Cecha/Nazwa	Wznowienie postępowania	Stwierdzenie nieważności
Definicja	Instytucja procesowa stwarzająca prawną możliwość ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej decyzją ostateczną, jeżeli postępowanie w którym ona zapadła było dotknięte kwalifikowaną wadliwością procesową	Instytucja procesowa umożliwiająca pozbawienie decyzji mocy prawnej ze skutkiem wstecznym w drodze weryfikacji przeprowadzanej przez organ II instancji ze względu na wady materialnoprawne (procesowe – o ile ma charakter rażącego naruszenia prawa)
Charakter prawny	Względnie suspensywny – co do zasady nie powoduje wstrzymania wykonania decyzji, ale może z urzędu lub na wniosek, jeżeli prawdopodobne jest, że istnieje przesłanka do wznowienia postępowania (postanowienie) Nadzwyczajny – nadzwyczajny tryb weryfikacji w końcu no Niedewolutywny charakter – co do zasady właściwy jest organ, który zaskarżoną decyzje wydał, chyba, że podstawą do wznowienia jest działalność tego organu (ale przy SKO i ministrze nawet w tym przypadku nie ma dewolucji) Samoistny	Względnie suspensywny – co do zasady nie powoduje wstrzymania wykonania decyzji, ale może z urzędu lub na wniosek, jeżeli prawdopodobne jest, że istnieje przesłanka do stwierdzenia nieważności decyzji (następuje to w drodze postanowienia) Nadzwyczajny bezwzględnie dewolutywne – co do zasady właściwy jest organ wyższego stopnia w stosunku do tego, który wydał przedmiotową decyzję, wyjątek: minister/SKO samoistny
Przesłanki dopuszczalności	Decyzja ostateczna Wystąpienie jednej z wyliczonych przesłanek	Decyzja ostateczna – jeżeli następuje na wniosek strony, osoby, która nie jest stroną, ale była adresatem decyzji, podmiotu na prawach strony, Decyzja ostateczna lub decyzja nieostateczna – jeżeli wszczęcie postępowania następuje z urzędu Zaistnienie jednej z przesłanek pozytywnych
Przesłanki wznowienia postępowania	Fałszywy dowód Decyzja wydana w wyniku przestępstwa Wydanie decyzji przez organ podlegający wyłączeniu Niezawiniony brak udziału w postępowaniu Ujawnienie się nowych dowodów/ok. faktycznych Uchylenie decyzji np. której została wydana Uchylenie AN ze względu na niezgodność, przez TK Stwierdzenie prawomocnym orzeczeniem sądu o uchybieniu zasadzie równego traktowania Wydanie decyzji bez wymaganego stanowiska innego organu Inne rozstrzygnięcie kwestii wstępnej	Wydanie decyzji z naruszeniem przepisów o właściwości Decyzja wydana bez podstawy prawnej albo z rażącym naruszeniem prawa Tożsama sprawa została już rozstrzygnięta decyzją ostateczną Decyzja została skierowana do osoby niebędącej stroną Trwała niewykonalność decyzji Wykonanie decyzji prowadziłoby do popełnienia czynu zagrożonego karą Z mocy przepisów prawa decyzja jest obarczona wadą powodującą nieważność
Wszczęcie postępowania	O wznowieniu postępowania oraz odmowie – postanowienie, na które przysługuje zażalenie Może zostać wszczęte na wniosek lub z urzędu Z urzędu (z własnej inicjatywy, w wyniku skargi powszechnej os. trzeciej, sprzeciw prokuratora, wniosek organizacji społecznej) Z urzędu nie możliwe jest wszczęcie w przypadku niezawinionego braku, uchylenia aktu normatywnego, naruszenia zasady równego traktowania Legitymacja – ten kto twierdzi, że decyzja dotyczy jego interesu prawnego, w przypadku postanowienia – uczestnicy postępowania, o ile ich dotyczyło Forma – odsyła się do podań Termin – miesiąc od dnia w którym się strona dowiedziała	Odmowa wszczęcia postępowania – postanowieniem, na które przysługuje zażalenie, wszczęcie postępowania – brak regulacji w KPA Może zostać wszczęte na wniosek lub z urzędu Z urzędu (z własnej inicjatywy lub organu nadzorującego, sprzeciw prokuratora, skarga powszechna osób trzeciej, wniosek organizacji społecznej) Legitymacja – ten kto twierdzi, że decyzja dotyczy jego interesu prawnego, ale również osoba, do której decyzja została skierowana, a nie jest ona stroną W przypadku postanowienia – uczestnicy postępowania, o ile ich dotyczyło Brak terminu – stąd wynika, że zależnie od podstawy – albo w każdym momencie, albo granicą będzie przesłanka negatywna 10 lat
Podstawy do odmowy wszczęcia postępowania	Przyczyny przedmiotowe (wyłączenie możliwości wznowienia przepisami szczególnymi, żądanie dotyczy wznowienia postępowania w sprawie zakończonej decyzją nieostateczną, sprawa nie była rozstrzygnięta decyzja albo postanowieniem na które przysługuje zażalenie) Przyczyn podmiotowych (nie jest stroną, po terminie, pozbawienie zdolności do czynności prawnych)	Przyczyny przedmiotowe (wyłączenie możliwości stwierdzenia nieważności przepisami szczególnymi, żądanie dotyczy stwierdzenia nieważności w sprawie zakończonej decyzją nieostateczną, sprawa nie była rozstrzygnięta decyzja albo postanowieniem na które przysługuje zażalenie) Przyczyn podmiotowych (nie jest stroną, pozbawienie zdolności do czynności prawnych) Niemożliwe natomiast ze względu na brak przesłanki pozytywnej – dopiero po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego można wykazać brak podstaw
Postępowanie rozpoznawcze	Istota – ustalenie istnienia podstaw wznowienia postępowania oraz w razie pozytywnego wyniku tych czynności przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w celu rozstrzygnięcia istoty sprawy będącej przedmiotem weryfikowanej decyzji ostatecznej Powinno się stosować zasady postępowania przed organem I instancji	Polega na podjęciu czynności w celu ustalenia istnienia jednej z wadliwości decyzji wymienionych w art. 156 (przepisach szczególnych) oraz stwierdzenie, czy nie występują przesłanki negatywne Organ prowadzący postępowanie nie ma natomiast kompetencji do rozstrzygania sprawy co do istoty
Przesłanki negatywne	W przypadku fałszywego dowodu oraz przestępstwa – upłynęło 10 lat W przypadku pozostałych przesłanek – upłynęło 5 lat Odnośnie wszystkich – nie wznawia się, jeżeli miało by dojść do wydania tej samej decyzji	Nie stwierdza się nieważności decyzji z przyczyn wymienionych w par. 1 pkt. 1,3,4,7 (naruszenie przepisów o właściwości, decyzja skierowana do osoby nie będącej stroną, nieważność z mocy przepisów szczególnych, dwukrotne rozstrzygnięcie tożsamej sprawy) jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 10 lat Nieodwracalność skutków prawnych (dotyczy tylko decyzji merytorycznych)
Wydanie decyzji	Decyzja odmawiająca uchylenia decyzji ze względu na brak ku temu podstaw Uchylenie decyzji dotychczasowej oraz wydanie decyzji rozstrzygającej, ze względu na zaistnienie jednej z przesłanek pozytywnych oraz braku przesłanek negatywnych Wydaje decyzje stwierdzającą niezgodność zaskarżonej decyzji z prawem, ze względu na zaistnienie przesłanki pozytywnej oraz negatywnej (brak wyeliminowania, roszczenie odszkodowawcze)	Decyzja o odmowie stwierdzenia nieważności (na wniosek, brak przesłanek pozytywnych) Decyzja o braku podstaw do stwierdzenia nieważności (z urzędu, brak przesłanek pozytywnych) Decyzja stwierdzająca nieważność weryfikowanej decyzji (przesłanka pozytywna, brak negatywnych) Decyzja stwierdzająca, że weryfikowana decyzja wydana była z naruszeniem prawa (przesłanka pozytywna oraz negatywna) W przypadku stwierdzenia nieważności sprawa indywidualna wraca do rozpoznania w trybie postępowania zwykłego w I instancji (jeżeli stwierdzono nieważność decyzji ostatecznej) albo w II instancji (jeżeli stwierdzono nieważność decyzji nieostatecznej). Natomiast organ rozpatrujący zależnie od przesłanki – umarza sprawę albo rozpoznaje ją merytorycznie.

Cecha/Nazwa
	U/z decyzji nietworzącej praw dla strony	U/z decyzji nietworzącej praw dla strony	U/z decyzji nietworzącej praw dla strony
Definicja i ogólny charakter	Wadliwość nie zamyka się w obszarze wadliwości kwalifikowanych W przypadku zaistnienia wadliwości niekwalifikowanych – do których należą wady decyzji będące wynikiem naruszenia prawa materialnego lub norm prawa procesowego nie mieszczące się w przesłankach do wznowienia lub unieważnienia decyzji Decyzje takie cieszą się przymiotem trwałości – sama wadliwość jeszcze nie przesądza o wyeliminowaniu ich z obrotu prawnego, musi jeszcze istnieć przesłanka skutków w postaci naruszenia interesu strony Uchylenie/zmiana w tym trybie może nastąpić w każdym czasie Natomiast wyeliminowanie decyzji prawidłowej tłumaczy się zmiennością stosunków społeczno-gospodarczych, zmianą okoliczności faktycznych, zmianami, jakim ulegają interesy stron -> uznaje się, ze jeżeli nie jest to sprzeczne z interesem społecznym powinno to znaleźć swoje odbicie w nowym kształcie praw nabytych
Charakter prawny	Niedewolutywny – u/z dokonywana jest wyłącznie przez organ, który wydał decyzję	Niedewolutywny – u/z dokonywana jest wyłącznie przez organ, który wydał decyzję
Przesłanki uchylenia lub zmiany decyzji	Nienabycie praw przez żadną ze stron postępowania Za u/z przemawia interes społeczny lub słuszny interes strony	Wyrażenie zgody przez wszystkie strony na u/z w formie pisemnej Za uchyleniem przemawia interes społeczny lub słuszny interes stron Brak istnienia przepisów szczególnych nie dopuszczających uchylenie lub zmiany w tym trybie	Dalsze utrzymanie decyzji w obrocie prawnym powoduje stan zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego albo grozi poważnymi szkodami dla gospodarki narodowej lub dla ważnych interesów państwa (stwierdza się to w postępowaniu rozpoznawczym) Poza uchyleniem decyzji w tym trybie nie ma innego sposobu (prawnego, działania faktycznego) usuwające stan zagrożenia o którym mowa powyżej (dotyczy decyzji ostatecznych)
Organ właściwy	Organ, który decyzję wydał	Organ, który decyzję wydał	Minister – co do zasady (wtedy można się odwoływać wnioskiem o ponowne rozpoznanie sprawy, a dalej skarga do SA) Wojewoda – w przypadku decyzji wydanych przez organy jst w sprawach należących do zadań z zakresu administracji rządowej (odwołanie, a następnie skarga do SA)
Postępowanie rozpoznawcze	Przeprowadzane na podstawie przepisów o postępowaniu przed organem I instancji	Przeprowadzane na podstawie przepisów o postępowaniu przed organem I instancji	Przeprowadzane na podstawie przepisów o postępowaniu przed organem I instancji
Wydanie decyzji	Polega na uchyleniu decyzji przez wydanie nowej decyzji stanowiącej rozstrzygnięcie sprawy w I instancji	Polega na uchyleniu decyzji przez wydanie nowej decyzji stanowiącej rozstrzygnięcie sprawy w I instancji	Uchylenie (zmiana) decyzji następuje przed wydanie nowej decyzji, która stanowi rozstrzygnięcie sprawy, będącej przedmiotem weryfikowanej decyzji Dalszy los zależy od tego, który organ uchylił decyzję Stronie, która poniosła szkodę wskutek uchylenia decyzji w tym trybie – przysługuje odszkodowanie za rzeczywiście poniesioną szkodę Przysługuje ona od tego organu, który wzruszył decyzję, w trybie administracyjnym Roszczenie przedawnia się po trzech latach od uostatecznienia się decyzji