Propozycje środowiskowych działań profilaktycznych

Redaktor: Andrzej
05.01.2008.
Propozycje środowiskowych działań profilaktycznych Pełnomocnik Zarządu Gminy/ Przewodniczący Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Od ponad 10 lat na terenie całego kraju podejmowanych jest szereg działań, mających na celu zmniejszenie rozmiarów zjawiska sprzedaży alkoholu nieletnim. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych od początku swego istnienia inicjuje, wspiera i prowadzi zadania z tego zakresu np.: poprzez kampanie ogólnopolskie „Chrońmy Młodość”, „Radość bez alkoholu, wakacje bez ryzyka” czy ubiegłoroczną „Alkohol nieletnim dostęp wzbroniony”. Specjalna procedura profilaktyczno–edukacyjna do pracy ze sprzedawcami napojów alkoholowych, realizowana przez przeszkolonych instruktorów (ponad 200 osób w skali kraju) obejmuje rocznie kilkanaście tysięcy osób. Dotychczasowe doświadczenia i obserwacje pokazują, że sprzedaż alkoholu osobom nieletnim to wciąż zjawisko powszechne, badania ankietowe ESPAD przeprowadzane wśród młodzieży 15 i 17–letniej wskazują, iż ponad 90% z nich ocenia dostępność alkoholu jako łatwą. Czy jesteśmy w stanie to zmienić? Z odmową sprzedaży, kontrolowaniem wieku spotkało się jedynie 10% młodych ludzi podejmujących próbę zakupu (w roku 1999 było to jedynie 5,4% – jest to więc wzrost o 100%!!!). Zmiana ta zauważalna na poziomie badań ogólnopolskich jest zauważalna również w badaniach prowadzonych lokalnie (np. w kampanii „Chrońmy młodość” odsetek sprzedawców przestrzegających zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim zwiększył się pod wpływem działań profilaktycznych o 20, a w niektórych gminach nawet o 50%). W ubiegłorocznej kampanii „Alkohol nieletnim dostęp wzbroniony” zachęcaliśmy do podjęcia pewnego rodzaju badań (sondaż opinii publicznej, eksperyment badawczy). Niestety większość samorządów pozostała na poziomie jednego pomiaru, będącego jedynie informacją o skali zjawiska, nie można jednak nic powiedzieć o skuteczności podejmowanych działań. Procent sprzedawców nie zwracających uwagi na wiek kupującego w różnych gminach stwierdzano pomiędzy 40 a 90%. Tam gdzie udało się dokonać powtórnego pomiaru wyniki wskazywały na dużą skuteczność działań profilaktyczno–interwencyjnych (np. na warszawskim Ursynowie podczas pierwszego pomiaru stwierdzono, iż zakazu sprzedaży nieletnim nie przestrzega 80% sprzedawców, w drugim było to tylko 10%!). W przededniu wakacji, czasu wypoczynku dla dzieci i młodzieży, ale jednocześnie też czasu zmniejszonej kontroli rodziców nad młodymi ludźmi apelujemy o nasilenie działań mających na celu ograniczanie dostępności alkoholu dla nieletnich. Dlaczego warto to robić? alkohol jest jedną z głównych przyczyn wypadków wśród młodzieży (np. wypadki drogowe, utonięcia); alkohol jest czynnikiem zwielokratniającym ryzyko różnych niebezpiecznych sytuacji (np. konflikty z prawem, sięganie po narkotyki, stanie się ofiarą przestępstwa); przypominanie o istniejących przepisach i zaangażowanie osób dorosłych w kontrolę społeczną zakazu sprzedaży alkoholu niepełnoletnim, może w znaczący sposób wpłynąć na jego przestrzeganie; ograniczając dostępność alkoholu dla osób nieletnich chronimy nie tylko młodzi ludzi, lecz w znaczący sposób wpływamy również na poprawę bezpieczeństwa publicznego. Co można robić? szkolenia dla właścicieli punktów sprzedaży oraz sprzedawców napojów alkoholowych w zakresie przestrzegania ustawy o wychowaniu w trzeźwości (praca nad postawami i motywacją sprzedawców aby sprawdzali wiek kupujących); kontrole punktów sprzedaży (współpraca z policją i strażą gminną); współpraca z mediami, zwracanie nie tylko uwagi na wypadki i wydarzenia z udziałem pijanych nastolatków, lecz również pokazywanie potrzeby sprawdzania wieku kupującego i pozytywnych zachowań sprzedawców; akcje edukacyjne, rozdawanie ulotek, happeningi, rozklejanie plakatów z przekazem profilaktycznym; organizowanie imprez (np. festynów, koncertów), których głównym przesłaniem jest „wypoczynek bez używek” (niestety nadal w wielu miejscowościach, większość imprez przyciągających młodych ludzi jest sponsorowana przez producentów napojów alkoholowych np. browary) W załączniku znajdą Państwo propozycje materiałów, które można wykorzystywać w prowadzonych lokalnie działaniach. W roku bieżącym przygotowaliśmy też nową ulotkę skierowaną do sprzedawców i właścicieli sklepów, w których sprzedaje się alkohol. Zawiera przepisy prawne związane z zakazem sprzedaży napojów alkoholowych osobom niepełnoletnim i dotyczące kar, jakie grożą za ich złamanie. Czytelnik znajdzie w niej również praktyczne rady, jak się zachować, odmawiając sprzedaży alkoholu niepełnoletniej młodzieży. Jednocześnie informujemy, iż PARPA oraz Związek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego w Polsce rozpoczynają prace nad kontynuacją ubiegłorocznej kampanii „Alkohol – nieletnim dostęp wzbroniony”. Planowane rozpoczęcie działań skierowanych do sprzedawców oraz do osób dorosłych, które mogą być świadkami i interweniować w przypadku próby zakupu alkoholu przez nieletniego to jesień bieżącego roku. Bliższe informacje będziemy przekazywać na bieżąco. Prosimy Państwa o nadsyłanie do nas informacji o działaniach w zakresie ograniczania dostępności alkoholu dla nieletnich, podejmowanych na terenie samorządów. Umożliwi to wymianę doświadczeń oraz prezentację najlepszych pomysłów i materiałów. Wszelkie pytania oraz opisy profilaktycznych działań wakacyjnych prosimy kierować na adres: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Dział ds. Rodziny i Młodzieży ul. Szańcowa 25 01–458 Warszawa telefon: [phone] e–mail: [e-mail]   JAK TO ROBIĄ INNE GMINY:   Ulotka rozprowadzana w ramach akcji kontroli punktów sprzedaży napojów alkoholowych w Zielonej Górze Akcja "lato bez %" zorganizowana przez gminę Warszawa–Ursynów Impreza profilaktyczno–edukacyjno–rekreacyjna adresowana do dzieci, młodzieży i dorosłych miasta–Polanica Zdrój Akcja prewencyjno–edukacyjna „Młodość bez procentów” skierowana do właścicieli sklepów, pubów, kawiarni i sprzedawców napojów alkoholowych – Trójmiasto