Mazury
Mazury - kraina historyczno-etnograficzna w Polsce północno-wschodniej. Geograficznie jest częścią Pojezierza Mazurskiego i Pojezierza Iławskiego, administracyjnie wchodzi w skład województwa warmińsko-mazurskiego.
Krajobraz regionu został ukształtowany przez ostatnie zlodowacenie około
14000-15000 lat temu. Z tego okresu pochodzi, znaleziony w okolicach Giżycka, fragment rogu renifera.
Teren jest pagórkowaty, z jeziorami, rzekami i strumieniami. Powierzchnię pokrywają lasy (około 30%). W części północnej przeważają grądy, część południowa zdominowana jest przez bory sosnowe i mieszane.
Klimat Mazur należy do najzimniejszych w Polsce. Kształtowany jest wpływami Bałtyku, a we wschodniej części zaznacza się oddziaływanie kontynentalne. Okres wegetacji wynosi 200-210 dni, a na zachodzie skraca się nawet do 190 dni. Przeciętne roczne opady wahają się w okolicach 540-700 mm.
Efektem oddziaływania lodowca kontynentalnego, który nasunął się tu
w plejstocenie, jest bardzo urozmaicona rzeźba terenu. W regionie występują ciągi wzgórz morenowych, liczne pagórki ozów i kemów, zagłębienia bezodpływowe, rozległe równiny stożków sandrowych.
Najwyższym szczytem Mazur jest Dylewska Góra położona jest na wysokości 312 m n.p.m.
Walory turystyczne Mazur to przede wszystkim pagórkowate ukształtowanie terenu, ponad 1000 jezior, dziewicza przyroda, setki zabytków, gospodarstwa agroturystyczne, niski poziom uprzemysłowienia.
W 1998 r. na terenie województwa warmińsko-mazurskiego znajdowało się 64,4 tys. miejsc noclegowych. Z noclegów w prywatnych domkach letniskowych corocznie korzysta około miliona turystów, w tym ok. 200 tys. zagranicznych. W obsłudze turystycznej zatrudnionych jest ok. 5 tys. osób. Turyści mogą znaleźć wypoczynek w ponad 2000 gospodarstw agroturystycznych.
Niewątpliwie jedną z największych atrakcji turystycznych są Pola Grunwaldzkie, na których w 1410 r. wojska polsko - litewskie pokonały krzyżaków.
Sieć kanałów wodnych łączących liczne jeziora jest atrakcją dla żeglarzy i wodniaków. Przez Mazury przebiega Kanał Elbląski, który
z zespołem 5 naziemnych pochylni stanowi osobliwość na skalę europejską.
Swoje posiadłości mają tu polskie gwiazdy popkultury
i ludzie biznesu. Mazury odwiedzane są chętnie przez turystów z Niemiec, Anglii, Czech, Rosji. Obecnie region jest mieszanką kultur: polskiej, niemieckiej, litewskiej, ukraińskiej i rosyjskiej.
Ważniejsze zabytki i ciekawe miejsca, czyli obiekty, które musi zobaczyć każdy turysta:
Bazylika w Świętej Lipce
Muzea etnograficzne w Olsztynku i Węgorzewie
Zamki krzyżackie w: Barcianach, Giżycku, Kętrzynie, Rynie, Węgorzewie, Działdowie oraz ruiny Zamku krzyżackiego w Ełku
Pałace i dwory w Sztynorcie, Sorkwitach, Brzeźnicy, Kałkach, Nakomiadach, Drogoszach.
Tatry
Tatry są częścią Centralnych Karpat Zachodnich. Są one najwyższym masywem w obrębie łańcucha karpackiego a na terenie Polski znajduje się 174km2 czyli dwie piąte ich całej powierzchni. Tatry z powodu różnic w budowie geologicznej podzielone są na trzy części, a każda z nich posiada wiele walorów.
Pierwszą z nich są Tatry zachodnie zaczynające się od Przełęczy Huciańskiej na Słowacji, po Przełęcz Liliowe w obrębie Kasprowego Wierchu. Znajdujące się tam walne tatrzańskie doliny Chochołowska, Kościeliska i Małej Łąki. Założone są one w skałach osadowych i maja bardzo interesującą rzeźbę krasowa do której zaliczamy bramy, jaskinie, wąwozy, wywierzyska.
Druga część Tatr-Tatry Wysokie zaczynają się na wschód od Przełęczy Liliowe, zbudowane głównie ze skał krystalicznych o wyraźnych śladach rzeźby polodowcowej. Klasycznym dowodem są wielopoziomowe cyrki wypełnione jeziorami w Dolinie Pięciu Stawów Polskich, Dolinie Rybiego Potoku i Hali Gąsienicowej. Właśnie w tej części Tatr znajdują się najwyższe szczyty- Gerlach (2655 m n.p.m) po stronie słowackiej i Rysy(2499 m n.p.m) po stronie polskiej. Ta część Tatr posiada cechy rzeźby alpejskiej ze względu na ostro zarysowane granie, kotły polodowcowe, pola piargowe i górskie jeziora. Bogactwo form przyczynia się do wysokiej atrakcyjności krajobrazowej regionu tatrzańskiego.
Trzecia część Tatr-Wapienne Tatry Bielskie - znajdują się na terenie Słowacji. Ciągną się od Przełęczy Pod Kopą , która łączy je z Tatrami Wysokimi, po Przełęcz Ździarską , która oddziela je od Magury Spiskiej. W linii prostej długość grani wynosi ok. 12 km, powierzchnia pasma to ok. 67 km2. Nazwa wywodzi się od miasta - Biała Spiska.
Cechą charakterystyczną tego pasma są liczne zjawiska krasowe: wywierzyska i jaskinie. Najbardziej znana, jest dostępna dla turystów Jaskinia Bielska. Jaskinia jest położona na północnym zboczu Kobylego Wierchu i stanowi dużą atrakcję Tatrzańskiej Kotliny.
Wszystkie najwyższe szczyty Tatr Bielskich znajdują się w zachodniej części pasma. Są to min. Murań 1890 m n.p.m., Nowy Wierch, Nowy 2009 m n.p.m., Hawrań 2152 m n.p.m., Płaczliwa Skała 2142 m n.p.m. W części wschodniej dominują: Szalony Wierch 2061 m n.p.m. Zadnie Jatki 2020 m n.p.m.
Pobrzeże Koszalińskie
Zajmuje ono najdłuższy odcinek polskiego wybrzeża Bałtyku, od Kołobrzegu aż po okolice Przylądka Rozewie. Jest to część wybrzeża o najlepszych warunkach do odpoczynku, pozbawiona dużych miast, portów i uciążliwego przemysłu. Rozciągają się tu najszersze plaże obrzeżone wysokimi wałami wydmowymi stanowiącymi nieraz mierzeje między morzem i jeziorami przybrzeżnymi.
Główną atrakcją tego regionu jest Słowiński Park Narodowy z największym w Polsce nagromadzeniem ruchomych wydm i przykładów ich niszczącej działalności. W głębi lądu krajobraz urozmaicają wzgórza morenowe(Góra Chełmska, Rowokół), większe kompleksy leśne oraz rzeki nieraz malowniczo meandrujące, o stosunkowo czystej wodzie.
Równolegle do brzegu morskiego biegnie główna linia kolejowa i droga kołowa Szczecin-Gdańsk, przy nich leżą większe miasta, będące ośrodkami administracyjnymi i usługowymi regionu. Miasta te są również celami turystyki krajoznawczej ze względu na zespoły zabytków, muzea i imprezy kulturalne. Są to:
• Słupsk ( Festiwal Pianistyki Polskiej )
• Koszalin ( festiwale organowe, filmowe i chórów polonijnych )
• Sławno
• Białogard
• Lębork
Nad samym morzem leżą tylko cztery miasta, które pełnią funkcję kąpielisk, ośrodków wczasowych i małych portów. Wielkością wyróżnia się Kołobrzeg – jedno z największych uzdrowisk Polski( solanki),co zapewnia mu całoroczny ruch turystyczny. Odbywają się tu m.in. festiwale piosenki żołnierskiej .
Najbardziej turystyczno-wczasową gminą w Polsce, w której znajduje się ok.14 tys. miejsc noclegowych( przy 5100 stałych mieszkańcach) jest gmina Mielno. Znajdują się tu następujące kąpieliska :
• Gąski
• Sarbinowo
• Chłopy
• Mielenko
• Mielno
• Unieście
Na wschód od Unieścia ciągną się niezagospodarowane mierzeje, oddzielając od morza jeziora Jamno i Bukowo. Jamno jest częściowo zanieczyszczone ściekami z Koszalina, a Bukowo służy w większym stopniu rekreacji i na jego wschodnich brzegach zaczyna się następne skupienie obiektów wczasowych, które przez Dąbki sięga po Darłowo. Darłowo jest miastem o cennych zabytkach, obiekty wypoczynkowe grupują się w nadmorskiej dzielnicy wczasowej( Darłówko), odległej o 3 km.
Następna większa miejscowość turystyczna to Ustka, zarazem uzdrowisko i mały port, głownie rybacki liczący ok. 10 tys. miejsc noclegowych. Dalej na wschód w duży ośrodek wczasowy rozwinęła się mała wioska rybacka Rowy(ok.4 tys. miejsc wczasowych), położona na mierzei oddzielającej jez. Gardno od morza. W Rowach zaczyna się rezerwat leśno-wydmowy obejmujący 32 km wybrzeża, w tym Mierzeję Łebską z największymi w Polsce wydmami ( do 42m wysokości)-dostępny jedynie dla turystyki pieszej. Rezerwat wchodzi w skład Słowińskiego Parku Narodowego wraz z przybrzeżnymi jeziorami Łebsko i Gardno, na których część mielizn przybrzeżnych stanowi rezerwat ścisły ptaków i ryb.
Najbardziej położoną na wschód większą miejscowością jest Łeba, miasteczko rybackie z bardzo rozbudowaną funkcją turystyczną(ok. 14,5 tys. miejsc noclegowych, duże kempingi).Położenie Łeby jest bardzo atrakcyjne – między morzem a dwoma jeziorami przybrzeżnymi ( Łebsko i Sarbsko), w sąsiedztwie Słowińskiego Parku Narodowego.
Łeba dysponuje najrozleglejszą plażą ze względu na brak w sąsiedztwie innych miejscowości nadmorskich.