Dyd-sztuka nauczania:
-Herbart(teoria nauczania,która podst.czynności przypisywała nauczycielowi,miała charakter intelektualny-praca książkowa i umysłowa)
-Nowe Wych.(J.Dewey-zajmowała się uczeniem aktywnym)
-okres międzywojenny(Nawroczyński i Sośnicki)
-po II wojnie i współczesność(Okoń,Kupisiewicz,Zaczyński-nauczanie ściśle związane z uczeniem się)
- co jest przedmiotem badań dydaktyki
Świadoma dział.dyd.,wyrażająca się w procesach naucz.i uczenia się,samokszt.,samouctwa,w ich treści,przebiegu,metodach,środkach i organizacji,podporządkowana przyjętym celom,szeroko rozumiana dział.szkół i innych placówek kszt. i oświaty,jej cele,treści programowe,praca nauczyc.i uczniów.
Zadania dydaktyki: opis,analiza,interpretacja i wykrywanie zależności między elem.systemu oraz formułowanie opartych na tych zależnościach norm i reguł,sposobu postępowania i działania.
Funkcje dydaktyki: POZNAWCZA(spełnia ją dyd.badając swój przedmiot,rozpatruje ją z różnych stron,odkrywa bądź tylko ustala fakty bezpośr.z nią związane,uogólnia i systematyzuje fakty,tłumaczy i ustala il.i jakość.zależności między nimi; PRAKTYCZNA(utylitarna,służebna wobec życia-spełnia ją dostarczając naucz.i innym pracownikom oświaty przesłanek teoretycznych,doświadczeń i norm praktycznych)
- typologia zasad, czyli zasada świadomej aktywności uczniów, zasada poglądowości, zasada łączenia teorii z praktyką, zasada przystępności, zasada systematyczności, zasada trwałości wiedzy i umiejętności,
Zasady kszt.(Bereźnicki)-ogólne normy postępow.dyd.naucz. i działanie uczniów wynikające z podst.prawidłowości proc.dyd.,których przestrzeganie zapewni lepszą realizację zakładanych celów kszt.ogólnego.
Zasada przystępności – inaczej zwana zasadą stopniowania trudności. Wyraża
ona konieczność dostosowania treści i metody nauczania do rozwoju i możliwości uczniów.
Zasada systematyczności – w dużej mierze odnosi się do ucznia. Mówi, że jeśli uczeń chce trwale i skutecznie coś zapamiętać to powinien systematycznie utrwalać wiedzę.
Zasada świadomej aktywności ucz.-aktywność jest niezbędnym warunkiem do podjęcia nauki,a uświadomienie uczniom celu i zadania ich działania jest niezbędne do osiągania pozytywnych wyników (świadomy stosunek ucz.do uczenia się,św.i aktywny ich udział w nabywaniu wiad.,św.i aktywna autokontrola i samoocena osiąganych efektów uczenia się)
Zasada poglądowości: akcentuje wielozmysłowy kontakt ucznia z poznawaną rzeczyw.,powoduje powstanie zmysłowego obrazu zjawisk w postaci spostrzeżeń i wyobrażeń,poznanie pośr.lub bezpośr.w postaci śr.dyd. Podstawowym sposobem realizacji zas.poglądowości jest obserwacja(wnikliwa,wyczerpująca,zmierzająca do odkrycia zw.i zależności między zjawiskami,wyniki są lepsze,gdy ucz.prowadzą notatki z obs.)
Zas.łączenia teorii z praktyką- wyrabia u ucz.przekonanie o użyteczności wiedzy,wywołuje pozytywne motywacje,wpływa na jego aktywność,praktyka czyni wiedzę zrozumialszą i potrzebniejszą i trwalszą. Dział.prakt.winny być poprzedzone przekazaniem określ.porcji wiadom.,reguły,zasady, def. i prawa leżące u podstaw uczniowskich działań powinny być produktem ich własnej aktywności,dział.ucz.powinny być kształcące i pow.rozszerzać ich zakres wiedzy.
Zas.trwałości wiedzy i umiej.-odpowiednio ukierunkować zaint.ucz.i stworzyć pozytywną motywację, rozbudzić zaint.i aktywność ucz., ćw.utrwalające,sprawdzanie czy wszyscy zrozumieli,częstotliwość powtórzeń powinna się zmniejszać wraz z upływem czasu.
Analiza transakcyjna: 1.Rozpoznanie u innych 2.Rozmowa dorosłego 3.Rozmowa bez audytorium (na osobności) 4.Przedstawienie swojej roli 5.Przedst. korzyści obiektywnych 6.Nie odwołujemy się do konkretnych zachowań 7.Stały kontakt z uczniem
gry zakłócające spokój: przerwy w toku lekcji(ciągłe przerywanie), awantura (wyczuwanie słabych pktów u naucz.,wyprowadzenie go z równowagi), drażliwy,głupi,błazen,niezdara,zmuś mnie
typu przestępczego: znajdźmy coś,policjanci i złodzieje,chcę być wyrzucony
- gry upokarzające: Odmiany pomniejszające wartość: zwrot „kochanie”,wada
odmiany protestu: dlaczego przytrafia się to zawsze mnie,ubóstwo,dlaczego nie, spóźniony referat,drewniana noga.
- gry kusicielskie: przymilny- potakiwacz, zastawianie pułapki-powalczcie trochę ze sobą,panna X,niech mają za swoje,wyniosły i dumny,zrób coś dla mnie,pończocha,gwałt
- gry nauczycielskie-blisko ucznia,wyrażanie samego siebie,krytyk,jesteś bardzo spostrzegawczy,kartoteka ucznia,ja tylko chcę ci pomóc,radosna poza,popatrz jak się starałem,ja wiem najlepiej, potrzebne było więcej,zawodowiec,teraz cię mam,sala rozpraw,pułapka,to już było.
Niepowodzenia w szkole:
TRUDNOŚCI WYCH.-to sytuacja,w której dziecko sprawia problemy w danym okresie rozwoju,nieprzystosowanie,trudności dyd-kiedy dziecko odbiega od normy
Przyczyny niepowodzeń(Konopnicka):ekonom-środowiskowe(brak wystarczaj.opieki nad dzieckiem,wielodzietna rodzina,szkoły prywatne),intelektualne(brak zdolności specj.,zaniedbania dziecka),dyd-programowe(przeciążenie,złe metody,zbyt dużo materiału)
Zapobieganie niepowodzeniom:naje.w 1 i 2 fazie(pierwsze braki),przez diagnozowanie,profilaktykę,kiedy prob..są zdiagnozow.to stosuje się terapię pedagog.(wyrównanie niepowodzeń)
Ściąga-kartka zaw.zad.na ustne i pisemne odp.,sporządzona przez ucznia i używana ukradkiem podczas spr.,egz.,zaliczeń.
Ściąganie-odpisywanie rozw.zad.od kolegi lub ze ściągawki,korzystanie po kryjomu z książki,zeszytu, notatek.