30.10.2006
Rzetelność testów psychologicznych.
Rozkład normalny
Kompozycja pozycji o przeciętnej trudności i przeciętnych dodatnich interkorelacjach albo o zróżnicowanej trudności (równomiernie wg kontinuum trudności) i przeciętnych interkorelacjach.
Charakterystyka testu jako całości zależy od charakterystyki pozycji- wady pozycji (lub ich niewłaściwa kompozycja) decydują o wadach rozkładu wyników.
RZETELNOŚĆ
W potocznym języku rzetelność rozumiana jest jako niezawodny, dokładny.
W psychometrii rzetelność rozumiana jest jako powtarzalność otrzymanych wyników
Każdy pomiar w psychologii w pewnym sensie jest nie rzetelny.
Osoba badana odpowiada tylko na pewną część pozycji z (teoretycznego) zbioru wszystkich możliwych pozycji testowych- wynik zawsze jest obciążony błędem.
Źródła błędu w pomiarze testowym
Błąd losowy- powstający w wyniku
Sytuacja testowa
Sposób konstrukcji testu
Sposób oceny wyników
Błąd systematyczny- nie ma nic wspólnego z mierzoną cechą psychologiczną i jest spowodowany stałymi cechami osoby badanej lub narzędzia pomiarowego.
Nie są przyczyną braku powtarzalności wyników pomiaru PRZYKŁAD: błąd wynikły z tendencji do zgadzania się
Czynniki sytuacyjne
Hałas
Oświetlenie
Temperatura
Czynniki związane z osobą badaną
Motywacja
Koncentracja uwagi
Lęk przed sytuacją testowania
Czynniki związane z osobą badającą
Obecność/ nieobecność w trakcie badania
Sposób zwracania się do osoby badanej
Umiejętność nawiązywania kontaktu
Sposób konstrukcji testu
Test jako próbka treści z określonego uniwersum
Specyfika doboru
Źródło błędu: stopień odzwierciedlenia specyficznej treści testu przez wyniki testowe
Błędy mechaniczne
Źle przyłożony klucz
Błędne obliczenia
Błędy wynikające ze zbyt ogólnych zasad
Wynik może odzwierciedlać doświadczenie diagnostyczne badającego
Podstawy teorii rzetelności
Rtt= St2/S2 = Sx2-Se2/Sx2
Rzetelność pomiaru to stosunek wariancji wyników prawdziwych do wariancji wyników otrzymanych.
SEM= Se-Sx pod pierwiastkiem (1- rtt)
Standardowy błąd pomiaru jest odchyleniem standardowym rozkładu błędów pomiaru wokół wyniku otrzymanego.
Ocena rzetelności indywidualnego wyniku.
Przedział ufności dla wyniku otrzymanego pozwala na określenie granic w których z przyjętym prawdopodobieństwem znajduje się wynik prawdziwy osoby badanej. Budujemy go według formuły:
XtΣ(Xx-2ά/2SEM, Xx+2ά/2SEM) skala z ά/2 przyjmuje następujące wartości
ά |
O,15 |
0,10 |
0,05 |
0,01 |
ά/2 |
1,44 |
1,64 |
1,96 |
2,58 |
Odchylenie standardowe
SEM A SEE
Lord i Novick zaproponowali inne niż Guliksen rozumienie standardowego błędu pomiaru- standardowy błąd estymacji wyniku otrzymanego, który jest zależny od wyniku prawdziwego.
Standardowy błąd estymacji nad rozkład symetryczny wokół wyniku prawdziwego i nie symetrycznego, wokół wyniku otrzymanego (ściśle jest systematyczny dla wyników średnich.
Bardziej zachowawcze jest stosowanie SEM
SEE= SEM pierwiastek z rtt