Barok

Daniel Naborowski poeta…- metafizyczny, ale i dworski, bo jest przed. manieryzmu; w "Krótkość żywota"mówi o przemijalności ludzkiego życia. Dla człowieka nie istnieje świat teraźniejszy, co tylko świadczy o znikomości naszego życia. W "Marność" proponuje prowadzenie życia w cnocie, uczciwości oraz wielkiej miłości i harmonii z Bogiem. Podmiot liryczny tego utworu te właśnie cechy najbardziej ceni w drugim człowieku. W utworze "Do Anny" podmiot liryczny bardzo odważnie mówi, że wszystko przeminie, jednak jego miłość do Anny nigdy nie ustanie. Poezja Naborowskiego porusza takie tematy jak czas, jego niszczące przemijanie. Człowiek u Naborowskiego zadaje sobie pytanie "kim jestem?" i odkrywa swoje stosunki z Bogiem. Wiersze Naborowskiego doskonale ukazują problemy i rozterki, dręczące ludzi baroku, a wynikające z trwającej kontrreformacji, zagubienia w świecie i obawy przed śmiercią. Tematykę taką podejmuje np. "Marność", który swym tytułem nawiązuje do starotestamentowej księgi Koheleta. Księga ta mówi o sensie istnienia człowieka, o jego stosunku do Boga i rzeczy materialnych. Przewodnią myślą całej księgi jest stwierdzenie marność nad marnościami i wszystko marność. "Świat hołduje marności"- Natura ludzka powoduje, iż Człowiek dąży do zdobywania Wartości materialnych, oddalając się równocześnie od Boga. Mimo, iż wszystkie te Wartości przemijają, są bardzo ulotne, stara się on je zdobyć. A nigdy nie dadzą mu one szczęścia. Według poety jedyną stałą wartością jest Bóg i to w jego kierunku powinno się zmierzać. Nie należy jednak odrzucać wszystkich przedmiotów doczesnych i ziemskich, należy jedynie zachować w swym postępowaniu umiar i rozsądek. źycie człowieka powinno być pobożne i uczciwe, w nieustannej bojaźni bożej. Dramat szek.- zerwanie z antyczną zasadą trzech jedności: czasu, miejsca, akcji. Akcja "Makbeta" trwa wiele lat, toczy się w różnych miejscach, obok gł. wątku pojawiają się poboczne, niektóre nie mające wpływu na akcję (np. monolog Hamleta obserwującego przemarsz wojsk norweskich); rezygnacja z chóru, spełniającego rolę: komentowania przebiegu akcji, objaśniania motywów postępowania. Rezygnacja zdynamizowała akcję, pozwoliła na wieloznaczne interpretowanie treści sztuki i motywacji bohaterów; zakłócenie zasady decorum- wypowiedziom patetycznym towarzyszą język potoczny, kolokwializmy; zerwanie z zasadą jedności estetycznej - starożytni nie wyobrażali sobie łączenia w jednej sztuce np. akcji dramatycznej i komicznej. Szekspir rezygnuje z katharsis jedności estetycznej; wprowadzenie scen zbiorowych- starożytni wprowadzili na scenę ostatecznie 3 aktorów, w szczególnych sytuacjach pozwalali na obecność 4 niemej postaci. Szekspir wprowadził na scenę tłum. Pojedynek Hamleta oglądają m.in. Król, Królowa, Horacy; wprowadzenie motywów i postaci fanta., wizyjnych, onirycznych (poetyka snu)- zerwanie z antyczną mimesis. O losach Hamleta zadecydował Duch - zjawa ojca; psychologizacja postaci, uniwersalizm ludzkiej tragedii- Szekspir okazał się znawcą, uważnym obserwatorem ludzkiej duszy, ukazał skrajne uczucia człowieka, mechanizmy zachowania, indywidualne motywacje. Jego bohaterowie wyrażają prawdy ogólne. Dwa różne oblicza poezji (J.K. i M.S.S) - Jan K.- widzi świat uporządkowany według zamierzeń boskich, pełen radości i ładu. Mikołaj S-Sza. natomiast dostrzega dysharmonię, przypadkowość ludzkiej egzystencji, jej dramatyczność. Koch. propaguje zachowanie postawy stoickiej, ponieważ uchroni ona od niepotrzebnych rozczarowań i euforii. W"Pieśni IX" zmierza się z toposem Fortuny. Jej niestałość stawia w opozycji do dobroci Boga, bo bawi się losem ludzkim w sposób bolesny- często zaskakuje. W "Pieśni XII zachwala cnotę uważaną za najważ. przymiot człowieka. Wiąże z nią pozyty. cechy człowieka, który dąży do życiowej doskonałości i ciężko na nią pracuje: mądrość, rozsądek, szacunek dla ojczyzny. Twierdzi, że przynosi p.wsz. korzyści duchowe. Pochwałą ziemskiego życia na ziemi, którą stworzył Bóg jest hymn "Czego chcesz od nas, Panie". Utwór jest modlitwą dziękczynną do Boga, który miłość do człowieka zrealizował poprzez świat. Istnieją idealne warunki dla człowieka, bo Bóg wszystko dokładnie zaplanował. Dzięki Niemu zmieniają się pory roku, natura daje ludziom plony, jest przyjemnie i błogo. Koch. przedstawia tu wizję Boga jako artystę, natomiast cały świat jak Jego dzieło. To jest wyrazem światom. rene. Cały ten system filo. Kochanowskiego zostaje załamany w pięknym cyklu "Trenów", napisanych po niespodziewanej śmierci Urszulki, córki poety. Kochanowski, wyznawca filozo. umiaru i spokoju porzuca stoicyzm, aby popaść w rozpacz, która dowodzi, że filozofia jest nieprzydatna i nieskuteczna, nie ma odniesienia. Nie przynosi ona pocieszenia. Szydzi z wartości cenionych w odrodzeniu- rozumu i cnotliwego życia, które ma gwarantować szczęście. Wątpi w chrześcijańskie ideały. Zastanawia się, gdzie szukać ukojenia w bólu. W poezji M. S-Sz. człowiek, jest skazany na niemożność realizacji: jego ciało zbyt często pociąga w stronę przyjemności fizy., wartości materialnych, to z kolei nie pozwala się wzbić do czegoś wzniosłego i pięknego. Jedynym ratunkiem jest Pan, który niesie odkupienie. Nie ma rene. spokoju i harmonii, życie jest pasmem ciągłych pokus, które osłabiają siły człowieka, bo musi z nimi walczyć. W tym tkwi tragedia, a wybawić go może oddanie się Bogu, który ma wielką, moc. Poezja jest przepełniona metafizyką, wg której człowiek ma możliwość jedności i spotkania z Bogiem. Wyraz współcze. człowieka daje w sonecie "O wojnie naszej, którą wiedziemy z Szatanem, światem i ciałem". Musi ciągle znosić sprzeczne potrzeby dusz i ciała. Należą one bowiem do różnych światów- boskiego i ludzkiego i każdy dąży w swoją stronę. Jest to zanegowanie ładu znanego w odrodz. S-Sz. należy do innego świata niż Jan Kochanowski. Nawiązuje po części do średniowiecza, bo wtedy i człowiek jawił się jako jednostka słaba, która chce dostąpić wielkości, ale ulega pokusom. Świat jest za duży i nie może go ogarnąć swoim rozumem. Życie stawia przed człow. konieczność walki, przez co może się czuć sfrustrowany ciągłymi wyborami, które mogą okazać się złe. Sz. widział Boga jako bóstwo bardzo odległe, prawie obce. Różni się tu od Kochanowskiego wyraźnie. Szarz. pokazuje, że człowiek jest przypadkiem, nie ma określonej misji na świecie, czeka go jedynie śmierć i strach. Widać rozbieżność z Kochanowskim, który sławił osiągnięcia i zdolności ludzkiego rozumu, szanse realizacji i zdobycia sławy, która pozwoli mu na pamięć potomnych. Koncepcje Boga„O krótkości i niepewności na świecie żywota ludzkiego” Mikołaja Sępa Szarzyńskiego mówi o krótkości i niepewności żywota ludzkiego na ziemi. Podmiot liryczny zauważa, że czas płynie nieustannie. Mijają godziny, dni, lata i wystarczy jedna chwila, by spokojne życie zakończyć w tragiczny sposób. Autor mówi, że śmierć jest wszechobecna i nie zna litości; gdy znajdzie ofiarę, to nie ma przed nią ucieczki. Opowiada o swoich błędach z przeszłości. Czyny, które zmieniły jego życie, niekoniecznie na lepsze, czyny, które chciałby zmienić, ale nie może, dlatego jego serce jest ciągle nienasycone. Ukazuje cele doczesnego życia; władzę, rozkosz, piękno. Mówi, że są one złe, bo przez nie ludzie są chciwi, odwracają się od Boga i pragnienia szczęścia w niebie. Na koniec mówi o tym, że szczęśliwy jest ten, kto w porę pojmie niestałość i kruchość życia, dóbr ziemskich dla celów duchowych. Autor dał do zrozumienia, że człowiek jest niczym łódka na morzu, czyli marnością nie mająca na nic wpływu. Jedyne co jest pewne w życiu to śmierć i Sąd Boży. Dobra ziemskie nie dają szczęścia, tylko je niszczą. „O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem” - ludzie stworzeni są do życia w pokoju, a nie do wojny. Bojowanie jest jedną z charak. cech ludzkich. Pan podziemnego świata czyni wielkie zachody byśmy odchodzili od Boga i czynili zło. Kusiciel nie poprzestaje tylko na knowaniu. Ciało ludzkie jest stworzone do grzechu. Kto raz ukłonił się Szatanowi poprzez cielesne występki będzie to czynił cały czas. Poeta pyta co ma czynić w tej nierównej walce dobra ze złem; Boga z Szatanem. On wątły, niepewny siebie, rozkojarzony nie wie co ma począć. Dochodzi do wniosku, że jedyna nadzieja jest w Bogu i tylko jemu należy całkowicie zawierzyć. Gdy będzie wałczył po stronie Boga niczego się nie będzie lękał, bo wie, że nie może go spotkać żadne zło. W tym sonecie dowiadujemy się, że człowiek jest zabawką w rekach Boga i Szatana. Życie ludzkie jest narażone na zewnętrzne niebezpieczeństwa. Biegnąc przez życie człowiek staje się wojownikiem, który toczy odwieczną walkę między ciałem a duszą. Ukazuje człowieka jako słabą, nierozumną istotę podległa Bogu i jego woli.  Koncept- (łac. conceptus-ujęcie, pojęcie) skonstruowany w dziele kunsztowny, efektowny literacki obraz, metafora, porównanie b.rozbudowane, obejmujące niejednokrotnie cały utwór. Celem było zaskoczenie odbiorcy, wzbudzenie zaskoczenia, zdziwienia kunsztem i mistrzostwem poety. Jan A.Morsz sonet „Do trupa” odznacza się najwię. kunsztem odznacza Już sama gatunek jest jedną z trudni. form poety., a ponadto treść utworu jest najbar. rozbudowana. Koncept, który zasadza się na porównaniu człowieka zakochanego do trupa jest najbar., spośród pozostałych, zaskakujący i wystarczająco niezwykły do uniesienia całej treści i wymagającej formy utworu. Porównanie jest rozbudowane i paradoksalnie autor sam nie do końca się z nim zgadza. Nnastępuje szereg różnic: zmarły jest blady a zakochanemu twarz płonie rumieńcem; nieboszczykowi należą się świece, natomiast ogień emocji, który trawi zakochanego nie powinien się ujawnić; nieboszczyk ma tylko związane ręce - zakochany jest zniewolony psychicznie; trup nic nie czuje, a zakochany cierpi. „O swej pannie koncept opiera się na porówn. bieli skóry dziewczyny do najbielszych przedmiotów. Wydaje się jednak, że sens wiersza jest głębszy, bo każdy z opisywanych, ze zmysłową rozkoszą, przedmiotów jest, dla mówiącego w wierszu, utożsamie. szczególnej wartości albo uchodzi za symbol dostatku, niewinności, piękna, nietykalności. A zatem dziewczyna, której skóra jest bielsza, doskonalsza niż uosobienie dobra musi być istotą niemalże nieziemską. Kunszt formy u Morsztyna- poeta nieoczekiwanych możliwości języka, autor kunsztownych konceptów, sprawnie posługiwał się polszczyzną potoczną. Zawsze wskazywał możliwości eksploracji języka. Gdy tworzył wiersze wyszukane, wydobywał zaskakujące właściwości mowy przenośnej, kiedy posługiwał się polszczyzną potoczną, ujawniał kolizje znaczeń. Wspaniale władał polszczyzną. Jego wiersze potrafią zachwycić pomysłowością w operowaniu językiem. Szczególnie w utworach wyliczeniowych popisuje się własną erudycją i znajomością nazw i umiejętnością dobierania trafnych epitetów. „Do trupa”- sonet, więc wymaga specjalnej sztuki pisania. Kochanek adresuje swoją wypowiedź do trupa. Autor zastosował ostry kontrast, który służy zaszokowaniu i olśnieniu czytelnika. Dwie pierwsze strofy ukazują podobieństwa w niepodobieństwie. Trzecia i czwarta ukazuje różnice we wcześniej ukazanym podobieństwie, wykazuje antytezy. Puenta utworu jest taka, że sytuacja kochanka jest gorsza Niż trupa. Morsztyn kładzie nacisk na formę wiersza. Na architekturę wiersza składają się paralelizm, antytezy, anafory, metafory, wyliczenia. Poeta barokowy chce się zaprezentować jako mistrz, wirtuoz, ktoś kto potrafi olśnić, zaskoczyć. Makbet- Motyw przewodni– ambicja przerastająca moralność uosabiają 2 postaci dramatu: Makbet, waleczny szkocki generał, który nie ma naturalnych skłonności do wyrządzania zła, ale jednocześnie pożąda władzy. Zabija Dunkana, pomimo swojego wew. sprzeciwu, co ostatecznie prowadzi go do paranoi. Lady Makbet dąży do swoich celów z wielką determinacją, nie bacząc na przyjęte zasady moralne. Jedna z najpot. kobiecych postaci stworzonych przez Szekspira, popycha męża do morderstwa Dunkana i zmusza go, by dzielnie znosił konsekwencje swojego czynu. Do obłędu doprowadza ją przekonanie, że jej ręce zbroczone są krwią osób, które zginęły bezpośrednio z ręki jej męża, bądź z jego inspiracji. Nurty poezji- wyróżniamy 2 główne nurty: dworski rozwijajacy się na dworach magnackich i królewskich oraz ziemianski (sarmacki) chara. dla szlacheckich dworków ziemianskich, tetniacych wlasnym zyciem, kultywujacym wlasne tradycje. Nurt dworski reprezentuja: Jan Andrzej Morsztyn i Daniel Naborowski. Ten typ literatury uprawiany byl na wzór eu, zwlaszcza modna stala sie poezja Marina, którego nasladowali takze polscy poeci. Poezja dworska to lekkie utwory o kunsztownej budowie, sprawne językowo przeważnie o tematyce towarzyskiej i miłosnej, oparte na paradoksie (marynizm). Jan A.Morsztyn był najwyb. Polskim marynistą. Jego utwory były głównie o tematyce dworskiej i erotycznej. Zawierały Obraz życia rozumianego jako gra, przemienność realności i nicości. "Cuda miłości” - zwracają uwagę liczne kontrasty, mówiące o tym jak wiele sprzecznych uczuć targa zakochanym człowiekiem. Jednak sprzeczności te nie prowadzą do katastrofy, a wręcz przeciwnie - na tym polega cudowność tego uczucia. Wyraża Cierpienie zakochanego człowieka, który nie jest w stanie uwolnić się od uczucia. Sonet "Do trupa" porównuje człowieka pogrążonego w uczuciu i martwego. Poprzez koncept i hiperbolę Autor dochodzi do wniosku, iż sytuacja tego drugiego jest lepsza. Utwór "Niestatek" ukazuje portret  kobiety jako zmiennej osobowości. Styl wiersza cechują kontrasty, anaforagradacja (stopniowanie). Wiersze Morsztyna informują, że Poezja nie musiała ograniczać się do wiernego odwzorowywania rzeczywistości. Była ona zmysłowa. Dworskość poezji ujawnia się także w jej sprawności językowej. Według marynistów powinna była zaskakiwać metaforami, śmiałymi porównania-mi i paradoksem. Daniel Naborowski „Krótkość żywota” mówi o przemijalności ludzkiego życia. Dla człowieka nie istnieje świat teraź., co tylko świadczy o znikomości naszego życia. W innym utworze "Marność" poeta proponuje prowadzenie życia w cnocie, uczciwości oraz wielkiej miłości i harmonii z Bogiem. Podmiot liryczny tego utworu te właśnie cechy najbardziej ceni w drugim człowieku. W utworze "Do Anny" bardzo odważnie mówi, że wszystko przeminie, jednak jego miłość do Anny nigdy nie ustanie. Poezja Naborowskiego porusza takie tematy jak czas, jego niszczące przemijanie. Człowiek u Naborowskiego odkrywa swoje stosunki z Bogiem. Poezja Daniela Naborowskiego to po prostu refleksje filozoficzne na temat stosunków Boga z człowiekiem - "Marność"; człowieka ze światem - "Krótkość żywota"; człowieka z człowiekiem - "Do Anny". Nurt ziemianski (sarmacki) opanowal polskie szlacheckie dworki. Zwany jest swojskim, bo ta wlasnie literatura, odmiennie niz nurt dworski, przykladala ogromna wage do rodzimych tradycji, wrecz tworzyla wlasna szlachecka ideologii, swój rodowód uznawala za najważ. Twórcą jest między innymi Waclaw Potocki - w "Nierządem Polska stoi"  krytykuje życie szlachty, jej chciwość i prywatę, zwraca uwagę na niestałość prawa osłabiającą państwo.  "Co rok Nowe prawa i konstytucyje", "Pospolite ruszenie" - udowadnia samowolę szlachty, mówi o sile osłabiającej państwo niestałości prawa, porusza sprawy obronności kraju, które są zaniedbywane.To Utwór zdecydowanie pesymistyczny podobnie jak "Zbytki polskie", w których Potocki przedstawia marzenia i nierealne pragnienia kraju, w którym zamożne warstwy społeczne nie zauważają potrzeby wsparcia bankrutującego skarbu państwa. W wierszu "Czuj! Stary Pies szczekaPoeta utożsamia się z psem, który nadaremnie ujada chcąc obudzić gospodarza, Polskę- symbolizuje dom podkopywany przez zbójców. Ważnym utworem jest pierwszy w polskiej literaturze epos rycerski - "Transakcja wojny chocimskiej". Jego podstawowym celem jest przedstawienie tego, jak dawniej było waleczne polskie rycerstwo. Jako wzorzec odważnego żołnierza i znakomitego stratega opisany jest hetman Chodkiewicz. Utwór ten ma styl uroczysty i podniosły; w kompozycji przeważają długie zdania i typowe dla okresu baroku liczne i bogate porównania. Oblicza sarmatyzmu- Jan Chryzostom Pasek: „Pamiętnikach- są przepełnione ideologią szlachty, która nacechowana jest umysłowym zacofaniem i fanatyzmem. Pisząc o latach swej służby wojennej przedstawia się jako świetny kompan, wzorowy patriota i dobry żołnierz, cieszący się autorytetem. W rzeczy. jest typowym przedst. Sarmaty, człowieka pełnego uprzedzeń i skłonności do alkoholu. To osoba o ciasnych horyzontach myślowych, maskowanych pozorami obycia i erudycji. Uderza jego powierz chow. przy próbach refleksji nad opisywanymi zdarzeniami, niezwykła pewność siebie i skłonność do samochwalstwa. Religij. Paska i szlachciców jest bardzo ceremonialna, brak jej jednak głębi i szczerości przeżyć. Pisząc o ówczesnym życiu chwalił cechy i postawy przedstawicieli stanu szlacheckiego: ciemnotę, pieniactwo, samowolę. Nie krytykował swojego stanu. Zupełnie inny obraz polskiego Sarmatyzmu przedstawia w swych utworach Wacław Potocki. Jego poezję charakteryzuje ogromny krytycyzm wobec szlachty Wiele utworów stanowi ówczesny rachunek obywatel. sumienia. Przedstawia w rozległy sposób staropolskie życie szlachecko. Okazał się czujnym i krytycznym obserwatorem szlachty, coraz bardziej przywiązanej do swoich przywilejów, a zaniedbującej przy tym obowiązki. W "Transakcja wojny chocimskiej" przedstawia portret polskiego Sarmaty raczej krytycznie, chciał zmusić szlachtę do zastanowienia się nad sobą. Cały utwór, przerywany jest rozważaniami na temat: oni i my. Porównywał szlachtę dawną z współczesną. Zwracał uwagę na zanik tradycji rycerskiej, nieumiejętność wykorzystywania przywilejów i wszechobecną prywatę. Współczesną sobie szlachtę krytykuje we wszystkich napisanych przez siebie utworach. W przeciwieństwie do Paska nie spogląda z uwielbieniem na Polskich Sarmatów. Krytykuje konserwatyzm szlachty, jej wykręcanie się od służby wojskowej, brak troski o dobro ojczyzny. religijną kraju, bowiem był pełen żarliwych uczuć wobec ojczyzny. Pogodzenie materii…- najwy. myślicielem był Kartezjusz- podstaw wiedzy nakazywał szukać w człowieku. Słynne było jego hasło „Cogito ergo sum” – „myślę, więc jestem”. źródłem wiedzy rozum, nie zmysły. Wskazywał na dualizm Boga i stworzenia, ducha i materii. Ludzka egzystencja rozdarta jest pomiędzy potrzeby duszy i ciała. Litera. ukazuje dramat człowieka obdarzonego wolną wolą i skazanego na samotne dokonywanie wyborów w obliczu Boga. Obok przekonania o ulotności życia i dóbr doczesnych, pojawia się fascynacja zmysłową miłością, życiem towarzyskim i dworskim. Daniel Naborowski „Marność”- nawiązuje do idei „vanitas”. Doczesne życie człowieka rozdarte jest pomiędzy potrzeby duszy i ciała, człowiek skazany jest na samotne dokonywanie wyborów. Wszelkie wartości, o które ludzie zabiegają na ziemi, są nietrwałe i przemijają. Jednak mimo tego ludzka egzystencja może być źródłem radości. Lęk przed kresem wszystkiego jest oczywisty dla człowieka, jednak może o osłabić wizja o wieczności trwania duchowego. „Krótkość żywota” pisze o nietrwałości dóbr doczesnych i o przemijalności życia w kontekście wieczności. Ludzkie życie wyznaczane jest przez nieubłagany upływ czasu. Niezależnie od tego, jakie piękne byłoby życie, każdy człowiek musiał zawsze pamiętać, iż kiedyś ono się skończy i przyjdzie śmierć. Teatr- w czasach królowej Elżbiety na przełomie XVI i XVII rozkwitł bujnie. Dostarczał nie tylko rozrywki, ale i komentował współczesne wypadki i oceniał narodową historię. Twórcy elżbie. nie przejmują się zasadą 3 jedn., śmiało łączą komizm z tragizmem. Cechuje ich skłonność do wybujałej fantastyki. Na scenie pojawiają się duchy, czarownice itp. Dzięki swobodzie formalnej, plastyce języka, wyrazistym postaciom i intrydze najwyb. utwory wtedy powstałe są grane po dziś dzień ( William Szekspir – Hamlet, Makbet). Troska o kraj-Wacław Potocki przeszedł do historii literatury przede wszystkim dzięki swej obywatelskiej postawie, wyrażającej się w głębokiej trosce o losy ojczyzny, w czasach, kiedy zmierzała ona nieuchronnie do rozbiorowej katastrofy. Oburzenie na polskie społeczeństwo odczuwa się w jego utworze "Zbytki polskie". Ostro atakuje sarmackie zamiłowanie do przepychu i życie ponad stan. Wydaje się, że jedyną troską Polaków jest obwieszenie się perłami, diamentami, otoczenie się stadem lokajów i pachołków, także bogata i z przesadą ubranych. W pogoni za bogactwem Polacy nie dostrzegają, że nie ma czym opłacić najemnego wojska, a ojczyzna coraz bardziej zwęża się w swych granicach. Dziwi Potockiego brak troski o losy ojczyzny - przecież jeśli kraj dostanie się w ręce wroga all nagromadzone bogactwa przepadną. „Niechaj śpi pijany" jest przejmującym wyrazem patriotycznej troski pisarza bezsilnie patrzącego na postępujący rozkład państwa, degenerację warstw rządzących, na fanatyzm i nietolerancję Wobec śmierci…- zaczyna się głosić marność i nietrwałość rzeczy doczesnych. Często pojawiają się motywy przemijania, śmierci oraz vanitas - ukazujący zmienność, niedoskonałość i kruchość tego, co doczesne, by tym samym podkreślić doskonałość życia wiecznego i spraw duchowych. Człowiek nauczył się kochać życie, ale uważa taką postawę za grzeszną i cechuje go wewnętrzne rozdarcie. Ogromną rolę odgrywa religia, Bóg – wartości trwałe, w których ludzie szukają oparcia Sęp-Szarzyński. "O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego"- spoglądając na ulotność i krótkość życia, gani siebie za pogoń za doczesnymi rozkoszami, która odwróciła jego uwagę od spraw wiary. Człowiek powinien zrozumieć, iż "niestałe dobra" nie przynoszą szczęścia i prowadzą do grzechu. Jednym zaś prawdziwym dobrem jest Bóg. "O nietrwałej miłości rzeczy świata tego"- nawiązuje do miłości życia doczesnego, zaszczytów, sławy, rozkoszy i złota i uważa tę miłość za niepełną. Człowiek bowiem kocha to, co skazane jest na przemijanie. Daniel Naborowski- „Krótkość żywota”- pisze o człowieku, jego życiu i czasie jako sile niszczącej. Podkreśla nietrwałość życia, zmusza do refleksji nad sprawą, o której człowiek nie pamięta i nie chce sobie uświadomić- czyli o śmiertelności,a życie to przemijanie i dążenie do śmierci.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
barok
34 A 1730 1750 r barok,rokoko
Prezentacja - Barok i renesans - dwie epoki, mAtUrA
JĘZYK POLSKI- BAROK, JĘZYK POLSKI
8. sredniowiecze, LEKTURY, ZAGADNIENIA Średniowiecze, renesans, barok
Barok, Język polski
Barok archit i sztuka
BAROK i OŚWIECENIE
Barok pojęcia
33 B 1680 1730 r barok, rokoko
Barok Opracowanie id 80259 (2)
PAMIĘTNIKI PASKA ZWIERCIADŁEM EPOKI, Przydatne do szkoły, barok
Barok karta pracy,sprawdzian
Barok charakterystyka epoki, twórcy
BAROK OPRACOWANIE EPOKI
BAROK
Barok

więcej podobnych podstron