Wykład IV

Rozwój psychomotoryczny:

Siódmy miesiąc życia:

• leżąc na wznak bawi się swoimi nogami

• samodzielnie siada

• podtrzymywany odbija się od podłoża

• szuka upuszczonego przedmiotu

8-9 miesiąc życia:

• siedzi samodzielnie około 1 minuty

• interesuje się swoim odbiciem w lustrze

• śledzi czynności domowe matki

• nasila się rezerwa wobec obcych

• formułuje podwójne sylaby (mamma-dadda)

• trzymane za ręce stoi samodzielnie kilka sekund

10 miesiąc życia:

• samodzielnie podnosi się i siada

• stoi przez około 30 sekund trzymając się przedmiotów

• chwyta kciukiem i palcem wskazującym

• potrafi wskazać niektóre przedmioty

11 miesiąc życia:

• raczkuje

• trzymane za ręce stawia pierwsze kroki

• przechyla kubek z płynem

• samo potrafi jeść (chrupki, herbatniki)

12 miesiąc życia:

• samodzielnie się podnosi i stawia pierwsze kroki

• chętniej raczkuje

• używa „sensownych” wyrazów (am am, hau-hau)

• mocny związek emocjonalny z opiekunami

• rozumie wypowiedziane zakazy ale je zapomina

Co może niepokoić rodzica

Do czwartego miesiąca życia:

• nie reaguje na otoczenie, na osoby które są wokół niego

• nie uśmiecha się

• nie potrafi ani chwili utrzymać prosto głowy

Do siódmego miesiąca życia:

• nie potrafi przełożyć zabawki z ręki do ręki

• nie chwyta klocka ani innej zabawki

Do dziewiątego miesiąca życia:

• nie przewraca się z pleców na brzuszek

• nie siedzi bez oparcia

• nie dotyka dłońmi nawet kolan

• nie wydaje żadnych dźwięków i nie bawi się słuchaniem własnego głosu

Jeśli Twoje roczne dziecko:

• nie potrafi utrzymać się w pozycji stojącej przy jednoczesnym przytrzymywaniu się ręką o meble

• nie próbuje raczkować

• nie potrafi „pęsetowo” chwycić drobnego przedmiotu

• nie umie z czyjąć pomocą zrobić kilku kroków

• w porównaniu z rówieśnikami wskazuje bardzo małą aktywność

Drugi rok życia:

• 13-15 miesiąc życia większość samodzielnie chodzi

• ok 15 miesiąc życia przytrzymywane wychodzą po schodach

• 18 miesiąc życia potrafi jeść bez pomocy

• składa 2-3 wyrazy

• obserwuje inne dzieci przy zabawie

Trzeci rok życia:

• potrafi samodzielnie się ubrać (bez guzików)

• trzyma ołówek i rysuje proste figury

• rozróżnia kolory

• zauważa różnicę płci

• wolno chodzi po schodach

• naśladownictwo !

Czwarty rok życia:

• Potrafi zachowywać się „poprawnie”

• fantazjuje, lubi się chwalić

• chętnie bawi się z innymi rówieśnikami

Piąty rok życia:

• Intensywny rozwój strefy poznawczej:

spostrzeganie, uwaga, pamięć i mowa

• Bogata wyobraźnia znajdująca odzwierciedlenie w plastycznych formach wyrazu

• Rozwija samodzielność oraz uczone prawdomówność i życzliwość

Charakterystyka rozwoju psychofizycznego motorycznego dzieci w młodszym wieku przedszkolnym:

• Proporcja budowy ciała dziecka jest typowo dziecięca (stosunkowo duża głowa, długi tułów i krótkie kończyny)

• Dziecko w tym wieku rośnie szybko i stosunkowo mało przybiera na wadze, na skutek naturalnej ruchliwości stopniowo szczupleje

• Kościec dziecka 3-4 letniego zachowuje jeszcze konsystencję chrząstkową (jest giętki, elastyczny, a prawidłowe krzywizny kręgosłupa nie są jeszcze całkowicie ukształtowane)

• Połączenia stawowe są nietrwałe, więzadła słabe i rozciągliwe

• Płuca i serce pracują intensywnie, lecz nieekonomicznie

* częstotliwość oddechu wynosi około 30 (u dorosłego człowieka 16)

* serce wykonuje 90-110 uderzeń na minutę (u dorosłego 70-80)

* intensywny wysiłek powoduje przyśpieszenie tętna do 200 uderzeń na minutę

• układ nerwowy jest niedojrzały i działa niesprawnie (słabo zaawansowany proces myelinizacji)

• ruchy dziecka są rozrzutne-synkinezy, mało precyzyjne, totalne (brak koordynacji powoduje trudności w pisaniu, posługiwaniu się przyborami do jedzenia, sznurowaniu bucików)

• przerost układu limfatycznego jest u dziecka w tym wieku przyczyną chorób górnych dróg oddechowych

Charakterystyka rozwoju psychofizycznego i motorycznego dzieci w wieku przedszkolnym 5-6 lat:

• Wiek 5-6 lat charakteryzuje się znacznym postępem w rozwoju i krzepnięciu organizmu

• Doskonalą się już nie tylko podstawowe formy ruchów, lecz dziecko potrafi teraz je łączyć w określone całości (np. w czasie biegu chwytać i rzucać piłkę, z rozbiegu wykonać skok)

• porównując dziecko 3 letnie z 5-6 letnim dostrzegamy istotne różnice w szybkości biegu, skoku w dal i rzutach

Podsumowanie:

• specyficzna ruchliwość i potrzeba aktywności ruchowej

• pragnienie przeżyć i emocji

• bogata wyobraźnia

• pobudliwość oraz zmienność nastrojów oraz zainteresowań

• łatwe uleganie zmęczeniu i szybka regeneracja sił

• plastyczność organizmu, jego podatność na dodatnie i ujemny wpływy środowiska

Okres młodszy szkolny – Rozwój fizyczny i motoryczny

• Kościec ma mniej tkanek chrząstnych, proces kostnienia znacznie postąpił naprzód

• Rozwój sprawności pracy w zakresie drobnych mięśni (dobrze może trzymać w ręku np. ołówek)

• Mięśnie dużej rozwijają się wcześniej niż drobne (zdolne raczej do ruchów silnych i zamaszystych)

• Kościec jako całość miękki i plastyczny. Kościec i stawy łatwo ulegają deformacjom.

• Różne części kośćca krzepną, rosną i zmieniają się w różnej kolejności. Uzębienie w końcu tego okresu prawie pełne

• Zwiększa się ogólna ruchliwość, ulepsza się praca układu oddechowego, wzrasta pojemność płuc, objętość klatki piersiowej

Okres młodszy szkolny – Rozwój procesów poznawczych

• Dynamiczny rozwój procesów poznawczych

• Dokonuje operacji myślowych za pomocą manipulacji przedmiotami lub wyobrażeniami konkretnych przedmiotów, ale i próby operowania symbolami

• Coraz wyższy poziom operacji porównywania i klasyfikowania, abstrahowania i uogólniania, analizy i syntezy

• rozwój wrażeń wzrokowych i słuchowych

Okres młodszy szkolny – Rozwój procesów poznawczych

• Dzieci prawidłowo spostrzegają obrazy, kontury, schematy i rysunki przedmiotów

• Pod wpływem nauczania spostrzeżenia stają się bardziej ukierunkowane, trwałe, dokładne i skuteczne

• Uwaga coraz bardziej zdolna do koncentracji, trwałości i przerzutności

• Wzmożony rozwój pamięci i jakościowa jej przemiana

• Zaczyna rozwijać się pamięć logiczna

Okres młodszy szkolny – Rozwój procesów emocjonalnych

• Rozszerza się krąg przedmiotów, zjawisk, zdarzeń i spraw, które wywołują reakcje emocjonalne, zmienia się i różnicuje w sposób istotny charakter emocjonalny doznań

• Nierzadko emocje wyrażane w sposób burzliwy

• Emocje pozytywne i negatywne mają swoją wyraźną przyczynę i są skierowane ku określonemu przedmiotowi.

• Stara się pohamować emocje, zapanować nad nimi stosunek emocjonalny do ludzi (w znacznym stopniu uświadamiany przez dziecko), przedmiotów, zjawisk.

Okres młodszy szkolny – rozwój społeczny

• Dla rozwoju społecznego istotne są:

układ stosunków, atmosfera, postawy, przekonania i tryb życia w domu rodzinnym lub instytucji wychowania zbiorowego, zamierzone oddziaływania nauczycieli, swobodne obcowanie dziecka z rówieśnikami

• Podstawowe znaczenie ma wpływ osób znaczących, jak również oddziaływanie formalnych i nieformalnych grup

• W oczach dziecka zaczyna wyrastać nowy autorytet – nauczyciela, który na terenie szkoły i we wszystkich sprawach z nią związanych zaczyna przerastać autorytet rodziców

• Dzieci tworzą bandy i mniejsze paczki (8-9 r.ż.). Rozwijają one własne systemy wartości, obyczajów, rodzą „mody” zabawowe

Okres szkolny – rozwój fizyczny

• Intensywny przyrost wysokości u dziewcząt zaczyna się co najmniej od 11,5 r.ż. i trwa do 14,5 r.ż., po czym gwałtownie spada

• Chłopcy najbardziej intensywnie rosną od 13,5 r.ż. do 15,5 r.ż.

• W następnych latach chłopcy bardziej przewyższają dziewczęta osiąganym wzrostem

• Ciężar ciała u dziewcząt wzrasta najbardziej w 14 i 15 r.ż., a u chłopców między 15 a 17 r.ż.