TEMPLARIUSZE – ORGANIZACJA ZAKONU
Zaraz po swoim powstaniu, templariusze uzyskali poparcie Bernarda de Clairvaux. Z jego to właśnie inicjatywy, podczas Syndou w Troyes w 1128 roku, zostali oficjalnie uznani. Przyznano im regułę podobną do cysterskiej, tyle, że obok ślubów ubóstwa, czystości i posłuszeństwa, mnisi-rycerze mieli składać kolejny, czwarty ślub, dotyczący walki z niewiernymi. Stworzono w ten sposób precedensową organizację, na poły militarną i na poły religijną. Po pierwszej wersji reguły, napisanej przez Bernarda de Clarirvaux, opracowano wkrótce kolejną autorstwa Stefana de Chartres - patriarchy jerozolimskiego. Reguła została napisana po łacinie i następnie przetłumaczona na język francuski i kataloński. Życie oraz zwyczaje zakonne określały publikowane kolejno dokumenty: "Statuty", "Ordonanse", "Uwagi" oraz "Odejścia z zakonu". |
---|
Bernard de Clairvaux w latach 1130-1136 napisał Pochwałę nowego rycerstwa (De laude novae militiae), która była prawdziwym peanem na cześć templariuszy. To właśnie dzięki niej, a także szeroko zakrojonej akcji propagandowej, prowadzonej przez założycieli zgromadzenia, templariusze stali się wkrótce bardzo popularni. Odnosiło się to nie tylko do Ziemi Świętej, ale też do państw Europy Zachodniej, a zwłaszcza Francji, Anglii, a następnie Hiszpanii, Portugalii oraz w mniejszym stopniu Włoch. Rycerze zakonni mieli prawo do noszenia białego płaszcza z czerwonym krzyżem umieszczonym po prawej stronie, na sercu. Bracia służebni oraz konfratrzy nosili płaszcz brunatny. Sztandar bojowy, nazywany gonfanon beaucent był czarno-biały z czerwonym krzyżem. Reguła zakonna zakładała funkcjonowanie kilku grup braci, co odpowiadało ówcześnie obowiązującej hierarchii feudalnej. Pełnoprawnymi członkami zakonu mogli zostać jedynie rycerze, natomiast inni - mieszczanie lub osoby pochodzące z ludu, zasilali zakon jako kapelani, giermkowie oraz bracia służebni. Ludźmi związanymi z templariuszami byli zarządcy, dzierżawcy oraz ludność poddańcza, nazywana "ludźmi świątyni". Zakon był wyłączony spod władzy biskupiej i był bezpośrednio podporządkowany papieżowi. Uważa się, że najwyższą władzą w zgromadzeniu była kapituła generalna zbierająca się pod przewodnictwem tzw. wielkiego mistrza. Kapituła generalna składała się ze wszystkich grup braci, naturalnie bracia rycerze byli tam stosunkowo najlepiej reprezentowani. Decydowała ona o głównych kierunkach działalności i wybierała ze swojego grona dygnitarzy zakonnych. Pomiędzy jej zebraniami władza należała wyłącznie do wielkiego mistrza i jego otoczenia: dwóch komandorów, oraz innych wyspecjalizowanych funkcjonariuszy zakonnych: marszałka, seneszala oraz skarbnika. Templariusze dzięki licznym nadaniom posiadali dobra na terenie Ziemi Świętej i państw Zachodniej Europy. Pojedynczy bracia nie mogli posiadać własności indywidualnej, mieli jedynie do swojej dyspozycji konia lub większą ilość koni, rzeczy codziennego użytku, sprzęt oraz ekwipunek wojenny. Wszystko to było własnością zakonu. Zniszczenie, zaniedbanie lub zagubienie własności zgromadzenia było bardzo surowo karane. |
W sensie administracyjnym zakon był podzielony na prowincje, w Ziemi Świętej były to: prowincja jerozolimska, antiocheńska oraz trypolitańska, na kontynencie europejskim: prowincja francuska, hiszpańska, portugalska, włoska, angielska, szkocka, irlandzka, niemiecka i węgierska (odrębność tej ostatniej poddawana jest w wątpliwość). Na czele każdej z prowincji stały kapituły i mistrzowie. W obrębie prowincji znajdowały się mniejsze jednostki administracyjne nazywane preceptoratami, na czele których stała kapituła pod przewodnictwem mistrz tzw. preceptora. Najmniejszymi wreszcie jednostkami administracyjnymi były komandorie (curia), znajdujące się pod zarządem komandora (magister), który miał do dyspozycji kilku braci rycerzy, kapelana, braci giermków i służebnych. |