Zab.afektywne jednobiegunowe (dystrynia)-Zburzenia snu(osoba budzi się wcześnie nad ranem, albo jest nadmiernie senna), brak apetytu lub nadmierne łaknienie, poczucie beznadziejności, niska samoocena Remisja-normalne funkcjonowanie bez objawów Depresja-oddziałowuje na nastrój pojawiają się takie emocje jak: smutek, przygnębienie, rozpacz Depresja: emocjonalna, afektywna, aktywności życiowej, poznawcza (myśli samobójcze, że nie będzie lepiej). Sezonowe zaburzenie afektywne- występuje sezonowo np. jesiennie. Zaburzenie afektywne jest najbardziej rozpowszechnione. Zaburzenia afektywne dwubiegunowe: Obniżony nastrój<->euforia (z jednej skrajności w drugą).Musi być gdzieś pomiędzy depresją. Mania-człowiek jest pobudzony aktywno-ruchowo. Hipomania-mniejsza forma manii Oddziałowuje na sferę psychosomatyczną, poznawczą(poczucie nieograniczonej możliwości, bez brania pod uwagę porażki). Sfera motoryczna(nadmierna ruchliwość, mało snu), utrzymuje się ok. do 2 tyg. Teoria wyuczonej bezradności(M.Seligman): *Nie możliwe uniknięcie nieprzyjemnych bodźców, oznacza się brakiem podejmowania jakichkolwiek działań. *Przeżywanie emocji negatywnych *Przekonanie, że nic nie mogę zrobić. Deficyt: *motywacyjny *emocjonalny *poznawczy Atrybucja-przypisywanie przyczyn, że jakieś wydarzenie wystąpiło Teoria poznawcza depresji (A.Beck): Na początku pojawia się myślenie depresyjne->obniżony nastrój->inne objawy. Główna przyczyna pojawienia się depresji: schematy depresjogenne, defektywne myślenie, myśli negatywne automatyczne, negatywna triada poznawcza: *Negatywne myślenie o sobie *negatywne myślenie o otaczającym świecie *Negatywne myślenie o własnej przyszłości Zaburzenia osobowości: *-os.paranoiczna -os.schizoidalna -os.schizotypowa *-os.antyspołeczna -os.narcystyczna -os.histrioniczna -os. Border line *-os.unikająca -os.depresyjno-kompulsyjna -os.zależna Osobowość-zespół cech, organizacja funkcjonowania psychicznego człowieka Os.histrioniczne: Nadmierna potrzeba zwracania na siebie uwagi, emocjonalność. Osoby czują się niedoceniane, jeżeli nie są w centrum uwagi, często skupiają na sobie uwagę innych poprzez swój ekstrawertyczny styl. Nie trwałe kontakty z ludźmi, cechy teatralne, przesada emocjonalna, prowokacje seksualne i uwodzicielskie, łatwo ulegają sugestii i uznają kontakty z innymi za bliższe niż są naprawdę, usiłowanie kontroli nad partnerem, manipulacje emocjonalne, takie osoby mają opinie egocentryków nadmiernie czułych na opinię innych OS.paranoiczna( Cechy trwałe): podejrzliwość, nieufność, spodziewanie się że zostane oszukany, przekonanie że inni są wrogo do mnie nastawieni OS.schioidalna:Niezdolność i brak zainteresowania kontaktem z innymi ludźmi. Chłodni, nieprzystępni, brak silnych pozytywnych lub negatywnych emocji. OS.schizotypowa:nadmiernie zamknięcie w sobie, dziwaczne myślenie i zachowanie(np.. osoba która uważa że potrafi przepowiadać przyszłość). OS.antyspołeczna:brak wyrzutów sumienia, lekceważenie innych, impulsywne zach., agresywność, wybuchowość, cechuje oszustów. Os.narcystyczna:przedsadne poczucie własnej wartości, patrzenie tylko z własnej perspektywy, nie licząc się z innymi. Os.border line:troska o wizerunek własnej osoby, impulsywność, niepewność siebie, wyidealizowane pojęcie o przyjaciołach a potem „gorzkie żale”,gwałtowność i burzliwość zachowania. |
---|