Wykład XX 8.01.2015
Choroby zawodowe

1. Choroba zawodowa - oznacza chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych narażeniem zawodowym.

2. Choroba parazawodowa oznacza chorobę nie wymienioną w wykazie chorób zawodowych, która została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy.

3. Najczęściej występujące choroby zawodowe w Polsce (pełna lista zawiera 26 grup zawodowych):

   1. Przewlekłe choroby narządu głosu;

   2. Pylice płuc;

   3. Choroby zakaźne lub pasożytnicze;

   4. Trwały ubytek słuchu;

   5. Zespól wibracyjny.

4. 3 najczęściej występujące choroby zawodowe w górnictwie:

   1. Pylica;

   2. Trwały ubytek słuchu;

   3. Zespół wibracyjny.

5. Najwięcej chorób zawodowych występuje w następujących działach gospodarki:

   1. Przetwórstwo przemysłowe;

   2. Edukacja;

   3. Górnictwo;

   4. Ochrona zdrowia i opieka społeczna;

   5. Rolnictwo, łowiectwo, myślistwo.

6. Największe ryzyko wystąpienia chorób zawodowych występuje w następujących branżach:

   1. Górnictwo;

   2. Rolnictwo, łowiectwo, myślistwo;

   3. Edukacja;

   4. Ochrona zdrowia i opieka społeczna;

7. Największa liczba wypadków w Polsce występuje w:

   1. Przetwórstwo przemysłowe;

   2. Budownictwo;

   3. Handel i naprawy;

   4. Ochrona zdrowia i opieka społeczna;

   5. Transport, gospodarka magazynowa i łączność.

8. Największy wskaźnik częstości wypadków na 1000 pracujących mają branże:

   1. Górnictwo;

   2. Przetwórstwo przemysłowe;

   3. Rolnictwo, łowiectwo i myślistwo;

   4. Budownictwo;

   5. Ochrona zdrowia i opieka społeczna;

9. Odnosząc liczbę poszkodowanych w wypadkach, do osi czasu, można określić tzw. Zegar wypadkowości zawodowej. Przykład w górnictwie: co 3h zdarza się wypadek przy pracy, co 17h stwierdzana jest choroba zawodowa, co 6 dni zdarza się wypadek tragiczny lub śmiertelny, co 20 dni zdarza się wypadek zbiorowy lub katastrofa.

10. Najczęstsze przyczyny wypadków przy pracy w Polsce:

    1. Nieprawidłowe zachowanie się pracownika;

    2. Niewłaściwe samowolne zachowanie się pracownika;

    3. Niewłaściwa ogólna organizacja pracy;

    4. Niewłaściwa organizacja stanowiska pracy;

11. Dominujące wydarzanie powodujące uraz:

    1. Uderzenie prze obiekt w ruchu;

    2. Zderzenie lub uderzenie w nieruchomy przedmiot;

    3. kontakt z przedmiotem ostrym, szorstkim i chropowatym.

12. Pod względem wypadków ogółem wypadków śmiertelnych i ciężkich 3 branże wyróżniają się szczególnym ryzykiem:

    1. Górnictwo;

    2. Budownictwo;

    3. Rolnictwo, leśnictwo i łowiectwo.

13. Liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy:

    1. Wypadki ogółem 80000 – 100000;

    2. Liczba wypadków ciężkich 1999 – 2013 pomiędzy 1300 a 600;

    3. Liczba wypadków śmiertelnych 600 – 300,

14. Procedura dotycząca choroby zawodowej:

    1. Zgłoszenie podejrzenia;

    2. Ocena narażenia zawodowego;

    3. Orzeczenie lekarskie o rozpoznaniu lub braku podstaw do rozpoznania (wykonuje lekarza);

    4. Decyzja administracyjna o stwierdzeniu lub braku podstaw o stwierdzenia choroby zawodowej (Państwowy inspektor sanitarny);

15. Najczęściej występujące zagrożenia w środowisku pracy, dla których stwierdzono przekroczenie wartości dopuszczalnej (NDS, NDN);

    1. Hałas słyszalny;

    2. Substancje chemiczne;

    3. Pyły szkodliwe;

    4. Klasyfikacja szkoleń BHP;

       • Szkolenie wstępne (instruktaż ogólny – prowadzi pracodawca, pracownik służby BHP/instruktaż stanowiskowy – osoba kierująca pracownikami)

       • Szkolenie okresowe – prowadzone przez pracownika służby BHP,

       • uczestniczą także lekarz, pielęgniarka, inspektor ochrony ppoż., strażak;

16. Klasyfikacja badań lekarskich pracowników:

    1. Badana wstępne;

    2. Badania okresowe;

    3. Badania kontrolne;

    4. Badania okresowe końcowe.

17. Pracownikiem służby BHP może być:

    1. Technik BHP;

    2. Absolwent studiów wyższych;

    3. Absolwent studiów podyplomowych;

18. Zadania służby BHP może wykonywać:

    1. Jednostka organizacyjna ds. BHP;

    2. Zewnętrzna firma ds. BHP na zlecenie;

    3. Zewnętrzny specjalista ds. BHP na zlecenie.

19. Przykładowa klasyfikacja zagrożeń naturalnych w KWK:

    1. Zagrożenia katastrofogenne:

       • Zagrożenie wybuchem (metanu, pyły węglowego);

       • Zagrożenie pożarami (endogenicznymi i egzogenicznymi);

       • Zagrożenie sejsmiczne (wstrząsami, tąpaniami);

       • Zagrożenie wyrzutami (dwutlenku węgla i skał, metanu i skał);

       • Zagrożenie wodne;

       • Zagrożenia niekatastrofogenne:

         1. Zagrożenie pyłowe (pyły szkodliwe dla zdrowia: krzemionkowy, węglowy);

         2. Zagrożenie gazowe (gazy toksyczne, bardzo toksyczne);

         3. Zagrożenie klimatyczne (mikroklimat gorący);

         4. Zagrożenie radiacyjne (substancje promieniotwórcze);

         5. Inne;