Polityka rachunkowości
harmonizacja – to proces redukowania różnic w sprawozdawczości finansowej w poszczególnych krajach
standaryzacja - oznacza stosowanie tych samych reguł i zasad sporządzania sprawozdań finansowych
Wykaz stosowanych skrótów w polityce rachunkowości
GAAP – Ogólnie Przyjęte Zasady Rachunkowości (Generally Accepted
Accounting Principles)
MSSF (ang. IFRS) – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości
Finansowej (International Financial Reporting Standards)
KMSR – Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
(International Accounting Standards Committee)
MSR (ang. IFRS) – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości
(International Accounting Standards)
RMSR – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
(International Accounting Standards Board)
SIC – Interpretacja (e) Stałego Komitetu ds. Interpretacji KMSR i
RMSR (Interpretation (s) issued by the Standing Interpretations
Committee of th
Dlaczego polityka rachunkowości w sprawozdawczoście IASC/IASB)
Zadaniem rachunkowości finansowej jest określenie zasad pomiaru i prezentacji sytuacji finansowej jednostki (bilans) oraz jej dokonań (rzis) w taki sposób, aby służyły przede wszystkim potrzebom informacyjnym właścicieli kapitału.
potrzebę tworzenia standardów międzynarodowych, obowiązujących wszystkie podmioty działające na danym rynku wspomagają, a wręcz wymuszają stosowanie nasilające się procesy globalizacji i regionalizacji, ogromny przepływ kapitału i różnorodność transakcji finansowych
muszą zostać wypracowane jednolite, ogólnoświatowe zasady ujmowania skutków zdarzeń gospodarczych
powstanie globalnego systemu regulacji finansowych jest największym wyzwaniem dla rachunkowości XXI wieku
wyeliminowanie rozbieżności miedzy sprawozdawczością finansowa w różnych krajach
Instytucje ustanawiające regulację polityki rachunkowości
Na szczeblu światowym:
– Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (Internationa Accounting Standards Board, IASB);
– Międzynarodowa Federacja Księgowych (International Federation of Accountants, IFAC);
– Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO);
– Organizacja Międzynarodowych Standardów Rachunkowości i Sprawozdawczości (ISAR)
Na szczeblu regionalnym:
– Unia Europejska;
– Federacja Księgowych Wschodniej, Środkowej i Południowej Afryki;
Na szczeblu krajowym:
– Amerykańska Rada Standardów Rachunkowości Finansowej;
– Rada Standardów Rachunkowości w Wielkiej Brytanii;
– Komisja Papierów Wartościowych w Stanach Zjednoczonych.
Regulacje wydawane przez RMSR (IASB)
Ramy konceptualne przygotowania i prezentacji sprawozdań finansowych (IASC)
Uzasadnienie rozwiązań przyjętych w poszczególnych MSR/MSSF
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR)
Interpretacja Stałego Komitetu ds. Interpretacji (SIC, IFRIC)
Regulacje wydawane przez RMSR (IASB)
Cel regulacji – zapewnienie porównywalności sprawozdań, a nie określenie reguł księgowania
Dominuje ujęcie sprawozdawcze – zasady wyceny oraz ustalania wyniku finansowego (polityka rachunkowości) w sposób sprawozdawczy, a nie ewidencyjny
Struktura MSR / MSSF
maja określoną, ujednolicona strukturę, proponuje się dwa podejścia do problemów rachunkowości:
– wzorcowe (benchmarking)
– alternatywne
dotyczą tych obszarów rachunkowości, w których w praktyce funkcjonuje wiele różnych rozwiązań
Obecnie MSR
W momencie przekształcenia KMSR w RMSR, przyjęła ona wszystkie MSR. Od tamtego czasu RMSR:
zaproponowała lub wprowadziła zmiany do części MSR (IASs),
część MSR została zastąpiona przez MSSF (IFRSs).
przyjęła MSSF dotyczące tematów wcześniej nieporuszanych przez żaden z MSR (IASs).
W efekcie obecnie obowiązuje część pierwotnie przyjętych MSR oraz wszystkie MSSF.
Cele sporządzania sprawozdań finansowych
Dostarczenie szerokiemu kręgowi użytkowników podejmujących decyzje gospodarcze, użytecznych informacji na temat sytuacji finansowej, wyników działalności i przepływów środków pieniężnych.
Przedstawienie wyników zarządzania przez kierownictwo powierzonymi mu zasobami.
Sprawozdanie finansowe
Zgodnie z MSR 1 celem sprawozdania jest dostarczanie informacji, które pomogą użytkownikowi przewidzieć przyszłe przepływy pieniężne.
Sprawozdanie finansowe zostało zdefiniowane jako ustrukturyzowana prezentacja sytuacji finansowej i transakcji dokonywanych przez przedsiębiorstwo.
Najważniejsza cecha sprawozdań finansowych – uczciwa prezentacja następujących zagadnień dotyczących danej jednostki:
– sytuacji finansowej
– dokonań
– przepływów pieniężnych
Hierarcha źródeł prawa w zakresie rachunkowości
Podmioty stosujące UoR
1. Obowiązek stosowania UoR w całości
2. Możliwość stosowania krajowych standardów rachunkowości w zakresie nieuregulowanym w ustawie
3. Możliwość stosowania MSR w sprawach nie uregulowanych w UoR ani KSR
Podmioty stosujące MSSF
Obowiązek wyceny aktywów i pasywów i sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR
Obowiązek stosowania UoR z wyłączeniem niektórych przepisów rozdz.4 ,4a, 5 i 6
Możliwość stosowania KSR w sprawach nie uregulowanych ani w MSR ani w UoR
MSSF jako podstawa sporządzania sprawozdań finansowych przez spółki polskie
Obowiązek sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych mają:
- banki,
- emitenci dopuszczeni do publicznego obrotu w Polsce.
Możliwość sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych mają:
- emitenci ubiegający się o dopuszczenie do publicznego obrotu w Polsce lub na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego
- jednostki wchodzące w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca wyższego szczebla sporządza sprawozdanie skonsolidowane zgodnie z MSR.
Struktura rocznego sprawozdania finansowego
Podstawowy obowiązek sprawozdawczy:
Bilans
Rachunek zysków i strat
Informacja dodatkowa
Rozszerzony obowiązek sprawozdawczy
Bilans
Rachunek zysków i strat
Informacja dodatkowa
Rachunek przepływów pieniężnych
Zestawienie zmian w kapitale własnym
Zasady sporządzania sprawozdań finansowych
ZASADA CIĄGŁOŚCI - przyjęte zasady (politykę rachunkowości) należy stosować w sposób ciągły, dokonując w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych.
ZASADA PORÓWNYWALNOŚCI - wynika z zasady ciągłości – dane prezentowane w sprawozdaniu finansowym za rok bieżący muszą być porównywalne z danymi prezentowanymi za rok/lata poprzednie.
ZASADA KONTYNUACJI - przy stosowaniu przyjętych zasad rachunkowości, w tym sporządzaniu sprawozdań, przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała działalność w dającej się przewidzieć przyszłości – w okresie nie krótszym niż jeden rok od dnia bilansowego - w nie zmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym.
ZASADA MEMORIAŁU - w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.
Odmienną zasadą jest ZASADA KASOWOŚCI która stanowi, iż dochody i wydatki ujmuje się w terminie ich zapłaty niezależnie od okresu, którego dotyczą.
ZASADA WSPÓŁMIERNOŚCI PRZYCHODÓW I KOSZTÓW - oznacza konieczność przeciwstawiania przychodom osiągniętym w danym okresie - kosztów poniesionych na ich osiągnięcie w celu ustalenia w sposób prawidłowy realnego wyniku finansowego.
ZASADA OSTROŻNOŚCI, ZASADA ISTOTNOŚCI, ZASADA WYŻSZOŚCI TREŚCI EKONOMICZNEJ NAD FORMĄ PRAWNĄ
Cechy sprawozdania finansowego
Rzetelność – dane wykazane w sprawozdaniu są w sposób zgodny z prawdą, zgodnie z rzeczywistością przedstawiają sytuację majątkową i finansową, oraz wynik finansowy za dany okres.
Wiarygodność – prezentowane dane są pozbawione materialnych błędów, są obiektywne oraz zgodne z zasadą ostrożnej wyceny.
Kompletność – sprawozdanie uwzględnia całość składników majątkowych, źródeł ich finansowania oraz wszystkie operacje wynikowe, które miały miejsce w danym okresie.
Prawidłowość – sprawozdanie jest sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych prowadzonych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i polskimi lub międzynarodowymi standardami rachunkowości.
Sprawdzalność – dane zawarte w sprawozdaniu można powiązać z zapisami w księgach rachunkowych.
Porównywalność – umożliwiają użytkownikom porównanie danych w czasie oraz na tle podmiotów o podobnym profilu działalności.
Przejrzystość – informacje zawarte w sprawozdaniu prezentowane są w sposób zrozumiały i czytelny.