Przemoc

Przemoc wobec dzieci to stosowanie kar cielesnych, zadawanie cierpień psychicznych i inne formy poniżania dziecka. Sprawcami przemocy wobec dzieci często są bliskie mu osoby, także rodzice. Przemoc wobec dzieci nie jest powiązana ze statusem społecznym, czy materialnym rodziny, może zdarzyć się w każdym środowisku.

Jak rozpoznać objawy przemocy? Umiejętność rozpoznawania symptomów przemocy wobec dzieci jest konieczna, by móc ochronić dzieci przed krzywdzeniem i zaniedbywaniem. Występowanie pojedynczego objawu nie jest dowodem na to, że dziecko doświadcza krzywdzenia. Jeśli jednak symptom powtarza się, bądź kilka objawów występuje jednocześnie, możliwe jest, że mamy do czynienia z przemocą wobec dzieci. Podejrzenie, że dziecko doświadcza przemocy jest szczególnie uzasadnione, gdy z objawami u dziecka współwystępują określone zachowania rodziców lub opiekunów.

Działania interwencyjne- celem jest przerwanie dokonujących się aktów przemocy i udzielenie bezpośredniej pomocy ofierze,

Rodzaje przemocy:

Przemoc fizyczna to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne.

Zaniedbywanie to nie zaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych dziecka przez rodzica lub opiekuna; nie zapewnianie mu odpowiedniego jedzenia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa.

Przemoc emocjonalna to powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie dziecka, brak odpowiedniego wsparcia, uwagi i miłości. Wymagania i oczekiwania wobec dziecka, którym niej nie jest ono w stanie sprostać.

Przemoc seksualna to angażowanie dziecka w aktywność seksualną przez osobę dorosłą. Wykorzystywanie seksualne dzieci odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie dziecka, współżycie z dzieckiem) oraz do zachowań bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm). Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub powtarzać się przez dłuższy czas.

Jerzy Mellibruda definiuje przemoc, jako: "intencjonalne naruszenie mocy oraz wszelkich praw i dóbr osobistych jednostki w sposób uniemożliwiający jej obronę i powodujący szkody psychiczne, fizyczne, symboliczne i materialne".

Podział na 3 grupy(symptomy)

I fizyczne:

-ma widoczne obrażenia ciała (poparzenia, ugryzienia, siniaki, złamania kości),

których pochodzenie trudno jest wyjaśnić: ślady pobicia, bóle głowy, niestosowny strój do pogody, dolegliwości psychosomatyczne (mdłości, bóle głowy, niekontrolowane potrzeby fizjologiczne), zaburzony rozwój fizyczny (niedowaga, zaburzenia wzrostu), zaniedbany wygląd, wzmożona pobudliwość ruchowa zaburzona koncentracja, różnego rodzaju i kształtu uszkodzenia skóry, będące w różnych fazach gojenia, urazy narządów wewnętrznych, złamania kości, krwawe wylewy siatkówki do oka, wybite zęby, wyrwane włosy.
Objawy somatyczne niespecyficzne: problemy z trzymaniem moczu i kału, brak reakcji na ból.
Następstwa odległe w czasie: choroby narządów wewnętrznych, padaczka, zaburzenia wzroku i słuchu, otarcia, zasinienia i inne zmiany w okolicy odbytu i narządów płciowych, stany zapalne narządów płciowych, trudności w oddawaniu moczu, bóle w dole brzucha, częste omdlenia, nudności., zachowania agresywne- ssanie palca, kołysanie się, utrata apetytu lub objadanie się.

II emocjonalne: nieadekwatna do wieku znajomość ze strony dziecka budowy narządów rodnych, pseudodojrzałość, brak poczucia pewności siebie (strach przed osobami dorosłymi), mogą być liczne zaburzenia osobowości, nerwice, psychozy, lęki, zaburzenia snu, chwiejność emocjonalna, zaburzenia koncentracji uwagi, poczucie mniejszej wartości

Uwagę wychowawcy zwykle absorbują uczniowie, którzy są agresywni lub nadpobudliwi, wagarują, mają oceny niedostateczne, jednym słowem, sprawiają problemy wychowawcze, lęk przed nagłym dotykiem, lęk przed rozbieraniem się na lekcję wychowania fizycznego, lęk przed powrotem do domu (uczniowie dopytują, czy są jeszcze jakieś zajęcia), nadmierna agresywność lub przeciwnie - apatyczność, lęk przed porażką, brak samoakceptacji i obniżona samoocena:
- strach przed niepowodzeniem.
- wycofanie się w celu uniknięcia kary,
- poczucie zagubienia, bezsensu, depresja, izolacja, emocjonalna labilność,
- brak zdolności do rozluźnienia i poczucia humoru,
- tłumienie reakcji emotogenicznych.

Zachowania paraseksualne - zachowanie seksualne nieadekwatne do jego rozwoju, używanie w zabawie nazw organów i czynności płciowych oraz zabawy zawierające przemoc seksualną, zachowania uwodzicielskie wobec dzieci i dorosłych, erotyzacja rysunku dziecka, odgrywanie przemocy seksualnej na zabawkach, lalkach, nadmierne ugrzecznienie zachowania, poczucie winy, perfekcjonizm, zbyt wysokie wymagania w stosunku do siebie,
- brak pewności siebie,
- brak wiary w powodzenie swoich działań,

III społeczne: agresywnym zachowaniem wobec innych, bo pragnie podbudować poczucie własnej wartości lub po prostu naśladuje swojego rodzica. Dziecko jest apatyczne, izoluje się od rówieśników, brak mu pewności siebie, jest zastraszone, przejawia lęk przed każdym dotykiem, zaburzenia mowy wynikające ze zbytniego napięcia (czasami niechęć do wypowiadania się), wycofanie się z życia klasy - depresja, zachowania autodestrukcyjne i destrukcyjne( samobójstwa, agresja wobec innych), nadmierne podporządkowanie dorosłym ( pozornie się na wszystko zgadzają, ale czasem nie wiedzą, czego dotyczy rozmowa, bo pragną ją tylko szybko skończyć), okłamywanie.

Sygnalizowanie niechęci do przebywania w towarzystwie określonych osób, w pewnych miejscach, nagłe zmiany zachowań bez powodu, poczucie naznaczenia, inności i związane z tym izolowanie się od otoczenia, unikanie kontaktów zarówno z rówieśnikami, jak i dorosłymi, zachowanie infantylne,

Alienacja, utrata zaufania do ludzi dorosłych bądź osób tej płci, do sprawcy wykorzystania, brak zdolności do rozpoznania, kto jest godny zaufania, uległość i podporządkowanie się dorosłym.