Relining – (ang. reline, na nowo podszyć) – technologia naprawy i wzmocnienia, polegająca na wprowadzeniu w światło istniejącego obiektu konstrukcji z tworzyw sztucznych lub stali karbowanej (materiał taki sam jak stara rura), a następnie wypełnieniu przestrzeni pomiędzy nową i starą konstrukcją zaczynem cementowo-popiołowym. Nie należy do wykładzin ciasno pasowanych gdyż wprowadza nowa rura ma znacznie mniejszą średnice niż stara. Metoda Reliningu może być stosowana w przypadku wszystkich średnic i kształtów rur. Maksymalna średnica zewnętrzna nowej rury uwarunkowana jest przez średnicę wewnętrzną istniejącej rury. Metoda ta wykorzystuje zwykle rury PE, GFK i PCV lub stalowe, ale także rury z innych materiałów, np. z żeliwa. Wybór konkretnej odmiany metody Relining określają warunki terenowe i wymagania techniczne dotyczące nowej rury.
Przed wprowadzeniem nowej rury starą należy oczyścić (np. czyszczenie wodno ciśnieniowe). Czyszczenie istniejącego rurociągu ma na celu stworzenie optymalnych warunków do bezkolizyjnego wprowadzenia do jego wnętrza nowej rury i usadowienie jej we właściwej pozycji. Aby zmniejszyć tarcie przy wprowadzaniu nowej rury w starej można ułożyć jeszcze warstwę folii, a na zewnątrz wykopu specjalnie rolki aby z niewielką siła wprowadzać rurę.
Technologia długiego reliningu polega na wprowadzeniu do uszkodzonego kanału nowej rury najczęściej z polietylenu. Głównym kryterium zastosowania jest minimalizacja zawężenia światła rurociągu. Rurę taką można przygotować na powierzchni terenu łącząc ze sobą przez czołowe zgrzewanie rury o długościach najczęściej 6 lub 12m. Wprowadzenie rury przeprowadza się z wykopu startowego, którego wielkość musi być odpowiednio dobrana, uwzględniając promień ugięcia rury (bez zbędnych nachyleń i ugięć) w trakcie jej wprowadzania, często zależny od głębokości posadowienia kanału i jego średnicy. Po wciągnięciu rury następuje proces iniekcji tzn. wolną przestrzeń między rurami wypełnia się specjalną mieszanką cementowo-popiołową. Technologie długiego reliningu stosuje się z jednego wykopu na odcinkach o długości do ok. 700m przy zastosowaniu rur o średnicach 80 - 2000 mm. Często stosuje się tutaj rury dwuwarstwowe, ponieważ stosując jednowarstwowe przy wciąganiu mogą pojawić się rysy które mogą później pękać (rozwijać się)
Relining krótki charakteryzuje się tym że wykop jest dużo mniejszy, ponieważ długość rur jest mniejsza, można wprowadzać rurę nawet przez studzienkę. Rury mogą być łączone przez dokręcanie w kanale, wówczas nie ma potrzeby wykonania wykopu startowe. Jeśli rury są zgrzewane to wykonuje się to w wykopie, którego długość jest zbliżona do długości rury. Odcinki rur są przeciągane tak jak w reliningu długim przez wciągarki w sąsiednich studzienkach. Ma zastosowanie zwłaszcza w kanałach o dużych średnicach i kolektorów ogólnospławnych.
W reliningu zakładamy, że nowa rura jest całkowicie samo nośna (tak jakby starej nie był). Wolna przestrzeń jest wypełniana zaczynem cementowo-popiołowym który musi spełniać określone wymagania: powinien on mieć właściwości płynne (dobrze się rozprowadza), niewielki ciężar objętościowy, stałą objętość, nie może ulec sedymentacji, powinien być odporny na korozję, mieć neutralne właściwości w stosunku do materiału, z którego wyprodukowana jest rura, odporność na starzenie się i odpowiednią wytrzymałość na ściskanie większą od 1 MPa (po stwardnieniu wytrzymałość nawet do 10MPa). Rurę należy dodatkowo ustabilizować krawędziakami. Sposób wypełnienia insektem na podstawie obliczeń statycznych. Zaczyn dodatkowo stanowi zabezpieczenie przed zawaleniem się uszkodzonego kanału, współtworzy jeden element trójwarstwowy z nowo wprowadzonym rurociągiem i kanałem, zabezpiecza przed wyporem rurociągu w przypadku dostania się wody do wolnej przestrzeni między rurociągiem a kanałem, wypełnia wolne przestrzenie.
Zalety metody Relining:
renowacja nie powoduje zakłóceń w ruchu pojazdów i pieszych ani nie wpływa negatywnie na środowisko naturalne
montowane tą metodą przewody to nowoczesne rury o samonośnej statyce
koszty stosowania metody Reling utrzymują się na niskim poziomie, dzięki krótkiemu okresowi montażu i niewielkim nakładom pracy w wykopach otwartych.
Rys. M. Szafrański | |
---|---|
![]() |
|
Rys. 1. Idea wzmocnienia metodą reliningu, a) przekrój przed wzmocnieniem, b) przekrój po wzmocnieniu, (1 – konstrukcja pierwotna, 2 – wypełnienie, 3 – konstrukcja wzmacniająca) |