Elementy układu chromatograficznego:

a)faza nieruchoma- np. warstwy adsorbentu w kolumnie chromatograficznej

b) faza ruchoma- np. cieczy (lub mieszaniny gazów) przepływającej przez kolumnę

c) substancji rozpuszczonych w fazie ruchomej. Poszczególne substancje rozpuszczone, zależnie od stopnia ich powinowactwa do fazy nieruchomej różnią się między sobą szybkością migracji wzdłuż tej fazy, w wyniku czego substancje te ulegają rozdzieleniu w kolumnie chromatograficznej.

Techniki chromatograficzne:

a) kolumnowa- rozdział składników mieszaniny zachodzi na wypełniaczu kolumny. Kolumnę stanowi rurka szklana. Umieszcza się ją na korku w szyjce kolby próżniowej. Dla przyśpieszenia przepływu cieczy wzdłuż kolumny obniża się ciśnienie z dołu za pomocą pompki wodnej.

b) bibułowa- ośrodek migracyjny substancji rozdzielonych stanowi bibuła filtracyjna. Faza wodna unieruchomiona jest na bibule dzięki znacznej higroskopijności celulozy. Faza ruchoma-rozpuszczalnik wciągana jest na bibułę siłami kapilarnymi. Na bibułę nanosi się z brzegu tzn punkcie Starowym kroplę badanego roztworu i bibułę się zanurza w roztworze rozwijającym. Na bibule się tworzą plamy.

c) krążkowa- w krążku bibuły filtracyjnej wycina się od brzegu pasek 2 mm i ucina tak by powstał języczek dł 1,5cm. Krążek umieszcza się między dwiema płytkami szklanymi. Języczek zagina się w dół i przeprowadza przez mały otwór znajdujący się w środku dolnej płytki. Przy zgięciu języczka daje się krople roztworu i się zanurza w zbiorniczku z rozpuszczalnikiem. Eluent rozchodzi się promieniście po krążku.

Metody chromatograficzne:

a) Adsorpcyjna- opiera się na adsorpcji selektywnej, zachodzącej na powierzchni adsorbentu tzn na różnicy zdolności poszczególnych składników do adsorpcji na odpowiednio dobranym adsorbencie.

b)Rozdzielcza- wykorzystuje różnicę współczynników podziału poszczególnych składników między dwie nie mieszające się fazy, z których jedna jest fazą nieruchomą zatrzymana na odpowiednim podłożu a druga ruchoma przepływająca przez podłoże

c) Osadowa- rozdział składników następuje wskutek różnicy w rozpuszczalności związków, tworzących się w reakcji poszczególnych składników mieszaniny z odczynnikiem nasycającym podłoże.

d) Jonitowa w której stosuje się substancje tzw wymieniacze jonowe posiadające zdolność wymiany swoich jonów z jonami znajdującymi się w roztworze

Przykłady adsorbentów: a) silne- tlenek gliny Al2O3, węgiel aktywny b)średnie- węglan wapnia CaCO3, tlenek magnezu MgO c) słabe- cukier, skrobia

Różne adsorbenty w tech. Kolumnowej: Kolumę wypełnia się różnymi adsorbentami, na dole umieszcza się adsorbent silny, pwyżej średni, u góry słaby. Skutkiem tego składniki łatwo ulegają adsorpcji zatrzymują się na adsorbencie słabym, a trudniej sorbujące się na adsorbencie silnym. Ułatwia to dokładniejsze rozdzielanie chromatografowej mieszaniny Chromatografia gazowa- mieszaninę gazów przepuszcza się przez kolumnę wypełnioną słabymi adsorpcjami. Gazy ulegają adsorpcji i desorpcji z ciała stałego z różnymi szybkościami , zależnymi od ich mas cząsteczkowych i budowy.

Eluent- powoduje rozdzielanie badanej mieszaniny na poszczególne składniki które zależnie od zdolności adsorbowania się i ich rozpuszczalności w stosowanym eluencie są zatrzymane i osadzają się na różnych wysokościach kolumny.

Chromatogram- obraz jaki przedstawiają rozdzielone na kolumnie pasma.

Rozwinięcie chromatografu- proces rozdzielania mieszaniny na szereg pasm

Wywołanie chromaogramu- polega na wprowadzeniu na kolumnę odczynnika tworzącego z rozdzielanymi substancjami połączenia barwne.

Punkt startowy- brzeg na bibułce