.1zasada dynamiki Newtona W inercjalnym układzie odniesienia, jeśli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające równoważą się, to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym.
.2zasada dynamiki Newtona Jeśli siły działające na ciało nie równoważą się (czyli siła wypadkowa jest różna od zera), to ciało porusza się z przyspieszeniem wprost proporcjonalnym do siły wypadkowej, a odwrotnie proporcjonalnym do masy ciała. a = F/m
.3zasada dynamiki Newtona Oddziaływania ciał są zawsze wzajemne. Siły wzajemnego oddziaływania dwóch ciał mają takie same wartości, taki sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyłożenia (każda działa na inne ciało). jeżeli ciało a działa na ciało b siła Fab to ciało b działa na ciało a z siła Fba taką sama co do wartości lecz przeciwnie skierowana.
1 pierwsza zasada termodynamiki zmiana energii wewnętrznej układu równa jest sumie ciepła dostarczonego do układu i pracy wykonanej nad układem. Zasada ta, równoważna zasadzie zachowania energii. ΔU=Q+W(W-praca wykonana na układzie Q- energia przekazana do układu jak ciepło, ΔU- zmiana energii wewnątrz układu)
1zasada dynamiki dla ruchu obrotowego Jeżeli wypadkowy moment Mw wszystkich sił działających na bryłę sztywną jest równy zero, to bryła pozostaje w spoczynku lub obraca się ze stałą prędkością kątową ω Mw = 0 -› ω = const..
2 druga zasada termodynamiki istnieje entropia będąca funkcją stanu układu, stałą w odwracalnych procesach adiabatycznych i rosnącą we wszystkich innych.
2zasada dynamiki dla ruchu obrotowego Jeżeli na bryłę sztywną działają siły, których wypadkowy moment Mw jest stały i różny od zera, to bryła obraca się ruchem jednostajnie zmiennym ze stałym przyspieszeniem kątowym ε. Przyspieszenie kątowe jest wprost proporcjonalne do wypadkowego momentu sił, a odwrotnie proporcjonalne do momentu bezwładności bryły względem określonej osi obrotu S=M/J.
3 trzecia zasada termodynamiki entropia układu o ustalonych parametrach i temperaturze zmierzającej do zera bezwzględnego zmierza również do zera.
3zasada dynamiki dla ruchu obrotowego jeżeli bryła A działa na bryłę B momentem siły, to równocześnie bryła B działa na A momentem siły
Amplituda w ruchu falowym jest to największe wychylenie z położenia równowagi natomiast
Analizatory urządzenie służące do pomiaru jakiegoś zjawiska
Antyferromagnetyki materiały, w których występuje zjawisko antyferromagnetyzmu. Do a. należą między innymi: chrom, mangan, niektóre metale ziem rzadkich i liczne związki - tlenki, siarczki, tellurki, selenki, chlorki i inne.
Bezwzględny współczynnik załamania światła fale elektromagnetyczne są jedynym rodzajem fali mogącym rozchodzić się w próżni. Dlatego ośrodkiem odniesienia przy określaniu współczynnika załamania światła jest próżnia. Gdy mowa jest o współczynniku załamania światła, chodzi o współczynnik załamania względem próżni (nazywany czasem bezwzględnym współczynnikiem załamania światła): n=c/v .c prędkość światła w próżni, v prędkość światła w danym ośrodku.
Bryła sztywna oznacza ciało fizyczne, którego elementy (części, pynkty materialne) nie mogą się względem siebie przemieszczać
Budowa atomu jądro, zawierające nukleony: protony (+) i neutrony (0) - elektrony (-) poruszające się w przestrzeni wokół jądra
Całkowite wewnętrzne odbicie to zjawisko fizyczne zachodzące dla fal (najbardziej znane dla światła) występujące na granicy ośrodków o różnych współczynnikach załamania. Polega ono na tym, że światło padające na granicę od strony ośrodka o wyższym współczynniku załamania pod kątem większym niż kąt graniczny, nie przechodzi do drugiego ośrodka, lecz ulega całkowitemu odbiciu.
Ciało przemiany fazowej ilość ciepła potrzebna do zmiany jednostki masy ciała w danym stanie skupienia na inny stan skupienia bez zmiany temp.
Ciepło parowania ilość energii potrzebnej do odparowania jednostki masy danej substancji, przy stałym ciśnieniu i temperaturze. W układzie SI jednostką ciepła parowania jest J/kg. Stosuje się też jednostkę J/mol.
Ciepło topnienia jest to ilość energii potrzebnej do stopienia jednostki masy danej substancji. W układzie SI jednostką ciepła topnienia jest J/kg (dżul na kilogram). Zależność ciepła pobranego przez substancję od masy substancji jest wyrażona przybliżonym, doświadczalnym wzorem: Q= m x g gdzie: Q – ilość dostarczonego ciepła, m – masa ciała, q – ciepło topnienia.
Ciepło w fizyce jeden z dwóch, obok pracy, sposobów przekazywania energii wewnętrznej układowi termodynamicznemu. Jest to przekazywanie energii chaotycznego ruchu cząstek (atomów, cząsteczek, jonów) w zderzeniach cząstek tworzących układy makroskopowe pozostające we wzajemnym kontakcie; oznacza formę zmian energii, nie zaś jedną z form energii . Ciepło oznacza również ilość energii wewnętrznej przekazywanej w procesie cieplnym. Aby uniknąć nieporozumień, dla odróżnienia ciepła jako zjawiska fizycznego od ciepła jako wielkości fizycznej można używać określenia wymiana cieplna lub cieplny przepływ energii na określenie procesu, a ilość ciepła na wielkość fizyczną określającą zmianę energii wewnętrznej wywołaną tym zjawiskiem. Ciepło (jako wielkość fizyczna) przepływa między ciałami, które nie znajdują się w równowadze termicznej (czyli mają różne temperatury) i wywołuje zwykle zmianę temperatur ciał pozostających w kontakcie termicznym. Kontakt termiczny jest warunkiem koniecznym przepływu ciepła.
Ciepło właściwe ciał energia podnosząca temperaturę ciała o jednostkowej masie o jednostkę temperatury: wzór c= Del Q przez (m x Del T) gdzie c – ciepło właściwe; ΔQ – zmiana ciepła (energii); m – masa; ΔT – zmiana temperatury.
Ciepło właściwe gazów w przypadku gazów ciepło właściwe zależy od rodzaju przemiany gazu
Ciepło właściwe to energia potrzebna do podniesienia temperatury jednej jednostki masy ciała o jedną jednostkę temperatury(Dżul na kilogram i kelwin (J/(kg*K)).) Ciepło właściwe (c) wprowadza się jako współczynnik proporcjonalności w prawie fizycznym mówiącym, że:
Ciepło właściwe( od czego zależy) Ciepło właściwe gazów doskonałych nie zależy od temperatury. W przypadku gazów rzeczywistych ciepło właściwe (zarówno cp jak i cv) jest zależne od temperatury.
Cisnienie hydrostatyczne gazu gazy są ściśliwe górne warstwy atmosfery działają grawitacyjnie na warstwy dolne. Pole grawitacyjne Ziemi wiążę atmosferę
Ciśnienie hydrostatyczne cieczy warstwy cieczy tez wywiera parcie jedna na druga, ciecze sa mało scisliwe dlatego g(h)= const
Ciśnienie wielkość skalarna określona jako wartość siły działającej prostopadle do powierzchni podzielona przez powierzchnię na jaką ona działa, co przedstawia zależność: P= Fn przez S gdzie: p – ciśnienie (Pa), Fn – składowa siły prostopadła do powierzchni (N), S – powierzchnia (m²).
Cykl Carnota obieg termodynamiczny, złożony z dwóch przemian izotermicznych i dwóch przemian adiabatycznych. Cykl Carnota jest obiegiem odwracalnym. Do realizacji cyklu potrzebny jest czynnik termodynamiczny, który może wykonywać pracę i nad którym można wykonać pracę, np. gaz w naczyniu z tłokiem, a także dwa nieograniczone źródła ciepła, jedno jako źródło ciepła (o temperaturze T1) - górne źródło ciepła obiegu, a drugie jako chłodnica (o temperaturze T2) - dolne źródło ciepła obiegu.
Czy częstotliwość drgań harmonicznych zależy od amplitudy? częstotliwość drgań harmonicznych nie zależy od amplitudy
Czy w zderzeniach doskonale sprężystych jest zachowana zasada zachowania pędu W analizie zderzenia sprężystego zakłada się, że nie występują lub są pomijane oddziaływania z innymi ciałami oznacza to, że podczas zderzenia spełniona jest zasada zachowania pędu, przyjmuje się też, że oddziaływania podczas zderzenia są sprężyste dlatego energia kinetyczna jest zachowana.
Dielektryk, izolator elektryczny materiał, w którym bardzo słabo przewodzony jest prąd elektryczny. Może to być rezultatem niskiej koncentracji ładunków swobodnych, niskiej ich ruchliwości, lub obu tych czynników równocześnie. Dielektryk, zwany inaczej izolatorem, nie posiada, w przeciwieństwie do przewodników, swobodnych nośników ładunku. Cząsteczki dielektryka wykazują w polu elektrostatycznym zdolność polaryzacji, tzn. następuje w nich pewne przesunięcie ładunków ujemnych i dodatnich. Takie cząsteczki noszą nazwę dipoli elektrycznych. Dipole w jednorodnym polu elektrycznym ustawiają się zgodnie z kierunkiem tego pola Najistotniejszymi parametrami charakteryzującymi izolatory elektryczne są: napięcie przebicia - zwane czasem wytrzymałością elektryczną, prąd upływu współczynnik strat dielektrycznych
Dla drgań harmonicznych zależność drgań wielkości fizycznej od czasu t opisujemy s = Acos(ωot +φ ) A amplituda ωο częstość kątowa ϕ – faza początkowa drgań ωοt + ϕ – faza drgań w chwili czasu t.
Dlaczego nurek pływa pod wodą? Co musi zrobić, aby wynurzyć się? Wskutek ściskania zewnętrznego zbiornika wywieramy dodatkowe ciśnienie na wodę zawartą wewnątrz. Powietrze zmniejsza objętość pod wpływem ciśnienia wywieranego przez wodę wtłaczaną do środka nurka. Dzięki temu średnia gęstość nurka, poprzednio mniejsza od gęstości wody staje się większa od niej i nurek zgodnie z prawem Archimedesa tonie. Przy zwolnieniu nacisku na zewnętrzny zbiornik powietrze w nurku rozpręża się, wypychając część wody z nurka, który zmniejsza swą średnią gęstość i wypływa.
Dlaczego samolot lata Aby samolot uniósł się w powietrze musi działać siła zwrócona do góry, zwana siła nośną, która przezwycięża siłę ciężkości. Gdy samolot napędzany silnikiem porusza się z dużą prędkością to zgodnie z zasadą względności ruchu powietrze przesuwa się w przeciwną stronę. Siła nośna powstaje na skutek ruchu powietrza względem odpowiednio wyprofilowanych skrzydeł samolotu.
Długość fali najmniejsza odległość pomiędzy dwoma punktami o tej samej fazie drgań
Do czego jest proporcjonalny opór lepki, a do czego opór czołowy. Opór czołowy składowa sił aerodynamicznych stawianych przez powietrze poruszającemu się w nim ciału skierowana przeciwnie do kierunku wektora prędkości ciała Składa się z oporu ciśnienia i oporu tarcia. Proporcjonalny opór lepki występuje w ośrodkach lepkich.
Drgania anharmoniczne- drgania (np. mechaniczne), jakie powstają, gdy siła nie jest proporcjonalna do wychylenia. Okres takich drgań zależy od amplitudy, a zjawisko rezonansu może zachodzić przy kilku częstościach np. Wahadło matematyczne
Drgania poprzeczne mają dodatkową uzupełniającą właściwość zwaną polaryzacją. Polaryzacja określa dodatkowo kierunek w przestrzeni wzdłuż którego zachodzi drganie. termin "polaryzacja" używany jest tylko w odniesieniu do fal poprzecznych i określa właśnie kierunek drgań w płaszczyźnie prostopadłej do kierunku rozchodzenia się. Polaryzacja liniowa , w której kierunek drgań nie zmienia się. W tym wypadku polaryzacja może być: pozioma, pionowa, pod ustalonym kątem do poziomu lub pion. Istnieje jeszcze jeden rodzaj polaryzacji fal poprzecznych - tzw. polaryzacji kołowa . Mówimy o niej wtedy, gdy kierunek wektora wielkości drgającej zatacza okręgi wokół kierunku rozchodzenia się. W tym przypadku polaryzację dzielimy na: prawoskrętną lewoskrętną
Drgania tłumione Amplituda drgań tłumionych maleje na skutek oporów ośrodka, w którym zachodzą drgania. Drgania tłumione opisuje równanie: x = Ae ^-mała delta t
Drgania wymuszone Drgania wymuszone zachodzą pod wpływem zewnętrznej siły, będącej źródłem energii podtrzymującej drgania. Siła wymuszająca FW ma zwykle charakter siły o wartości okresowo zmiennej: FW = FW0sinωt gdzie: FW0 – amplituda siły wymuszającej. Amplituda drgań wymuszonych nie jest stała i zależy od częstości siły wymuszającej ω.
Dyfrakcja każdy punkt do którego dociera fala jest źródlem elementarnej fali kulistej, o częstotliwościach fali padającej. Jeśli na drodze fali zostanie umieszczona szczelina czy przesłonach o rozmiarach przybliżonych do długości fali to otrzymamy falę rozchodzącą się we wszystkich kierunkach w przestrzeni lub w płaszczyźnie zależnie od kształtu przeszkody
Dyfrakcja ugięcie fali to zjawisko fizyczne zmiany kierunku rozchodzenia się fali na krawędziach przeszkód oraz w ich pobliżu. Zjawisko zachodzi dla wszystkich wielkości przeszkód, ale wyraźnie jest obserwowane dla przeszkód o rozmiarach porównywalnych z długością fali.
Dylatacja czasu zjawisko różnic w pomiarze czasu dokonywanym równolegle w dwóch różnych układach odniesienia, z których jeden przemieszcza się względem drugiego. Pomiar dotyczy czasu trwania tego samego zjawiska. Zjawisko było przewidziane w szczególnej teorii względności Alberta Einsteina i następnie potwierdzone doświadczalnie.
Dynamika dział mechaniki zajmujący się ruchem ciał materialnych pod działaniem sił. Głównym zadaniem dynamiki jest opis ruchu ciał pod działaniem samych sił
Działanie siły oporu jest skierowana przeciwnie do prędkości ciała względem płynu.
Ec=(k*A²)/2 energia całkowita oscylatora harmonicznego jest stała
Efekt Coriolisa efekt występujący w obracających się układach odniesienia. Dla obserwatora pozostającego w obracającym się układzie odniesienia, objawia się zakrzywieniem toru ciał poruszających się w takim układzie. Zakrzywienie to zdaje się być wywołane jakąś siłą, tak zwaną siłą Coriolisa. Siła Coriolisa jest siłą pozorną, występującą jedynie w nieinercjalnych układach obracających się. Dla zewnętrznego obserwatora siła ta nie istnieje. Dla niego to układ zmienia położenie a poruszające się ciało zachowuje swój stan ruchu zgodnie z I zasadą dynamiki
Energia kinetyczna energia, jaką posiada ciało będące w ruchu. Energię kinetyczną oznaczamy symbolem Ek. Dzięki energii kinetycznej ciało może wykonać pewną pracę równą tej energii, np. wprawić w ruch inne ciało, czy zużyć ją na pokonanie sił tarcia. Aby wprawić ciało w ruch, należy wykonać pracę równą jego energii kinetycznej zaraz po zakończeniu nadawania mu prędkości (pomijając opory ruchu). Energia kinetyczna ciała jest wprost proporcjonalna do masy ciała i kwadratu jego prędkości. Ek=p2/2m+C
Energia kinetyczna ruchu obrotowego Ek= I ω ^2/ I moment bezwładności ω prędkość kątowa
Energia mechaniczna suma en kin i pot, jest postacią energii związaną z ruchem i położeniem obiektu fizycznego względem pewnego układu odniesienia.
Energia potencjalna energia jaką ma układ ciał umieszczony w polu sił zachowawczych, wynikająca z rozmieszczenia tych ciał. Równa jest pracy, jaką trzeba wykonać, aby uzyskać daną konfigurację ciał, wychodząc od innego rozmieszczenia, dla którego umownie przyjmuje się jej wartość równą zero. Konfigurację odniesienia dla danego układu fizycznego dobiera się zazwyczaj w ten sposób, aby układ miał w tej konfiguracji minimum energii potencjalnej. Podobnie jak pracę, energię potencjalną mierzy się w dżulach [J].
Energia potencjalna sprężystości jest energią określaną dla ciała odkształcanego sprężyście. Energia ta jest proporcjonalna do kwadratu odkształcenia od położenia równowagi. W przypadku odkształconej sprężyny energię tę opisuje wzór: Ep=1/2 kx^2 k współczynnik sprężystości [N/m], x odkształcenie, czyli odległość od położenia równowagi [m]. Wzór na energię potencjalną odkształconej sprężyny można wyprowadzić wykorzystując wzór na siłę sprężystości: FS=-kx Fs – siła sprężystości [N].
Energia wewnętrzna suma średnich wartości energi kinetycznych wszystkich cząsteczek układu oraz wszystkich energii związanych z oddziaływaniami międzycząsteczkowymi i wewnątrz-cząsteczkowymi
Energia własność ciała umożliwiająca mu wykonanie pracy lub zamianę na inna formę energii
F – wektor siły q – ładunek elektryczny cząstki E – wektor natężenia pola elektrycznego B – wektor indukcji magnetycznej v – wektor prędkości cząstki
Fala stojąca efekt nakładania (interferencji) fali biegnącej w danym kierunku i fali biegnącej w kierunku przeciwnym(np. fala odbita)
Fale podłużne gdy drgania odbywają się równolegle do kierunku rozchodzenia się fali. W ciałach stałych, w których mogą rozchodzić się oba rodzaje fal, fale poprzeczne rozchodzą się wolniej. Przykładem fali podłużnej jest fala dźwiękowa. Fale elektromagnetyczne są falami poprzecznymi. Podłużna może występować w ciałach stałych, cieczach i gazach. Poprzeczna występuję tylko w ciałach stałych.
Fale poprzeczne gdy drgania odbywają się prostopadle do kierunku rozchodzenia się fali. Występuje polaryzacja
Fale różnego rodzaju zaburzenia stanu materii lub pola rozchodzące się w przestrzeni.
Ferromagnetyk ciało, które wykazuje własności ferromagnetyczne. Znajdują się w nim obszary stałego namagnesowania, wytwarzające wokół siebie pole magnetyczne. Do ferromagnetyków należą m.in. żelazo, kobalt, nikiel i niektóre stopy oraz metale przejściowe z grupy żelaza i metale ziem rzadkich.
Gaz doskonały: brak oddziaływań międzycząsteczkowych z wyjątkiem odpychania w momencie zderzeń cząsteczek , objętość cząsteczek jest znikoma w stosunku do objętości gazu ,zderzenia cząsteczek są doskonale sprężyste ,cząsteczki znajdują się w ciągłym chaotycznym ruchu
gdzie: δ – współczynnik tłumienia.
Gęstość stosunek masy pewnej ilości substancji do zajmowanej przez nią objętości
Hydrodynamika dział mechaniki płynów zajmujący się prawami stanu równowagi i ruchu cieczy oraz mechanicznym oddziaływaniem cieczy na ciała stałe. Hydromechanika obejmuje hydrostatykę, hydrodynamikę, hydraulikę i hydrometrię.
Hydrostatyka dział mechaniki płynów zajmujący się badaniem cieczy w stanie spoczynku oraz warunków pozostawania w spoczynku cieczy znajdującej się polu sił masowych
I prędkość kosmiczna najmniejsza pozioma prędkość jaką należy nadać ciału względem przyciągającego je ciała niebieskiego, aby ciało to poruszało się w układzie zamkniętym V₁⁼√G*(Mz/Rorb) ≈8 km/s
II prędkość kosmiczna prędkość jaką należy nadać obiektowi aby opuścił raz na zawsze dane ciało niebieskie poruszając się dalej ruchem swobodnym, czyli jest to taka prędkość jaką trzeba nadać obiektowi na powierzchni tego ciała niebieskiego, aby tor jego ruchu stał się parabolą czy hiperbolą V₂=√2*V₁ ≈11,2 km/s
III prędkość kosmiczna jest najmniejszą prędkością początkową, przy której ciało, rozpoczynając ruch w pobliżu Ziemi lub innego ciała Układu Słonecznego, przezwycięży przyciąganie całego Układu i go opuści. V=√2G*(Mz/R)
Interferencja to nakładanie się dwóch lub większej liczby wiązek, w wyniku czego dochodzi do wzmocnienia lub wygaszenia interferencyjnego. Warunkiem wystąpienia obrazów interferencyjnych jest spójność wiązek światła oraz występowanie różnicy dróg Δr, przebytych przez wiązki od źródła do punktu nałożenia się
Jak zmienia się temperatura podczas przemiany adiabatycznej podczas sprężania rośnie temperatura gazu, a podczas rozprężania temperatura maleje.
Jakie zjawiska można wykorzystać do wytwarzania prądu elektrycznego? indukcja elektromagnetyczna
Jądro atomowe składa się z nukleonów na które składają się protony i neutrony.
Kinematyka dział fizyki zajmujący się badaniem geometrycznych właściwości ruchu ciał bez uwzględniania ich cech fizycznych np. masy i dziaiłających na nie sił
Kondensator jest to element elektryczny, zbudowany z dwóch przewodników rozdzielonych dielektrykiem.
Kontrakcja długości Kontrakcja polega na skróceniu długości ciała w układzie, względem którego ciało to porusza się z prędkością zbliżoną do prędkości światła. Zjawisko to dotyczy długości ciała w kierunku ruchu
Kontrakcja długości skrócenie Lorentza- Fitzgeralda zjawisko polegające na skróceniu wymiarów ciała sztywnego, mierzonych w kierunku ruchu względem inercjalnego układu odniesienia, w porównaniu z tymi wymiarami mierzonymi względem układu, w którym ono spoczywa.
Moc prądu P=U x I, gdzie: P – moc, U – stałe napięcie elektryczne, I – stały prąd elektryczny.
Moc skalarna wielkość fizyczna, określającą pracę wykonaną w jednostce czasu przez układ fizyczny. Z definicji, moc określa wzór:
Model budowy atomu Bohra model atomu wodoru autorstwa Nielsa Bohra. Bohr przyjął wprowadzony przez Ernesta Rutherforda model atomu, według tego modelu elektron krąży wokół jądra jako naładowany punkt materialny, przyciągany przez jądro siłami elektrostatycznymi.
Moment bezwładności -miara bezwładności ciała w ruchu obrotowym względem określonej, ustalonej osi obrotu. Im większy moment, tym trudniej zmienić ruch obrotowy ciała, np. rozkręcić dane ciało lub zmniejszyć jego prędkość kątową.
Moment dipolowy magnetyczny µ w klasycznej fizyce wektor proporcjonalny do iloczynu pola powierzchni zamkniętego obwodu z prądem i natężenia prądu elektrycznego płynącego w tym obwodzie, skierowany prostopadle do tej powierzchni.
Moment pędu iloczyn wektorowy promienia krzywizny toru i pędu poruszającego się ciała
Moment siły Wektor osiowy D=r×F, gdzie: r - promień wodzący zaczepiony w pewnym wybranym punkcie (względem tego punktu wyznacza się moment siły), F - wektor działającej siły, znak × oznacza iloczyn wektorowy. Wypadkowy moment siły działający na ciało równy jest ich sumie wektorowej. Skutkiem działania na ciało wypadkowego niezerowego momentu siły jest ruch obrotowy.
Napięcie różnica potencjałów elektrycznych między dwoma punktami obwodu elektrycznego lub pola elektrycznego. Symbolem napięcia jest U. Napięcie elektryczne jest to stosunek pracy wykonanej podczas przenoszenia ładunku elektrycznego między punktami, dla których określa się napięcie, do wartości tego ładunku.
Od czego zależy siła elektromotoryczna indukcji zależy od strumienia, pola powierzchni na którą pada strumień i kąta pod jakim pada. Warunkiem jest zmiana jednej z wyżej wymienionych wielkości
Oddziaływanie podstawowe odziaływanie fizyczne obserwowane w przyrodzie, nie dające się sprowadzić do innych oddziaływań
Okres czas jednego pełnego „drgania” Ƴ˳=1/T˳
Opór czołowy F = -6πnrv siła oporu czołowego jest proporcjonalna do v
Opór elektryczny związany jest z zaburzeniem swobodnego przepływu prądu w przewodniku.
Opór lepki- siła oporu lepkiego jest proporcjonalna do prędkości, ale przeciwnie skierowana.
Opór, rezystancja- wielkość charakteryzująca relacje między napięciem a natężeniem prądu elektrycznego w obwodach prądu stałego
Orbital funkcja falowa jednoelektronowa opisująca elektron znajdujący się w polu wytworzonym przez pojedyncze jądro atomowe lub przez kilka jąder atomowych oraz przez inne elektrony. Czym większy ładunek ujemny posiada dany anion, tym jego promień jest większy, a czym większy ładunek dodatni ma kation, tym jego promień jest mniejszy
Oscylator harmoniczny ciało poddane działaniu siły kierującej zależnej liniowo od odkształcenia m(d²x/dt²)= -kx k-stała siłowa
Oscylator mechanicznyobiekt który po wytrąceniu z położenia podlega działaniu sił sprężystych.
P=W/t gdzie: P – moc, W – praca, t – czas. P= F*V
Paramagnetyki ciała o przenikalności magnetycznej niewiele większej od przenikalności próżni; paramagnetykami są np.: tlen, lit, sód, potas, magnez, wapń, glin; podatność magnetyczna paramagnetyków jest stała w szerokim zakresie natężeń zewnętrznego pola magnetycznego i dla większości paramagnetyków odwrotnie proporcjonalna do temperatury bezwzględnej.
Pęd w mechanice wielkość fizyczna opisująca ruch obiektu fizycznego. Pęd mogą mieć wszystkie formy metali np. ciała o niezerowej masie spoczynkowej, pole elektromagn, pole grawitacyjne
Podaj przykład materiału, dla którego nie jest spełnione prawo Hooke’a. Materiały biologiczne
Pojemnością elektryczną odosobnionego przewodnika nazywamy wielkość fizyczną C równą stosunkowi ładunku q zgromadzonego na przewodniku do potencjału φ tego przewodnika. C=q/φ
Polaryzacja w fali poprzecznej kierunek drgań i promieni fali wyznaczają płaszczyznę która nazywamy płaszczyzna drgań. Jeśli w fali wszystkie drgania zachodzą w jednej płaszczyźnie mówimy ze jest spolaryzowana.
Polaryzatory są używane w przyrządach optycznych do badania materiałów, naprężeń o środkach przezroczystych do eliminacji odbić
Pole zachowawcze - takie pole sił, w którym praca wykonywana podczas przesuwania jakiegoś ciała nie zależy od toru, po którym porusza się ciało, a jedynie od jego położenia początkowego i końcowego. Polem zachowawczym jest np. pole grawitacyjne i pole elektryczne.
Położenie wielkość fizyczna określająca umiejscowienie danego ciała w przestrzeni. Położenie jest określane względem wybranego układu współrzędnych. Wielkość ta, w zależności od kontekstu, w jakim jest użyta, może występować jawnie jako wektorowa wielkość fizyczna określająca kierunek i odległości danego obiektu od wybranego punktu odniesienia, będącego przeważnie początkiem układu współrzędnych. Wówczas wektor punktu odniesienia do tego ciała nosi nazwę wektora wodzącego
Powierzchnia falowa- miejsce geometryczne punktów ośrodka o tej samej fazie drgań w danej chwili czasu.
Praca skalarna wielkość fizyczna, miara ilości energii przekazywanej między układami fizycznymi w procesach mechanicznych, elektrycznych, termodynamicznych i innych. Działając siłą F podczas przesuwania ciała po drodze S wykonujemy prace. W=f*dr
Praca jest wykonywana podczas wszystkich czterech przemia W wykonane = W = – W1 – W2 – W3 – W4 W4 = - W2 gdyż ΔU4 = - ΔU2 , (a Q2 = Q4 = 0) W = - W1-W3
Prawo Ampère'a prawo wiążące indukcję magnetyczną wokół przewodnika z prądem z natężeniem prądu elektrycznego przepływającego w tym przewodniku.” Całka krzywoliniowa wektora indukcji magnetycznej, wytworzonego przez stały prąd elektryczny w przewodniku wzdłuż linii zamkniętej otaczającej prąd, jest równa sumie algebraicznej natężeń prądów przepływających przez dowolną powierzchnię objętą przez tę linię.”
Prawo Archimedesa Na ciało zanurzone w płynie (cieczy, gazie lub plazmie) działa pionowa, skierowana ku górze siła wyporu. Wartość siły jest równa ciężarowi wypartego płynu. Siła ta jest wypadkową wszystkich sił parcia płynu na ciało.
Prawo Bragg zależność wiążąca geometrię kryształu z długością fali padającego promieniowania i kątem, pod którym obserwowane jest interferencyjne maksimum.
Prawo cornota 1. wszystkie czynniki odwracalne niezależnie od użytego ciepła roboczego maja te sumę sprawność gdy źródła i chłodnice maja jednakowe temp 2. silnik cieplny nie może mieć większej sprawności od silnika kwazistatycznego odwracalnego pracującego miedzy tym samym grzejnikiem i chłodnicą
Prawo gaussa całkowity strumień wektora natężenia pola elektrycznego przez powierzchnię zamknięta dowolnego kształtu jest wprost proporcjonalna do algebraicznej sumy ładunków elektrycznym zamkniętych wewnątrz tej powierzchni i nie zależy od ładunków położonych na zewnątrz tej powierzchni.
Prawo Hooke'a prawo mechaniki określające zależność odkształcenia od naprężenia. Głosi ono, że odkształcenie ciała pod wpływem działającej na nie siły jest wprost proporcjonalne do tej siły. Współczynnik między siłą a odkształceniem jest często nazywany współczynnikiem sprężystości. Przykład materiału- guma. Np: drgania cząsteczek, drgania w oscylatorze anharmonicznym,
Prawo indukcji elektromagnetycznej Faradaya w zamkniętym obwodzie znajdującym się w zmiennym polu magnetycznym, pojawia się siła elektromotoryczna indukcji równa szybkości zmian strumienia indukcji pola magnetycznego przechodzącego przez powierzchnię rozpiętą na tym obwodzie. Siła elektromotoryczna w obwodzie z prądem jest równa stosunkowi mocy elektrycznej wydzielanej w obwodzie do natężenia prądu. E= W/q=W/t/qt=P/I (P- moc wydzielona w obwodzie, I -natężenie prądu elektrycznego)
Prawo odbicia Kąt odbicia jest równy kątowi padania, a promień padający, promień odbity i normalna do powierzchni odbicia leżą w jednej płaszczyźnie. W wyniku odbicia zmienia się tylko kierunek rozchodzenia się fali, nie zmienia się jej długość.
Prawo ohma mówi, że oczywiste natężenie prądu stałego I jest proporcjonalne do całkowitej siły elektromotorycznej w obwodzie zamkniętym lub do różnicy potencjałów ( napięcia elektrycznego U) między końcami części obwodu nie zawierającego źródeł siły elektromotorycznej
Prawo Pascala jeżeli na płyn (ciecz lub gaz) w zbiorniku zamkniętym wywierane jest ciśnienie zewnętrzne, to ciśnienie wewnątrz zbiornika jest wszędzie jednakowe i równe ciśnieniu zewnętrznemu.
Prawo Snelliusa (załamania, refrakcji)- promienie padający i załamany oraz prostopadła padania (normalna) leżą w jednej płaszczyźnie, a kąty spełniają zależność sin〖α_1 〗/sin〖α_2 〗 =n_2/n_1 =n_21
Prawo Stokesa prawo określające siłę oporu ciała w kształcie kuli poruszającego się w płynie (cieczy lub gazie).
Prawo to jest prawem doświadczalnym i spełnione jest z pewnym przybliżeniem oraz pod warunkiem, że ciało nie zmienia stanu skupienia lub fazy. Ciepło właściwe ciał stałych i cieczy jest niezmienną cechą zależną tylko od struktury chemicznej tych ciał i nie zależy od ich kształtu i rozmiarów. Ciepło właściwie większości substancji zmienia się jednak nieznacznie ze zmianami temperatury nawet w obrębie jednego stanu skupienia. W przypadku gazów ciepło właściwe zależy od rodzaju przemiany gazu, dlatego dla gazów wprowadzono pojęcie ciepła właściwego przy stałym ciśnieniu (cp) i przy stałej objętości (cv), które podobnie jak ciepło właściwe ciał stałych i cieczy jest już wartością stałą dla określonych substancji gazowych. Cp i Cv używa się w obliczeniach zależnie od tego czy dana przemiana zachodzi przy stałym ciśnieniu czy przy stałej objętości gazu.
Prąd elektryczny uporządkowany ruch ładunków elektr. wzdłuż przewodu. Umownie za kierunek płynięcia prądu elektrycznego przyjmuje się kierunek ruchu ładunków dodatnich. Podstawowym kryterium rozróżnienia prądu elektrycznego jest ich charakterystyka czasowa: wyróżnia się prądy: stałe (dla których I = const.) oraz periodycznie zmienne (dla których I = Iosinωt). Układ przewodników, w którym płynie prąd elektryczny, nazywa się obwodem elektrycznym.
Prędkość fazowa fali jest to prędkość, z jaką rozchodzą się miejsca fali o tej samej fazie
Przemiana adiabatyczna proces termodynamiczny, podczas którego izolowany układ nie nawiązuje wymiany ciepła, lecz całość energii jest dostarczana lub odbierana z niego jako praca. Jeśli w procesie adiabatycznym układ wykonuje pracę, to odbywa się to kosztem energii wewnętrznej układu, zatem temperatura jego obniża się
Przyspieszenie wektorowa wielkość fizyczna wyrażająca zmianę prędkości w czasie. Przyspieszenie definiuje się jako pochodną prędkości po czasie (jest to miara zmienności prędkości). Jeśli przyspieszenie jest skierowane przeciwnie do zwrotu prędkości ruchu, to prędkość w tym ruchu maleje a przyspieszenie jest nazywane opóźnieniem.
Równanie bernoulliego opisuje zachowanie gęstości energii całkowitej na linii prądu. Obowiązuje w podstawowej wersji dla stacjonarnego przepływu nieściśliwego płynu idealnego, a w wersji rozszerzonej dla idealnego płynu barotropowego. Równanie Bernoulliego wynika z zasady zachowania energii i według intencji jego autora stanowić powinno jej zapis za pomocą parametrów hydrodynamicznych
Ruch drgający ruch odbywający się wokół pewnego punktu zwanego położeniem równowagi
Ruch obrotowy Wszystkie elementy bryły będą poruszać się z tą samą prędkością Katową w i z tym samym przyśpieszeniem kątowym E. Ruch obrotowy może się odbywać względem osi lub punktu.
Ruch postępowy bryły sztywnej wszystkie elementy bryły poruszają się z tą samą prędkością V i z tym samym przyśpieszeniem. Opis sprowadza się ruchu środka masy. g=dm/dV m(d²rs/dt)= Fz Fz- siła zewnętrzna wypadkowa zaczepiona w środku masy
Ruch w fizyce to zmiana położenia ciała odbywająca się w czasie względem określonego układu odniesienia.
Rzut poziomy ruch w jednorodnym polu graw. Z prędkością początkową prostopadłą do kierunku pola. Torem ruchu jest parabola o wierzch w punkcie rzutu
Rzut ukośny ruch w jednorodnym polu graw z prędkością początk o kierunku ukośnym do kierunku pola. Ruch ten odpowiada ruchowi ciała rzuconego pod kątem do poziomu.
Siatka dyfrakcyjna przyrząd do przeprowadzania analizy widmowej światła. Tworzy ją układ równych, równoległych i jednakowo rozmieszczonych szczelin. Służy ona do rozszczepienia światła na składniki jednobarwne
Silnik elektryczny jest to maszyna elektryczna służąca do przetwarzania energii elektrycznej na pracę mechaniczną. Silnik elektryczny działa dzięki elektromagnesom.
Siła bezwładności siła pojawiająca się w nieinercjalnym układzie odniesienia, będąca wynikiem przyspieszenia tego układu. Siła bezwładności nie jest oddziaływaniem z innymi ciałami, jak to ma miejsce przykładowo w sile klasycznie rozumianej grawitacji. Jeżeli zjawisko, w którym pojawiła się siła bezwładności, opisywane jest w inercjalnym układzie odniesienia, wówczas siła bezwładności nie występuje, zachowanie się ciał w takim układzie można wyjaśnić działaniem innych sił.
Siła centralna jest gdy jej linia działania przechodzi zawsze przez stały punkt zwany centrum, wartość takiej siły jest funkcją odległości od centrum
Siła elektromotoryczna (SEM) czynnik powodujący przepływ prądu w obwodzie elektrycznym[1] równy energii elektrycznej uzyskanej przez jednostkowy ładunek przemieszczany w urządzeniu (źródle) prądu elektrycznego w przeciwnym kierunku do sił pola elektrycznego oddziałującego na ten ładunek.
Siła Lorentza siła jaka działa na cząstkę obdarzoną ładunkiem elektrycznym poruszającą się w polu elektromagnetycznym. Wzór określa, jak siła działająca na ładunek zależy od pola elektrycznego i pola magnetycznego (składników pola elektromagnetycznego): F=q(E+v×B)
Siła nośna siła aerodynamiczna zwrócona przeciwnie do siły grawitacji, pozwalająca na wznoszenie obiektów, ich lot. Powstaje w wyniku przepływu powietrza wokół odpowiednio ukształtowanego płata, co powoduje wystąpienie różnicy ciśnień po obu jego stronach. Jest wytwarzana przez skrzydła samolotu lub łopaty wirnika w przypadku śmigłowca.
Siła przyciągania elektronów: F=e*Z/r^2 r to odległość między elektronami walencyjnymi a jądrem atomu, zwana też promieniem walencyjnym e*Z to efektywny ładunek elektronu, "odczuwany" przez jądro - wynikający z jego nominalnego ładunku e oraz całkowitego ładunku wszystkich elektronów w atomie, który ekranuje działanie jądra na elektrony walencyjne. (współczynnik Z).
Siła wyporu siła działająca na ciało zanurzone w płynie czyli w cieczy lub gazie w obecności ciążenia. Jest skierowana pionowo do góry – przeciwnie do ciężaru (są sobie równe) Fw= p x g x V ciało wypływa unosząc się do góry. Siły wyporu i ciężkości są sobie równe – wtedy ciało pozostaje w bezruchu unosząc się w płynie.
Siłami masowymi są siły, których wartość jest proporcjonalna do masy ciała, czyli siły grawitacyjne oraz sił bezwładności.
Spadek swobodny każdy ruch odbywający się wyłącznie pod wpływem siły grawitacji np. ruch planet wokół słońca, ruch księżyca wokół ziemi.
Spolaryzowanie światła Światło możemy spolaryzować kołowo lub eliptycznie między innymi przez odbicie od powierzchni przewodników, przez przepuszczenie przez ośrodki przezroczyste wykazujące ukierunkowanie, przez złożenie promieniowania spolaryzowanego liniowo w płaszczyznach wzajemnie prostopadłych.
Sprawność skalarna bezwymiarowa wielkość fizyczna określająca w jakim stopniu urządzenie, organizm lub proces przekształca energię występującą w jednej postaci w energię w innej postaci.
Strumień pola jest wielkością skalarną opisującą pole wektorowe oraz jego źródłowość.
Środek ciężkości to punkt ciała w którym przyłożona jest wypadkowa siła ciężkości działająca na ciało.
Środek masy fiz. punkt, względem którego moment statyczny ciała jest równy zeru w polu grawitacyjnym pokrywa się ze środkiem ciężkości.
Tacie wewnętrzne zjawisko występuję między cząsteczkami płynu(cieczy lub gazu). Ciało poruszające się w płynie doznaje oporu.
Tarcie kinetyczne jest to tarcie zewnętrzne które pojawia się między ciałami, które się przemieszczają.
Tarcie statyczne jest to tarcie zewnętrzne między wzajemnie nie poruszającymi się ciałami. Przejawia się ono w tym, iż w celu otrzymania względnego przesuwania 2 ciał statycznych do 1 z nich trzeba należy przyłożyć siłę z zewnątrz. Tarcie statyczne jest większe od tarcia kinetycznego
Tarcie ślizgowe tarcie występujące na styku dwóch ciał stałych (jest tarciem zewnętrznym), gdy ciała przesuwają się względem siebie lub gdy ciała spoczywają względem siebie a istnieje siła dążąca do przesunięcia ciał. Tarcie ślizgowe jest zjawiskiem powszechnym i występuje zawsze gdy styk ciał przenosi siłę nacisku, odpowiada ono za wiele zjawisk, występuje w większości urządzeń mechanicznych.
Tarcie toczne opór ruchu występujący przy toczeniu jednego ciała po drugim. Zwykle tarcie toczne jest znacznie mniejsze od tarcia ślizgowego. Ruch toczny składa się z ruchu postępowego i obrotowego wokół osi symetrii ciała.
Tarcie zewnętrzne siły tarcia występują między powierzchniami stykających się ciał
Temperatura jedna z podstawowych wielkości fizycznych w termodynamice, będąca miarą stopnia nagrzania ciał. Temperaturę można ściśle zdefiniować tylko dla stanów równowagi termodynamicznej, bowiem z termodynamicznego punktu widzenia jest ona wielkością reprezentującą wspólną własność dwóch układów pozostających w równowadze ze sobą. Temperatura jest związana ze średnią energią kinetyczną ruchu i drgań wszystkich cząsteczek tworzących dany układ i jest miarą tej energii.
Temperatura pomiar: może być realizowany na wiele sposobów. W zależności od interakcji pomiędzy badanym obiektem pomiarowym a czujnikiem pomiarowym wyróżnić można: pomiar dotykowy czujnik (termometr) styka się z obiektem, którego temperaturę mierzymy pomiar bezdotykowy poprzez pomiar parametrów promieniowania elektromagnetycznego emitowanego przez rozgrzane ciało np. długości fali, ilości emitowanej energii przez obiekt.
Termodynamika nauka o energii, dział fizyki zajmujący się badaniem energetycznych efektów wszelkich przemian fizycznych i chemicznych, które wpływają na zmiany energii wewnętrznejanalizowanych układów. Wbrew rozpowszechnionym sądom termodynamika nie zajmuje się wyłącznie przemianami cieplnymi, lecz także efektami energetycznymi reakcji chemicznych, przemian z udziałem jonów, przemianami fazowymi, a nawet przemianami jądrowymi i energią elektryczną.
Topnienie przemiana fazowa, polegająca na przejściu substancji ze stanu stałego w stan ciekły.
Transport ciepła uwarunkowany przewodnictwem cieplnym wymuszony jest różnicą temp.
Transport masy zjawisko dyfuzji
Transport pędu związany ze zjawiskiem lepkości
Twierdzenie Steinera Mówi, że moment bezwładności bryły sztywnej względem dowolnej osi jest równy sumie momentu bezwładności względem osi równoległej do danej i przechodzącej przez środek masy bryły oraz iloczynu masy bryły i kwadratu odległości między tymi dwiema osiami, co można wyrazić wzorem I= Io + md^2 Io moment bezwładności względem osi przechodzącej przez środek masy, I moment bezwładności względem osi równoległej do pierwszej osi, d odległość między osiami, m– masa bryły.
Układ odniesienia punkt lub układ punktów w przestrzeni, względem którego określa się położenie lub zmianę położenia (ruch) danego ciała. Wybrany punkt często wskazuje się poprzez wskazanie ciała, z którym związany jest układ współrzędnych.
Układ odosobniony, zwany też układem zamkniętym, rozumiemy zespół ciał, pomiędzy którymi działają tylko siły wewnętrzne, czyli siły akcji i reakcji, o których mówi III zasada dynamiki. Zasada zachowania pędu obowiązuje na przykład przy zderzeniach sprężystych i niesprężystych.
Warunki pływania ciał siła wyporu jest mniejsza od siły ciężkości – ciało tonie.
Wektor falowy –określa kierunek rozchodzenia się zaburzenia
Wektor obiekt geometryczny mający moduł i zwrot określający orientację wzdłuż danego kierunku. Często przedstawia się go graficznie jako odcinek o określonym kierunku, lub jako strzałkę, łączącą początek bądź punkt zaczepienia oraz koniec wektora.
Wielkości opisujące dielektryki: Podatność elektryczna, podatność dielektryczna wielkość fizyczna określająca zdolność polaryzacji dielektryka pod wpływem pola elektrycznego., Przenikalność elektryczna wielkość fizyczna charakteryzująca właściwości elektryczne środowiska, oznaczana grecką literą ε (epsilon) Natężenie pola elektrycznego Prawo indukcji elektromagnetycznej Faradaya to prawo oparte na doświadczeniach Faradaya z 1831 roku. Z doświadczeń tych Faraday wywnioskował, że w zamkniętym obwodzie znajdującym się w zmiennym polu magnetycznym, pojawia się siła elektromotoryczna indukcji równa szybkości zmian strumienia indukcji pola magnetycznego przechodzącego przez powierzchnię rozpiętą na tym obwodzie. Prawo to można wyrazić wzorem: E= -d ΦB/dt Φ B strumień indukcji magnetycznej, d Φ B/dt szybkość zmiany strumienia indukcji magnetycznej.
Wielkość fizyczna mierzalna cecha badanego układu lub zjawiska dzielimy na trzy kategorie; skalary (charakteryzuje je miara danej wielkości), wektory (opisują wielkości fizyczne mające cechy wektora czyli kierunek i zwrot), tensory (uogólnienie pojęcia wektor, wielkość której własności pozostają identyczne, niezależnie od wybranego układu współrzędnych
Wiskozymetr Stokesa F wypadkowa= Q(ciężar kulki)+ Fwyporu+Foporu lepkiego
Współczynnik tarcia jest to stosunek tarcia do całkowitego nacisku normalnego. Dla małych szybkości uzależnione jest ono od stanu powierzchni oraz jest on inny, kiedy powierzchnie są brudne, skorodowane czy chropowate.
Współczynnik tarcia kinetycznego jest to stosunek wartości siły tarcia kinetycznego do wartości siły nacisku tk/n = fk.
Współczynnik tarcia statycznego jest to stały, bezwymiarowy współczynnik proporcjonalności pomiędzy największą wartością siły tarcia statycznego ts max , a wartością siły nacisku n ciała na podłoże oraz równy ich stosunkowi: ms = ts max / n. Jego wartość jest na ogół mniejsza niż jeden.
Współczynnik(który większy?) W większości przypadków współczynnik tarcia statycznego jest większy od współczynnika tarcia kinetycznego. Wartości współczynnika tarcia silnie zależą od rodzaju powierzchni, zanieczyszczeń i wielu innych czynników, dlatego czasem określa się również warunki w jakich przeprowadzono pomiar np. kształtu, chropowatości powierzchni.
Wymiar i sens modułu Younga jego wymiarem jest N/m2, Sens fizyczny modułu Younga dla przypadku rozciągania ciała: takie naprężenie, które należy przyłożyć do ciała, aby jego długość podwoiła się.
Wzór na energię kinetyczną toczącego się ciała o symetrii obrotowej. Ek=3mV^2/4
Zasada Huygensa każdy punkt ośrodka do którego dociera czoło fali staję się źródłem nowej fali kulistej
Zasada superpozycji mówi, że pole (siła) pochodzące od kilku źródeł jest wektorową sumą pól (sił), jakie wytwarza każde z tych źródeł. Spełniają ją pole elektromagnetyczne i pole grawitacyjne, a w konsekwencji siły pochodzące od nich, m.in. siła Coulomba.
Zasada zachowania energi mechanicznejW polu grawitacyjnym, elektrostatycznym sił sprężystości i sił międzycząsteczkowych. jeżeli na ciało nie działają siły tarcia to jego całkowita energia mechaniczna jest stała E=const. Ek+Ep=Em
Zasada zachowania energii Stwierdza, że całkowita ilość energii w systemie pozostaje stała w czasie. Konsekwencją tego prawa jest, że energia w systemie zamkniętym nie może być utworzona, ani zniszczona. Jedyne może zmienić się forma energii np. podczas spalania wodoru w tlenie energia chemiczna zmienia się w energię cieplną.
Zasada zachowania momentu pędu dla dowolnego izolowanego układu punktów materialnych całkowita suma ich momentów pędu jest stała. W przypadku bryły sztywnej zasadę tę można sformułować następująco: moment pędu bryły pozostaje stały gdy nie działa na nią żaden moment siły zewnętrznej
Zasada zachowania pędu w zamkniętym układzie oddziałujących na siebie ciał całkowity pęd ciała nie ulega zmianie
Zderzenia centralne, czyli takie, w których wektory prędkości zderzających się ciał leżą, zarówno przed zderzeniem, jak i po zderzeniu, na jednej prostej
Zderzenia doskonale niesprężyste w ich wyniku ciała odkształcają się, a część energii mechanicznej zmienia się w chwili zderzenia w energię wewnętrzną. W tym rodzaju zdarzeń nie jest spełniona zasada zachowania energii mechanicznej.
Zderzenia doskonale sprężyste w ich wyniku ciała nie odkształcają się wzajemnie, a ich energia mechaniczna przed zderzeniem i po zderzeniu pozostaje stała.
Zdolność rozdzielcza siatki dyfrakcyjnej zależy od: Od ilości rys oświetlonych falą i od rzędu dyfrakcji (Nm)
Zdolność rozdzielcza w optyce przydatność określonego przyrządu optycznego do obserwacji obiektów o określonej odległości kątowej. Im większa jest zdolność rozdzielcza, tym bliższe sobie punkty są obserwowane jako odrębne, a nie jako pojedyncza plama. Jednym z kryteriów określania zdolności rozdzielczej jest kryterium Rayleigha. R= λ/ Δλ
Zdolność rozdzielcza wiąże się ze zjawiskiem dyfrakcji (załamania fali). Od zdolności rozdzielczej zależy rozdzielczość danego urządzenia. Ułamek w wyżej podanym wzorze jest wartością kąta, pod jakim obserwujemy dany obiekt.Dla siatki dyfrakcyjnej otrzymujemy wzór: R= λ /Δ λ=m N=m s/d (λ długość fali m rząd dyfrakcji N liczba szczelin siatki dyfrakcyjnej d stała siatki dyfrakcyjnej s szerokość czynna siatki)
Zerowa zasada dwa układy termodynamiczne znajdują się w równowadze względem siebie, jeśli każdy z dwóch układów jest w równowadze z trzecim układem.
Zgodnie z zasadą zachowania pędu suma wektorowa pędów wszystkich elementów układu izolowanego pozostaje stała.(wynika to z II zasady dynamiki).
Zjawiska transportu związane jest z przenoszeniem danej wielkości fizycznej w ośrodku. :
Zjawisko dopplera polega na zmianę częstotliwości fali rejestrowanej przez obserwatora, jeśli źródło fali lub obserwator są w ruchu a częstotliwość wysyłania sygnałów ze źródła jest stale taka sama.
Zjawisko indukcji elektromagnetycznej polega na wzbudzeniu prądu elektrycznego przez zmienne pole magnetyczne. Prąd wzbudzony w ten sposób nazywamy prądem indukcyjnym.
Zjawisko Seebecka dotyczy powstawania prądu elektrycznego w obwodzie złożonym z dwóch różnych metali lub półprzewodników, kiedy ich złącza znajdują się w odmiennych temperaturach
Zmiana energii wewnętrznej (ΔE) ciała jest proporcjonalna do masy ciała (m) i zmiany temperatury (Δt) ΔE=c*m* Δt
λ długość fali, T- okres fali T=2∏/w, Predkość fazowa Vf=w/kf lub Vf=λ/T