Prawo rzymskie 12.05.2014r.
Własność.
Kwirytarna i bonitarna
Rzymianie nie dzielili własności. Jest to podział stworzony sztucznie przez naukę prawa rzymskiego. Własność jest jedna, albo jest właścicielem, albo nie jest. Właściciel ma pełnie prawa do rzeczy.
Propietas, albo dominiu jest jedna Kwirytów.
Własność tzw. Bonitarna- in bonis czyli w majątku. Własność majątkowa. Zmiana stanu faktycznego dotycząca władaniu. Oznaczał bardziej posiadanie, niż władzę prawną. W okolicznościach kupna-sprzedaż. Rzecz weszła do majątku nabywcy. Bardzo silna ochrona pretorska. Przygotował środki ochrony które skutecznie chroniły nabywcę. Actetio rei tradite in ventite- zarzut czynności wydanej i nabytej. Skarga dla właściciela rzeczy, który miał prawa do rzeczy, ale jej nie posiadał. Actio publiciana- skarga ofensywna formuła oparta na fikcji prawnej. Pretor przyjmował, że nabywca nieformalny dokonał już zasiedzenia rzeczy. Pretor go traktował jakby już był właścicielem. Terminy zasiedzenia w prawie rzymskim. Terminy zasiedzenie rok i dwa lata.
Nabywanie prawa własności.
Pierwotne sposoby- zaliczamy: ocupatio (zawłaszczenie rzeczy niczyjej) tezaurus (znaleznienie skarbu) akcesjio (połączenie rzeczy), specyfikacja (przetworzenie rzeczy) uzukapio ( zasiedzenie)
Pochodne sposoby- przeniesienie prawa własności
Terminologia. Sposoby przeniesienia własności- to są tylko te pochodne.!!
Sposoby nabycia własności
Ocupatio- ujęciu rzeczy posiadanej. Zawłaszczenie rzeczy niczyjej.
Tezaurus- nie jest rodzajem rzeczy niczyjej. Właściciela skarb ma. Co to jest skarb- jest to rzecz wartościowa ukryta przez właściciela od tak dawna, że zatraciła się pamięć o tym właścicielu.
Akcesio- z pojęciem rzeczy złożonej. 3 schematy. Nieruchomości do nieruchomości (ma związek z konfiguracją w terenów najdawniejszych czasach.), ruchomości do nieruchomości, ruchomości do ruchomości. Akcesio celipum principali- przyrost przypada temu co główne. Rzecz uboczna przypada właścicielowi rzeczy głównej.
Insula-wyspa która się wypiętrzyła na rzece w której są różni właściciele. Stawała się współwłasnością jeżeli się utworzyła na granicy terenów.
Zwrócić uwagę na paremię. Daje na teście.!!!!!!
Zazwyczaj większa z rzeczy jest główną, a mniejsza poboczną, ale czasem względem wartości wartościowa mniej wartościowa, rzecz główna to ta która decyduje o funkcjonalności, a mniejsza nie decyduje o funkcjonalności.
Połączenie ruchomości z nieruchomościami w wersji inedificatio (połącznie budynku z gruntem)- właściciel budynku stawał budynek na gruncie będącym czyjąś własnością. Super ficies solo cedis- wszystko co zostało trwale z gruntem związane staje własnością właściciela gruntu. W digestach Justyniana uzasadnienie z inedificatio jest dokładnie tak jak z okrętem i oceanem. Jeśli teoretycznie, hipotetycznie dałoby się przenieść budynek w całości na inne miejsce trwałości połączenia nie ma. Jeśli próba przeniesienia dałoby zniszczenie jest to trwałe połączenie. Należy spróbować na zasadzie art.231 kc. Jeżeli ktoś wniesienie na cudzym gruncie budynek o wartości znacznie przekraczącej wartości działki to jeżeli jest posiadaczem samoistnym ma prawo domagać się od właściciela działki o przeniesienie na niego własności za kwotą.
Posiadacz samoistny- jest mylnie przekonany, że wchodzi na swój grunt.