16.10.2006

Skale pomiarowe o różnej „subtelności” badawczej

„zero względne”- średnia grupowa, odchylenie jednostek w relacji do średniej

Miary rozproszenia: wariancja i odchylenie standardowe

Pomiar o charakterze różnicowym

Zjawisko fizyczne

• Jest arbitralna skala

• Są możliwe do scharakteryzowania na tej skali

• Niezależna od pomiaru

Psychologia

• Celem jest różnicowanie ludzi

• Skala zależna od pomiaru i mierzonego obiektu

Psychometria

• Skala jest konstruowana tak, aby służyć jak najlepszemu różnicowaniu jednostek

Testy

• są tak budowane aby zróżnicować grupę

• testy są wyłącznie w odniesieniu do regulacji dla której zostały stworzone, w innych warunkach muszą być adaptowane

• testy zależą od grupy

Związek między skalą pomiarową a badanymi obiektami- sam fakt badania wpływa na osoby badane i kreuje fakty psychologiczne

W procesach różnicowania ludzi poprzez testy kreowana są określone zmienne np. inteligencja

SKĄD POMYSŁ NA TESTY PSYCHOLOGICZNE???

• Wywodzi się z teorii psychologii różnic indywidualnych (psych. różnicowa, podejście różnicowe)

• Psychologiczne narzędzia mają naturę różnicową

CELE POMIARU RÓŻNICOWEGO W PSYCHOLOGII

1. Różnicowanie ludzi na dwa sposoby

1. Podejście idiograficzne

2. Podejście nomotetyczne

Podejście idiograficzne	Podejście nomotetyczne
Uchwycenie specyfiki jednostki poprzez wyodrębnienie cech charakterystycznych dla niej- dlatego wyróżniają się z populacji	Określenie specyfiki jednostki poprzez wskazanie dla niej nasilenia cech wspólnych dla populacji (wszystkie te cechy są charakterystyczne dla psychologii różnic indywidualnych)
Testy projekcyjne są narzędziami typowymi dla podejścia idiograficznego	Standardowe testy psychologiczne są narzędziami badawczymi typowymi dla podejścia nomotetycznego

Cecha- ilościowa własność psychologiczna opisująca osobowość jednostki i jej zdolności poznawcze. Mierzona przez obserwację zachowania.

Cechy psychologiczne charakteryzuje

• Interindywidualna zmienność

• Interindywidualna stałość (czasowa i sytuacyjna)

WŁASNOŚCI SKAL POMAROWYCH

Przygotowanie skal pomiarowych, które są

• Liniowe - wiele kategorii

• Ciągłe - takie same odległości między kategoriami jak liczby

Rozkład normalny

• Standardem (punkt odniesienia) jest średnia rozkładu

• Zmienność definiowania jest przez odchylenia standardowe i wariancje

• Byty które mierzą cechy muszą odzwierciedlać rozkład normalny, muszą dawac wyniki z rozkładu normalnego

Model rozkładu wyników

Średnia= mediana Me

Mo =Me =Mmo

Mo=0,00 SDO=1,00

Skośność- miara asymetrii

Kurioza- miara zagęszczenia

CZĘSTOŚĆ WYNIKÓW

Mo+ 1,00 - 68% wyników

Mo+ 2.00- 95% wyników

Z=± 1,44 (15% wyników dwustronnych)

Z=± 1,96 ( 5 % wyników dwustronnych)

Z=± 2,58 ( 1% wyników dwustronnych)

Poziom istotności na p≤0,05- 5 razy na 100 dostaniemy taki wynik losowo

BŁĄD POMIARU

Jak otrzymać ilościowe wyniki testowe?

Poprzez tworzenie testów (skal składających się z wielu pozycji gdzie wynik testowy zależy

TESTY jako narzędzie zbudowane z wielu pozycji

• Pomiar ilościowy (różnicowanie osób badanych)

• Minimalizacja błędu (czynnika losowego)

• Diagnoza jako efekt koincydencji (współwystępowania) zachowań np.: ekstrawersja a zespół zachowań esktrawertcznych

---