Zagadnienia:
Produkt jako element marketingu
Klasyfikacja produktów
Produkty konsumpcyjne
Produkty przemysłowe
Marka produktu
Opakowanie produktów
Cykl życia produktów
Strategie marketingowe produktów
Analiza konkurencyjności produktów
Strategie nowego produktu,
Produkt- elementy marketingu
Przez produkt rozumie się to wszystko co można zaoferować nabywcom do konsumpcji, użytkowania lub dalszego przerobu.
Do produktu zalicza się wszelkiego rodzaju dobra fizyczne, usługi, czynności, osoby, miejsca, organizacje, pomysły, projekty technologiczne, organizacyjne i inne oraz idee.
Produkt jest fundamentalnym składnikiem i efektem działalności firmy, w tym działań marketingowych
Nawet najlepiej przygotowana kampania promocyjna, sprawna dystrybucja, korzystna cena nie przyniesie efektów jeśli produkt nie spełnia oczekiwań i nie zaspokaja potrzeb klientów.
Produkt to efekty działalności przedsiębiorstw przeznaczone do sprzedaży( produkcja towarowa< produkty gotowe, półprodukty, pół wyroby, półfabrykaty) i /lub do dalszego wykorzystania i obróbki w przedsiębiorstwie (produkcja niezakończona, półprodukty, produkty w toku. )
Produkty są efektem pracy – można mówić o produktach pracy, które są składnikiem majątku obrotowego(aktywów obrotowych przedsiębiorstwa)
Produkty pracy powstają w procesie produkcji czyli łączenia określonych nakładów w wyniku oddziaływania środków pracy i pracy żywej na przedmiot pracy
Środki pracy – zużywają się stopniowo, przenosząc swą wartość na produkty pracy w dłuższym okresie czasu
Przedmiot pracy – materiały-zużywają się całkowicie w jednym cyklu i wraz z pracą żywą tworzą produkty podlegające w procesie sprzedaży zamianie na środki pieniężne.
W orientacji marketingowej przedsiębiorstwa strategia marketingowa powinna być harmonijnie powiązana z innymi elementami marketingu mix
W klasycznej formule 4P – produkt jest powiązany z ceną, dystrybucją i komunikacją marketingową.
Współczesne zarządzanie produktem należy łączyć z koncepcją marketingu – mix według formuły 4C
Dla kupującego ważny jest nie tylko produkt, ile korzyść, jaką z niego odniesie, za która płaci pewną cenę(tj. koszt), dystrybucja jako wygoda zakupu i komunikacja jako dialog
Firma powinna zdefiniować produkty, które oferuje klientom na 3 różne sposoby w odniesieniu do poziomów produktu, by mogła lepiej:
rozpoznać potrzeby klientów
poznać propozycje konkurencji
określić charakterystyczne właściwości produktu
*Strategia produktu - to proces dostosowania produktu do obecnych oraz przyszłych potrzeb i wymagań odbiorców.
*„Właściwa strategia produktu jest kluczem do osiągnięcia sukcesów przedsiębiorstwa na rynku”
*Elementami strategii produktu są : produkt, marka i komunikacja marketingowa
*„Strategia produktu jest skuteczna tylko wtedy, gdy wspiera strategię marketingową firmy i jest skoordynowana z pozostałymi strategiami: ceny, dystrybucji, promocji”
Zarządzając produktem należy poznać odpowiedzi na następujące pytania:
Jakich podstawowych korzyści spodziewają się klienci (produkt generyczny, podstawowy)? Czym dany produkt jest dla konsumenta a czym dla sprzedawcy?
Czym jest faktyczny produkt (rzeczywisty) ? czy jest to rzecz fizyczna, usługa, pomysł?
Jakich dodatkowych korzyści produktu oczekują klienci
Przykłady
„W fabryce produkujemy kosmetyki a w drogeriach sprzedajemy urodę” Charls Revlon
„Ludzie nie potrzebują ćwierćfalowych wierteł. Oni potrzebują ćwierćcalowych dziur”
„Swatch produkuje zegarki dla dzieci, ponieważ one gorliwie naśladują dorosłych”
Koncepcje struktury produktu
Produkt nie jest przedmiotem jednorodnym, jest kategorią dynamiczną bardziej lub mniej złożoną
Każdy produkt składa się z warstw, tzw. poziomów( warstw)
Obecnie obowiązują 2 koncepcje struktury produktów:
Poziomy produktu wg. T. Levitta (3 poziomy)
Poziomy produktów wg. Ph. Kotlera (5 poziomów)
Poziomy produktu wg. T. Levitta ( koncepcja producenta)
Istota (rdzeń produktu)
Produkt rzeczywisty (postrzeganie produktu)
Produkt poszerzony(korzyści dodatkowe)
Istota (rdzeń ) produktu
Produkt fizyczny
Cechy funkcjonalne
Rozwiązania techniczne
Produkt rzeczywisty
Cena
Jakość
Opakowanie
Styl
Kolor
Model
Etykieta
Materiał i surowiec
Znak handlowy
Marka
Obsługa
Produkt poszerzony
Dostarczanie
Gwarancja
Części zapasowe
Naprawy
Konserwacje
Kredyty
Usługi dodatkowe
Istota (rdzeń ) produktu – to sam produkt, jego cechy funkcjonalne oraz rozwiązania techniczne; definiuje podstawowe korzyści, które konsument otrzymuje nabywając dane dobro lub usługę
Produkt rzeczywisty – wszystko to, co ma wpływ na postrzeganie dobra/ usługi przez klienta; cechy i elementy decydujące o sile postrzegania produktu przez potencjalnych klientów, a także przez dostawców i konkurentów; różne cechy i elementy produktu rzeczywistego otaczające istotę produktu, tworzą zmienną kombinację, dostosowaną do potrzeb i wymagań klientów.
Produkt poszerzony – korzyści dodatkowe dla konsumenta; kompozycja i zakres cech i elementów w dużej mierze decydują o przewadze konkurencyjnej na rynku i oferują klientom dodatkowe wartości; produkt poszerzony obejmuje te cechy, w których zakres działania konkurencyjnego jest najbardziej widoczny; wybór produktu jest dokonywany przez klientów przede wszystkim z punktu widzenia korzyści jakie są dołączone do istoty produktu.
Poziomy produktów wg. Kotlera ( koncepcja konsumenta)
Podstawowy pożytek
Produkt podstawowy
Produkt oczekiwany
Produkt rozszerzony
Produkt potencjalny
Podstawowy pożytek – podstawowa potrzeba zaspokajana przez dany produkt (rozrywka w przypadku TV)
Produkt podstawowy- część produktu, która jest niezbędna do zaspokojenia potrzeby (TV)
Produkt oczekiwany – oczekiwania klienta wobec produktu (TV panoramiczny o rozdzielczości HD)
Produkt poszerzony – wszystko, co przewyższa oczekiwania klienta (dźwięk przestrzenny, interface multimedialny, Internet)
Produkt potencjalny – wszystkie modernizacje, jakimi może zostać poddany produkt w przyszłości (odczuwanie zapachów)
Podział produktu według jego cech ( Rutkowski)
Cechy decydujące o materialnej wartości użytkowej- zespół cech fizycznych i technicznych
Cechy decydujące o emocjonalnej wartości użytkowej – wpływają na obraz produktu, który powstaje w psychice człowieka, np. zgodność z tendencjami panującymi obecnie w modzie, stylu, zgodność z zasadami, etyki, religii.
Funkcje produktu
- to zadanie lub zadania, jakie produkt powinien spełniać w zaspokojeniu określonych potrzeb nabywców, czyli przeznaczenie produktu do określonych zadań;
- podstawową funkcją produktu jest zaspokojenie potrzeb klienta;
- funkcje produktu decydują o przeznaczeniu wydajności oraz użyteczności produktu.
- Funkcje produktu w ujęciu marketingowym są rozpatrywane z punktu widzenia relacji między produktem a celem jego istnienia oraz użytkowaniem.
Klasyfikacja funkcji produktu
użytkowe -wynikają z kategorii produktu, która zaspokaja określone potrzeby, różne kategorie produktu mogą spełniać identyczną funkcję użytkową, ale mogą wypełniać ją w różnym stopniu.
Generowane -związane z korzyściami i kosztami, jakie niesie ze sobą produkt, powstają w procesie nabywania, korzystania i posiadania produktu oraz odgrywają odmienną rolę i mają inne znaczenie dla różnych klas produktów
Użytkowe :
techniczne (podstawowe, pomocnicze, udogodnienia w użytkowaniu)
prawne(regulacje rządowe, zobowiązania wobec innych)
Generowane:
integracyjne
ekonomiczne
adaptacyjne
Funkcje użytkowe produktu
Funkcje techniczne – odnoszą się do właściwości produktu wpływających na cel i skuteczność ich wykorzystania; dzieli się na podstawowe, pomocnicze oraz funkcje udogodnień w użytkowaniu
Funkcje prawne – wszelkie regulacje rządowe i zobowiązania wobec innych wynikające głównie z przepisów prawnych oraz innych aktów normatywnych krajowych i międzynarodowych; rodzina i środowisko także wyznaczają u konsumenta pewne reguły postępowania, które on respektuje i przekłada na oczekiwania względem właściwości produktu.
Funkcje generowane produktu
Funkcje integracyjne – daje nabywcy poczucie przynależności do danej społeczności i wzmocnienie własnej wartości
Funkcje ekonomiczne – mają ścisły związek z potencjalnie ponoszonymi nakładami w momencie zakupu oraz w trakcie spożywania i użytkowania produktu; podstawowe znaczenie ma tu relacja cena – jakość, która decyduje o wartości produktu dla konsumenta; na funkcje te wpływają ponadto przewidywane koszty napraw, jak również wysiłek poniesiony na dokonanie zakupu
Funkcje adaptacyjne – mają związek z pokonywaniem niepewności wynikających z zakupu oraz użytkowania danego produktu; zadaniem tej funkcji jest przełamywanie barier braku zaufania wśród nabywców, związanej głównie z samym zakupem, obsługą oraz eksploatacją.
Funkcje dodatkowe produktu:
-Funkcja informacyjna – każdy produkt jest nośnikiem informacji dla klienta, ważnych w procesie podejmowania decyzji zakupu, ale też informacji o kliencie.
Produkt – element marketingu
Hierarchia produktu – określa sposób powiązania danego produktu z innymi produktami w ofercie firmy, obejmuje 7 szczebli w procesie kształtowania asortymentu
Rodzina potrzeb
Rodzica produktów
Klasa/kategoria produktów
Linia produktów
Typ produktów
Marka produktu
Jednostka produktu, artykuł, PLU
Rodzina potrzeb – rdzeń potrzeb (np. odżywianie)
Rodzina produktów – klasy produktów, które mogą zaspokoić potrzebę podstawową; zbiór produktów mających wspólne charakterystyki z punktu widzenia określonych cech( żywność przetworzona, naturalna)
Klasa/kategoria produktów – grupa produktów mających wspólne cechy użytkowe (np. przetwory mleczne), tj. silne związki funkcjonalne reprezentowane przez wiele marek produktów. (firma mówi czym się zajmuje) (kierownik sprzedaży za to odpowiada)
Linia produktów – grupa produktów silnie ze sobą powiązanych pod względem marketingowym, technicznym, zastosowania, kierowana do określonego segmentu rynku (np.jogurty) ze sprzedażą za pomocą określonych kanałów dystrybucji lub podobnym poziomie cen; na podstawie analizy linii produktu określa się wysokość sprzedaży i zyski danej linii produktów oraz profil rynkowy linii; (pokazuje konkurencje) (product manager odpowiada za to)
Typ produktu – element linii przyjmujące jedną z wielu możliwych postaci (np. jogurt pitny)
Marka produktu – nazwa i znak kojarzone z jednym lub wieloma elementami linii produktu, identyfikujące jego pochodzenie i cechy; wartość marki determinujące poziom sprzedaży, bezpieczeństwo oraz prestiż produktu (np. jogurt pitny Bakoma)
Jednostka produktu, artykuł, PLU- wersja produktu, która można wyróżnić, stosując różne opakowania, ceny, inne cechy funkcjonalne i strukturalne (np. Jogurt pitny truskawkowy Danone, 250g, cena 2,99)
Poszczególny jeden produkt SCU
Atrybuty produktu- różniące się pewnymi cechami wersje produktu, w których produkty z tej samej linii lub marki wstępują (wersje produktu mogą się różnić rozmiarem, kolorem, dodatkowym wyposażeniem)
Atrybuty dzielimy na :
Materialne ( obejmują cechy fizyczne, jak kolor, wielkość, sprawność techniczną)
Niematerialne ( obiektywne i subiektywne odczucia związane z użytkowaniem produktu – bezpieczeństwo, łatwość obsługi, poziom zadowolenia)
Produkt mix – wszystkie linie produktów oferowane przez firmę składające na asortyment
Produkt mix może być opisany za pomocą dwóch zmiennych:
Szerokość –liczba różnych linii produktów, jakie firma oferuje ( twarożki, sery, jogurty)
Głębokość – liczba typów produktów zawartych w linii produktów (smaki)
Istotnym jest pokrewieństwo między liniami czyli siła natężenia charakterystycznych wspólnych dla danych linii cech, np. udział w różnych segmentach konsumentów, miejsca dystrybucji, przedziału cen
Zalety i wady produktu mix
Wariant produktu mix : Kilka głębokich linii produktów
Zalety: silna lojalność klientów, wysoki stopień specjalizacji sprzedawców, dobry wizerunek, niewielu niezadowolonych klientów
Wady: ograniczona widoczność na rynku, niewielki przepływ klientów w sklepie, oferowana minimalna różnorodność towarów
Wariant produktu mix: kilka płytkich linii produktowych
Zalety: minimalne koszty, szybki obrót towarów, zadowolenie klientów szukających szybkiej i wygodnej obsługi
Wady: ograniczone możliwości ruchu w punkcie sprzedaży, mała różnorodność towarów, klienci często nie znajdują poszukiwanego towaru
Wariant produktu mix: wiele głębokich linii produktów
Zalety: silna lojalność klientów, szybki obrót towarów, duża widoczność towarów na rynku, możliwość dokonania potrzebnych zakupów w jednym sklepie
Wady: niski obrót niektórych towarów, znaczne zamrożenie gotówki w zapasach, niezbyt dobry wizerunek
Wariant produktu mix: wiele płytkich linii produktów
Zalety: duża przepustowość, zakupy dokonywane w jednym miejscu, bardzo duża widoczność na rynku, bardzo wygodne i szybkie zakupy
Wady: ograniczona różnorodność, niski obrót niektórych towarów, słaby wizerunek, klienci nie zawsze mogą kupić to czego potrzebują
Zarządzanie linią produktów polega na:
Rozciąganiu linii w dół
Rozciąganiu linii w górę
Rozciąganiu linii w obie strony
Uzupełnianiu linii produktów i modernizacji linii
Rozciąganie linii – rozszerzanie wariantów produktu
Rozciąganie linii w dół – ulokowanie się na krańcu rynki i rozciąganiu oferty produktów w dół
Rozciąganie linii w górę – firma znajduje się na dolnym krańcu i rozważa rozwój produktów w górę
Uzupełnianiu linii produktów i modernizacji linii - dotyczy rozwoju technologicznego (uwypuklenie jednego elementu linii, czyli wybranie kilku produktów i położenie nacisku na te produkty przy przerzedzaniu linii, czyli kontrolowanym usuwaniu lub inwestowaniu w linie produktu)
Zarządzanie szerokością linii – przedsiębiorstwo może rozszerzyć działalność za pomocą jednej z metod:
Dodanie nowej linii, aby w ten sposób rozszerzyć istniejący produkt- mix
Wydłużyć i pogłębić istniejącą linię produktów, tj. dodać nowe wersje produktów
Zwiększenie lub zmniejszenie pokrewieństwa między liniami produktów w zależności od tego, czy firma chce mieć dobrą reprodukcję na jednym czy też na wielu segmentach
Zarządzanie głębokością linii – przedsiębiorstwo może wpływać na poziom zysków, tj.
Gdy linia produktów jest zbyt płytka – dodanie do dotychczasowej oferty innych pokrewnych produktów
Gdy linia zbyt głęboka – usuwanie z danej linii produktów kilku wariantów przynoszących straty
Głębokość linii produktów zależy od celów firmy:
Osiąganie dużego udziału w rynku- głębokie linie produktów
Wysoka stopa zysku- płytkie linie z wyselekcjonowanymi markami
Zarządzanie pokrewieństwem między liniami – zależy od celów firmy:
Gdy firma chce opanować jeden segment rynku - pokrewieństwo między liniami winno być duże
Gdy firma decyduje się na wiele segmentów – pokrewieństwo może być małe
Wszystkie produkty należące do danej linii łączy jakaś wspólna cecha: standard jakościowy, stosunek do mody, ceny, dostosowanie do potrzeb określonego segmentu rynku
Klasyfikacje produktów
służą do określania do jakiej grupy należy zaliczyć produkty występujące w ofercie rynkowej; działania klasyfikujące powinny być oparte na cechach produktów oraz na sposobach ich zakupu przez klientów
Typy klasyfikacji produktów:
Ze względu na odbiorcę produktu
- przemysłowe
- konsumpcyjne
Na trwałość i materialność
- dobra nietrwałe
- dobra trwałe
- usługi
Na skalę oferty
- globalne
- lokalne
Na przyjętą strategię marketingową
- substytucyjne
- komplementarne
Istnienie substytutów może stanowić zagrożenie dla sprzedaży produktów firmy
Występowanie produktów komplementarnych może być bodźcem do rozwoju przedsiębiorstwa w ramach strategii dywersyfikacji lub integracji.
Klasyfikacja produktów ze względu na odbiorcę produktu:
Konsumpcyjne – produkty przeznaczone do spożycia użytkowane przez ostatecznego konsumenta. Np. żywność, chemia gospodarcza, sprzęt RTV AGD, samochody usługi fryzjerskie, szewskie medyczne.
Przemysłowe – produkty wykorzystywane w produkcji jeszcze innych dóbr lub usług np. materiały budowlane, odlewy hutnicze, produkty przetwórstwa tartacznego i papierniczego
Klasyfikacja produktów konsumpcyjnych wg. ich trwałości i materialności:
Dobra nietrwałe – dobra o krótkim czasie życia (np. chleb) używane i konsumowane zwykle raz lub kilka razy
Produkty trałe – których czas użytkowania jest długi i wielokrotny np. lodówki
Usługi działania ludzkie oferowane na sprzeda, z kt sa niepodzielne, niejednorodne, niematerialne i nietrwałe np. Usługa medyczna.
Produkty częstego zakupu
dobra i usługi, które nabywca kupuje często, bez większego namysłu, wkładając w ich zakup niewielki wysiłek i z reguły nie porównując do innych ofert, są tanie i szeroko dostępne i dzielą się na:
Produkty nabywane pod wpływem nagłej potrzeby – ból głowy
Dobra podstawowe nabywane na co dzień – masło, pieczywo
Produkty wybieralne
są kupowane rzadziej niż produkty częstego zakupu; konsumenci poświęcają więcej czasu i wysiłku na zdobycie informacji na temat danego dobra i porównanie jego marki z innym pod kątem np. cena – jakość. Dzielą się na dobra:
Homogeniczne – które są postrzegane przez klientów podobnie i przy ich wyborze zwraca się głownie uwagę na cenę
Heterogeniczne – klienci zwracają uwagę na określone cechy np. krój wygląd styl
Produkty specjalne
*dobra o unikatowych cechach, które są przedmiotem rzadkiego zakupu i z reguły zaspokajają potrzeby wyższego rzędu, często charakteryzują się silną arką; aby je kupić należy wykazać się dodatkowych zaangażowaniem; np. mieszkanie, samochód.
Produkty niepostrzegalne
*dobra konsumpcyjne, które konsument zna lub nie zna, ale w ogóle nie planuje ich zakupić np. lot na orbitę ziemi
Klasyfikacja produktów ze względu na skalę oferty:
Globalne – do których powstawania doprowadziły globalne strategie biznesu; są to wyroby lub usługi oferowane przez przedsiębiorstwa nastawione na ekspansję globalną. Dobra trafiaja na rynki wielu krajów i mają uniwersalne przeznaczenie i właściwości. Koncentracja przedsiębiorstwa na określonym produkcie i oferowane go na rnku globalnym pozwalają uzyskać korzyści skali produkcji.
Lokalne – produkty skierowane na rynek lokalny, regionalny, przeznaczone dla klientów o wyrznie określonych potrzebach. Zalicza się do nich najczęściej produkty trudne do transportu, lokalnie przetwarzane produkty rolne, wyroby rzemieślnicze
Niszowe – grupa wyrobów, które mają szanse znaleźć się na rynku światowym, ale w takiej ilości, że firmy globalne nie wykazują nimi większego zainteresowania niewielkim dynamicznym firmom na zdobycie pozycji. Daje to szanse
Dodatkowe klasyfikacje produktów:
Ze względu na konsumującą zbiorowość
Ze względu na kraj pochodzenia
Klasyfikacja produktów ze względu na konsumującą zbiorowość:
Produkty do konsumpcji indywidualnej – produkty stanowiące przedmiot osobistego użytkowania przez nabywcę lub wykorzystania w jego gospodarstwie domowym
Produkty przeznaczone do konsumpcji zbiorowej – używane w takich instytucjach jak szpitale, szkoły
Klasyfikacje produktów ze względu na kraj pochodzenia, aspekt celny:
Pochodzące z danego kraju
Pochodzące z zagranicy
Wartość dodana wytworzona do tego produktu została wyprodukowana na terenie polski.
Pochodzenie dóbr luksusowych ma znaczenie
Dobrami pochodzącymi z danego kraju są towar całkowicie tam uzyskany lub wyprodukowany
Produkty mineralne tam wydobyte
Rośliny lub produkty roślinne tam zebrane oraz żywe zwierzęta tam urodzone i wyhodowane
Produkty uzyskane od żywych zwierząt tam wyhodowanych
Produkty uzyskane przez polowanie lub rybołówstwo
Towary wydobyte z dna morskiego i wnętrza ziemi pod nim, znajdującego się poza morzami terytorialnymi, o ile dany kraj ma prawo wyłączności do eksploatacji dna lub wnętrza ziemi pod nim
Odpady i pozostałości powstałe w danym kraju w wyniku procesów
Dobra i usługi publiczne- dobra i ulgi, które udostępnia obywatelom przez państwo, lub też samorządy w sposób nieodpłatny. Maja charakter dwojaki; konsumpcyjny i inwestycyjny, tj. mogą zaspokajać potrzeby konsumpcyjne obywateli oraz służyć przedsiębiorcom. Dóbr publicznych nie można nabyć w sklepie, a ich finansowanie pochodzi z podatków. Dobra publiczne nie posiadają właściciela, maja charakter powszechny i występuje efekt braku konkurencji. Np. obrona narodowa, biblioteki publiczne, parki miejskie, opieka medyczna, policja, drogi, wodociągi, energetyka
Produkty konsumpcyjne
dobra i usługi przeznaczone dla finalnego klienta indywidualnego do osobistego zużytkowania bądź zużytkowania w gospodarstwie domowym.
Produkty powszechne
Produkty nabywane przez klientów jak najmniejszym wysiłkiem
Kupowane często i rutynowo
Konsumenci nie poszukują o nich informacji
Produkty podstawowe
produkty, których nabycie przez klienta jest zwykle uprzednio planowane. Przy zakupie produktów podstawowych klienci często zwracają uwagę na markę i dogodność lokalizacyjna. Konsumenci nie poszukują np. zbyt dużo informacji o mleku, jednak kupują je często i planują jego zakup, zanim wybiorą się do sklepu spożywczego. Usługi bankowe – korzystamy rutynowo, niemniej jednak planujemy wizytę w banku.
Produkty powszechne
produkty nabywane pod wpływem impulsu, - produkty kupowane z powodu odczucia chęci zakupu. Ważnym elementem w marketingu tego typu produktów jest dystrybucja i promocja (stoiska przy kasie, w ciągach komunikacyjnych)
produkty nagłej potrzeby – produkty niezbędne w wyjątkowych okolicznościach, w momentach nagłego kryzysu, gdzie czas i miejsce ich występowania, a także jakość są ważniejsze. Konsumenci nie planują ich nabycia, a jednak są świadomi ich występowania (kwiaciarnie, apteki) np. cena bandaża samoprzylepnego nie ma większego znaczenia, gdy ten bandaż jest natychmiast potrzebny
Produkty wybieralne
takie produkty, które zanim zostaną zakupione, klienci odwiedza wielu sprzedawców w różnych miejscach, by porównać ceni i ich jakość oferowanych produktów. Są to produkty o których klienci poszukują informacji, porównują kilka marek produktów czy tez produktów substytucyjnych. Klienci przed zakupem często czytają czasopisma, penetrują Internet, pytają przyjaciół, śledzą reklamy. 2 produkty spełniając te sama funkcję
Produkty wybieralne w zależności od tego, jak je sobie uświadamiają klienci:
homogeniczne – będące zasadniczo podobne w umysłach ludzi np. kredyt hipoteczny na zakup nieruchomości. Cena jest bardzo istotna, produkty na rynku zasadniczo podobne co sprawia kłopot i wymaga różnicowania w umyśle klientów.
Heterogeniczne – postrzegane jako zasadnicze
Produkty luksusowe
dobra w których proporcja użyteczności funkcjonalnej do ceny jest krańcowo niska. Produkty posiadające bardzo silną markę, w świadomości konsumentów nie występują produkty substytucyjne możliwe do przyjęcia. Są to dobra zbędne, kosztowne, które kupujemy dla zaspokojenia swoich słabości. Produkty wyróżniają się doskonałością, mają najwyższe parametry jakościowe w zakresie zastosowanych materiałów, wzornictwa, jakości wykonania i wartości funkcjonalnych.
Ekspozycja bogactwa – w celu wywarcia wrażenia na otoczeniu i potwierdzona swojego statusu finansowego
Snobizm – manifestowanie odrębności od innych i przynależności do kręgów elitarnych
Aspiracja do grup odniesienia – będącej wzorcem kulturowym poprzez podążanie za modnymi trendami
Nie ma pojęcia luksusu, dla każdego jest inne
Kreowanie dóbr luksusowych:
Kreowanie marki luksusowej – tworzenie zbioru wyobrażeń tworzących unikatową symbolikę marki
Symbolika marek luksusowych
Lansowanie elitarnego stylu życia
Zapewnianie niepowtarzalnego wrażenia i poczucia wyjątkowości
Warunkiem uznania marki produktu za najbardziej prestiżową jest je niedostępność. Prawdziwy luksus jest postrzegany jako wartość rzadka, trudno dostępna, nieomal nieosiągalna.
Produkty niedostrzegalne – dobra i usługi konsumpcyjne. Których klienci nie znają gdyż są:
Absolutną nowością
Posiadają o nich wiedze lecz nie myślą ich nabyć
Produkty wymagają agresywnej promocji i innych działań marketingowych, zwłaszcza w obszarze dystrybucji. Np. alkohol dla abstynenta.
Klasyfikacje produktów
Cechy rynku dóbr konsumpcyjnych – cz.I
Wielkość zakupów jest zróżnicowana, ale nie zawsze
Liczba nabywców jest nieograniczona
Występują pośrednie kanały dystrybucji
Popyt na rynku produktów konsumpcyjnych jest pierwotny w stosunku do popytu na rynku dóbr przemysłowych
Elastyczność cenowa popytu jest często wysoka
Cechy rynku dóbr konsumpcyjnych – cz. II
Firmy działające na tym rynku są rozproszone przestrzennie i jest ich wiele
Negocjacje prowadzone na tym rynku są profesjonalne przeważnie tylko ze strony sprzedawców
Leasing jest wykorzystywany przez konsumentów tylko w przypadku określonych produktów ( samochód)
Konsument korzysta z usług w miarę swych potrzeb i możliwość finansowych
Wartość obrotów jest mniejsza od wartości obrotów na rynku produktów przemysłowych
Charakterystyka dóbr konsumpcyjnych -Cz. III
Jednorazowa transakcja na rynku konsumpcyjnym jest wielokrotnie mniejsza niż na rynku dóbr przemysłowych
Elastyczność cenowa popytu zmienia się nie tylko w zależności od produktu, lecz także od segmentu nabywców oraz czasami od elastyczności względem marki
Niecykliczne dobra konsumpcyjne i należące do tej kategorii produkty (żywność, kosmetyki, napoje) charakteryzują się w miarę stałym popytem ze strony klientów oraz są mniej wrażliwe na zmiany koniunktury gospodarczej
Charakterystyka dóbr konsumpcyjnych -Cz. IV
Cykliczne dobra konsumpcyjne (trwałego i nietrwałego użytku) charakteryzują się wysokim stopniem wrażliwości na poziom stóp procentowych oraz koniunkturę gospodarczą
Współcześni konsumenci zakupują dobra nie tylko aby zaspokajać potrzeby, ale dla symboli określające dane dobro – ważne dla jego tożsamości
Obserwuje się tendencję do kreowania potrzeb przez producentów, zanim taka potrzeba wystąpi u konsumenta
Charakterystyka dóbr konsumpcyjnych -Cz. V
Sytuacja taka tworzy 2 skrajne postawy konsumenckie:
Tworzenie się władzy konsumenckiej – konsument staje się aktywny i indywidualnie podejmuje decyzje o zakupie danego dobra oraz aktywnie współpracuje z producentami przy tworzeniu problemów decyzyjnych – to konsumenci decydują de facto o istnieniu producenta w dłuższym okresie czasu
Tworzenie konsumenta pasywnego – którego zachowania na rynku konsumpcyjnym wyznacza moda, gust, styl oraz charakter dóbr rzeczowych, standaryzacja gustów tworzy uniformizację zachowań konsumenckich i pseudoaktywności konsumentów
Produkty przemysłowe
są wykorzystywane w procesach produkcji innych dóbr przemysłowych i konsumpcyjnych
Różnią się między sobą w zależności od tego, jakie spełniają funkcje oraz ja są wykorzystywane i oceniane przez nabywców
Innego traktowania wymagają produkty użytkowane przez wiele lat a innego takie, które są tanie i szybko się je zużywa w procesie wytwarzania
Dobra inwestycyjne
(wyposażenia głównego) zalicza się budynki, ziemię, maszyny, urządzenia i narzędzia, których cena jednostkowa jest wysoka i które są eksploatowane w długim okresie czasu, wymagają one z reguły wysokich nakładów kapitałowych, występują również usługi dodatkowe
Dzielimy na:
Standardowe
Niestandardowe – dostosowanie do indywidualnych potrzeb
Negocjacje z dostawcami, czy wykonawcami są prowadzone w długim okresie czasu i mają charakter kompleksowy
Decyzje związane z zakupem dóbr inwestycyjnych są podejmowane na wysokim szczeblu zarządzania
Decyzje te są podejmowane zbiorowo, zatem ważne jest docierać z właściwymi informacjami do tych, którzy mają wpływ na te decyzje
Dobra te kupowane są rzadko, gdyż użytkowane są w długim okresie czasu (leasing)
Dostawcy i nabywcy najczęściej należą do tych samych sektorów gospodarki, więc wzajemne kontakty są dość stałe i częste
Popyt na dobra inwestycyjne w znacznej mierze zależy od cyklu koniunkturalnego
Produkty wyposażenia dodatkowego
różnego rodzaju narzędzia i urządzenia używane w procesie produkcji oraz wyposażenia biur ( wiertarki, komputery) + usługi dodatkowe
Produkty najczęściej standardowe
Zakup mniej złożony od zakupu dóbr inwestycyjnych
Decyzje o ich nabyciu podejmowane są na średnim szczeblu zarządzania
Czasem zakupu dokonuje się w oparciu o leasing lub dzierżawę
Rynek dóbr mocno konkurencyjny, gdyż standaryzacja oraz skala produkcji tych wyrobów jest intensywniejsza
Istnieje duża liczna różnych segmentów na tym rynku
Surowce i minerały
dobra materialne w stanie naturalnym przeznaczone do przetworzenia lub spożycia
Duże zróżnicowanie gatunkowe oraz asortymentowe
Wiele surowców pochodzi z rejonów o dużej koncentracji przestrzennej
Produkcja wielu z nich ma charakter sezonowy, zaś popyt jest rozłożony równomiernie w czasie i przestrzeni
Dominuje kontraktacja zamówień o charakterze długoterminowym, co gwarantuje pewność dostaw oraz wymaganą jakość
Minerały – mniej intensywna konkurencja, oligopole (KGHM)
Rośliny i zwierzęta – silna konkurencja, substytucyjność
Materiały
dobra materialne przeznaczone do dalszego przetwórstwa, montażu lub zapewnienia właściwego stanu czy ruchu obiektów będących w fazie eksploatacji, zużywane jednorazowo i całkowicie w każdym cyklu produkcyjnym i przekazujące w całości swoją wartość produktom z nich otrzymanym
Istotnym elementem jest jakość- składowa produktu finalnego
Rynek silnie konkurencyjny, z popytem mało elastycznym cenowo
Duża liczba konkurentów – szczególnie na rynku międzynarodowym
Półprodukty
to wyroby przeznaczone do dalszej obróbki lub montażu, czasami wymagające niewielkiego przetworzenia
Oprócz półproduktów własnych występują również półprodukty obce
Typowe półprodukty, nabywane jako katalogowy asortyment handlowy oraz elementy kooperacyjne wykonywane w ramach umów lub porozumień kooperacyjnych
W ewidencji przedsiębiorstwa nie występują jako osobna grupa
Produkty zaopatrzeniowe
uczestniczą w procesie przetwarzania, choć mają nieco mniejsze znaczenie niż produkty wcześniejsze; ich produkcja może odbywać się bez udziału wielu produktów z tej grupy, gdyż nie stają się one częścią produktu finalnego
Produkty zaopatrzeniowe do ciągłości procesów wytwórczych są nabywane są na podstawie umów długoterminowych, negocjowane przez szczebel średni zarządzania, produkty te kupowane są w dużych ilościach i dostarczane w uzgodnionych terminach
Produkty dodatkowe nabywane są przez agentów i służby zaopatrzeniowe, są to wydatki jednostkowe, obejmujące wiele różnych pozycji, popyt mało elastyczny i duża konkurencja wśród dostawców tego asortymentu
Części zamienne popyt bardzo mało elastyczny
Usługi profesjonalne
usługi wspierające bieżące działanie przedsiębiorstwa ( gwarancyjne, doradcze, prawne, finansowe, marketingowe: badania marketingowe, reklama)
Popyt mało elastyczny, a ceny dość wysokie; koszt usług często w wysokości pensji zatrudnionego pracownika, ale zapotrzebowanie w firmie na takie usługi jest często jednorazowe
Popyt na usługi rośnie wraz z rozwojem gospodarczym i zależy od fazy cyklu koniunkturalnego
Rodzaje zakupów produktów przemysłowych
– w zależności od produktu, zakresu informacji, źródeł zakupu wyróżnia się 3 rodzaje zakupów na rynku przemysłowym
Proste powtórzenie zakupu
Zakup częściowo modyfikowany
Nowe zadanie
Proste powtórzenie zakupu – zakupy rutynowe, automatyczne zamówienia, proste decyzje; nabywcy kupują zamówione i dostarczone już wcześniej znane im produkty, bez dokonywania zmian
Zakup częściowo modyfikowany – modyfikacja cech produktu, zmiana ceny, zmiana warunków dostaw, więcej osób decyduje o zakupie, modyfikacja może dotyczyć cech produktu, cen, warunków dostawy, terminów
Nowe zadanie- firma kupuje produkt po raz pierwszy, duże koszty obsługi, duży upływ czasu, gromadzenie informacji, duże ryzyko, szeroki krąg osób wpływających na decyzje negocjacyjne i wybór produktu i dostawcy
Cechy rynku dóbr przemysłowych (b2b)- cz.I
Uczestnicy są specjalistami w danej branży
Indywidualna wartość użytkowa produktu decyduje o cenie
Popyt jest pochodny w stosunku do popytu na rynku dóbr konsumpcyjnych
Wielkość obrotów jest większa niż na rynku dóbr konsumpcyjnych
Mniejsza liczba nabywców, którzy są skoncentrowani geograficznie
Mniejsza elastyczność cenowa popytu
Silna koncentracja po stronie podaży
Zakupy mają charakter bezpośredni
Negocjacje i zakupy mają charakter bardziej profesjonalny i kompleksowy
Istnieje szeroka współpraca między przedsiębiorstwami
Rozmiary i wartość pojedynczych transakcji są wyższe niż na rynku dóbr konsumpcyjnych
Etapy podejmowania decyzji na rynku dóbr przemysłowych
Uznanie potrzeby zakupu – zidentyfikowanie w przedsiębiorstwie problemu, który może być rozwiązany przez nabycie dobra, np. firma zamierza rozwinąć nowy produktów i potrzebuje maszyn
Ogólny opis potrzeby – określenie ogólnych cech pożądanego produktu i wielkość zakupu ( ustala się kryteria, które będą brane pod uwagę przy wyborze dostawcy, np. cena, terminowość, warunki płatności, gwarancje)
Określenie cech produktu – użytkownicy i doradcy określają szczegółowe parametry poszukiwanych produktów ( np. dokonują specyfikacji technicznych produktu)
Poszukiwanie dostawców – rozsyłanie przez nabywców zapytań ofertowych, udział w targach, aukcjach, studiowanie ogłoszeń w prasie fachowej, katalogach, portalach internetowych, forach.
Zebranie ofert – następuje porównanie przez centrum zakupu konkurencyjnych ofert, analizowanie poszczególnych kryteriów, tworzy się prezentacje, odbywają się spotkanie, wstępne negocjacje z wybranymi ofertami
Ocena pozycji i wybór dostawcy – decydenci dokonują akceptacji najlepszej oferty
Określenie warunków zamówienia – negocjowanie stron na temat warunków kontraktu
Ocena rezultatów- dokonuje się oceny produktu, warunków umowy, współpracy z dostawcą, podejmuje się decyzje o dalszej współpracy lub poszukiwaniu innych oferentów
Odmienność działań marketingowych na rynku przemysłowym:
Kształtowanie cen i kanałów dystrybucji zależy od sektora, gospodarki – indywidualizacja podejścia
Działania promocyjne to głównie: marketing bezpośredni, promocja sprzedaży, budowanie wizerunku firmy
Badania marketingowe: głównie dobór celowy respondentów niż dobór losowy
Nabywca (klient)
To osoba aktualnie dokonująca zakupu produktu w celu zaspokajania potrzeb własnych i /lub innych członków swojego gospodarstwa domowego
Konsument to osoba wykorzystująca (konsumująca produkt)
Wiele osób może mieć wpływ na decyzje związane z zakupami:
Inicjator zakupów
Osoba wpływająca na decyzje
Decydent
Nabywca
użytkownik
Inicjator zakupu- wyrażenie sugestii albo zgłoszenie projektu nabycia określonego produktu
Osoba wpływająca na decyzje – osoba popierająca inicjatywę nabycia produktów
Decydent – osoba podejmująca decyzję o wydaniu pieniędzy oraz pozostałych warunków zakupu
Nabywca – osoba dokonująca zakupu
Użytkownik – osoba, która jest konsument lub/i użytkownikiem produktu
Klasyfikacje gospodarcze
Są w statystyce podstawowym narzędziem służącym zarówno do zbierania, przetwarzania, jak i do prezentowania danych statystycznych
Wyróżnia się dwa główne rodzaje stosowanych w statystyce klasyfikacji gospodarczych:
Klasyfikacje działalności przeznaczone do klasyfikowania działalności podmiotów gospodarczych i innych jednostek stosowane przy przedstawianiu struktury i wewnętrznych powiązań gospodarki
Klasyfikacje produktów przeznaczone do klasyfikowania efektów działalności jednostek organizacyjnych stosowane są do przedstawiania danych statystycznych związanych z wytwarzaniem, obrotem i zużyciem produktów
Obowiązujący system gospodarczy klasyfikacji statystycznych wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów obejmuje:
Polską Klasyfikację Działalności (PKD 2007)
Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług (PKWiU 2008)
Oraz Nomenklaturę Scaloną(NS) , wprowadzaną corocznie rozporządzeniem Komisji Europejskiej
Podstawowe klasyfikację statystyczne są ze sobą zharmonizowane. Wyróżnia się zharmonizowanie klasyfikacji tego samego rodzaju w ramach systemów ONZ, UE i systemów krajowych oraz zharmonizowanie klasyfikacji różnego rodzaju, czyli np. klasyfikacji działalności i produktów
Klasyfikacje tego samego rodzaju zachowują wzajemne powiązania pojęciowe, zakresowe i w większości przypadków kodowe, w wyróżnia się przede wszystkim rozwiniętą strukturę
Dotyczy to odpowiednio ISIC, NACE, PKD, CPC, CPA i PKWiU, HS, CN
PKWiU jest klasyfikacją obejmującą grupowanie produktów w podziale siedmiopoziomowym określoną przez PKD oraz NS
Sekcja
Dział
Grupa
Klasa
Kategoria
Podkategoria
pozycja
III Marka
Zagadnienia :
Istota marki
Korzyści ze stosowania marki
Rozpoznanie marki
Cechy dobrej nazwy marki
Kapitał i instrumenty marki
Wybór strategii marki
Określenie pozycji marki na rynku
Pomiar marki
McDonald’s
MTV
Adidas
Lech
Wedel
Nazwy te nie odnoszą się do jakiegoś baru szybkiej obsługi, piwa, sieci komórkowej, samochodu, czekolady czy ciastka
Wywołują w nas uczucia, skojarzenia, opinie, emocje są rodzajem skrótu skojarzeniowo- informacyjnego, który jest natychmiast zrozumiały
Nazwy są unikatowe i rozpoznawalne
Wszystkie je można określić mianem marki
„Silna marka to jedyna droga do trwałej, ponadprzeciętnej rentowności. Silne marki przynoszą korzyści emocjonalne, a nie jedynie racjonalne..”
„Nie da się osiągnąć sukcesu za pomocą marki, której nikt nie zna”
Jeżeli firma miałaby się rozpaść, to oddam Wam zakład, ziemię, sprzęt produkcyjny, a zachowam tylko marki i znaki firmowe… i zaręczam, że wyjdę na tym znacznie lepiej od Was”
Marka
To nazwa, termin symbol bądź projekt graficzny lub ich kombinacja, których celem jest identyfikowanie towarów lub usług jednego sprzedawcy lub grupy sprzedawców oraz odróżnienie ich od towarów lub usług oferowanych przez konkurencję (AMA)
Definiowana również jako nazwa, pojęcie, znak, symbol, rysunek lub kombinacja tych elementów stworzona bądź opracowana w celu oznaczenia produktu lub usługi oraz jego odróżnienia od oferty konkurentów
Potrzebna jest tradycja, lojalność, zaufanie.
Marka to nazwa, symbol (logo, projekt graficzny) oraz zestaw powiązanych z nim skojarzeń
To obietnica, idea, reputacja oraz wyobrażenia o produkcie, usłudze, firmie które znajdują się w umysłach klientów
Marka wywołuje emocje, skojarzenia, opinie:
Lech- dobra zabawa, impreza, spotkanie ze znajomymi
MTV- living story, niegrzeczny charakter
Onet.pl – codzienne najświeższe informacje
Co daje marka klientowi
Marka pozwala „woleć”
Wolę piwo tyskie niż żywiec
Wolę Mercedesa niż BMW
Marka pozwala „lubić”
Lubię telefony Samsuga
Lubię ciuchy z H&M
Lubię Apple
Marka pozwala podkreślić swoją osobowość:
Piję Cole light bo dbam o linię
Jeżdżę BMW bo chce być uznawany za młodego i dynamicznego człowieka
Marka produktu :
Jakość
Innowacyjność
Gwarancja satysfakcji
bezpieczeństwo
Funkcje marki
Rozwijanie rynku dla objętych danych znakiem produktów
Wyróżnienie produktu
Informowanie odbiorców i konkurentów – znak towarowy ( marka) zawiera treści informacyjne o produkcie i jego przeznaczeniu; może on także kojarzyć się w świadomości finalnego nabywcy z pewnymi treściami informacyjnymi
Gwarantowanie jakości i wartości
Funkcja psychologiczna – marka na skutek swojej oryginalności, agresywności i innych cech motywuje wybór nabywcy
Korzyści ze stosowania marek dla klientów
Dobre marki są łatwo identyfikowalne, co sprawia, że zakupy stają się prostsze
Marka ochrania konsumentów przez zapewnienie im stałej jakości danego produktu
Marka zapewnia klientom porównywalną jakość bez względu na to, gdzie ten produkt jest nabywany
Marka dostarcza składnika satysfakcji psychologicznej ( często prestiż wiąże się z nazwą marki)
Firmy dbają o to, aby produkty markowe były stale udoskonalane jakościowo w celu zachowania silnej pozycji marki na rynku
Dobre marki są umieszczane w najlepszych miejscach na półkach sklepowych, co wpływa na wygodę zakupów
Korzyści ze stosowania marek dla producentów i sprzedawców
Marka pozwala na różnicowanie produktu
Promocja danej marki umożliwia kontrolę rynku
Marka stymuluje powtarzalność sprzedaży produktu (u konsumentów jest budowana swego rodzaju lojalność wobec marki)
Marka pozwala rozszerzyć oferowaną grupę produktów
Marka pozwala na większą elastyczność cenową
Silna marka produktu ułatwia utrzymywanie przewagi nad konkurentami
Ułatwia wprowadzenie nowych produktów na rynek
Popyt na produkty oznaczone marką jest z reguły wysoki, co umożliwia wytwórcy wykorzystanie w szerszym zakresie efektów skali produkcji (im wyższa jest sprzedaż produktu tym niższe mogą być koszty jednostkowe)
Popyt na produkty oznaczone marką jest na tyle duży, że umożliwia utrzymywanie odpowiednio wysokiego poziomu cen, zapewniającego rentowność nakładów ponoszonych przez producenta
Decyzje i działania w procesie budowy marki
Kapitał marki:
Nazwa i symbol – ma wyróżniającą się nazwę, krój pisma, kolor, symbol
Reputacja- ma wysoką reputację ( zaufanie, lojalność, popularność, jest polecana)
Rozpoznawalność (świadomość ) jest znana (wysoki poziom znajomości wśród klientów)
Funkcjonalność i emocje – łączą ją z klientami emocje, nie tylko korzyści funkcjonalne
Dobra nazwa marki powinna mieć następujące cechy:
Powinna wyrażać korzyści wynikające ze stosowania produktu
Odzwierciedlać w wyobraźni klienta pozytywne cechy produktu i w ten sposób ułatwiać jej właściwe zapamiętanie
Podkreślać pożądaną pozycję produktu na rynku w stosunku do konkurencji
Powinna być łatwa do wymówienia i zapamiętania
Powinna posiadać pewne walory symboliczne, często odzwierciedlone w logo marki
Powinna w pożądany sposób oddziaływać na emocje klienta
Powinna być we właściwej relacji do wyobraźni społeczeństwa ( społecznych stereotypów) w którym jest lansowana
Odbiór nazwy marki dobrze jest przetestować w kilku językach.
Świadomość marki
Rozpoznawanie marki – konsument odróżnia markę od innych, zna markę, np. ze słyszenia – świadomość asystowana w badaniach (podają też markę nieistniejącą)
Zapamiętanie marki – świadomość spontaniczna lub niewspomagana wyraża się w przywoływaniu nazwy marki z pamięci w reakcji na wymieniane kategorie produktów
Marka wymieniana na pierwszym miejscu – w danej kategorii pokazuje związek emocjonalny klienta z marką
Marka, która zdominowała kategorię produktu – to jedyna marka, którą większość klientów potrafi sobie przypomnieć w ramach danej kategorii produktów
Rozpoznawanie marki
Konsument odróżnia markę od innych
Brak rozpoznania marki
Rozpoznanie marki:
Preferowanie marki
Lojalność wobec marki
Niechęć do marki
Zmiana marki
Lojalność do marki
Konsument domaga się produktów danej marki i gotów jest jej poszukiwać, jeśli znajdzie ich w danym miejscu i czasie
Popyt staje się mało elastyczny względem marki i firma może uzyskiwać korzyści na rynku
Konsument lojalny jest doskonałym nośnikiem dobrej opinii o marce w innych grupach konsumenckich – konsumenci – adwokaci marki
Instrumenty marki:
Cechy- z początku marka kojarzy się ze zbiorem cech
Korzyści – klienci kupują nie cechy, a korzyści
Wartości – marka mówi o wartościach dostarczanych przez producenta
Kultura – marka może reprezentować daną kulturę
Osobowość – marka może sugerować pewną osobowość
Użytkownik – marka sugeruje rodzaj klienta kupującego
Wybór strategii marki
Marka indywidualna
Marka rodzinna
Marka łączona
Rozszerzenie marki
Strategia marki indywidualnej
Każdy produkt firmy na rynku ma swoją własną nazwę marki, nie związaną z firmą, stosuje się:
Gdy istnieją duże różnice jakościowe, cenowe czy stosowalności wyrobów jednej firmy
Istnieje duży potencjał rynku pozwalający na ponoszenie wysokich nakładów na promocję
Produkt został opracowany dla różnych segmentów rynku, ma więc odmienną cenę, jakość i zastosowanie
Występuje wysokie ryzyko niepowodzenia i firma nie chce ryzykować swojej reputacji
Zalety- firma może rozszerzyć swój całkowity udział w rynku, mając własne marki konkurujące ze sobą równie dobrze jak z markami konkurentów
Wady- wysokie koszty promocji, niezbędne do wprowadzenia dodatkowych marek na rynek
Strategia marki rodzinnej
Wykorzystywana do sprzedaży wszystkich produktów lub usług firmy pod jedną nazwą firmy celem wykreowania ogólnego wizerunku firmy, stosuje się:
Występują niewielkie różnice między produktami
Firma produkuje produkty lub usługi komplementarne
Występuje mała sprzedaż danego produktu, a w związku z tym niewielki potencjał rynku
Firma występuje w jednym lub dwóch segmentach rynku
Zalety: kombinowana promocja wszystkich produktów, przyczynia się do wzmocnienia pozycji nazwy marki wśród konsumentów, pozytywny wpływ wzmocnionej nazwy marki na każdy produkt w rodzinie (ważne przy nowych produktach)
Wady- nie pozwala na wyróżnienie czy tez zróżnicowanie produktu, szczególnie niekorzystne gdy jedna marka dla produktów z różnych półek cenowych i jakościowych ( można segmentować poprzez marki rodzinne jak samochody)
Umbrella brand (marka rodzinna)
House of brands( marki indywidualne )
Strategia marek połączonych
Firmy używają zarówno marek rodzinnych jak i indywidualnych; stosowana np. inna marka tego samego producenta na rynek konsumencki a inna na przemysłowy
Zalety – pozwalają na niezależne występowanie na rynku różnych produktów; producent nie chce aby różne produkty miały tę samą markę
Wady – wyższe wydatki na promocję, każda marka promowa niezależnie
Strategia rozszerzenia marki – stosujemy gdy:
marek indywidualnych tworzymy markę rodzinną przez rozszerzenie marki na nowe produkty
Podobne marki są dodawane do już istniejącej rodziny marki
Indywidualne albo rodzinne marki są rozszerzone o niespokrewnione produkty
Strategie marek ze względu na grupę docelową ( segment)
strategia marki masowej
Strategia zróżnicowania marki
Strategia marki niszowej
Strategia marki masowej
Adresowana gdy z analizy wynika, że marka jest postrzegana jako atrakcyjna przez nabywców z wielu segmentów rynku lub gdy poszczególne segmenty są niewielkie a przedsiębiorstwo chce uzyskiwać korzyści skali
Stosowana w fazie wprowadzenia produktów na rynek oraz w fazie wzrostu sprzedaży w cyklu życia produktu, gdy preferencje nabywców są jednorodne
Strategia różnicowania marek
Adresowanie danej marki do jednego z wielu zidentyfikowanych na rynku segmentów nabywców, innego niż segmenty, do których adresowane są inne marki tej instytucji oferowane na danym rynku produktowo – geograficznym
Stosowana gdy marka jest w fazie dojrzałości i nasycenia cyklu życia produktu i gdy zróżnicowaniu ulegają preferencje nabywcze
Strategia marki niszowej
Adresowanie danej marki do jednego z wielu zidentyfikowanych na rynku segmentów nabywców
Nowy produkt - istota
• bardzo szerokie pojęcie - od unikatowych innowacji, będących wynikiem wielonakładowych zaawansowanych badań technologicznych po modyfikacje już istniejących produktów
• są one najbardziej oczywistym środkiem generowania dochodów przedsiębiorstwa, utrzymania i zwiększania konkurencyjności organizacji, zwłaszcza w dłuższym okresie.
Innowacje produktowe:
Jest wprowadzeniem nowych produktów lub usług w ofercie firm lub ich znaczącym polepszeniem z zachowaniem dotychczasowych specyficznych właściwości dostrzeganych przez odbiorców lub oferowanej użyteczności
Zmiany mogą zawarte być w specyfikacji technicznej, składzie i materiałach, wprowadzonych ulepszeniach systemowych, użyteczności dla użytkownika lub innych specyficznych cech własnych produktów i usług
Innowacje produktowe mogą być tworzone w oparciu się o nową wiedzę lub technologię czy też bazować na nowych sposobach użycia z zastosowaniem dotychczas znanej technologii
Rodzaje innowacji produktowych ze względu na poziom zmiany:
Istotnie nowe produkty – czyli większe innowacje produktowe – oznaczają wyrób, którego zamierzone zastosowanie, właściwości, wzór istotnie różnią się od poprzednio wytwarzanych, mogą to być nowe produkty w skali przedsiębiorstwa, kraju lub świata
Ulepszające innowacje produktowe – czyli ulepszenia i modyfikacje dokonywane w produktach
Innowacje produktowe ( nowy produkt)
Z perspektywy producenta – charakteryzuje zmieniona, ulepszona konstrukcja , budowa, skład materiałowy, zastosowanie nowego materiału, nowy proces technologiczny lub nowy sposób obsługi klienta
Z perspektywy konsumenta – wyrób zaspakajający nową potrzebę lub w lepszy sposób zaspokajający dotychczasową potrzebę
Typy nowych produktów
Produkty nowe na świecie, nowe produkty tworzące nowy rynek
Nowe linie produktu; nowe produkty pozwalające firmie na wejście, po raz pierwszy na istniejący rynek
Produkty dodatkowe; nowe produkty uzupełniające dotychczasowe linie produktów przedsiębiorstwa
Udoskonalenia dotychczasowych produktów; nowe produkty o udoskonalonym działaniu lub większej wartości postrzeganej; wchodzące na miejsce istniejących produktów
Produkty repozycjonowane; istniejące produkty kierowane na nowe rynki lub segmenty rynku
Produkty redukujące koszty; nowe produkty, spełniające podobne funkcje przy niższych kosztach ( produkty biedronki)
X. Strategie wprowadzania nowych produktów na rynek:
Zakupienie innej firmy
Zakupienie patentów od innych przedsiębiorstw
Zakupienie licencji lub koncesji na działanie w ramach franchisingu
Strategie rozwoju nowych produktów:
Rozwój produktów we własnych laboratoriach
Kontrakt z niezależnymi podmiotami (naukowcami, uczelniami, jednostkami B+R) zajmującymi się rozwojem produktów
Warunki sukcesu wdrażania nowego produktu:
Zapewnienie odpowiednich środków finansowych
Powiązanie strategii nowego produktu z całym procesem planowania strategicznego firmy
Stworzenie odpowiednich struktur
Warunki dodatkowe wspomagające sukces wdrażania nowego produktu:
Większa zdolność firmy do identyfikowania potrzeb nabywców
Wyższy stosunek wartości użytkowej do kosztu
Produkt zostanie wprowadzony wcześniej od konkurencji
Wyższy jest szacowany zysk przy sprzedaży produktu
Firma ma odpowiednie umiejętności przeprowadzenia badań marketingowych i technicznych produktu, zanim zostanie wdrożony na rynku
Kryteria oceny potencjały nowych produktów:
Kryteria związane z nowym produktem
Kryteria rynkowe
Kryteria finansowe
Kryteria związane z nowym produktem:
Niepowtarzalność produktu, wykorzystanie istniejących już możliwości i umiejętności przedsiębiorstwa, pozycja patentu (innowacyjność nowego rozwiązania), wymagania co do usług dodatkowych, elastyczność techniczna, techniczne know-how, uwarunkowania prawne, sezonowość, wpływ zmieniających się warunków ekonomicznych, wpływ na środowisko naturalne, dostępność surowców
Kryteria rynkowe:
Wielkość rynku, potencjał wzrostu rynku, potrzeby nabywców (klientów), wpływ na istniejącą linię produktów, wymagania dystrybucyjne, cykl życia produktów w firmie, przewaga konkurencyjna
Kryteria finansowe:
Koszty opracowania produktów, koszty wprowadzenia na rynek, poziom sprzedaży i zysków, efekty przepływu gotówki, czas zwrotu poniesionych nakładów, wielkość zwrotu nakładów
Etapy procesu rozwoju nowego produktu:
ETAP I: Kreowania pomytsłów nowych produktów
ETAP II: Selekcja pomysłów
ETAP III: Rozwój i testowanie koncepcji nowego produktu
ETAP IV: Opracowanie strategii marketingowej
ETAP V: Analiza ekonomiczna przedsięwzięć
ETAP VI: Rozwój nowego produktu
ETAP VII: Testowanie produktu
ETAP VIII: Wprowadzenie nowego produktu na rynek
Źródła pomysłów na nowe produkty:
Źródłem innowacji może być wszystko, co generuje określone idee, pomysły, projekty i może stać się przyczyną poszukiwania, czy wynajdywania rzeczy nowych, podejmowania przedsięwzięć, wprowadzania ich w życie i doskonalenia
Nie istnieje jedno źródło innowacji, lecz nieskończenie wiele możliwości korzystania z różnych źródeł kreowania zmian. Źródłem innowacji jest wszystko, to co inspiruje człowieka do procesu zmian
Źródła wewnątrz organizacji:
Nieoczekiwane – nieoczekiwane powodzenie, nieoczekiwane niepowodzenie, nieoczekiwane zdarzenia zewnętrzne
Niezgodność między rzeczywistością a wyobrażeniem o niej
Innowacje wynikające z potrzeb procesu
Zmiany w strukturze przemysłu lub strukturze rynku, które wszystkich zaskakują
Źródła na zewnątrz organizacji:
Demografia ( zmiany w populacji)
Zmiany w postrzeganiu, nastrojach, wartościach
Nowa wiedza zarówno w dziedzinie nauk ścisłych jak i innych
Źródła pomysłów na nowe produkty wewnątrz firmy:
Firma ( zarząd, konstruktorzy i technolodzy, specjaliści ds. zaopatrzenia i zbytu, pozostali pracownicy)
Inne źródła idei ( jednostki badawczo- rozwojowe, konsultanci przemysłowi, laboratoria uczelniane, wynalazcy)
Rynek ( odbiorcy, pośrednicy handlowi, dostawcy materiałów i surowców i komponentów, konkurencja )
VIII. Strategie produktu
Precyzyjne dopasowanie produktu do wyzwań rynku, na którym przedsiębiorstwo zdecyduje się prowadzić działalność i podjęcie decyzji o wyborze rynku docelowego, czyli dokonanie wyboru potencjalnych klientów których firma chce obsługiwać
Wybór rynku docelowego pozwala na dostosowanie produktów do potrzeb konkretnej grupy klientów poprzez
Segmentację
Wybór rynku docelowego
Pozycjonowanie produktu
Długofalowa koncepcja działań dotyczących produktów
Działanie ściśle powiązane ze strategiami dotyczącymi innych narzędzi marketingowych, a także ze strategiami związanymi z wyborem rynku docelowego
Etapy budowania strategii:
Wybór rynku docelowego
Projektowanie produktu
Funkcjonowanie produktu na rynku
Wycofanie produktu z rynku
Elementy strategii:
Tworzenie produktu właściwego, obejmującego zestaw cech charakterystycznych dla produktu i jego użyteczności dla nabywcy
Tworzenie wyposażenia produktu, czyli marka, opakowanie, oznakowanie, cechy jakościowe, system gwarancji i usług posprzedażowych
Kształtowanie asortymentu produktu, czyli określenie szerokości i głębokości asortymentu
Działania w różnych okresach trwania produktu na rynku – cykl życia produktu
Strategie oparte na relacjach produkt- rynek
Świadomy i celowy wybór działań związanych z oferowanymi produktami i obsługiwanymi rynkami, które poprzez skuteczne pobudzenie popytu zapewniają przedsiębiorstwu osiąganie celów
Działania te mogą koncentrować się na:
Oferowanych produktach i zmianach ich wartości
Poszukiwaniach odpowiednich segmentów rynku
Zmianach lub intensyfikacji innych działań i instrumentów marketingowych wspierających produkt w procesach pobudzania popytu
Strategie oparte na relacjach produkt - rynek
Strategie wzrostu wg. Ansoffa
Penetracji rynku
Rozwoju rynku
Rozwoju produktu
Dywersyfikacji
Strategie konsolidacji
Zbierania śmietanki
Redukcji
Oczyszczania
Rezygnacji
Strategie wzrostu wg Ansoffa
Produkty dotychczasowe –rynki dotychczasowe (penetracji rynku)
Produkty nowe – rynki dotychczasowe (rozwój produktu)
Produkty dotychczasowe-rynki nowe (rozwój rynku)
Produkty nowe – rynki nowe (dywersyfikacja)
Strategia penetracji rynku
Rozwój przedsiębiorstwa następuje poprzez wzmożenie działań na rynku, na którym dotychczas działa firma zmierzających do wzrostu sprzedaży obecnie wytwarzanych produktów
Strategia nastawiona na maksymalne wykorzystanie możliwości istniejących rynków i produktów
Wzrost sprzedaży następuje dzięki modyfikacji i intensyfikacji działań marketingowych, np. poprzez poprawę jakości produktów, obniżkę ceny, rozwój dystrybucji, wzmożoną promocję, zwiększenie liczby personelu
W ramach strategii penetracji sprzedaż zwiększona przez:
Przyciągnięcie potencjalnych nabywców, czyli tych którzy do tej pory nie nabywali produktów firmy
Przejęcie klientów konkurencji
Wzrost konsumpcji u dotychczasowych klientów
Firma powinna również chronić własny rynek:
Rozszerzać sprzedaż na obecnych segmentach rynku
Wyszukiwać nowe segmenty rynku
Zadbać o dotychczasowych klientów (specjalne działania promocyjne)
Poszukiwać nowych dystrybutorów
Strategia rozwoju rynku
Strategia związana ze sprzedażą dotychczasowych produktów na nowych rynkach
Rozwój rynku może występować dzięki:
*Ekspansji geograficznej polegające na zmianie skali działalności z regionalnej na krajową, międzynarodową
*Ekspansji do nowych segmentów rynku polegającej na zdobyciu nowych grup odbiorców różniących się od dotychczasowych nabywców produktów
Konieczność modyfikacji dotychczasowych działań marketingowych, poniesienie znacznych nakładów i ryzyko
Strategia jest efektywna gdy towarzyszą jej sprzyjające warunki zewnętrzne
Pojawiają się nowe segmenty rynku, będące rezultatem zmieniającego się stylu życia konsumentów
Występuje korzystna struktura demograficzna
Odkryto nowe zastosowanie obecnych produktów
Możliwość zwiększenia sprzedaży swoich dotychczasowych produktów na nowych rynkach:
Wejść na nowe rynki geograficzne – bardzo kosztowne
Zmienić pozycję istniejących produktów (repositioning)
Zwrócić się do tych segmentów rynku, które nie są w pełni ustatysfakcjonowane ofertą konkurencji
Stosować nowe metody dystrybucji i promocji
Strategia rozwoju produktu
Rozwój firmy poprzez oferowanie nowych lub zmodyfikowanych produktów na dotychczasowym rynku
Realizowana przez:
Uzupełnienie cech materialnych dotychczasowego produktu, np. modyfikacja opakowania, polepszenie jakości
Kreowanie nowych modeli/wersji produktów
Stosowanie innowacji prowadzących do poprawy jakości oferowanych produktów i ich funkcji
Opracowanie i wdrażanie na rynek nowych produktów
Strategia efektywna wówczas, gdy firma ma znaczącą grupę nabywców i oferuje im produkty mające na rynku silną markę
Wykorzystywane są tradycyjne metody i kanały dystrybucji, a w komunikacji marketingowej podkreśla się, że produkt jest wykonywany bądź sprzedawany przez firmę dobrze znaną na rynku, mającą nienaganną reputację
Konieczność ponoszenia dużych nakładów na innowacje, w tym badania nad rozwojem produktu oraz na działania informacyjne
Strategia dywersyfikacji
Polega na poszukiwaniu nowych możliwości i szans dla przedsiębiorstwa przez wprowadzenie nowych produktów na nowy rynek poprzez:
Wysiłek samej firmy
Zakup licencji
Poprzez zakup lub fuzję z innym podmiotem gospodarczym
Produkty te mogą być nowe dla branży, w której działa firma lub nowe tylko dla firmy, która wcześniej nimi się nie zajmowała
Zastosowanie tej strategii wymaga odejścia od dotychczasowych technologii, zdobycia nowej wiedzy i umiejętności oraz nowych zasobów, kapitałochłonne
Koniecznym jest alokacja zasobów, czyli przesunięcie dotychczasowych działań do nowych przedsięwzięć
Dywersyfikacja pionowa
Pozioma
Równoległa
Dywersyfikacja pionowa
Polega na wyeliminowaniu kooperacji i wytwarzaniu niezbędnych do produkcji materiałów we własnym zakresie; taka sytuacja ułatwia szybkie wprowadzenie nowych typów danego produktu
Zaleta- ogranicza stopień zależności od dostawców, zmniejszając ryzyko działania
Wada- trudność dostosowania firmy do zmieniających się warunków w jej otoczeniu
Dywersyfikacja pozioma
Polega na wprowadzeniu nowych produktów w obszar działalności firmy; produkty te najczęściej zaspokajają nowe potrzeby obecnych nabywców lub w inny sposób satysfakcjonują już istniejące potrzeby
Stosowanie tego kierunku dywersyfikacji może sprzyjać utrzymaniu a nawet poprawie pozycji konkurencyjnej firmy
Dywersyfikacja równoległa
Przedsiębiorstwo jednocześnie zajmuje się odmiennymi produktami; angażuje się w zupełnie inne, nie powiązane z dotychczasową strukturą rynkową obszary działalności na wielu różnych segmentach rynku
Dywersyfikacja równoległa
Koncentryczna – wychodzenie poza swoją gałąź i próba rozpoczęcia nowej działalności, powiązanej technologicznie pod względem handlowym z obecnie realizowaną
Konglomeratowa – zupełnie nowy rodzaj działalności zupełnie nie związany z bieżącym, ani handlowo ani technologicznie
Produkty utrzymanie – rynki utrzymanie (zbieranie śmietanki)
Produkty eliminacja – rynki utrzymanie ( oczyszczanie)
Produkty utrzymanie - rynki eliminacja ( redukcja)
Produkty eliminacja – rynki eliminacja (rezygnacja )
Zbierania śmietanki
Stanowi przeciwieństwo strategii penetracji
Firma realizuje dostawy swoich produktów na dotychczasowe rynki, ale ogranicza działania aktywizujące sprzedaż
Stosuje się gdy silna pozycja produktu na rynek ale brak perspektyw rozwojowych
Mogą utrzymać swoją pozycję, co przy zredukowanych nakładach finansowych może doprowadzić do spadku kosztów i wzrostu zysków
Strategia redukcji
Stanowi przeciwieństwo strategii rozwoju rynku
Firma podejmuje decyzję o wycofaniu sprzedaży produktów z niektórych segmentów rynku lub części w układzie przestrzennym
Przedsiębiorstwo pozostaje na rynkach, na których ma najsilniejszą pozycję i na których istnieją stosunkowo duże możliwości rozwoju
Strategia oczyszczania
Stanowi przeciwieństwo strategii rozwoju produktu
Polega na eliminacji z portfela produktów danej firmy części oferowanych produktów poprzez rezygnację z niektórych marek lub zmniejszenie wariantów w ramach danej marki
Firma kształtuje swój portfel produktów by optymalizować zyski
Strategia rezygnacji
Przeciwieństwo strategii dywersyfikacji
Polega na odsprzedaży określonej działalności lub linii produktów, z uwagi na brak dopasowania jej do pozostałych, zarządzanych przez firmę rodzajów działalności
Realizowana przez firmy gdy również brak umiejętności lub kapitału by kierując tą działalnością osiągnąć w tym zakresie przewagę konkurencyjną
Strategie oparte na relacjach produkt- rynek wg zachowań i preferencji nabywców
Masowego produktu- oferowanie niewyróżniającego się produktu, który przeznaczony jest dla całego rynku
Dyferencjacji – osiąganie celów strategicznych za pomocą wyróżniania się produktu na rynku
Segmentacji - oferowanie standardowego produktu ograniczonej części nabywców
Specjalne – oferowanie wyróżniającego się produktu na jednym z wyodrębnionych segmentów
Proces dyfuzji produktu:
Rozprzestrzeniania się nowego pomysłu od źródła wytworzenia do jego ostatecznych użytkowników; mają wpływ na niego 4 elementy:
Znaczenie innowacji dla nabywców
Kanały komunikacji wykorzystywane przez nabywców
Reprezentowany przez nabywców status społeczny
Rozkład i długość czasu niezbędnego do podjęcia decyzji o akceptacji nowości przez nabywców
Procesem akceptacji jest koncentrowanie się na procesie umysłowym w trakcie którego indywidualny odbiorca przechodzi od momentu kiedy po raz pierwszy dowiaduje się o innowacji
Akceptacja jest decyzją indywidualnego klienta, który postanawia zostać lojalnym lub częściowo lojalnym użytkownikiem produktu
Jest to proces 5 etapowy
Etapy procesu akceptacji produktu
Świadomość – nabywca jest świadomy występowania innowacji, ale nie ma informacji na ten temat
Zainteresowanie – klient jest stymulowany do poszukiwania informacji na temat innowacji
Ocena – konsument rozważa czy wypróbować nowy produkt
Wypróbowanie – nabywca testuje innowację i ocenia jej wartość
Akceptacja – klient podejmuje decyzję o pełnym i regularnym korzystaniu z nowego produktu
Planowanie nowego produktu wymaga działań marketingowców, zmierzających do określenia:
Optymalnego czasu wprowadzenia produktu na rynek
Chłonności potencjalnego rynku
Stopnia akceptowalności projektowanych dóbr i usług przez nabywcę
Opłacalności nowych produktów dla przedsiębiorstwa
4 poziomy ryzyka dla produktu innowacyjnego
Poziom 1. (znany rynek i znana technologia) – ryzyko znacznie się obniża gdyż firma ma wiedzę i doświadczenie, a nowe produkty są np. udoskonalane technologicznie lub produkowane niższym kosztem
Poziom 2 (nowy rynek i znana technologia) – powstaje ryzyko handlowe, powodzenie produktu zależy od dobrego podejmowania decyzji przez firmę dotyczącą działalności marketingowej
Poziom 3 ( znany rynek i nowa technologia)- ryzyko natury technicznej
Poziom 4 (nowy rynek i nowa technologia)- ryzyko znacznie wzrasta co jest cechą strategii dywersyfikacji
Określono 5 typów postaw konsumentów- adaptatorów wobec innowacji:
Innowatorzy – (innovators) entuzjaści technologii
Wcześnie akceptujący(early adopters) - wizjonerzy
Wczesna większość (early majority)- pragmatycy
Późna większość (late majority)- konserwatyści
Maruderzy (laggards)- sceptycy
Innowatorzy
Entuzjaści technologii, którzy cenią technologię dla własnego dobra i są mocno zmotywowanymi agentami zmian wśród rówieśników
Zainteresowani nowymi pomysłami, prowadzą je z wąskich kręgów rówieśników do szerszych kręgów innowatorów
Tolerują początkowe usterki i problemy, które towarzyszą innowacji wchodzącej na rynek
Chcą rozwijać prowizoryczne rozwiązania.
To osoby o lepszej sytuacji materialnej, zazwyczaj młode, dobrze wykształcone i aktywne, często są to przedstawiciele elit społecznych
Informacji o nowościach produktowych poszukują na własną rękę, są ich ciekawi i skłonni do zakupu, m.in. W celu wyróżnienia się w swoim środowisku i podkreślenia swojego statusu
Prowadzą ożywione życie towarzyskie, utrzymują wiele kontaktów z innymi osobami
Wcześni naśladowcy - wizjonerzy
Chcą dostosować i wykorzystać nową technologię, aby osiągnąć rewolucyjne zmiany, aby uzyskać przewagę konkurencyjną/wyższą jakość życia
Zafascynowani wysokim ryzykiem, lubią projekty z wysoką nagrodą jaki daje nowy produkt
Nie są wrażliwi na cenę, cieszą się z innowacyjności, unikatowości produktu
Są to konsumenci spełniający w swoim środowisku rolę liderów
Nie są aż tak ekspansywni jak innowatorzy, ale charakteryzują się podobnymi cechami
Są to również osoby młode, wykształcone i mające ponadprzeciętne zarobki
O nowościach dowiadują się z przekazów marketingowych producentów, i szybko reagują na zachęty, kupując nowy produkt
Wczesna większość- pragmatycy
Wykazują niechęć do zakłóceń w codziennej działalności, chcą sprawdzonych aplikacji, rzetelnej obsługi i oczekiwanych wyników
Odwołują się do zaufanych źródeł starając się ustalić czy warto dokonać zakupu
Sprawdzają technologię i ich efektywność
Nie cenią technologii dla niej samej ale raczej szukają ulepszeń wydajności
Kierują się trzema zasadami:
Podążają za tłumem
Kupują produkty lidera rynku
Szybkie przejście do tej fazy
Osoby powyżej wieku średniego, na ogół aktywni zawodowo i społecznie, skłonni do ulegania jednostkom o silnym autorytecie
Kupowanie oferty przez tę grupę jest objawem umasowienia rynku danego produktu. Są bardziej ostrożne. Kupują tylko te produkty, które już zostały sprawdzone
Do zakupu motywują ich pozytywne opinie o produkcie
Późna większość- konserwatyści
Bardzo wrażliwy segment na ceny
Boją się ryzyka
Oczekują rozwiązań pod klucz
Nieśmiali
Zmotywowani do przyjęcia nowych innowacji w celu utrzymania parytetu
Opierają się na jednym, zaufanym źródle
Osoby starsze, posiadają dochody niższe od średnich i o niższym wykształceniu
Akceptują nowości stosunkowo późno
Maruderzy
Niechętnie wierzą, że innowacje mogą poprawić wydajność
Z dużym prawdopodobieństwem blokują zakupy innowacji
Gotowi kupić innowacje tylko wtedy, gdy inne rozwiązania okazały się gorsze i istnieje gwarantowana korzyść i cena
Są to ludzie w starszym wieku, o niskim statusie społecznym i majątkowym
Są przesadnie ostrożni
Nie reagują na reklamę i argumenty sprzedawców
VII. Cykl życia produktu
To okres, w którym produkt znajduje na rynku nabywców
W okresie tym występują różne stadia sprzedaży tego produktu - tzw. fazy cyklu życia produktu
Obecnie doświadczamy skracania się cyklów życia produktów pod wpływem szybko zmieniającemu się postępowi technicznemu oraz zmienności preferencji konsumentów
Istotność cyklu życia z perspektywy firmy:
Długość życia produktu jest ograniczona w czasie i zależy od wielu czynników
Sprzedaż produktu podlega wahaniom i ściśle zależy od fazy cyklu życia produktu
W każdej fazie cyklu życia produktu musi być stosowana odmienna strategia działania firmy, np. marketingowa, produkcyjna, finansowa i sprzedażowa
Fazy cyklu życia produktu – najczęstszy podział 4-ro fazowy
Faza wprowadzenia produktu na rynek
Faza wzrostu sprzedaży produktu
Faza dojrzałości produktu
Faza spadku sprzedaży produktu
5 etapowy cykl życia produktu
Przygotowanie produktu (poza wykresem)
Faza wprowadzenia produktu na rynek
Faza wzrostu
Faza dojrzałości
Faza nasycenia produktu na rynku
Faza schyłku
Faza wprowadzenia produktu na rynek
Rozpoczyna cykl życia produktu i jest to najtrudniejsza faza dla przedsiębiorców, gdyż mały odsetek kupujących wśród konsumentów powoduje, że sprzedaż jest niewielka i bardzo wolno rośnie, a dystrybucja utrudniona
Klienci- innowatorzy (skłonni podejmować ryzyko i chętnie akceptują nowe produkty 3,5% społeczeństwa)
Koszty- wysokie
Zysk – ujemny
Konkurenci- kilku
Sprzedaż- niewielka, bardzo powolny wzrost
Cel marketingowy – kreowanie produktu i rozszerzenie świadomości o nim wśród grupy docelowej
Produkt- oferowanie produktu w wersji podstawowej
Dystrybucja – wybór kanałów musi być dostosowany do segmentów rynku oraz innowatorów, którzy są potencjalnie pierwszymi nabywcami produktu, czyli selekcja kanałów lub tzw. dystrybucja selektywna
Promocja- im silniejsza komunikacja marketingowa, tym skuteczniej pozyskuje się nowych konsumentów; stosowanie wszystkich instrumentów promocji, ale głównie reklamy, próbek w zależności od typu produktu
Cena- walka o pokrycie kosztów wytwarzania produktu; musi zachęcać do zakupu produktu, ale istnieje ograniczona możliwość rekomendacji wysokich kosztów dystrybucji i promocji ceną; koszty jednostkowe wytwarzanego nowego produktu są w początkowym okresie produkcji bardzo wysokie, gdyż brak efektu skali a ponadto wkalkulowane są koszty B+R w tym:
Projektowania produktu
Prototypowania
Testowania
ulepszania
Faza wzrostu sprzedaży produktu na rynku:
Cechuje się dynamicznym przyspieszeniem wielkości obrotów
Rośnie liczba nabywców produktu, zwiększają się zyski, a jednocześnie wzrastają dodatkowe korzyści z tytułu niższych kosztów komunikacji marketingowej
Należy zmierzać do przedłużenia tej fazy cyklu, gdyż jest to okres uzyskiwania istotnych korzyści
Sprzedaż- dynamiczny wzrost ilości sprzedanych produktów
Klienci – wcześni naśladowcy (szybko akceptują nowe produkty, liderzy opinii 13% społeczeństwa)
Koszty- średnie
Zysk – rosnący wraz ze wzrostem wolumenu
Konkurenci – rosnąca liczba
Cel marketingowy – maksymalizacja udziału w rynku
Produkt – podnoszenie jakości produktu celem budowania pozytywnego wizerunku produktu, wdrażanie nowych wersji, modeli, odmian produktu, dodatkowych cech i funkcji produktów dla nowych segmentów rynku
Dystrybucja – coraz bardziej intensywna i dynamiczna, w końcu fazy produkt powinien być dostępny we wszystkich możliwych kanałach dystrybucji z dużym pokryciem terytorialnym i segmentacyjnym
Promocja – przesunięcie z uświadamiania konsumentom istnienia produktu do budowania lojalności wobec produktu; budowanie zainteresowania i świadomości na szerokim rynku; selektywne wykorzystanie środków promocji
Cena – zależy od wskaźnika elastyczności cenowej popytu; w przypadku wysokiej ceny można obniżać celem wprowadzenia nowych grup odbiorców
Faza dojrzałości produktu na rynku
Wielkość sprzedaży osiąga punkt kulminacyjny, po którym następuje ujemne tempo wzrostu ( ale nie ujemna sprzedaż), czemu również towarzyszy spadek zysków
Sprzedaż – szczyt sprzedaży
Klienci- późna większość (osoby akceptujące nowe produkty zanim dokona tego przeciętny 34% społeczeństwa)
Koszty – niskie
Zysk – wysoki
Konkurenci- stabilna liczba ale powoli zaczyna ich ubywać
Cel marketingowy – maksymalizacja zysku i obrona zdobytego udziały w rynku
Rynek – zwiększenie liczby użytkowników produktu lub wzrost wskaźnika zużycia produktu
Produkt- różnicowanie marek i modeli, modyfikowanie produktu celem zwiększenia zainteresowania nabywców poprzez:
Strategię podnoszenia jakości wraz ze zwiększonymi nakładami na promocję podkreślając te zmiany
Strategię nowych cech produktu – zwiększenia wagi produktu, efektów estetycznych, parametrów i osiągów, opakowania
Dystrybucja – wprowadzenie nowych kanałów dystrybucji dotąd nie eksploatowanych, zwiększenie powierzchni handlowej (lodówki, dodatkowe regały), poprawa ekspozycji; bardzo zintensyfikowana dystrybucja
Promocja – zwiększenie zasięgu i częstotliwości przekazu, stosowanie promocji sprzedaży, sprzedaży osobistej, dodatkowe usługi w ramach produktu, łącznie oferty z dobrami komplementarnymi; podkreślenie różnic między markami i dodatkowych korzyści ze stosowania tego produktu, środki promocji zachęcające do natychmiastowego zakupu tu i teraz
Cena – możliwość stosowania obniżki cen na poprzednie wersje produktu a utrzymanie dobrej ceny na nową wersję, rabaty handlowe, kredytowanie nabywców, ceny konfrontacji lub przebicia konkurencji
Faza spadku sprzedaży produktu na rynku
Następuje duży spadek wielkości sprzedaży oraz gwałtowne zmniejszenie się zysków firmy; produkt kończy swe życie na rynku i wraz z nim znika źródło zysków przedsiębiorstwa
Przyczyny spadku sprzedaży wynikają z postępu technologicznego, nasilenia konkurencji międzynarodowej oraz zmian gustów i upodobań konsumentów
Podejmowanie decyzji o wycofaniu produktu nie jest łatwe, często faza jest przeciągania w nadziei na poprawę warunków ekonomicznych
Sprzedaż – ujemna dynamika , spadek sprzedaży
Klienci- maruderzy (akceptują nowy produkt jako ostatnia grupa konsumentów, przywiązani do tradycji i nie lubią zmian, nowość jest powszechnie dostępna – 16% społeczeństwa)
Koszty- niskie
Zysk- spadający
Konkurenci –spadająca liczba
Cel marketingowy – obniżenie wydatków, wykorzystanie znajomości marki
Produkt- usuwanie słabych pozycji
Dystrybucja –wyjście z niezyskownych kanałów dystrybucji
Promocja – eliminacja kosztów działań komunikacji marketingowej
Cena – obniżanie ceny
Strategie wyjścia:
Pozostawienie produktu
Zmodyfikowanie strategii
Wycofanie z rynku
Strategia wyjścia
Pozostawienie produktu – po dogłębnej analizie sprzedaży, kosztów, udziałach w rynku i potencjale rozwoju podjąć decyzję o eliminacji wersji produktów i pozostawienie najefektywniejszych produktów pod względem ekonomicznym
Zmodyfikowanie strategii – wycofanie się z kilku segmentów, eliminacji kosztów promocji
Wycofanie z rynku- rewolucyjne i ewolucyjne; należy pamiętać o częściach zamiennych po wycofaniu produktu dla dotychczas sprzedawanych wyrobów
Na zaliczenie : opakowanie, rola polityki produktowej w marketingu mix, struktury produktowe, funkcje produktu, hierarchie produktowe, podział produktów, charakterystyka rynków, cechy rynku dóbr kons, marka, korzyści, strategie marki, strategie, porównać dwie fazy, etapy rozwoju nowego produktu,