Bardziejkochani.pl
infozdrowie.pl
rynek zdrowia.pl

ZDROWIE PUBLICZNE

ZANIEDBANIE PRENATALNE

Społeczny kontekst:

• Zaniedbanie krzywdą- niezaspokojenie potrzeb dziecka

• Jest formą przemocy

• Rosnący problem społeczny

Nasilanie zaniedbania ze względu na:

• Wzrost czynników sprzyjających przemocy- brutalizacja życia

• Wzrost świadomości zagrożeń prenatalnych

• Wzrost poczucia odpowiedzialności i chęci optymalizacji prokreacji

• Wzrost możliwości detekcji form przemocy

RODZAJE ZANIEDBANIA:

• ZANIEDBANIA INTENCJONALNE:
  celem uszkodzenia dziecka, spowodowania śmierci

• ZANIEDBANIE NIEINTENCJONALNE, ALE ŚWIADOME
  rozładowanie agresji, brak empatii, lekkomyślność

• ZANIEDBANIA NIEŚWIADOME
  brak intencji i świadomości szkodzenia dziecku

PRZYCZYNY ZANIEDBANIA

• Brak gotowości psychicznej do rodzicielstwa i zaskoczenie poczęciem

• Poczęcie nie zaakceptowane przez osoby znaczące dla matki

• Brak wiedzy i kompetencji rodziców, ich niepokój, niewydolność intelektualna

• Niezaradność życiowa

• Trudna sytuacja materialna, mieszkaniowa

• Historia życiowa np. doznana przemoc, transmisja międzygeneracyjna, nieodżałowane straty

• Zaburzenia osobowości, depresja, fobie, choroby psychiczne

• Styl życia np. uzależnienia

• Trudne relacje z bliskimi: konflikty małżeńskie, słaba relacja lub jej brak z ojcem dziecka

ZANIEDBANIE CZYNNIKIEM RYZYKA DLA:

• Dzieciobójstwa

• Porzucenia dziecka po porodzie

• Oddania do adopcji

• Różnych form przemocy po urodzeniu dziecka

11maja Konferencja „profilaktyka krzywdzenia małych dzieci”

Zespół dziecka potrząsanego ^^

RODZAJE ZANIEDBAŃ

• ]zaniedbanie medyczne

• Zaniedbanie fizyczne

• Zaniedbanie psychiczne

ZANIEDBANIA MEDYCZNE

• Nie troszczy się o stan zdrowia przed poczęciem

• Nie korzysta z rutynowych nadań w przebiegu ciąży

• Nie ma książeczki zdrowia

• Pomimo niepokojących objawów ciąży, nie korzysta z wizyt lekarskich

• Nie leczy się pod kontrolą lekarza własnych chorób, które mogą zagrażać dziecku

• Poród odbywa się w domu bez zabezpieczenia warunków i obecności położnej

• Odmawia przyjmowania koniecznych leków

• Odmawia leczenia dziecka przed urodzeniem

• Nadużywa suplementacje (żelazo, witaminy)

• Samowolnie stosuje tzw. ”niewinne leki”
  - nadużywane- aspiryna, tabletki od bólu głowy, salicylany, sulfonamidy

- w Polsce najwyższe wskaźniki przyjmowania przez dziewczęta leków bez recepty 22%
- wyższe u płci męskiej przyjmowanie leków nasennych i uspokajających
- częste łączenie z alkoholem

ZANIEDBANIA FIZYCZNE

• Zaniedbania higieniczne

• Niedożywienie

• Używanie środków psychoaktywnych

ZANIEDBANIA HIGIENICZNE

• Niedostateczna ilość snu

• Brak dostatecznego odpoczynku w ciągu dnia

• Brak ruchu na świeżym powietrzu

• Nie dokonanie zmian w trybie życia i organizacji dnia, wyjazdach, zobowiązaniach

• Noszenie ciężarów, ucisk na brzuchu

• Nie dokonanie zmian w dotychczasowych formach rekreacji i wysiłku fizycznego

• Uprawnianie eksperymentalnych ćwiczeń, sportów

WARUNKI PRACY W OKRESIE PREKONCEPCYJNYM W CZASIE CIĄŻY

• Ciężka praca fizyczna, stojąca pozycja

• Długotrwała praca z podniesionymi rękoma

• Wydłużony czas pracy

• Praca zmianowa, nienormowana, obciążająca psychicznie

• Niemożliwość odpoczynku w ciągu dnia

• Praca wymagająca długich dojazdów

• Możliwość utraty pracy <stres>

SKUTKI DZIAŁANIA NEGATYWNYCH CZYNNIKÓW ŚRODOWISKOWYCH

• Niepłodność

• Poronienie

• Porody przedwczesne

• Wewnątrzmaciczne opóźnienie wzrostu

• Obniżenie wagi urodzinowej

• Martwe urodzenia

• Zaburzenia proporcji płci u dzieci

• Wady wrodzone i zaburzenia rozwojowe po urodzeniu

• Nowotwory u dzieci

BADANIA 13.159 DUŃSKICH DZIECI I MATEK KORZYSTAJĄCYCH CZĘSTO Z TELEFONÓW W CZASIE CIĄŻY

• Większa szkodliwość emisji promieniowania elektromagnetycznego w życiu płodowym

• O 80% większe ryzyko nieprawidłowych wyników w testach oceniających:

- problemy emocjonalne
zaburzenia zachowania/
nadaktywność ADHD
problemy w kontatakch z rówieśniakmi
ryzyko raka

DYSKULTOWANY PROBLEM EWENTUALNEJ SZKODLWOŚCI FAL ULTRASONOGRAFICZNYCH EMITOWANYCH W CZASOIE BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH W OKRESIE CIĄŻY

• We wczesnym okresie ciąży

• Z użyciem nowoczensyvhc aparatów o większej częstotliwości

• Często powtarzanych badań
  ….

Niektóre dane,,,,

NIEDOŻYWIENIE

• Niewłaściwe odżywanie się ilościowe i jakościowe

• PRZYCZYNY:
  -środowiskowe- ubóstwo
  - psychologiczne- niewiedza
  - moda na diety, chęć utrzymania szczupłej sylwetki

• Szczególne niebezpieczne współwystępowanie
  -niedożywienie ze stresem wzrost poziomu katecholamin zmniejsza absorpcję składników odżywczych i tlenu przez organizm matki , ich przekaz do dziecka dodatkowe niedożywienie

ZAGROŻENIA ANOREKSJI

• Rozregulowania w przebiegu cyklu miesiączkowego

• Brak owulacji, zanik krwawienia miesięcznego

• Niemożność poczęcia dziecka i jego urodzenia

• Po leczeniu, gdy stają się matkami, częściej:
  -poronienie i aborcja
  - komplikacje w przebiegu ciąży i porodu
  - poród przedwczesny
  - poród cesarski
  - niska waga urodzeniowa dziecka
  - chorowitość dziecka
  - śmiertelność okołoporodowa

PREGOREKCJA- ścisła kontrola przybierania na wadze w okresie ciąży, zmierzająca do uniknięcia wpływu ciąży na sylwetkę poprzez ograniczenie jedzenia oraz intensywne ćwiczenia

• Wzrastający problem społeczny

• Nieznany zasięg

• Brak jednostki chorobowej w ICD 10

• Podatność- leczone anorektyczki, celebrytki, kobiety skoncentrowane na sylwetce i modzie

Kobiety cierpiące na pregoreksję przejawiają:

• Brak akceptacji zmian w obrazie ciała

• Poczucie tracenia kontroli nad ciałem

• Niepokój o utratę atrakcyjności i akceptacji społecznej

• Zaabsorbowanie wagą i wyglądem

• czasem: podświadoma niechęć do dziecka

ZACHOWANIA KOBIET:

• ostry reżim dietetyczny- ilościowe głodzenie, jakościowe niedożywianie

• ostry reżim ćwiczeniowy

• prowokowanie wymiotów

• stosowane leków na odchudzanie, zmniejszenie apetytu, środków przeczyszczających

• jedzenie tzw. Produktów light

• krępowanie brzucha

• stosowanie wszystkiego, by utrzymać wagę i wygląd fizyczny, zaraz po porodzie wrócić do perfekcyjnej sylwetki

Skurki pregoreksji

Dla matki	Dla dziecka
Niedokrwistość	Wcześniactwo
Nadciśnienie tętnicze	Niższa masa urodzeniowa, niższa punktacja w skali Appar
Krwawienie z dróg rodnych- poronienia	Umieralność noworodków i niemowląt
Częstsza konieczność hospitalizacji w okresie ciążt i odżywania pozajelitowego	Zaburzenia emocjonalne (skłonność do depresji) neurologiczne, adhd
Zabiegowe kończenie ciąży	Trudności z oddychaniem i jedzeniem
Trudności w kramieniu piersią	Deformacje wrodzone, mniejszy obwód głowy
Depresja poporodowa	Mniejsze łaknienie- słaby wzrost ciała

SZCZEGÓLNIE USZKADZAJĄCE DZIAŁANIE NIEDOBORÓW ŻYWIENIA ZALEŻY OD CZASU ICH WYSTĄPIENIA

• osłabienie mechanizmów obronno- kompensacyjnych organizmu dodatkowe schorzenia matki większe zagrożenia dla dziecka

• kompensacyjny rozrost łożyska w I trymestrze

• OUN- początek intensywnego wzrostu liczby neuronów, od 10 do 18- 20 tygodnia ciąży

• Zahamowanie wewnątrzmacicznego wzrostu na przełomie II i III trymestru

• Waga urodzeniowa III trymestr

Niedożywanie matki niska masa urodzeniowa przekekłe zaburzenia metaboliczne:
- otyłość, nadciśnienie, cukrzyca, osteoporoza
- dyslipidemia- choroby krążenia, udary mózgu

OTYŁOŚĆ- nieprawidłowe żywienie: wysoko przetworzone i kaloryczne produkty, ubogo składnikowa dieta

Skutki zdrowotne

Poronienie, przedwczesne odklejanie się łożyska	Wady cewy nerwowej, wady serca i twarzoczaszki
Cukrzyca ciężarnych oraz nadciśnienie tętnicze	4x częstsze rodzenie dzieci makrosomicznych
3x częstsze występowanie gestozy, stanu przedrzucawkowego	Zwiększona śmiertelność
Ponad 2- krotnie częstsze cięcia cesarskie,	Obciążone komplikacjami

ŚRODKI PSYCHOAKTYWNE

• Środki psychoaktywne

-nikotyna
- alkohol
- narkotyki
- środki podnoszące nastrój i rozładowujące napięcie nerwowe

• Każde z tych środków ma specyficzne, negatywne skutki dla dziecka

• Ich szkodliwość zwiększa stres

Nikotyna

• Wzrasta liczba kobiet w Polsce palących tytoń w okresie ciąży 30%- 1990, 50%- 2001

• Szczególna tendencja wzrostowa w grupie młodych kobiet- reklamy wyrobów tytoniowych

• Tylko 20% kobiet palących przestaje palić w okresie ciąży

• Efekt uszkadzający zależy od liczby papierosów

• Znaczenie palenie biernego

Skutki palenia:

• Obniżenie płodności kobiet ( o 30%)

• Zaburzenie wydzielania androgenów u mężczyzn, zmniejszenie liczby, ruchliwości i żywotności plemników niepłodność męska

• Uniemożliwienie implantacji zarodka

• Uszkodzenia naczyń łożyska, przerost lub zahamowanie wzrostu naczyń kosmków= mniejsza wytrzymałość, wydolność

• Poronienia, przedwczesny poród

• Niedotlenienie dziecka i niedożywienie dziecka

• Częstszy zespól nagłej śmierci noworodka

• Upośledzenie umysłowe

Alkohole:

• Nie ma bezpiecznej dawki w ciąży

• Stężenie alkoholu u dziecka większe, niż u matki

• Dziecko prenatalne wolniej „trzeźwieje”

• Proporcja picia alkoholu w grupie nastolatek oraz młodych kobiet w porównaniu z mężczyznami- wyrównane

Skutki picia w czasie ciąży

• Poronienie, przedwczesny poród

• Śmiertelność przed w czasie i po porodzie

• Wady wrodzone

• Nieprawidłowy rozwój fizyczny

• Opóźnienie rozwoju psychoruchowego

• Uszkodzenie mózgu: upośledzenie umysłowe, opóźnienia w rozwoju poznawczym, trudności w uczeniu się, szkolne

• Mniejsza waga i wzrost dziecka

• Płodowy zespół alkoholowy: FAS

PŁODOWY ZESPÓŁ ALKOHOLOWY

• Wady wrodzone

• Nieprawidłowy rozwój fizyczny

• Opóźnienie rozwoju psychoruchowego

• Uszkodzenie mózgu: upośledzenie umysłowe

• Opóźnienia w rozwoju poznawczym

• Trudność w uczeniu się, szkolne

• Mniejsza waga i wzrost dziecka

Narkotyki

• Postępująca emancypacja dziewcząt sięganiu po środki psychoaktywne

• Wśród 17/18 letnich uczniów proporcje dziewcząt i chłopców zażywających amfetaminę oraz odsetki często sięgających po ectasy są zbliżone

• Kobiety stanowią w europie około 20% osób, które leczą się z powodu narkotyków

• ¼ kobiet zgłaszających się do leczenia abstynencyjnego wychowuje dzieci

• Śmiertelność w skutek przedawkowania w starych krajach UE spada kobiet słabiej ( o 15%) niż u mężczyzn ( miedzy 2000- 2003r o 30%)

• Wskaźnik rozpowszechniania HIV w UE u kobiet wstrzykujących narkotyki jest większy o 23% niż u mężczyzn 14%

W 2010r krajowe biuro ds. przeciwdziałania narkomanii- badanie w ramach projektu „macierzyństwo z perspektywy uzależnienia”

• ½ miała świadomość wpływu narkotyków na ciążę i aż 47 na 68 nadal przyjmowała narkotyki, 8 kobiet zmniejszyło dawki, 8 przyjmowało w sposób bezpieczny

• ½ łączyła nako ryki z alkoholem

• Tylko 5 nie paliło papierosów w czasie ciąży

• Ponad 1/3 doznała w ciąży przemocy fizycznej

• ½ dzieci urodziło się z zespołem abstynencji narkotykowej

PRZEMOC PSYCHICZNA

• Odrzucenie dziecka: nie dostrzega się jego istnienia, funkcjonuje się, jakby siuę Ne było w ciąży

• Odmawianie dziecku akceptacji, negatywne uczucia kierowane do niego

• Nie podejmowanie kontaktu z dzieckiem, form komunikacji z nimp- pustka emocjonalna

• Brak więziotwórczych zachowań

ZANIEDBANIE BRAKIEM WIĘZI

• Koncepcja Cranley (1981)
  - dokonanie rozróżnienia między ciążą a dzieckiem
  - interakcje i komunikowanie się z dzieckiem
  - przypisywanie mu cech oran intencji

• Inni dodają:
  - pozytywne uczucia do dziecka- zachowania służące dobru dziecka
  - dzielenie się z innymi relacją do dziecka

Ojciec a zaniedbanie

• Zaniedbanie emocjonalne częściej ze względu na:
  - mniejsze zaangażowanie biologiczne w proces prokreacji
  - stereotyp męskiej roli- „męskie” cechy osobowości
  - męski sposób funkcjonowania- zachowanie dystansu emocjonalnego, maskowanie emocji
  - trudności z adaptacją do nowej sytuacji
  - przygniatające poczucie odpowiedzialności
  - frustracja potrzeb i aspiracji
  - rozładowanie napięć przez używki przemoc

• Przemoc częściej kierowana do kobiety niż do dziecka

• Ofiarami są dwie osoby

• Dziecko pośrednią ofiarą przemocy:
  - fizycznej np. bicie
  - psychicznej np. straszenie, poniżanie, domaganie się aborcji
  - werbalnej np. stosowanie wyzwisk, awantury
  - seksualnej np. zmuszanie do współżycia

• Prenatalna przemoc ma tendencje do utrzymania się po urodzeniu

FORMY ZAPOBIEGANIA PRZEMOCY

• Pomoc psychologiczna
  - praca nad akceptacją siebie, własnej płci i cielesności, zmian w ja fizycznym, psychicznym i społecznym
  - zwiększenie wglądu w siebie, poprawa samooceny, poczucia własnej wartości
  - przepracowanie zranień z dzieciństwa, podatność na zmiany