Metodyka badań archeologicznych

Standardy metodyczne i dokumentacja badań archeologicznych.

Badania wykopaliskowe

-systematyczne

-wyprzedzajÄ…ce

-ratownicze

-interwencyjne

Badania archeologiczne mogą być prowadzone wyłącznie na podstawie pozwolenia wydanego przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Wniosek do WKZ o wydanie pozwolenia na badania:

1. Wnioskodawca- dane

2. Wskazanie miejsca badań

3. Osoba prowadzÄ…ca badania

4. Rodzaj badań

5. Przewidywany termin rozpoczęcia i zakończenia prac

6. Uzasadnienie wniosku

7. Opis planowanego sposobu uporządkowania terenu po zakończeniu badań

8. Podpis wnioskodawcy

Załączniki do wniosku:

• Mapa z zaznaczonym stanowiskiem, skala 1:10000

• Zgoda muzeum na przyjÄ™cia zabytków

• Program planowanych badaÅ„

• Plan wykopu( graficzny) 1:100

• OÅ›wiadczenie osoby prowadzÄ…cej badania o posiadaniu Å›rodków finansowych

• OÅ›wiadczenie o wywiÄ…zaniu siÄ™ z dotychczas naÅ‚ożonych obowiÄ…zków

• Zgoda wÅ‚aÅ›ciciela dziaÅ‚ki na prowadzenie badaÅ„( ustala siÄ™ wysokość odszkodowania)

• Kopia dyplomu osoby prowadzÄ…cej badania archeologiczne

• Dowód wpÅ‚aty skarbowej

W udzielonym pozwoleniu konserwator określa m.in.:

1. Dokładny zasięg terenu badań

2. Zakres prac badawczych

3. Rodzaj i sposób wykonania dokumentacji

4. Sposoby przeprowadzenia doraźnej konserwacji

5. Warunki:

• Zawiadomienie o terminie rozpoczÄ™cia badaÅ„

• Szczegółowe rozpoznanie terenu i zrobienie planu sytuacyjno-wysokoÅ›ciowego

• NiezwÅ‚oczne powiadomienie konserwatora o wszelkich zagrożeniach

• Zawiadomienie o przerwach w badaniach

• Prowadzenia dokumentacji przebiegu badaÅ„

• Prowadzenie inwentaryzacji polowej

• SporzÄ…dzenie sprawozdania z badaÅ„ (e-archeo)

• Co stanie siÄ™ z zabytkami po zakoÅ„czeniu badaÅ„

• UporzÄ…dkowanie terenu po zakoÅ„czeniu prac

Wymóg przekazania konserwatorowi:

• Sprawozdania z badaÅ„ w postaci wydruku z ogólnopolskiej bazy danych o zabytkach archeologicznych

• Opracowanie sposobu postÄ™powania z zabytkiem po zakoÅ„czeniu badaÅ„

• Dokumentacji badaÅ„- do 6 miesiÄ™cy od dnia zakoÅ„czenie badaÅ„

• Oprawiania wyników badaÅ„- do 3 lat( ale nie powinno być krócej niż 1 rok)

Badania archeologiczne muszą być poprzedzone:

• KwerendÄ… archiwalnÄ…, muzealnÄ… i bibliograficznÄ…

• Ustaleniem adresu stanowiska archeologicznego

Badania wykopaliskowe

Dokumentacja badań wykopaliskowych

1. Opisowa – sprawozdanie ,na karcie, , dziennik badań.

1.1 SPRAWOZDANIE

• Sprawozdanie z badaÅ„ w formie wydruku z ogólnopolskiej bazy danych e-archeo - do 3 tyg. od ich zakoÅ„czenia.

• Opracowanie sposobu postÄ™powania z zabytkiem po zakoÅ„czeniu badaÅ„ – do 3 miesiÄ™cy

• Dokumentacja przebiegu badaÅ„ archeologicznych – do 6 miesiÄ™cy

• Opracowanie wyników badaÅ„ – do 3 lat

• Lokalizacja: obszar AZP, lokacja administracyjna, geomorfologiczna, opis jednostki geomorfologicznej, powierzchnie badaÅ„, ilość wykopów, Å‚Ä…cznie powierzchnia. Fazy zasiedlenia, termin badaÅ„, wnioski, wstÄ™pna interpretacja, wnioski skierowane do konserwatora, ilość odkrytych obiektów, ilość odkrytych zabytków.

1.2 DZIENNIK BADAŃ

Nie ma standardów jeśli chodzi o jego formę. Informacje które powinny się w nim znaleźć:

• Miejscowość

• Data

• Pogoda

• Ilość osób

• Co byÅ‚o robione w ciÄ…gu dnia

• Sytuacja wykopu i obiekty w danym wykopie

• Opis warstw

• Konsultacje które siÄ™ odbyÅ‚y

1.3 KARTA KESA STANOWISKA

• Miejsce usytuowania zbytku archeologicznego

• Opis fizjograficzny

• OkreÅ›lenie powierzchni przeprowadzonych badaÅ„

• Wykaz faz zasiedlenia z iloÅ›ciÄ… obiektów

• Nazwisko kierownika, termin przeprowadzenia badaÅ„

KARTY JEDNOSTEK STRATYGRAFICZNYCH

• Usytuowanie zabytku

• Numer jednostki stratygraficznej

• Funkcje tej jednostki stratygraficznej

• WstÄ™pna chronologia, zasiÄ™g, opis

• Opis eksploracji

• Relacja stratygraficzna

KARTY WARSTW

• Nie ma jednego standardu

• Miejsce usytuowania warstwy, ogólne informacje o stanowisku

• Numer warstwy i jej lokalizacja w systemie podziaÅ‚u przestrzeniu badawczej

• WstÄ™pne datowanie warstwy

• ZasiÄ™g i gÅ‚Ä™bokość warstwy

• Opis eksploracji warstwy

• Relacja stratygraficzna

KARTY OBIEKTÓW

• Dostosowuje siÄ™ do danego stanowiska

• Lokalizacja zabytku

• Numer zabytku

• Funkcja obiektu

• WstÄ™pne datowanie obiektu

• Przekrój poziomy i pionowy

• Wymiary obiektu

• Opis eksploracji zabytku

• Relacja stratygraficzna

Rejestr jednostek stratygraficznych- spis inwentarz warstw

• Numer jednostki stratygraficznej

• Lokalizacja

• OkreÅ›lenie funkcji

• Datowanie

• Autor wpisu

• Uwagi

Inwentarze zabytków:

• Masowe

• Wydzielone

• Próbek

• Dokumentacji rysunkowej

• Dokumentacji fotograficznej

Inwentarz zabytków wydzielonych

• Numer inwentarza

• Pozycja stratygraficzna

• Lokalizacja w ramach podziaÅ‚u na wykopy

• Rodzaj zabytku wydzielonego i jego surowiec

• Data znalezienie i nazwisko osoby dokonujÄ…cej wpisu

• Uwagi

Inwentarz zabytków masowych

• Numer inwentarza

• Pozycja stratygraficzna

• Lokalizacja

• Rodzaj i ilość zabytków w podziale na ceramikÄ™, krzemienie, koÅ›ci zwierzÄ…t, polepa i inne.

• Data i nazwisko

• Uwagi

Inwentarz próbek

• Główne informacje jak wyżej

• Co zostaÅ‚o wziÄ™te jako próbki- ceramika, koÅ›ci, polepa

Inwentarz dokumentacji rysunkowej

• Numer inwentarza

• Przedmiot rysunku

• Nazwisko autora rysunku

• Skala

• Data wykonania rysunku

• Uwagi

Inwentarz dokumentacji fotograficznej

• Nazwa pliku/ numer pliku i klatki

• Przedmiot fotografii

• Kierunek z którego fotografowano

• Nazwisko autora zdjÄ™cia

• Data wykonania i nazwisko osoby dokonujÄ…cej wpisu

• Uwagi