FINANSE – WYKŁADY

1.03.2013

1. W finansach gospodarki rynkowej uczestniczą wszyscy, którzy kreują strumienie finansowe i można je pogrupować w jednorodne grupy zwane sektorami.

Do podstawowych sektorów zaliczamy:

a) Przedsiębiorstwo – obejmuje podmioty wytwarzające dobra i usługi nastawione na zysk. W ramach tego sektora przedsiębiorstwa nabywają dobra produkcyjne, tworzą zapasy surowców i materiałów oraz wyrobów gotowych. Tym samym sektor przedsiębiorstw generuje strumienie wewnętrzne z tytułu nabywanych dóbr i inwestycji jak i tworzonych zapasów.

b) Państwo – to wszystkie instytucje publiczne państwowe i samorządowe. Sektor ten dotyczy takich dziedzin aktywności jak administracja, szkolnictwo, obrona narodowa i opieka zdrowotna. Cechą charakterystyczną jest to, że wszystkie wydatki traktuje się jako wydatki bieżące.

c) Gospodarstwo domowe – obejmuje wszystkie gospodarstwa domowe, utrzymujące się z dochodów z pracy i z transferów oraz dochodów z kapitałów. Ich wydatki mają charakter konsumpcyjny.

d) Instytucje finansowe – to sektor banków i nie bankowych instytucji finansowych w tym także firm ubezpieczeniowych. Sektor ten gromadzi oszczędności, a także dochody zgromadzonych składek ubezpieczeniowych i przekształca je w kapitał, który kieruje do pozostałych sektorów w tym przede wszystkim do przedsiębiorstw.

e) Zagranica – obejmuje eksport towarów i usług jak również ich import, a w szczególności wszelkie operacje zewnętrzne w tym także przepływy kapitałowe. Saldo eksportu nad importem określa nam, czy tworzą się oszczędności za granią w przypadku nadwyżki eksportu nad importem, czy następuje wpływ pieniędzy za granicę w przypadku nadwyżki importu nad eksportem.

2. Wydatki państwa:

- Wydatki osobowe, rzeczowe,

- Transfery na rzecz gospodarstw domowych,

- Obsługa długu publicznego,

- Udzielone kredyty,

- Dotacje na rzecz przedsiębiorstw prywatnych i państwowych,

- Spłata długu publicznego.

3. Przychody państwa:

- Podatki i opłaty od gospodarstw domowych,

- Podatki i opłaty od podmiotów gospodarczych,

- Cła,

- Wpływy z emisji skarbowych papierów wartościowych,

- Otrzymane pożyczki i kredyty,

- Wpływy z zysków państwowych podmiotów gospodarczych.

4. Wydatki przedsiębiorstw:

- Zakup materiałów, surowców i dóbr inwestycyjnych,

- Zakup siły roboczej,

- Transfer na rzecz państwa,

- Udzielone pożyczki, wypłaty dywidendy,

- Zakup akcji, obligacji oraz innych instrumentów finansowych,

- Składki ubezpieczeniowe.

- Zakup skarbowych papierów wartościowych.

5. Przychody przedsiębiorstw:

- Przychody z tytułu sprzedaży dóbr i usług,

- Dochody z kapitału,

- Wpływy z emisji akcji i obligacji,

- Otrzymane kredyty i pożyczki,

- Dotacje państwa,

- Odszkodowania majątkowe.

6. Wydatki gospodarstw domowych:

- Wydatki na zakup dóbr i usług,

- Transfery na rzecz państwa,

- Zakup akcji i obligacji oraz innych instrumentów finansowych,

- Oszczędnościowe wkłady bankowe,

- Składki ubezpieczeniowe.

7. Przychody gospodarstw domowych:

- Dochody z pracy,

- Dochody z kapitałów,

- Transfer państwa,

- Wypłacone odszkodowania.

8. Wydatki instytucji finansowych:

- Udzielone kredyty,

- Zakup akcji, obligacji oraz innych instrumentów finansowych,

- Wpłata odsetek od depozytu,

- Wypłaty z tytuły dywidendy,

- Wykup papierów wartościowych, jednostki uczestnictwa i innych instrumentów ,

- Wypłaty z rachunków rozliczeniowych i oszczędnościowych,

- Wydatki na zakupy dóbr i usług oraz siły roboczej.

9. Przychody instytucji finansowych:

- Dochody z procentów, dywidend i inne dochody z kapitału,

- Otrzymane pożyczki i kredyty,

- Dochody z emisji akcji i innych instrumentów finansowych,

- Wpływy z odszkodowań.