BANKOWOŚĆ DETALICZNA
dr Andrzej Sołoma
Dębniewska, Sołoma 2003 „Bankowość, produkty, usługi, rynek”
Dobosiewicz 2011 „Bankowość”
Zalewska 2007 „Współczesna bankowość. Teoria i praktyka”
Harasim 2009 „Bankowość detaliczna w Polsce”
Sołoma 2010 „Kryteria wyboru banku preferowane przez właścicieli mikro i małych przedsiębiorstw ma Warmii i Mazurach”
23.02.2015
RODZAJE BANKÓW
Bank krajowy – bank mający siedzibę na terenie Polski
Bank zagraniczny – bank mający siedzibę za granicą Polski na terytorium państwa niebędącego członkiem UE
Instytucja kredytowa – podmiot mający swoją siedzibę za granicą Polski na terytorium jednego z państw członkowskich UE, prowadzący we własnym imieniu na własny rachunek, na podstawie zezwolenia właściwych władz nadzorczych, działalność polegająca na przyjmowaniu depozytów lub innych środków powierzonych pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym i udzielaniu kredytów lub na wydawaniu pieniądza elektronicznego.
PARABANKI SĄ ATRAKCYJNE DLA DWÓCH GRUP KLIENTÓW |
---|
↓ |
GRUPA „A” ma nadmiar gotówki, chce jak najszybciej pomnażać oszczędności, a stopa % bankowych lokat im nie wystarcza |
↓ |
Uwzględniając podatek od dochodów kap. Lokata musi zapewniać odsetki na poziomie ponad 5% rocznie aby pieniądze na nim zgromadzone nie traciły na wartości a większość lokat bankowych tego nie gwarantuje PKB spada - rośnie ryzyko braku spłaty |
SKOKI
Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (w skrócie SKOKI) obsługują prawie 2,3 mln Polaków, którzy powierzyli im 14 mld zł oszczędności, dysponują siecią blisko 2 tys. placówek.
Działalność komercyjna kas nie różni się w zakresie od działalności bankowej-oferują konta, karty, przyjmują depozyty i udzielają kredytów.
Tymczasem z punktu widzenia klienta są przynajmniej 2 istotne różnice:
Osoba korzystająca z oferty SKOK-u nie jest tak naprawdę klientem, a członkiem kasy. Musi się zapisać, wpłacić składkę i wpisowe (część kosztów jest zwracana przy wystąpieniu z kasy),
Depozyty zgromadzone w kasach nie są objęte nadzorem BFG, kasy korzystają z własnego systemu zabezpieczeń na wypadek upadku kasy (co się jeszcze nie zdarzyło).
Ale w 2014:
- SKOK Wspólnota – upadłość i wypłata gwarancji BFG (800 mln zł)
- SKOK Wołomin (2,1 mld zł)
Wysokość kwoty gwarantowanej w BFG:
rok | Euro |
---|---|
2002 | 18000 |
2008 | 22500 |
2010 | 50000 |
Kryzys finansowy = katastrofa statku pasażerskiego:
Zapewnia się o niezawodności i bezpieczeństwie systemu,
Nie wiadomo kiedy nastąpi,
Nie wiadomo kto się utopi a kto uratuje.
Kryzys finansowy → początek banki w USA…, ale:
- Ryzyko systemowe obejmuje nie tylko banki:
Ryzyko rozprzestrzenia się trans granicznie i trans sektorowo.
Długi okres ekspansji = długi kryzys
Interwencjonizm na skalę globalną
Nieadekwatność narodowych sieci bezpieczeństwa finansowo do wyzwań globalnego rynku
Czy mechanizm wzrostu kredytów hipotecznych musi doprowadzić do kryzysu?
Co wynika z centralizacji zarządzania ryzykiem automatów scoringowych i outsourcingu sprzedaży?
Wzrost roli pośredników i innych niskokosztowych kanałów dystrybucji. W UE z 40 do 50% (2010/2011), w Polsce z 25 do 40% (2010/2011).
Akordowe systemy motywacji sprzedawców kredytu.
Multibrokerzy, brokerzy 1,5-2,2%
Inni (developerzy, portale) 0,3-1,2%
Kryzys finansowy → kryzys zaufania → kryzys gospodarczy → kryzys społeczny → ?
Finanse klasyczne → inwestorzy są racjonalni
Finanse behawioralne → inwestorzy są normalni
Teoria perspektywy (1979)
Nagroda Nobla dla Daniela Kohnemanna „za wprowadzenie wiedzy psychologicznej do teorii ekonomii, szczególnie w zakresie postrzegania i podejmowania decyzji”.
Teoria perspektywy przewiduje, że preferencje decydentów będą zależały od tego jak sformułowany zostanie problem („framing” – tzn. jaki zostanie zastosowany np. punkt odniesienia”), czy wynik podjętej decyzji będzie odczuwany jako zysk czy strata, opisuje i wyjaśnia wiele nieracjonalnych zachowań ludzi w warunkach ryzyka, a także umożliwia zinterpretowanie licznych błędów decyzyjnych.
Istnieje kilka powodów, dla których racjonalność ludzi jest ograniczona:
Decydenci (ludzie w ogóle) mają ograniczone zdolności przetwarzania informacji.
Zwykle realizują nie jeden, lecz więcej celów, które chcieliby maksymalizować.
Nie są w stanie dokonać wszystkich obliczeń niezbędnych do porównania rozważanych opcji
Nie są w stanie dokonać wszystkich obliczeń niezbędnych do porównania rozważanych opcji
Powody te sprawiają, że decydenci nie są w stanie stosować zasady maksymalizacji subiektywnie oczekiwanej użyteczności, prowadzącej do wyboru rozwiązania optymalnego z jego punktu widzenia jak zakłada ekonomia neoklasyczna.
Efekt unikania strat: polega na tym, że inwestorzy niemal za wszelką cenę bronią się przed zamknięciem pozycji zakończonej na minusie.
Efekt utopionych kosztów: polega na tym, że ludzie skłonni są trwać przy raz podjętej decyzji, jeśli tylko związana ona była ze znacznym wydatkiem, wysiłkiem bądź poświęceniem czasu.
02.03.2015
Zasada zakotwiczenia:
Wartość szacowana może zależeć od pewnej wartości początkowej. Niskie wartości wyjściowe prowadzą do niższych oszacowań, a wartości wysokie – do wyższych.
Dokonując oszacowania wartości niepewnych obiektów lub zdarzeń, ludzie opierają się na pewnym punkcie zakotwiczenia, do którego dopasowują oceny.
Np. prezentacja w reklamie „zwykłego proszku”, do którego porównywany jest produkt reklamowany, ma kotwiczyć uwagę na niedostatkach pierwszego, by bardziej wyraźne były zalety drugiego.
Przykład - Kotwica
600 000 zł - średnia cena, a my mamy ofertę sprzedaży domu za 500 000 zł, łatwiej przekonać klienta , że kupuje taniej
400 000 zł – kotwica zgodnie z rzeczywistością, trudniej sprzedać dom, bo klient będzie myślał, że przepłaca
Finanse behawioralne zwiększają potencjał wyjaśniający proces percepcji ryzyka decyzji finansowych poprzez dostarczenie bardziej realistycznych fundamentów psychologicznych uwzględniając:
Czynnik poznawczy (wiedza)
Emocje (lęk przed stratą)
Możliwość wpływania na to, co dzieje się z zainwestowanymi pieniędzmi
Zaufanie = podstawowy składnik tzw. zwierzęcych instynktów człowieka (Akerlof i Shiller). Zachowanie implikuje zachowania wykraczające poza racjonalne podejście do podejmowania decyzji. Ludzie są aktywni (inwestują i kupują), kiedy mają zaufanie do przyszłości, a kiedy są nieufni, to wycofują pieniądze i sprzedają akcje.
Nowy wymiar ryzyka systemowego XX w:
Większy zakres przedmiotowy: od runu na kasy do braku zaufania na globalnych rynkach kapitałowych.
Większy zakres podmiotowy: banki depozytowe, inwestycyjne, para banki, inne instytucje finansowe (cross sector).
Większy zakres terytorialny: cross-border, jednolity rynek finansowy UE, holdingi trans graniczne…
Większa szybkość:……
Unikanie ryzyka i paradoksy systemowe:
|
→ | Broker kredytowy, sprzedawca | → |
|
→ | Nadzór (pobiera opłaty od uczestników rynku, ujawnia wyniki kontroli i unika odpowiedzialności) | →→→→→→→→→→→→→ | Akcjonariusze |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
→→→→→→→→→→→→→→→→→→→→→→→→ | ||||||||
→ | Audytorzy zewnętrzni | → | ||||||
→→→→→→→ | SPV (spółki celowe) | → | Agencje ratingowe | |||||
Zaciągają kredyty bez wkładu własnego | Sprzedają kredyty, pobierają opłaty, nie podejmują ryzyka | Sprzedają kredyty, pobierają opłaty, oceniają ryzyko kredytowe, transferują ryzyko wykorzystując sekurytyzację | Pobierają opłaty od kontrolowanych | Emitenci pochodnych kredytowych pobierają opłaty od emitenta, nie podejmują ryzyka | Oceniają wiarygodność papierów, pobierają opłaty od emitenta, nie podejmują ryzyka |
Outsourcing: to proces pozbywania się tej działalności, w zakresie której nie posiadamy lub nie będziemy posiadali przewagi konkurencyjnej.
Przewaga konkurencyjna to sytuacja, w której stopa zwrotu z kapitału jest wyższa niż jego koszt.
Sekurytyzacja = odmiana outsourcingu polagająca na wyodrębnieniu aktywów finansowych podobnego rodzaju i emitowaniu na ich podstawie papierów wartościowych.
Sekurytyzacja aktywów
Typowa struktura przy emisji papierów wartościowych opartych o aktywa
Agencja ratingowa |
---|
Aranżer (sprzedawca aktywów) |
ABS – asset backed securities- papiery wartościowe zabezpieczone aktywami
Co zrobić? Można próbować likwidować paradoksy
System Rezerwy Federalnej USA:
FED ma siedzibę w Waszyngtonie.
System Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych, inaczej też Rezerwa Federalna lub FED (z ang. Federal Reserve) pełni rolę banku centralnego w Stanach Zjednoczonych. FED jest to prywatny system zarządzania emisją USD oraz powiernika państwowych walut i złota.
Powstał na mocy Ustawy o rezerwach federalnych z 1913 R.
System składa się z centralnej Rady Gubernatorów w Waszyngtonie i 12 regionalnych Banków Rezerwy Federalnej rozmieszczonych w głównych miastach kraju. Obecnie stanowisko Przewodniczącego Rady Gubernatorów Systemu Rezerwy Federalnej zajmuje Ben Bernanke, który 1 lutego 2006 zastąpił Alana Greenspawa (pełniącego funkcję przez 14 lat)
ZADANIAMI REZERWY FEDERALNEJ SĄ:
Nadzór nad bankami;
Prowadzenie polityki pieniężnej;
Utrzymanie silnego systemu płatniczego;
Kontrola nad ilością gotówki produkowanej i niszczonej;
Badania i edukacja ekonomiczna.
STRUKTURA FED:
Rada Gubernatorów, której Prezesa mianuje Prezydent USA na 14-letnią kadencję, która jest nieodnawialna.
12 regionalnych banków Rezerwy Federalnej
09.03.2015
WYKŁAD Z REKLAMAMI
CECHY PRODUKTU (USŁUGI) FINANSOWEGO W BANKU
-niematerialność -klient poszukuje substytutów niematerialności ułatwiających mu podjęcie decyzji o zakupie produktu (image, zaufanie do banku)
- względna nietrwałość produktów (usług) – są one udzielane najczęściej w czasie bezpośredniego kontaktu z nabywcą, tylko część z nich może stanowić zapas na rachunku klienta
- obarczanie ryzykiem produktu – wynika z czasu trwania konsumpcji przez co ryzyko staje się kategorią handlową wkalkulowaną w cenę produktu
- niejednorodność – wiąże się z koniecznością dostosowania się do wymagań nabywców, utrudnia standaryzację produktu
- brak zabezpieczeń (możliwość opatentowania) przez kopiowaniem produktu – prowadzi do ujednolicenia ofert banków i zmusza bank do wyróżniania się na rynku poprzez jakość obsługi, innowacje
FMG (dobra szybko zbywalne np. proszek) | Usługi/Produkty bankowe |
---|---|
|
|
Specyfika usługi finansowej i cech produktu jako przedmiotu marketingu powoduje, że określenie strategii marketingowej wymaga zestawienia tzw. mieszanki marketingowej (marketing mix) określanej mianem 7P:
Product - produkt
Price – cena
Place – miejsce
Promotion – promocja
Participants – uczestnicy
Physical evidence – dowód usługi
Process - procedury! (standaryzacja)
Marketing Mix jest terminem używanym do opisu różnych „wymiernych” decyzji dotyczących produktu (usługi) dystrybucji, promocji i cen. Decyzje te oddziałują na siebie wzajemnie i tworzą wspólny „mianownik” np. decyzje dotyczące promocji. Stąd decyzje te muszą podlegać stałej ocenie i analizie jeśli chcemy odnieść sukces w całościowym programie marketingowym.
Typowe elementy marketingu mix w przedsiębiorstwach bankowych |
---|
Miejsce – dystrybucja |
Kanały dystrybucji, lokalizacja, zasięg terytorialny, nowoczesne formy sprzedaży (bankowość elektroniczna) |
Przedmiot badań marketingowych:
- badania produktu (akceptacja i popyt na nowe produkty, badania produktów konkurencyjnych, testowanie już sprzedawanych produktów);
- badania sprzedaży i rynku (ocena pojemności rynku, analiza udziału banku w rynku, charakterystyka rynku branżowego, analiza sprzedaży)
- badania dotyczące reklamy (nad treścią – zwłaszcza tekstem – ogłoszenia reklamowe, nas środkami reklamowymi)
- badania branży i funkcjonowania banku (trendy branżowe, studia nad cenami, badania związane z lokalizacją placówek bankowych)
- badania związane z problemami społecznej odpowiedzialności firmy (badania prawnych regulacji reklamy i promocji, analiza problemów ekologicznych)
WYKŁAD16.03.2015
Metoda ankietowa – rodzaje:
W badaniu ankietowym stosuje się najczęściej:
- Ankiety prasowe lub ankiety wysyłane pocztą – to najbardziej rozpowszechniona metoda badań ankietowych, która polega na wysyłaniu osobom ankietowanym specjalnie opracowanego kwestionariusza wraz z jego objaśnieniem.
- wywiady telefoniczne – polega na dzwonieniu pod losowo wybrane numery telefonów i zadawaniu pytań ankietowych przypadkowemu respondentowi. Pytania powinny być krótkie i rzeczowe. Dotyczą one najczęściej użytkowania zakupionych produktów, wpływu promocji na decyzje zakupu, oceny nowości rynkowej itp.
- wywiady bezpośrednie - może mieć 2 formy: jako wywiad standaryzowany, w którym ankieter prowadzi wywiad w oparciu o przygotowany uprzednio kwestionariusz lub jako wywiad jakościowy, w którym ankieter ma swobodę w zadawaniu pytań
Metoda badań panelowych:
Polega na ciągłym lub systematycznym zbieraniu informacji (pisemnie, ustnie lub przy użyciu Internetu) od ściśle określonej grupy jednostek badanych. Te wyodrębnione zbiorowości jednostek nazywane są panelami (np. panele klientów, ekspertów). Celem badań panelowych może być:
- sprecyzowanie struktury kupujących
- określenie udziału rynkowego
- ustalenie częstotliwości i intensywności zakupu określonych produktów
- zbadanie np. zaufania do banku
- uchwycenie zmienności upodobań, preferencji klientów
Metoda badań jakościowych w badaniach metodą CSI
Metoda CSI wykorzystywana jest w praktyce bankowej do identyfikacji czynników najbardziej satysfakcjonujących klientów.
Gdy np. stwierdzi się to metodą , że „wysokość oprocentowania kredytu gotówkowego” jest relatywnie mniej ważna od „szybkości uzyskania kredytu”, to zarządzający bankiem, starają się przyspieszyć procedury kredytowe zachowując jednocześnie niezmienny poziom stóp procentowych. W efekcie nie powoduje to relatywnie większego spadku satysfakcji klienta.
Metody badań jakościowych w bankowości metodą SERVQUAL
Metoda SERVQUAL polega na pomiarze różnic jakie występują pomiędzy jakością postrzeganą przez klienta, a jakością której on od danej usługi oczekuje. Postrzegana jakość usług jest wynikiem porównania przez klienta usługi oczekiwanej z usługą otrzymaną. Stosuje się przy tym najczęściej 5 ujęć/ sfer jakości:
- wymiar materialny
- konkretyzacja usług
- jej niezawodność;
- reakcja na oczekiwania klienta
- kompetencje;
- empatia.
Metody badań jakościowych w bankowości SERVQUAL
Do tak sformułowanych kryteriów opracowywana jest wielopunktowa Skala Likerta mierząca oczekiwania klienta i postrzeganie przez niego luk dotyczących jakości usług.
Metoda SERVQUAL identyfikująca poszczególne rodzaje luk ma duże znaczenie praktyczne przede wszystkim dla banków.
Klasyfikacja produktów i usług bankowych:
- produkty odsetkowe (generujące przychody lub koszty odsetkowe),
- produkty nie-odsetkowe
Produkty odsetkowe:
- kredyty (konsumpcyjne, hipoteczne, inwestycyjne)
- depozyty (bieżące i lokaty terminowe) + depozyty międzybankowe
- odsetkowe papiery wartościowe (np. obligacje)
Produkty odsetkowe mogą być oprocentowane według:
- stałej stopy procentowej (przez dany okres)
- zmiennej stopy procentowej (zależnej od stóp rynkowych)
Produkty nie-odsetkowe:
- polecenia przelewu i zapłaty,
- czeki, karty płatnicze, akredytywy, inkaso;
- płatności masowe, instrumenty pieniądza elektronicznego
Produkty odsetkowe (np. kredyty lub depozyty) mogą generować również przychody o charakterze nie-odsetkowym (w postaci różnego rodzaju opłat i prowizji).
Współczesne trendy w bankowości międzynarodowej:
- deregulacja
- globalizacja
- innowacje finansowe
Marża bankowa:
Wynagrodzenie z tytułu wykonywanych operacji bankowych będącym różnicą między ceną sprzedaży a ceną zakupu środków pieniężnych.
W praktyce bankowej spotykane są różne metody określania marż:
Całkowita marża odsetkowa
= (przychody odsetkowe/aktywa) – (koszty odsetkowe/pasywa)
Kalkulacja polega na odniesieniu kosztów i przychodów odsetkowych za dany okres do wielkości aktywów i pasywów (z pojedynczej obserwacji bądź wielkości średnie – dające lepszy obraz sytuacji
Rozliczenie straty podatkowej
23.03.2015
Wykład 5 Rodzaje decyzji klientów na rynku usług bankowych
Rynek dóbr konsumpcyjnych | Rynek usług bankowych |
---|---|
(wymagają rozwiązania problemu wyboru produktu przez konsumentów) |
B) niezaprogramowane Ale np. korzystanie z bankomatu to technika nabywania produktów banku |
|
Rozważne+ nierutynowe (w bankowości jest to związane z podziałem nabywców według ich stosunku do innowacji produktowych-innowatorzy, wcześni nabywcy, późna większość, maruderzy) |
(Nierutynowe- nie zakładamy w innym banku nowych rachunków)
Proces podejmowania decyzji zakupu i jego specyfiki na rynku usług bankowych
Etapy:
odczuwanie potrzeby
Hierarchia potrzeb finansowych:
potrzeba dostępu do właściwych środków finansowych (zaspokojenie np. karta do bankomatu)
dostęp do obcych środków finansowych gdy brak własnych (kredyty)
zabezpieczenia i racjonalnego gospodarowania bieżącego finansowania zakupów transferu (lokaty, przelewy)
?... potrzeba doradztwa finansowego?
Asymetria informacji- jedna strona ma więcej informacji o drugiej i stara się to wykorzystać na swoją korzyść.
Poszukiwanie możliwości wyboru zaspokojenia uświadomionej potrzeby:
Warianty, warunki zakupu w różnych bankach,
Źródła i poszukiwanie informacji, doświadczenie, opinie znajomych, informacje banków ale „asymetria informacji”
Stopień postrzegania ryzyka: niepewność podczas procesu nabywanego- konsekwencja błędnej decyzji ( większe ryzyko- większa ilość informacji konieczna do podjęcia decyzji)
Ocena zebranych informacji z punktu widzenia przyjętych przez nabywcę kryteriów
Kryteria: reputacja banku, cechy produktu, cena, opłaty, sposób obsługi, czas i sposób obsługi, dotychczasowe doświadczenie współpracy, opinie o banku uzyskane od innych osób
Podjęcie decyzji o zakupie konkretnego produktu bankowego
Konsument wykorzystuje wszystkie lub tylko niektóre kryteria oceny produktu bankowego
Odczucia nabywcy po dokonaniu zakupu
Zadowolenie / niezadowolenie, satysfakcja mająca wpływ na lojalność klienta wobec banku
Klienci zadowoleni i nielojalni
Klienci zadowoleni i lojalni
Klienci niezadowoleni i nielojalni
Klienci niezadowoleni i lojalni
Proces podejmowania decyzji zakupu i jego specyfiki na rynku usług bankowych- Punkt widzenia banku, wartość życiowa klienta (customer live value, CLV)
$$CLV = \frac{C1}{1 + k} + \frac{C2}{(1 + k)\hat{}2} + \frac{\text{CN}}{(1 + k)\hat{}n}$$
C – zysk klienta w okresie od 1 do N
N – okres rachunku
K – stopa dyskontowa
CLV – formułą kalkulacji teraźniejszej wartości strumieni przyszłych dochodów. Jeśli CLV jest niskie to nie opłaca się tego robić
Analiza wyniku finansowego pojedynczej transakcji na przykładzie kredytu
prowizje i opłaty koszty jednostkowe
(np. od wartości kredytu,nadwyżka odsetkowa (np. za analizę wniosku, Koszty ryzyka
Za wycenę zabezpieczenia, raporty z baz dłużników) (rezerwy celowe)
Marża na spredach walutowych)
Przychody koszty
Wynik na pojedynczym koncie
Gospodarstwa domowe podejmują 4 rodzaje decyzji:
Decyzje dotyczące konsumpcji i oszczędności, czyli jaką część majątku należy przeznaczyć na spożycie, a jaką na oszczędności
Decyzje inwestycyjne odpowiadające na pytanie jak zainwestować zgromadzone pieniądze
Decyzje finansowe: kiedy i w jaki sposób gosp dom powinny użytkować pieniądze innych, aby zrealizować własne plany konsumpcji i inwestycji
Decyzje związane z zarządzaniem ryzykiem: jak redukować możliwości pojawienia się niepewności finansowej, a kiedy podejmować decyzje obciążone większym ryzykiem.
Popyt na usługi bankowe:
Czynniki wewnętrzne:
Psychologiczne (osobowość nabywcy, postawy, motywy, doświadczenie)
Może być postawą do segmentacji: „dojrzali inwestorzy”, „przezorni klienci”, „młodzi”, „starsi niezamożni”
Ekonomiczne (poziom dochodów klientów, struktura wydatków, stan oszczędności)
Demograficzne (wiek, poziom wykształcenia)
Geograficzne (miejsce zamieszkania, miejsce zatrudnienia)
30.03.2015
Wykład 6
2. Czynniki zewnętrzne:
a) Cechy specyficzne produktów bankowych
b) struktura podmiotowa rynku usług bankowych
c) sytuacja rynkowa na rynku produktów bankowych
d) poziom rozwoju gospodarczego
e)polityka państwa wobec sektora bankowego i czynnik prawny
f) poziom technologii stosowanych w sektorze bankowym
Bankowość cienia- instytucje wykonują czynności bankowe ale nie podlegają kontroli i nadzorowi.
Formy rynku usług bankowych
Popyt na produkty bankowe reprezentowany przez liczbę klientów | |
---|---|
Liczba banków | wielu |
wiele | Pełna konkurencja |
niewiele | Oligopol banku |
1 bank | Monopol banku |
Oligopol:
Hipoteza siły (Bowleya)- jeden z uczestników ignoruje pozostałego uczestnika i zachowuje się jak monopolista- walka konkurencyjna między nimi
Hipoteza przewodnika i satelity- jeden z uczestników określa główne decyzje na rynku a „satelita” się dostosuje
Model anglosaski a kontynentalny
Anglosaski model systemu finansowego, z dominującą rolą rynku kapitałowego jako źródła finansowania oraz sposób lokowania nadwyżek płynności sprzyja posiadaniu znacznych portfeli aktywów papierów wartościowych także podmiotów zlokalizowanych poza granicami kraju.
System finansowy typu kontynentalnego oparty na sektorze bankowym oraz finansowanie popytu ze źródeł bankowych, stwarza w zależności od poziomu rozwoju rynku- warunki korzystne do efektywnego rynku kredytowego. W skali międzynarodowej siłą oddziaływania kanału kredytowego zwiększa względnie wysoki stopień zintegrowania rynków kredytowych, a także rosnąca skala działalności transgranicznej banków.
Struktura portfela aktywów gospodarstw domowych
potwierdza silną rolę sektora bankowego w Polsce, a także wskazuje na przewagę instrumentów relatywnie nieskomplikowanych tzn., duży udział gotówki oraz depozytów bankowych
niewielki udział w portfelu pozostałych instrumentów finansowych, które głównie stanowią akcje, wskazuje na ograniczony potencjał oddziaływania kanału rynku kapitałowego.
Bankassurancezwane także allfinanz, polega na połączeniu usług oraz sprzedaży wspólnych produktów przez bank i towarzystwo ubezpieczeniowe.
Kto korzysta i dlaczego:
Banki
Dywersyfikacja źródeł dochodów
Pozwala zwiększyć zyski poprzez zaoferowanie swoich produktów w większej sieci dystrybucji
Umożliwia rozwinięcie i uatrakcyjnienie swojej oferty (zwiększenie przewagi konkurencyjnej wobec innych pośredników finansowych)
Transfer części ryzyka na ubezpieczyciela
Towarzystwa ubezpieczeniowe
Dostęp do klienta. Wizyta w banku to dobra okazja poinformować klienta banku o produkcie ubezpieczeniowym. Często jest on wręcz zmuszany do zawarcia ubezpieczenia po udzieleniu kredytu (np. do momentu ustanowienia hipoteki).
Obniżka kosztów akwizycji, przy korzystaniu z zorganizowanej sieci placówek bankowych
Lokowanie na kontach bankowego partnera swoich rezerw finansowych
Klienci
ZALETY:
Korzyścią jest skrócenie czasu, załatwienie kilka spraw w jednej instytucji( wykupienie polisy, założenie konta, otwarcie kredytu)
Obydwaj partnerzy- bankowy i ubezpieczeniowy, proponują mu zniżki za wykorzystanie całej połączonej oferty
Możliwość ochrony przed ryzykiem poniesienia strat (ubezpieczenia finansowe): ubezpieczenia kredytu, kredytu kupieckiego od ryzyka handlowego, transakcji faktoringu i leasingu, ubezpieczenie kart płatniczych od różnych rodzajów ryzyka
WADY:
Klient traci możliwość wyboru dowolnego towarzystwa ubezpieczeniowego ponieważ w praktyce bank proponuje tylko produkty i ubezpieczyciela
Angażowanie wszystkich aktywów w 1organizacji bankassurance – brak dywersyfikacji ryzyka.
13.04.2015
Usługi banku w zakresie ubezpieczenia emerytalnego
Filar II: składka zarządzana przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne, ale: A. udział banku w grupie kapitałowej tworzącej PTE, B. bank – depozytariusz (+) dla banków
Filar III: ubezpieczenia dobrowolne: - pracownicze programy emerytalne, - indywidualne konta emerytalne, - polisy ubezpieczeniowe na rynku i różnorodne formy współpracy z bankiem.
Usługi w ramach banku-depozytariusza dla OFE:
- prowadzi rejestr aktywów i wykonuje polecenia wydawane przez OFE w zakresie prowadzenia inwestycji za co pobiera opłaty, pokrywane ze środków zgromadzonych na kontach OFE
- ale wysokie wymogi wobec banku depozytariusza: a. min 100 mln euro funduszy własnych, b. zakaz posiadania akcji PTE zarządzającego OFE, którego aktywa przechowują, nie może być pożyczkodawcą lub kredytodawcą wobec niego, c. zakaz łączenia funkcji w obu instytucjach
(+) dla banków a udziały w II filarze (C.D.)
Większa liczba operacji prowizyjnych
Regularne przepływy środków w postaci składek (większa płynność)
Większe wykorzystanie bazy o klientach
Działalność banków w grupie PTE jest obarczona niskim ryzykiem ze względu na obligatoryjny charakter systemu.
(-)
- konieczność pokrycia niedoborów ze środków własnych w przypadku nieefektywnego w świetle regulacji ustawowych, zarządzania środkami uczestników PTE (gdy jest akcjonariuszem PTE)
- percepcja klientów w momencie wypłaty świadczenia ??? („emerytalna tylko 40% zastąpienia” dla kobiet, 3,5%? Prowizja od transferu kapitału do zakładu wypłacającego).
Pracodawca Pracownik
Wpłata składki
Pracowniczy program emerytalny (zawierany między pracodawcą a konkretnym pracownikiem lub całą załogą)
Umowa pracodawcy z instytucją finansową
Banki Fundusze inwestycyjne Towarzystwa ubezpieczeniowe
Naliczenie i wypłata świadczenia emerytalnego
Pracownicze programy emerytalne i indywidualne konta emerytalne (IKE):
- banki uzyskują kolejny strumień środków pieniężnych w długim okresie
- klienci: (+) zyski z IKE są zwolnione z podatku od dochodów kapitałowych pod warunkiem, że środki nie są wycofane przed terminem, (-) limit rocznych wpłat oraz ryzyko, że zyski mogą być częściowo „zjedzone” przez koszty obsługi.
20.04.2015
KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO
KNF to organ administracji państwowej sprawujący niezależny, zintegrowany nadzór finansowy nad:
- sektorem bankowym
- rynkiem kapitałowym
- rynkiem ubezpieczeniowym
- rynkiem emerytalnym
- instytucjami pieniądza elektrycznego
Powstała 19 września 2006 r. na mocy ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym.
Przejęła kompetencje Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, a od 1 stycznia 2008 r. także kompetencje Komisji Nadzoru Bankowego
KNF cel działania:
1. prawidłowe funkcjonowanie rynku finansowego:
- stabilność
- bezpieczeństwo, przejrzystość
- zaufanie do rynku finansowego, ochrona uczestników
Definicja: stabilność:
Def. Kryzys finansowy
↓
Def. Kryzys bankowy
Definicja: stabilność finansowa jest wtedy, gdy nie występują kryzysy finansowe objawiające się gwałtownymi zmianami na rynku finansowym, wynikającymi z braku płynności, niewypłacalności uczestników rynku oraz wzmożonej interwencji władz publicznych w celu zapobieżenia degradacji systemu finansowego.
Definicja kryzys finansowy: oznacza zaburzenie funkcjonowania rynków finansowych, któremu towarzyszą zazwyczaj spadek cen aktywów oraz upadłość dłużników i pośredników, co powoduje niezdolność rynków do alokowania kapitału w gospodarce.
W przypadku międzynarodowego kryzysu finansowego zaburzenia przekraczające granice narodowe, zakłócając zdolność rynków do alokowania kapitału w skali międzynarodowej.
Def. Kryzys bankowy: oznacza okres, w którym znaczące segmenty systemu bankowego stają się niepłynne lub niewypłacalne. W celu identyfikacji poważnych kryzysów należy brać pod uwagę:
Upadłości banków na dużą skalę,
Wprowadzenie nadzwyczajnych środków przez rząd (zablokowanie depozytów, racjonalizacja, gwarancje depozytów, plany rekapitalizacji banków)
Znaczący run na banki ze strony deponentów
Znaczny rozmiar nieobsługiwanych pożyczek, koszty programów ratunkowych
…..jest również może mniej szkodliwą, ale kosztowną – niestabilność instytucji bankowych.
KNF
W skład komisji wchodzą:
- przewodniczący powołany przez Prezesa Rady Ministrów na pięcioletnią kadencję
- dwóch następców przewodniczącego powołanych i odwoływanych przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek przewodniczącego
- czterech członków (przedstawiciele):
- Przedstawiciel Ministra Finansów (Minister właściwy ds. instytucji finansowych albo jego przedstawiciel)
- Przedstawiciel Ministra Pracy i Polityki Społecznej (Minister właściwy ds. zabezpieczenia społecznego albo jego przedstawiciel)
- Pierwszy Wiceprezes Narodowego Banku Polskiego (Prezes NBP)
- Przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej ds. finansów publicznych
* Komisja może nakładać kary pieniężne w przypadkach określonych w ustawie. Należności z tytułu nakładanych kar pieniężnych stanowią dochód od budżetu państwa
KNF
↓
Sektor bankowy
↓
„Rekomendacje” (akty prawne)
↓
Wytyczne → Czynności bankowe
↓
np. Rekomendacja „T”
dotyczy udzielania kredytów
konsumpcyjnych
Funkcje nadzoru bankowego
- licencyjna – udzielanie zezwoleń
- kontrolna – przeprowadzanie stałych i możliwe szybkich analiz sytuacji banków i całego sektora bankowego:
* badanie przestrzegania limitów koncentracji zaangażowań
* badanie przestrzegania określonych przez KNF norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banków, zarządzania ryzykiem działalności
* ocena sytuacji finansowej banków – badanie wypłacalności, jakości aktywów, płynności płatniczej, wyniku finansowego banków
* badanie jakości systemu zarządzania bankiem (system zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznych)
* badanie zgodności udzielonych kredytów, pożyczek pieniężnych, akredytyw, gwarancji bankowych i poręczeń oraz emitowanych bankowych papierów wartościowych z przepisami
* badanie zabezpieczenia i terminowości spłaty kredytów i pożyczek pieniężnych
- dyscyplinarna – bezpośrednie oddziaływanie na banki, możliwość zastosowania przymusu i określonych w prawie sankcji
- regulacyjna – wyznaczenie minimalnych standardów bezpieczeństwa w działalności bankowej (tzn. norm ostrożnościowych)
System bezpieczeństwa sektora bankowego stanowi:
- Komisja Nadzoru Finansowego
- Nadzór właścicielski
- Bankowy Fundusz Gwarancyjny
- Niezależni biegli rewidenci (tzw. audytorzy badający m.in. sprawozdania finansowe banków)
Inne instytucje i organizacje, np.:
- Urząd Antymonopolowy,
- Związek Banków Polskich,
- Krajowa Izba Rozliczeniowa,
- Agencje ratingowe.
Przyszła wartość pieniądza (FV-Future Value):
Informuje, jaką wartość uzyska początkowa kwota (PV-present value) po upływie określonego czasu. W zależności od tego, jak często kapitalizowane są odsetki (dopisywanie odsetek od kapitału) stosuje się odpowiednie wzory przy kalkulacji np. FV lokat bankowych.
Przyjmując, że stopa procentowa pozostaje taka sama w całym okresie obliczeniowym i stosowana jest kapitalizacja roczna (tzn. odsetki dopisywane są do kapitału po upływie roku):
FV=PV*(1+i)^t wzór 1
Gdzie:
FV – przyszła wartość kwoty (przyszła wartość Future Value)
PV – początkowa kwota pieniężna (wartość bieżąca Present Value)
i – stopa procentowa p. a.
1+i – czynnik przyszłej wartości (określany także jako procent składany lub mnożnik przyszłej wartości)
t – liczba lat w okresie obliczeniowym
kapitalizacjia proces:
lokata: 1000 zł, 10%, 4 lata, kapitalizacja (1 rok)
1000*10%=1100
1100*10%+1100=1210
1210*10%+1210=1331
1331*10%+1331=1464,10
Przykład 1
Lokujemy 10 000 zł w banku na 2 lata przy rocznej kapitalizacji odsetek oraz oprocentowaniu 20%. Oblicz przyszłą wartość tego depozytu po 2 latach:
FV=10000(1+o,2)^2=14400 zł
27.04.2015. prezentacja – erasmus
04.05.2015
Przykład 2
Jeżeli w naszym przykładzie w pierwszym roku oprocentowanie wynosi 20% a w drugim 18% to po 2 latach jaką otrzymamy wartość przyszłą pieniądza?
FV=10 000*(1+0,2)*(1*018)=14 160 zł
O ile zmieniał się stopa % w analizowanym okresie? Jeżeli rok 1=20% a 2=18%?
-Stopa procentowa spadła o 2 p.p. (punkty procentowe)
3) Kapitalizacja odsetek następuje częściej niż raz w roku
Metoda 1
Wyznaczamy stopę procentową w pojedynczym okresie kapitalizacji odsetek (ik)a następnie liczymy ile jest okresów odsetkowych w całym okresie obliczeniowym
FV= PV*(1+ik)t
ik=$\frac{\text{in}}{k}$ - stopa procentowa w pojedynczym okresie kapitalizacji odsetek
in – minimalna roczna stopa procentowa
k – liczba kapitalizacji rocznie
t- liczba okresów kapitalizacji w całym okresie obliczeniowym
Przykład 3
Lokujemy 10 000 zł w banku na 2 lata przy kwartalnej kapitalizacji odsetek oraz oprocentowaniem rocznym wynoszącym 20%. Jaka będzie po 2 latach przyszłą wartość tego depozytu?
V= 10 000*(1+0,2/4)8= 14 774 zł
Metoda 2
Obliczamy efektywną roczną stopę procentową (tzn. uwzględniającą liczbę kapitalizacji w roku)
ie= (1+$\frac{\text{in}}{k}$)k- 1
ie- efektywna roczna stopa procentowa
in- nominalna roczna stopa procentowa
k- liczba kapitalizacji rocznie
Przykład
Najpierw obliczamy ie
ie= (1+0,2/4)4-1= 1,054-1=1,2155-1= 0,2155= 21,55%
Następnie korzystając ze wzoru obliczamy FV
FV= 10 000*(1+0,2155)2= 14 774 zł
Realna stopa procentowa uwzględniająca inflację
ir= $\frac{\text{in\ } - \text{ii}}{1\ + \text{ii}}$
ir- realna stopa %- wpływ inflacji
in- nominalna stopa %
ii- stopa inflacji
Przykład 4
Ile wyniosła realna stopa % dla klientów banków, jeżeli stopa inflacji wyniosła 5,5% a bank naliczył odsetki:
3% od rachunków a vista
7,9% od 1 rocznych wkładów terminowych?
0,03- 0,055/ 1+0,055= -0,025/1,055= -0,02369= -2,369%
0,079- 0,055/ 1+0,055= 0,024/1,055= 0,0227= 2,27%
Podatek od dochodów kapitałowych a oprocentowanie lokat bankowych:
ip= in*(1-p)
ip- stopa % z uwzględnieniem podatku od dochodów kapitałowych
in- nominalna stopa %
p- stopa podatku od dochodów kapitałowych
Przykład 5
Ile wynosi „realna” stopa % dla klienta banku, który zakłada lokatę w wys. 10 000 zł oprocentowaną na 7% p.a. a po uwzględnieniu podatku od zysków kapitałowych (19%) oraz stopy inflacji 5,5%?
ip= 0,07*(1-0,19)= 0,07*0,81= 0,0567= 5,7%
oraz
ir= $\frac{0,057 - 0,055}{1 + 0,055}$= 0,00189
Klient po 1 roku dostanie kwotę odsetek od 10 000zł = 0,07*365 dni*10 000 zł/365= 700 zł – 19% z 700 zł= 567 zł
Waluta- pieniądz występujący na danym obszarze geograficznym (środek płatniczy danego kraju), analizowany w odniesieniu do jednostek pieniężnych innych krajów.
Dewizy- papiery wartościowe i inne dokumenty pełniące funkcję środka płatniczego wyrażone w walucie obcej.
FOREX, FX- rynek walutowy
Forex jest rynkiem pozagiełdowym, co oznacza, że nie istnieje regulująca go centralna giełda ani ośrodek rozliczeń transakcji. Na świecie istnieje jednaka kilka ośrodków, gdzie koncentruje się handel walutami. Są to (wg znaczenia) Londyn, Nowy Jork, Tokio. Transakcje pomiędzy uczestnikami tego rynku bazują na zaufaniu i reputacji w kwestii dotrzymywania zobowiązań. W przypadku transakcji pomiędzy bankami handel opiera się wyłącznie na tych zasadach. Na rynku detalicznym klienci wymagają pisemnej, prawnie wiążącej umowy z brokerem w zamian za depozyt zabezpieczający (forma „dźwigni”) stanowiący postawę dla ich transakcji.
Kurs walutowy- cena jednej waluty wyrażona w drugiej walucie
Wolnorynkowy kurs walutowy- o cenie polskiej złotówki decyduje popyt i podaż (nie ma ingerencji państwa)
11.05.2015 r.
USD/PLN kwotowanie | USD (kwotowana jako pierwsza) to waluta bazowa PLN (kwotowana jako druga) to waluta kwotowa KWOTOWANIE- podawane jest zwykle z dokładnością 4 cyfr po przecinku |
---|---|
PUNKT | Najmniejsza jednostka kursu walutowego. Jeden punkt bazowy to 0,0001. Gdy kurs notowany jest z dokładnością do 4 miejsc po przecinku, punkt jest czwartą cyfrą po przecinku. Np. jeżeli kurs zmienia się z 1,5346 do 1,5349 to mówimy, że zmienił się o 3 punkty (zwane też „pipsami”) 0,0001- punkt (pip) 0,0010- 10 pkt 0,0100- 100 pkt = „figura” |
BID | Kurs kupna |
OFFER | Kurs sprzedaży po którym bank gotowy jest sprzedawać walutę obcą |
SPREAD (ASK) | Różnica pomiędzy kwotowaniem OFFER oraz bid |
CENA W OBIE STRONY | Kwotowanie bez marży: cena sprzedaży jest taka sama jak cena kupna |
waluta bazowa / waluta przeciwna
USD / PLN
2,6679 / 2,6683
BD OFFER
SPREAD?... 2,6683 - 2,6673= 10 pipsów
DATA DOSTAWY |
Dzień, w którym muszą zostać dostarczone środki niezbędne do rozliczenia transakcji. Pokrywa się z datą wygaśnięcia (dojrzałości) oraz datę rozliczenia |
---|---|
FIXING | Kurs danego dnia na niektórych rynkach walutowych, po którym różne są oficjalnie notowane odpowiednio do cen rynkowych. Do podmiotów zaangażowanych w ustalenie fixingu należy zazwyczaj bank centralny oraz głównie banki komercyjne |
KURS SPOT | Kurs zakupu lub sprzedaży walut z dostawą natychmiastową |
KURS FORWARD | Kurs, po którym można zawrzeć kontrakt wymiany jednej waluty na inną w określonym terminie w przyszłości. Różnica pomiędzy kursem forward a kursem spot określana jest za pomocą terminów takich jak premia forward lub dyskonto forward |
KONTRAKT FORWARD |
Transakcja terminowa- umowa wymiany określonej ilości jednej waluty w zamian za określoną wielkość innej waluty w ustalonym terminie w przyszłości po określonym kursie |
Przykład
Przeprowadź kalkulację potencjonalnego zysku klienta w złotówkach, który ulokował w banku kwotę 2 000 euro w formie depozytu 1-rocznego o zmiennej stopie procentowej przy półrocznej kapitalizacji odsetek jeżeli
W dniu wpłacenia środków: 1 euro= 4,10 zł
W dniu likwidacji lokaty: 1 euro= 4,15 zł a oprocentowanie wyniosło: I półrocze= 6% p.a., II półrocze= 4% p.a.
1 Krok: obliczamy wartość depozytu w euro
FV= 2 000*(1+0,06/2) * (1+0,04/2)= 2 000*1,03*1,02= 2 101,20 euro
Lub
2 000+2 000*0,06*180/365+1*0,04*180/365
2 krok: obliczamy potencjalny zysk w zł przy założonym kursie walutowym
FV0= 2 000 euro*4,10 zł= 8 200 zł
FV1= 2 101,20- podatek 19% od 101,20 euro= 2 081*4,15= 8 636
Zysk= 8 636-8 200= 436
Credit scoring- u podstaw tej metody leży założenie, że istnieje powiązanie między odpowiednią cechą socjo- demograficzną kredytobiorcy a stopniem ryzyka przy udzielaniu danego kredytu. Zależność ta wynika z historycznych danych statystycznych.
każdej cech tj. takiej, dla której historyczne dane pokazują, że miały wpływ na spłatę kredytu przypisuje się wagę (liczbę punktów)
im mniejsze jest ryzyko niespłacenia kredytu tym większa jest liczba punktów. Jeżeli ogólna liczba punktów przekracza ustalony limit (cut-off score) wnioskodawca otrzymuje kredyt
największą trudnością jest odpowiednie przypisanie wag dla cech
metody te mają zastosowanie wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z danymi masowymi. Zatem oprócz banków wykorzystują je emitenci kart kredytowych firmy ubezpieczeniowe, operatorzy sieci komórkowych
w celu ustalenia wag poszczególnych cech należy kredyty udzielone w przeszłości podzielić na te, które nie były obarczone ryzykiem (A) i te, które były związane z ryzykiem (B) tj. nie spłacone w terminie. Następnie ustala się, jaka cecha częściej występuje w wymienionych 2 grupach kredytobiorców.
Rodzaje scoringu- porównanie
Behawioralny | Aplikacyjny | |
---|---|---|
Prognozuje | Ryzyko kredytowe obecnego klienta | Ryzyko kredytowe nowego klienta i obecnego |
Częstotliwość oceny | W zależności od potrzeb (miesięcznie/kwartalnie) | Jeden raz |
Źródło danych | Baza danych banku/ów | Klient (wniosek kredytowy) |
Przykład ocenianych cech | Liczba otwartych rachunków, typ transakcji, wiek rachunku | Stan cywilny, wykształcenie |
Czas ważności oceny | Systematycznie odnowiona | 6-mscy, 12-mscy |
Rodzaje scoringu- co decyduje o wyborze?
-polityka banku,
-typ produktu,
-dostępność danych,
-doświadczenie banku,
-koszt wdrożenia.
Tablica scoringowa- jest narzędziem oceny wiarygodności wnioskodawców i określana jest jako zestawienie produktów przypisanych atrybutom wszystkich wybranych cech opisujących klienta.
np.
WIEK
<30 10
(atrybuty) <30-39> 15 (punkty)
<40-49> 25
>40 35
Rodzaje tablic scoringowych:
-statystyczne- buduje się je w oparciu o dane własne banku o klientach i produktach. Wykorzystywane są równie często w scoringu aplikacyjnym, jak i behawioralnym
-generyczne – buduje się je w oparciu o doświadczenia o podobnym charakterze działalności lub w oparciu o dane opisujące klientów korzystających z podobnych produktów kredytowych
-eksperckie- wykorzystuje głównie doświadczenia ekspertów zajmujących się oceną ryzyka kredytowego. Rzadko wykorzystywane.
18.05.2015.
Przelewy transgeniczne – są wykorzystywane przy wykonaniu zleconych przez klientów banków poleceń przelewu i wpłat podstawowych w obrocie z krajami członkowskimi VE oraz z Irlandią, Lichtensteinem oraz Norwegią.
Przelew transgeniczny jest wykonywany jako:
- polecenie przelewu za granicę
- polecenie przelewu z zagranicy
- wpłata gotówki na rachunek beneficjenta za granice
- wpłata gotówki dokonana za granicę
Zleceniodawca a Beneficjent
- zleceniodawcą jest osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, zlecająca wykonanie przelewu transgranicznego
- beneficjentem jest odbiorca przelewu transgranicznego
Warunki wykonywania przelewów transgenicznych powinny zawierać:
- terminy, w których będzie obciążony rachunek zleceniodawcy,
- liczbę dni, niezbędnych do uznania rachunku beneficjenta kwotą przelewu transgranicznego, liczonych od dnia uznania rachunku banku beneficjenta,
- sposób obliczania i pobierania prowizji i opłat, należnych bankowi od klienta,
- opis stosowanych procedur reklamacyjnych i odszkodowawczych oraz sposób dostępu do nich,
- wskazanie stosowanych kursów walut.
Bank przyjmujący zlecenie przelewu transgranicznego obowiązany jest do:
- zlożenia przed przyjęciem dyspozycji od klienta – na jego żądanie – oświadczenia dotyczącego przelewu transgranicznego,
- wykonania przelewu transgranicznego w pełnej kwocie objętej zleceniem
- wykonania przelewu transgranicznego poprzez uznanie rachunku banku beneficjenta
- uznania rachunku bankowego beneficjenta przez bank beneficjenta
W przypadku niewykonania przyjętych zleceń przelewu transgranicznego:
Bank zleceniodawcy obowiązany jest uznać rachunek zleceniodawcy lub postawić do jego dyspozycji w terminie 14 dni roboczych następujących po dniu złożenia wniosku kwotę objętą zleceniem, nie więcej jednak niż równowartość w złotych kwoty 12 500 euro, powiększoną o odsetki ustawowe.
Potwierdzenie wykonania przelewu transgranicznego powinno zawierać:
- jednoznaczną identyfikację przelewu transgranicznego,
- Pierwotną kwotę przelewu transgranicznego
- kwotę wszystkich opłat i prowizji należnych od klienta
- Dzień, w którym został uznany rachunek beneficjenta albo został obciążony rachunek zleceniodawcy
- określenie kursów walut, jeżeli ich zastosowanie miało miejsce podczas wykonywania przelewu transgranicznego
1.Bankowe rozliczenia pieniężne polegają na dokonywaniu operacji powodujących zmiany w stanie środków pieniężnych na rachunku bankowym na zlecenie klienta lub z mocy prawa.
2.Rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy a rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierów lub elektronicznych nośników informacji.
Rozliczenia gotówkowe:
Operacje kasowo-skarbowe | Czynności polegające na wpłacaniu, wypłacaniu i przechowywaniu znaków pieniężnych. |
---|---|
Kasy | Obsługiwane jednoosobowo przez kasjerów, którzy są odpowiedzialni materialnie za wpłacane i wypłacane pieniądze. |
Sortownia | Miejsce gdzie są przeliczane i sortowane pieniądze przy zachowaniu zasad komisyjności |
Skarbiec | Pomieszczenie służące do przechowywania banknotów i monet, w którym skarbnicy odpowiadają solidarnie za jego zawartość. |
Wpłata gotówki na rachunek bankowy:
|
Odbywa się na podstawie dowodu wpłaty, który stanowi dyspozycję wpłaty
|
Organizacja rozliczeń gotówkowych:
w Polsce udział rozliczeń gotówkowych jest znacznie większy niż w krajach rozwiniętych
znaki pieniężne to banknoty i monety. Wzory: wartość nominalną, stop, próbę i wagę monet ustala prezes NBP w drodze rozporządzenia., który ma również prawo wycofania określonych znaków.
Zasilenie banków komercyjnych w znaki pieniężne odbywa się poprzez O/Okręgowe NBP, które są zasilane przez Departament Emisyjno-Skarbcowy NBP. Za pośrednictwem banków pieniądze trafiają do firm, ludności, cyrkulują (są w obrocie).
1. Znaki pieniężne to banknoty i monety.
2. Zasilenie banków komercyjnych OIR NBP Departament Skarbowo-emisyjny.
3. Banki krajowe mogą:
a)organizować transporty i zasilać się w krajowe i zagraniczne znaki pieniężne w OIR NBP,
b) dokonywać przemieszczeń gotówki między oddziałami własnego banku.
Liczenie znaków pieniężnych:
a) Na pierwszą rękę- ustalenie ilości z jednoczesnym ich przesortowaniem na banknoty nadające się do obiegu i zniszczone
b) Sprowadzające- ponowne przeliczenie i ustalenie zgodności ilości banknotów w paczkach liczonych na pierwszą rękę
c) Kontrolne- polega na dodatkowym przeliczeniu określonej części banknotów
100 sztuk banknotów o tym samym nominale= 1 paczka
10 paczek= 1 wiązka
20 wiązek= 1 worek przesyłkowy
Zasady dotyczące sortowania, pakowania i oznaczania opakowań znaków pieniężnych: Obowiązuje wszystkie banki. Czynności te powinny być wykonywane zawsze przy zachowaniu zasady komisyjności. -opaski z nadrukiem „NBP” jest zastrzeżone do NBP -pozostałe banki stosują opaski z nazwą danego banku, jednak z zachowaniem standardów (szerokość, układ napisów)
Sortowanie – podział na zdatne do obiegu i uszkodzone (są dziurawione w 3 miejscach)
Wykład 25.05.2015
Tajemnica bankowa - obejmuje wiadomości, np. obroty, transakcje, dotyczące czynności bankowych i osób będących strona umowy, uzyskane w czasie negocjacji oraz związane z zawarciem umowy z bankiem i jej realizacją. Dotyczy ona również osób nie będących stroną umowy, które dokonały czynności pozostających w związku z zawarciem takiej umowy.
Wiadomości te mogą być ujawnione gdy:
Osoba będąca stroną umowy na piśmie upoważni bank do przekazania określonych informacji wskazanej przez siebie osobie
Oraz dla:
Innych banków jeżeli te informacje są niezbędne w związku z udzieleniem kredytu, pożyczki, gwarancji,
Sądu lub prokuratora w związku z toczącym się postępowaniem przeciwko posiadaczowi rachunku będącemu osobą fizyczna lub prawną postępowaniem karnym lub karno skarbowym
Sądu w związku z prowadz
Komornika sądowego w związku z toczącym się postępowaniem egzekucyjnym
Policji, jeżeli jest to konieczne dla skutecznego zapobieganiu przestępstwu ich wykonaniu albo ustalenia sprawców i uzyskania dochodów.
Metody i instrumenty rachunku w banku
Ocena efektywności banku oznacza tworzenie i wykorzystywanie odpowiednich instrumentów do identyfikacji szans i zagrożeń oraz analizy zadań poszczególnych jednostek organizacyjnych banku. W tym celu uwzględniana jest identyfikacja kosztów i przychodów na poziomie poszczególnych transakcji, a następnie agregacja danych w różnych wymiarach ( grup produktów, klientów, kanałów dystrybucji, jednostek organizacyjnych itp.)
Podstawowym obrazem analizy efektywności działania banku jest ocena efektywności produktów bankowych (zarówno odsetkowych jak i nie odsetkowych). Wstępnym etapem procesu oceny efektywności produktów i operacji bankowych jest identyfikacja głównych strumieni oferowanych przychodów i kosztów z uwzględnieniem marż odsetkowych brutto i netto ( uwzględniających operacje pozaodsetkowe oraz koszty ryzyka).
W procesie analizy efektywności istotne jest :
Typowe struktury organizacyjne banku:
- struktura liniowa:
Rada nadzorcza -> zarząd banku ->pione utraty zysku, pion księgowości i sprawozdań, pion gospodarki pieniężnej, pion analizy ryzyka i controlingu, pion marketingu, pion administracji i kadr
- struktura sztabowa:
- struktura macierzowa
Celem oceny działalności banku i jego efektywności jest:
- diagnoza stanu obecnego
- określenie zmian, jakie zaszły w przeszłości
-określenie przyszłej sytuacji banku i wpływających na to czynników
Ocena może dotyczyć „własnego” lub innego banku jako:
- potencjalnego depozytariusza
-podmiotu współpracującego (np. w ramach…)
-emitenta akcji nabywanych przez dany bank
-potencjalnego obiektu przejęcia lub fuzji
- potencjalnego konkurenta na rynku
Ocena własnego banku może służyć:
-okresowej ocenie wyników i efektywności,
- określeniu cen poszczególnych produktów i usług,
- ocenie wpływu zmian otoczenia na kondycję banku
- ocenie zmian w nowym banku na jego sytuację
-diagnoza dla celów planowania finansowego
Źródła danych analizy własnego banku są praktycznie nieograniczone, natomiast w przypadku „innego” banku są zwykle ograniczone do:
- publikowanych okresowych raportów finansowych (np. rocznych)
-giełdowych prospektów emisyjnych ( przy emisji akcji lub obligacji)
- publicznych sprawozdań finansowych
Przy ocenie i porównywaniu danych należy uwzględnić czynnki, które mogą zakłócić porównywalność danych, takich jak:
-zmiany zasad rachunkowości (wewn. Lub zewn.)
-zmiany zasad i przepisów podatkowych
-zmianę roku obrotowego
-procesy inflacyjne
-zmiany organizacyjne w banku (np. w wyniku zmian własnościowych)
Istotny wpływ na kondycję i efektywność banku ma otoczeni i jego ewentualne zmiany mogące dotyczyć następnych aspektów:
-norm prawnych działania banków (np. prawa bankowego, czy nowych regulacji ostrożnościowych nadzoru finansowego
-
Źródła analizy sytuacji finansowej banku
Bilans banku komercyjnego
Aktywa | Pasywa |
---|---|
-Kasa, rachunek bieżąc w NBP, inne operacje z NBP -lokaty międzybankowe i udzielone kredyty -papiery wartościowe (dłużne i udziałowe) i inne instrumenty finansowe -majątek trwały - pozostałe aktywa |
- kredyty zaciągnięte w banku centrlnym NBP -przyjęte depozyty w tym depozyty międzybankowe - dłużne papiery wartościowe wyemitowane przez bank - rezerwy i fundusze -kapitał własny -pozostałe pasywa |
Wsk. Poziomu kosztów = koszty / przychody
Wsk. Kosztów działania = koszty działania
Wskaźniki efektywności zatrudnienia:
- wsk. 1 = aktywa / liczba etatów
-wsk. 2 = wynik finansowy / liczba etatów
-wsk3= koszty osobowe/ wynik finansowy
Podstawowe klasyfikacje produktów bankowych obejmuje:
- produkty odsetkowe
-produkty nie-odestkowe
Produkty odsetkowe:
- kredyty (konsumpcyjne, hipoteczne, inwestycyjne)
- depozyty (bieżące i lokaty terminowe)
- depozyty międzybankowe
- odsetkowe papiery wartościowe (np. obligacje)
Produkty odsetkowe mogą być oprocentowane według:
- stałej stopy procentowej (przez dany okres)
- zmiennej stopy procentowej (zależnej od stóp rynkowych)
Produkty nie-odsetkowe:
- polecenia przelewu + zapłaty,
- czeki, karty płatnicze, akredytywy, inkaso;
- płatności masowe, instrumenty pieniądza elektronicznego
Produkty nie odsetkowe (np. kredyty lub depozyty) mogą generować również przychód o charakterze nie-odsetkowym (w postaci różnego rodzaju opłat i prowizji).
Tradycyjne metody oceny efektywności produktów odsetkowych:
Marża odsetkowa = (przychody odsetkowe – koszty odsetkowe)/ aktywa odsetkowe
Metody liczenia marż cząstkowych dla aktywów:
Metoda 1. Marża = (oprocentowanie pozycji aktywów – średnie oprocentowanie pasywów)/2
Metoda2. Marża= (oprocentowanie pozycji aktywów – średnie oprocentowanie pasywów) – marża całkowita/ 2
Metody liczenia marży dla pasywów:
Metoda 1. Marża* (średnie oprocentowanie aktywów- oprocentowanie pozycji aktywów)/2