Wykład 3 18.10.2011 r.

Społeczna odpowiedzialność korporacji

Milton Friedman (noblista w dziedzinie ekonomii)

- korporacja to instytucja stricte ekonomiczna, nie funkcjonuje z pobudek etycznych. Organizacje nastawione są na dążenie do osiągnięcia precyzyjnie ustalonych praktycznych celów, przede wszystkim na zwiększenie bogactwa.

- kierownictwo jest odpowiedzialne za prowadzenie korporacji zgodnie z życzeniami właścicieli co najogólniej oznacza „zarabianie pieniędzy tak dużych jak to jest tylko możliwe” i co jest równoznaczne z osiąganiem wysokich zwrotów z zainwestowanego kapitału

- realizacja obowiązków społecznych przez zarządzających może zagrażać gospodarce, gdyż odciągają od zasadniczego powołania czyli maksymalizacji zysku

- konieczne jest przestrzeganie „reguł gry”, zarówno zawartych w prawie jak i wyrażonych w etyce i zwyczaju

- wolna gra rynkowa powinna być prowadzona zgodnie z przestrzeganiem trwałych zasad, odpowiedzialnego zachowania na rynku, wolnego od oszustwa i gwałtu

- korporacja jest instytucją stricte ekonomiczną i nie działa z pobudek moralnych. Stąd też jej struktura i organizacja nastawione są na nie osiąganie ściśle określonych, praktycznych celów a przede wszystkim na pomnażanie bogactwa. W konsekwencji obowiązki społeczne nakładane na menedżerów i przedsiębiorców są błędem.

- biznesmen (menedżer) przeznaczając środki przedsiębiorstwa na cele społeczne, wykracza poza sferę rynku i wkracza w politykę, a przecież jest tylko biznesmenem (menedżerem) a nie politykiem.

Argumenty przeciwko CSR:

Odnoszą się do naruszenia uniwersalnej zasady maksymalizacji zysku.

(Jeżeli każda jednostka dążyć będzie do zaspokojenia własnych potrzeb to niewidzialna ręka będzie automatycznie służyć wspólnym interesom zbiorowości. W ten sposób idee społeczne i ich zaspokojenie stają się ubocznym efektem dążeń do zaspokojenia interesów indywidualnych. A. Smith)

- możliwość obniżenia efektywności przedsiębiorstwa (dodatkowe koszty związane z realizacją założeń CSR) i niezamierzone negatywne skutki z powodu przeznaczania kapitału na potrzeby społeczne zamiast na potrzeby organizacji

- społeczne zaangażowanie zasadniczo zwiększa władzę i wpływy biznesu

Argumenty na rzecz społecznej odpowiedzialności:

- odpowiedź na oczekiwania społeczeństwa, pracowników, władz lokalnych

- obowiązek etyczny

- osiąganie zysku w długim okresie

- poprawa zysku w długim okresie

- poprawa wizerunku firmy – skutki

- poprawa stanu środowiska naturalnego

- wzmocnienie więzi z interesariuszami

- zmniejszenie kosztów nieetycznego postępowania

- budowanie przewagi konkurencyjnej

- utrzymanie równowagi między odpowiedzialnością a władzą

- wypełnienie luk w prawie

- zapobieganie i tworzenie się konfliktów między przedsiębiorstwem a jego środowiskiem wewnętrznym i otoczeniem zewnętrznym

Społeczna odpowiedzialność biznesu (def.)

- przestrzeganie prawa i prowadzenie rzetelnego i uczciwego biznesu w stosunku do klientów, pracowników i kontrahentów

- stworzenie odpowiedniej kultury organizacyjnej w przedsiębiorstwie, gwarantującej pracownikom możliwość rozwoju i przestrzeganie ich praw

- działalność na rzecz społeczności w której, organizacja funkcjonuje a więc uczestnictwo w akcjach charytatywnych, pomocowych (np. przekazywanie produktów, wsparcie finansowe, wykorzystanie możliwości organizacyjnych i logistycznych organizacji)

Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa – ujęcie współczesne

J. McGuire: korporacje ponoszą nie tylko typową dla nich odpowiedzialność ekonomiczną i prawną, ale także pewien zakres odpowiedzialności przed społeczeństwem jako całością.

K. Davis i R. Blomstrom: społeczna odpowiedzialność to obowiązek wyboru przez kierownictwo takich decyzji i działań, które przyczyniają się zarówno do dbałości o interes własny (pomnażanie zysku przedsiębiorstwa) jaki i do ochrony oraz pomnażania dobrobytu społecznego.

Należy rozważać dwa aspekty społecznej odpowiedzialności.

Ochrona dobrobytu społecznego – przedsiębiorstwa nie mogą podejmować działań szkodliwych społecznie, nawet jeżeli przynoszą one zysk a jednocześnie powinny podejmować działania ukierunkowane na zapobieganie i likwidowanie różnych negatywnych zjawisk społecznych, które są efektem ich przeszłej działalności.

Pomnażanie – twórcza rola biznesu w kreowaniu dobrobytu społecznego, angażowanie się w różnorodne przedsięwzięcia dla kraju

Szkoła chicagowska (m. Friedman)

CSR polega na pełnej realizacji zadań, które firma musi wykonać wobec swoich akcjonariuszy (właścicieli, którzy dążą do pomnażania zysków)

Social Venture Network

CSR wiąże się z zasadami właściwego i dobrego działania przy racjonalnym uwzględnieniu interesów wszystkich zainteresowanych działalnością firmy grup. Przy podejmowaniu decyzji należy brać pod uwagę ciągle zmieniające się otoczenie oraz prowadzi nieustanne rozmowy z interesariuszami (powinny poprzedzać proces podejmowania decyzji).

Forum odpowiedzialnego biznesu

- strategia zarządzania, która pozwala minimalizować ryzyko i maksymalizować szanse na powodzenie firmy w długim okresie

- umiejętność prowadzenia przedsiębiorstwa w taki sposób, aby zwiększyć jego pozytywny wkład w społeczeństwo a jednocześnie minimalizować negatywne skutki działalności

- sposób w jaki firma na co dzień traktuje uczestników procesu rynkowego (czyli swoich interesariuszy) klientów i partnerów biznesowych, pracowników i społeczność lokalną.