FUNKCJE WSPÓŁCZESNEJ EDUKACJI:
1) Teoria strukturalno-funkcjonalna (t. parsons):
- każde społeczeństwo stanowi trwałą, dobrze zintegrowaną strukturę elementów
- każdy element w społeczeństwie pełni w nim pewną funkcję – wnosi swój wkład w utrzymanie się systemu
- każda funkcjonalna struktura społeczeństwa opiera się n konsensie wartości wśród ich członków
Z perspektywy tej teorii 5 instytucji jest istotnych (polityka, gospodarka, religia, rodzina, edukacja).
* instytucje polityczne, rządzą nami, służą do wyznaczania, określania władzy w społeczeństwie
* instytucje gospodarcze, zaspokajają nasze potrzeby, ale też wyznaczają kolejne
* instytucje religijne, utrzymują system wartości
* instytucja rodzinna: funkcja prokreacyjna, utrzymanie społeczeństwa
* instytucje edukacyjne:
- socjalizacja (1) kompetencje, kwalifikacje; 2) wartości, formy społeczne)
- selekcja
Role społeczne – polega na spełnianiu zewnętrznych oczekiwań (odgrywanie ról społecznych).
Konformizm – dostosowanie, dopasowanie się do sytuacji (robimy coś, co niekoniecznie chcemy zrobić).
Szkoła funkcjonuje jako maszyna sortująca jednostki do różnych ról społecznych i zawodowych.
Społeczeństwo jest strukturą hierarchiczną:
* im wyżej, tym mniej funkcji społecznych.
Stratyfikacja społeczna – zjawisko podziału społeczeństwa na warstwy.
Edukacja we współczesnych społeczeństwach stała się głównym kanałem ruchliwości społecznej. To ilość i jakość edukacji często decyduje o tym jakie pozycje zajmie jednostka w społeczeństwie.
R. H. TUNER – dwa modele ruchliwości poprzez edukację:
- ruchliwość konkurencyjna- przyrównywana jest do zawodów sportowych, w których wszyscy mają równe szanse a wygrywają najlepsi. Jednostki osiągają różne pozycje społeczne na podstawie cech, tj. inteligencja, pracowitość, wytrwałość. Ważne staje się w tym przypadku odroczenie ostatecznego momentu selekcji. (np. bajka o żółwiu i zającu).
- ruchliwość sponsorowana (Anglia)- sponsorowanie polega na wczesnym selekcjonowaniu i umieszczaniu ich w elitarnych szkołach.
E. HOPPER – proces regulowania ambicji, aspiracji edukacyjnych uczniów :
- podgrzewanie aspiracji
- wychładzanie aspiracji
np.: nauczyciel nie podgrzewa.
2) Teoria reprodukcji kulturowych:
P. BOUDIER:
- społeczeństwo zbudowane jest z klas
- reprezentowanie odmiennych klas społecznych różnią się między sobą typem posiadanego kapitału kulturowego
- (HABITUS) – jest to całość kulturowego wyposażenia jednostki, którego całość uwarunkowana jest społecznie
HABITUS
*pierwotny: (ukształtuje się w rodzinie do 6 r. ż.) *wtóry: (kształtuje się w oparciu o szersze relacje kulturowe)
reprodukcja=odnawianie
-klasa średnia (grupa dominująca)
-klasa robotnicza
-klasa chłopska
Diagnoza różnic (wśród dzieci):
-sposoby spędzania wolnego czasu
-język (zasób, bogactwo słownictwa), gwara
MŁODZIEŻ W SPOŁECZEŃSTWIE POLSKIM:
SOCJALIZACJA – jest to przekazywanie młodemu pokoleniu norm, wartości, poglądów na świat i stylu życia.
Czynniki socjalizacji: rodzina1, szkoła2, kościół-religia3, grupa rówieśnicza4, mass-media, popkultura5.
rodzina: 20%
szkoła: 21% = 47%
kościół-religia: 6%
grupa rówieśnicza: 28% = 53%
mass-media, popkultura: 25%
Przesunięcie socjalizacyjne polega na utrwaleniu znaczenia w procesie wychowania przez tradycyjne
instytucje społeczne. Ich miejsce zajęły: grupa rówieśnicza, mm, popkultura. Dorośli utracili swoje
znaczenie, zostali zastąpieni przez idoli mediów oraz koleżanki swoich dzieci.
Przyczyny upadku autorytetu dorosłych:
*makro przyczyny: globalizacja – której integralną częścią jest wzrost znaczenia mm i popkultury
w niemal regionach świata i grupach społecznych, niezależnie od wykształcenia, płci, zawodu,
dochodu; tradycyjne instytucje społeczne przekształciły się w wieże z kości słoniowej – symbol
skostnienia; świat się zmienia, a kościół, rodzina i szkoła pozostają bez zmian, dlatego młodzież to
odrzuca.
*mikro przyczyny: paternalizm dorosłych (ojcowizm ) – narzucanie swoich wartości innym, „ja
wiem co jest dla Ciebie dobre”- iluzja; hipokryzja dorosłych – sprzeczność pomiędzy tym co mówi
a robi ( co innego mówi, a co innego robi ).
PROJEKCJA – jak powinno być ?
rodzina: 4 – 34%
szkoła: 3 – 27% =79%
kościół – religia: 1 – 18%
grupa rówieśnicza: 2 – 13% =21%
mass-media, popkultura: 0 – 8%
WNIOSKI: nie akceptujemy sytuacji, w której dorośli przestali mieć wpływ na młodzież, pragniemy,
aby odzyskali swoje znaczenie w procesie socjalizacji.
TOŻSAMOŚĆ W PROCESIE KONSUMPCJI:
*Praca-przyjemność:
W przeszłości życie większości ludzi koncertowało się wokół pracy, która stanowiła istotę ich życia
(pozytywizm, chrześcijaństwo i socjalizm). Przyjemność była „zabroniona” i kojarzyła się z grzechem
W społeczeństwie konsumpcji przyjemność triumfalnie wkracza na scenę wydarzeń. Niekiedy mamy
wrażenie, że pogoń za kolejnymi formami przyjemności jest naszym obowiązkiem.
praca: 4
przyjemność: 6
*Refleksja nad życiem-shopping:
W przeszłości wielu ludzi poszukiwało sensu życia, odpowiedzi na podstawowe pytania egzysten-
cjalne typu: po co jestem? O co w tym wszystkim chodzi? (filozofia, literatura, sztuka).
Współcześnie wielu ludzi odrzuca poszukiwania sensu preferując shopping.
Shopping – miły gadżetowy, medialno-popowy styl życia zorientowany na czas wolny z dystansem
do polityki.
refleksja nad życiem: 3
shopping: 7
*Przyroda-wielkie miasto:
W przeszłości wielu ludzi poszukiwało kontaktu z przyrodą, która dawała im poczucie naturalności
i autentyczności. Tacy ludzie źle czuli się w wielkim mieście.
Współcześnie wielu ludzi czuje się świetnie w wielkim mieście, w malls itd., uwielbiają szybką jazdę
na obwodnicach. Takich ludzi przyroda szybko nudzi, wracają do miasta.
przyroda: 4
wielkie miasto: 6
*Kultura druku-wizualizacja:
W przeszłości dominowała kultura druku, której symbolem była książka. Kontakt z książką dawał
poczucie prywatności i wewnętrznego spokoju.
Obecnie książka jest wypierana przez kulturę wizualną, której symbolem jest TV i Internet.
kultura druku: 3
wizualizacja: 7
*Tradycyjna strona mojej tożsamości-konsumpcyjna strona mojej tożsamości:
tradycyjna: 14
konsumpcyjna: 26
GLOBALIZACJA, pragmatyzm kulturowy, tożsamość typu „każda” – potrafi odnaleźć się
w każdym środowisku, wczuć się dobrze w daną rolę, posiada umiejętność empatii kulturowej.
Relacje międzyludzkie we współczesnym świecie:
Teraz spotykamy na swojej drodze dużo więcej osób, jednak są to znajomości powierzchowne
(np. przez Internet).
PEDAGOGIKA BEHAVIORALNA –postrzega się w niej człowieka w kategoriach bodziec – reakcja. Logicznie metodami wychowawczymi w pedagogice behavioralnej są kara i nagroda. Gdy wychowanek się dostosuje jest nagrodzony, gdy nie dostosuje się jest karany.
Zwolennicy pedagogiki behavioralnej twierdzą, że zapewnia ona szybką i efektywną realizację celów wychowawczych, kontrolowanie wychowania.
Przeciwnicy pedagogiki behavioralnej twierdzą, że niszczy ona godność i wolność człowieka i niemalże zamienia go w psa Pawłowa.
PEDAGOGIKA HUMANISTYCZNA – (OGRODNICZA) – traktuje się w niej dziecko jak roślinę, którą należy rozwijać, a pedagog wchodzi w rolę ogrodnika, który dostarcza wodę ( wiedzę ), promienie słoneczne ( kompetencje ), sole mineralne ( systemy wartości).
Zakłada się przy tym, że pedagog wychwyci najlepsze strony dziecka i ….?
Zwolennicy pedagogiki humanistycznej twierdzą, że zapewnia ona rozwój człowieka przy zachowaniu jego wartości.
Przeciwnicy utrzymują, że pedagog może wjeść w rolę mistrza, który przytłoczy dziecko i narzuci mu swoje kierunki rozwoju.
PEDAGOGIKA KRYTYCZNA – zakłada się w niej, że dziecko od najwcześniejszych lat powinno otrzymać maksimum wolności w kreowaniu własnej przyszłości biograficznej.
Zakłada się przy tym, że dziecko posiada naturalną zdolność do krytycznego wyboru między tym co jest dla niego dobre, a co złe.
Zwolennicy pedagogiki krytycznej twierdzą, że zapewnia ona optymalny rozwój wolności.
Przeciwnicy utrzymują, że dziecko może łatwo pogubić się w swojej wolności i wybrać np. wolność do zażywania narkotyków.
ZAGADNIENIA NA ZALICZENIE !
1) Przesunięcie socjalizacyjne w społeczeństwie polskim.
2) Młodzież w społeczeństwie konsumpcji – 4 koncepcje.
3) Trzy pedagogiki – trzy typy wychowania.
*Kultura typu All inclusive
*Kultura konsumpcji, przymusu, przyjemności i szczęścia
*Pryzmat zmiany i kultura klikania, mocy i rekonstrukcji wolności
*Kultura upozorowania reality-show
*Kultura skoku adrenaliny i ryzyka, oraz ciało i seksualność
*Amerykanizacja i globalny(?)
*Generacja X i kult sukcesu
1-3 – notatki
* - artykuły Melosika