08.03.2016r.
Finanse przedsiębiorstw – wykład 3
KREDYT HANDLOWY
Przedsiębiorstwo ---------------> przedsiębiorstwo
- krótkoterminowe źródło finansowania pozabankowego
- polega na odroczonym terminie płatności za dostarczone towary i usługi
- jest jedną z najdroższych form finansowania obcego
- możliwość skorzystania ze skonta kasowego
- cena nie jest podawana wprost, ale jest ukryta w cenie towaru bądź usługi.
*** 2/10 netto 30 – zapis ten oznacza, że podmiot gospodarczy otrzymał 30-dniowy termin płatności; jeżeli zapłaci do 10 dnia to otrzyma 2% upust;
$$K_{H} = \ \frac{U}{100 - U} \times \frac{365}{N - d}$$
Gdzie:
KH – koszt kredytu handlowego
U – upust
N – odroczony termin płatności
d – skrócony termin płatności
CENA KREDYTU HANDLOWEGO
koszt pozyskania źródeł finansowania kredytu handlowego
premia od spadku wartości pieniądza w czasie
premia od ryzyka
koszty administracyjne
KONSEKWENCJE POBRANIA KREDYTU HANDLOWEGO
- spadek rentowności
+ podnosi jego zdolność płatniczą
- zwiększa zależność ekonomiczną od dostawcy
- konsekwencje zatorów płatniczych
FAKTORING- wykup i obsługa należności
prawidłowych (mieszczących się w ustalonym terminie płatności (<-- jakich? --->) niepodlegających cesji na rzecz osób trzecich
Faktoring :
- pełny (właściwy; bez prawa regresu) – przeniesienie ryzyka z przedsiębiorstwa na faktora, który przejmuje na siebie ryzyko niewypłacalności dłużnika; jest to w zasadzie sprzedaż wierzytelności
- niepełny (niewłaściwy; z prawem regresu) – typowa forma finansowania (przedsiębiorstwo – źródło finansowania (zwrot)); nie przenosi ryzyka niewypłacalności na faktora.
Faktoring realizuje funkcje:
finansowe:
nabywa dokumenty płatnicze
płaci za sprzedane należności wg ustalonej ceny zakupu (w pełnej wysokości lub częściowo)
przyjmuje należności w komis, pośredniczy w sprzedaży na rynku wierzytelności
usługowe:
prowadzi w imieniu klienta rozliczenia finansowe
fakturuje należności
inkasuje należności
gwarancyjne:
przejmuje odpowiedzialność całkowitą lub częściową za realizację długu
uzależnia przyjęcie ryzyka finansowego od oceny wiarygodności dłużnika
Cena zakupu należności może obejmować:
odsetki od udzielanego kredytu lub zaliczki
opłaty za realizowane usługi
koszty ryzyka finansowego.
Zalety faktoringu:
szybsze uzyskanie środków finansowych
zmniejszenie ryzyka utraty wpływów ze sprzedaży
firma faktoringowa udostępnia dodatkowe usługi
Wady faktoringu:
wysoki koszt
STRUKTURA KAPITAŁU
Kapitał własny – korzystając z niego, musimy pamiętać o tym, że jest on oddany na najdłuższy okres czasu
- dawcy kapitału obcego nie mają przymusu wypłaty udziału w zysku
stabilność podmiotu gospodarczego, brak bezpośredniego zagrożenia w sytuacji niekorzystnej dla przedsiębiorstwa od strony dawców kapitału własnego.
ZAGADNIENIA POZYSKANIA KAPITAŁU PRZEZ PODMIOTY obejmują trzy grupy problemów:
1) analizę i ocenę potrzeb kapitałowych
2) kształtowanie racjonalnej struktury pozyskiwanego kapitału oraz wybór kierunku (źródła) kapitału
3) kształtowanie optymalnego kosztu kapitału i jego rozłożenia w czasie w powiązaniu z efektami osiągniętymi z tytułu
wykorzystania kapitału – (gdzie go zainwestować).
gromadzenie sprężenie zwrotne wydatkowanie
DETERMINANTY WYBORU STRUKTURY FINANSOWANIA (STRUKTURY KAPITAŁU):
forma organizacyjno – prawna przedsiębiorstwa
efekt dźwigni finansowej
ryzyko, jakim jest obarczona działalność przedsiębiorstwa
dostępność kapitału i jego koszt
sytuacja finansowa przedsiębiorstwa
stan gospodarki
sytuacja na rynku finansowym i jego segmentach
ad3. ryzyko operacyjne :
utworzenia, prowadzenia
finansowe
całkowite
ad4. pozyskanie kapitału obcego wymaga ocenę finansową podmiotu.
ad5.
- bezpośrednio
- pośrednio - wpływając na poziom inwestycji
OPTYMALNA STRUKTURA KAPITAŁU:
zapewnia zachowanie płynności finansowej przedsiębiorstwa
maksymalizuje wartość przedsiębiorstwa
minimalizacja kosztu finansowania (minimalizuje koszty finansowania przedsiębiorstwa)
maksymalizacja rentowności kapitału własnego (maksymalizuje rentowność kapitału własnego)
Cele te nawzajem sie wykluczają, nie ma jednej optymalnej, ale istnieją optymalne struktury dla poszczególnych podmiotów.
Wysokość kosztów rentowność kapitału, płynność finansowa wartość rynkowa
KOSZT KAPITAŁU
ZASTOSOWANIE KOSZTU KAPITAŁU
preliminowanie wydatków inwestycyjnych (typowa stopa dyskontowa)
główny czynnik wybory między zakupem a wydzierżawieniem aktywów
w decyzjach o zastępowaniu starej pożyczki obligacyjnej emisją nowej
przy decyzjach o użyciu zadłużenia lub kapitału akcyjnego jako sposobów finansowania
przy regulowaniu działalności naturalnych monopolistów
KAPITAŁ WŁASNY
- oddany w celu osiągania korzyści - koszt zaangażowania
Istnieje problem wyceny KW. Żaden z modeli nie daje 100% wartości kapitału własnego. Należy zastosować wszelkie modele i je uśrednić.
W zależności od zakresu posiadanych informacji stopa zwrotu akcji zwykłych może być szacowana za pomocą metody PCF oraz modelu CAPM.
Żadna z metod nie jest jednak doskonała ponieważ ich zastosowanie w wielu przypadkach jest ograniczone ze względu na brak dostępności odpowiednich danych dotyczących rynku kapitałowego lub dlatego że sytuacja danego przedsiębiorstwa nie spełnia założeń umożliwiających wykorzystanie określonego modelu lub metody.
a) MODEL GORDONA - trudno ustalić właściwą stopę wzrostu dywidendy. Jeżeli dotychczasowe tempo wzrostu zysków
i dywidend było nienormalnie wysokie lub niskie z powodu wyjątkowej sytuacji spółki lub z powodu ogólnych wahań gospodarczych to inwestorzy nie będą ekstrapolować dotychczasowego tempa wzrostu i q nie może być oparte na historycznym tempie wzrostu w przyszłości.
Ocena nowych emisji – koszt nowej emisji przeliczanej na jednostkę.
$K_{\text{KW}} = \ \frac{D_{1}}{P_{0}} + q$ $K_{\text{KW}} = \ \frac{D_{1}}{P_{0}(1 - f)} + q$ $K_{\text{KW}} = \ \frac{D_{1}}{P_{0} - F} + q$
Gdzie:
KKW – wymagana stopa zwrotu (koszt kapitału własnego)
D1– oczekiwana dywidenda na koniec okresu (na końcu okresu)
q (lub g)– stopa wzrostu dywidendy (stała)
P0– bieżąca cena akcji (cena akcji na początku okresu)
f – koszty emisji wyrażone w %
F – koszty emisji wyrażone w złotych
b) Model CAPM (model zysków kapitałowych) – powinien być stosowany z dużą ostrożnością, ponieważ jego założenia są mało realne (cechują się złożonością i są mało realne). Nikt nie wie bowiem, jaka wolna od ryzyka stopa jest w danym momencie właściwą, natomiast współczynnik beta może wcale nie odzwierciedlać prawdziwego ryzyka systematycznego, ponieważ prawdziwy indeks rynku jest nieznany.
Do wyliczenia historycznej premii za ryzyko niezbędne są dane na temat kształtowania się w przeszłości tzw. rynkowej stopy wzrostu, która określana jest na podstawie analizy zmian cen akcji notowanych na rynku, czyli na podstawie wskaźnika giełdowego.
Model CAPM
KKW = RRF + (Rm− RRF)βi
Gdzie:
RRF – stopa zwrotu wolna od ryzyka (zazwyczaj stopa oprocentowania obligacji skarbowych)
Rm – oczekiwana stopa zwrotu na rynku akcji lub z „przeciętnych” akcji (indeks giełdowy)
βi – współczynnik beta i-tej akcji
KKW – koszt kapitału własnego (wymagana stopa zwrotu)
KOSZT KAPITAŁU UPRZYWILEJOWANEGO
$$K_{u} = \ \frac{D_{u}}{P_{N}}$$
Gdzie:
Ku– koszt kapitału uprzywilejowanego
Du – dywidenda uprzywilejowana
PN– cena akcji uprzywilejowanej
Kapitał obcy - koszt długu (zaciągniętego kredytu) obciąża koszty działalności przedsiębiorstwa zmniejszając jednocześnie podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym. W rezultacie faktyczny koszt kredytu jest niższy od wysokości oprocentowania o tzw. osłonę podatkową.
KKOnetto = KKObrutto (1−TR)
Gdzie:
KKO netto – koszt kapitału obcego uwzględniający efekt tarczy podatkowej
KKO brutto – koszt kapitału obcego wyrażony jego oprocentowaniem
TR – stopa podatkowa
Średnioważony koszt pozyskania kapitału
WACC = WKWKKW + WuKu + WKOKKO
Średnioważony koszt pozyskania kapitału – koszt, jaki musiałaby ponieść firma, gdyby posiadała kapitał (szacujemy WACC przy zmianie sytuacji rynkowej); waga – udział poszczególnego kapitału w całości kapitału.
WACC – suma iloczynów poszczególnych wag i kosztów.