Normy i przepisy prawne

1. Norma –prawidłowość ludzkiego zachowania;

Norma prawna – powinny sposób zachowania człowieka; konstytuuje pożądany sposób zachowania człowieka, sposób który definiuje pracodawca; powinność określonego zachowania; dotyczą wyłącznie ludzi; dotyczą uświadamianych sobie przez nas zachowań.

1. Przepis prawny – jest to wyrażenie językowe, kształtne, tworzące całość gramatyczną i zawarte w tekście aktu prawnego.

2. Zależność pomiędzy normą prawną a przepisem prawnym

- normy prawne są to pewne reguły postępowania które wysławiamy z treści przepisów prawnych

1. Budowa normy prawnej :

• hipoteza – jest tą częścią normy p która mówi jaki jest zakres zastosowania normy pranej (do kogo i kiedy?) mamy :

*elementy podmiotowe ( np. wiek, stan zdrowia, stan materialny, motyw działania) *element przedmiotowe (zewnętrzne np. w razie powodzi trzeba wydać samochód itd.)

• dyspozycja – jest tą częścią normy p która odpowiada na pytanie jaki jest ten powinny sposób postepowania jakiego domaga się ode mnie prawodawca, dotyczy kręgów podmiotów tam wskazanych; polega na:

* obowiązku –( nakazu lub zakazu (np. udzielić pierwszej pomocy w czasie wypadku )

*uprawnieniu - (polega na wyborze powinnego sposobu postepowania z pewnej grupy alternatyw przy czym wybór tej lub innej alternatywy nie jest związany z negatywnym skutkiem prawnym - dzielimy n a uprawnienia słabe i mocne – np. wolności słowa itd. )

->stosunek interpartes – pomiędzy stronami, zindywidualizowane ( np. czereśniach pożyczył Maliniakowi pieniądze) działanie

-> stosunki ergaones – jedna ze stron nie jest zlokalizowana (np. indywidualizacja jednej ze stron ) postać bierna

• sankcja – negatywna reakcja

*nieważności – działanie jest nie ważne

*egzekucyjna- przymusowa realizacja obowiązków o charakterze administracyjno-prawnym , postać jej zależy od rodzaju obowiązków:

- majątkowych

- nie majątkowych mogą mieć postać :

->zastępowalna- obowiązek pierwotnie ma charakter osobisty ale może się przeistoczyć w obowiązek majątkowy

-> niezastępowalne- doprowadzenie przymusowe do realizacji obowiązków (np. w Pile jest zaraza i wprowadza się obowiązkowe szczepienia)

*karna- sankcja za popełnienie czynu karnego :

-grzywna – majątkowa, stawka dzienna ;

-ograniczenie wolności- np. nie odpłata praca na rzecz miasta

-pozbawienie wolności- fizyczne pozbawienie wolności; w Polsce od miesiąca do lat 15, oraz 25 lat pozbawienia wolności i dożywotnio

Wykonujemy ją w zakładach karnych:

-s- dla osób np. nienormalnych

W trybie :

-otwartym – może pracować lub uczyć się poza zakładem

-półotwarte-cele otwarte, może mieć przepustki, paczki

-zamknięty- cele zamknięte, więzienna odzież

a)Mamy również środki karne :

-pozbawienie praw publicznych (pozbawienie praw obywatelskich )

-utrata uprawnień do prowadzenia pojazdów (nawet dożywotnio )

-zakaz wykonywania zawodu

-zakaz wykonywania działalności gospodarczej

-nawiązka pieniężna (określona kwota na cel społeczny) lub świadczenie pieniężne

-przepadek przedmiotu; trzy rodzaje przedmiotu :

->owoce przestępstwa –przepadek

->narzędzia przestępstwa –przepadek

->rzeczy których posiadanie, przewożenie, przenoszenie jest nielegalne

-pozbawienie korzyści z przestępstwa

-publikacja wyroku

1. Budowa przepisu prawnego :

• Poprzednik – wskazuje pewną klasę okoliczności z jaką należy wiązać pewne skutki prawne

• Następnik – ustala skutki prawne

• Funktor normotwórczy – łączy poprzednik z następnikiem w postać cało kształtną

1. Podział norm i przepisów prawnych

1. Nakazujące, zakazujące, uprawniające

2. Normy i przepisy wyższego i niższego rzędu

3. Ze względu na sankcje :

- lex perfecta – doskonały, zagrożona jedynym skutkiem nieważności

- lex plus quam perfecta – bardziej niż doskonała, nieważność i sankcja karna

-lex minus quam perfecta – mniej niż doskonała, pozostaje sama sankcja karna

- lex imperfecta- nie ma żadnych sankcji

1. przepisy

- konkretne – wskazuje konkretny przepis, sposób

-odsyłający – odsyła do innych przepisów, nie wskazuje konkretnych

-blankietowy- nie wskazuje konkretnego sposobu postepowania, daje blankiet / umocowanie żeby stworzyć taki konkretny przepis

1. przepisy

-proste

-złożone- ustala dwu lub więcej skutki stanów faktycznych

1. przepisy

-pierwszego stopnia

-drugiego stopnia – przepis o przepisie

Stosunki Prawne

1. Stosunki prawne- których budowa, treść i konsekwencje wynikają z normy prawnej

2. Rodzaje stosunków prawnych :

• stosunek prywatno prawny

• stosunki publiczno prawne- jeden podmiot wobec drugiego jest w stanie stworzyć sytuacje przymusową

• stosunki pośrednie

1. Budowa stosunku prawnego:

• Podmiot

* osoby fizyczne

-posiada zdolności prawne

- zdolność do czynności prawnej, ludzi dzielimy na 3 grupy :

- pełna zdolność

- ograniczona zdolność (13-18 lat, ludzie chorzy psych.)

* osoby prawne ­– byty organizacyjno-prawne ; dwa rodzaje osób prawnych :

- o charakterze korporacyjnym

- o charakterze fundacyjnym

a) Osoby prawne :

*powstają poprzez tryb :

- koncesyjny

- rejestracyjny - poprzez wpis do rejestru

-aktu erekcyjnego – założycielski

*ustają

- poprzez ogłoszenie upadłości

-poprzez upływ czasu

- poprzez wykreślenie z rejestry

-poprzez brak koncesji

• Przedmiot stosunku prawnego

1. Fakty prawne – wszelkie okoliczności wymienione lub wskazane w treści przepisu prawnego , które wywołują skutek w takiej postaci że albo dojdzie do powstania stosunku prawnego, ustaje stosunek prawny, stosunek prawny się zmienia

1. Typy faktów prawnych

-orzeczenia sądowe : postanowienia i wyroki

-charakter konstytutywny – wyrok lub decyzja wywołuje zmianę rzeczywistości (np. rozwód)

-wyrok deklaratywny – nie zmienia rzeczywistości, potwierdza skutek, który nastąpił z mocy samego prawa