Procedura kredytowa:

• Krok 1

  • Klient zgłasza zapotrzebowanie na kapitał – udaje się do banku

  • Rozpoczyna się procedura kredytowa – potencjalny kredytobiorca wypełnia wniosek kredytowy, dostarcza wymagane dokumenty (dla ludności jest to zaświadczenie/ oświadczenie o zatrudnieniu, dowód osobisty; dla firmy : dokumenty rejestracyjne przedsiębiorstwa, sprawozdania podatkowe, sprawozdania finansowe, opinie z innych banków o zaciąganych kredytach i terminowości ich regulowania).

  • Z kolei bank przedstawia ofertę kredytową przedsiębiorcy – oprocentowanie kredytu, wysokości kredytu, wysokości prowizji przygotowawczej prowizji za gotowość oraz prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu (zwykle jest to na początku symulacja kredytowa, rzeczywiste warunki oferowanego kredytu mogą od nich odbiegać).

• Krok 2

  • Banki uzależniają przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy

  • Przez zdolność kredytowa rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie

  • Czy możliwe jest udzielenie kredytu bankowego podmiotowi, który nie posiada zdolności kredytowej? Zwykle NIE choć zdarzają się wyjątki (np. kredyty z gwarancją rządową, kredyty unijne z partycypacją finansową Państwa – Orliki) – są to tzw. przełamania.

  • Każdy bank ma specyficzną procedurę kredytową – tzn poszczególne czynniki w badaniu zdolności kredytowej mają przyznawaną różną rangę (wpływ na grupę ryzyka kredytowego), oraz odrębną politykę kredytową (bardziej lub mniej liberalną). Ocena zdolności kredytowej jest bardziej rygorystyczna przy złej koniunkturze na rynku, pogoszczeniu sytuacji finansowej banku, zwiększeniu ilości kredytów zagrożonych, przeterminowanych, straconych, itp.

  • Badanie zdolności kredytowej – na podstawie danych jakościowych i finansowych podmiotu. Analiza kredytowa wykonywana jest przy wykorzystaniu narzędzi : credit-scoring (dla ludności) / credit-rating (dla przedsiębiorstw).

  • Ryzyko kredytowe wiąże się z kondycją ekonomiczno – finansową podmiotu praz parametryzacją transakcji kredytowej (rodzaj kredytu, oprocentowanie, czas trwania itp.)

  • Credit – scoring – metoda oceny ryzyka kredytowego związanego z danym kredytobiorcą. Wykorzystując dane historyczne i techniki statystyczne, credit-scorin próbuje ocenić wpływ różnych cech opisanych we wniosku na ewentualne problemy związane ze spłatą długu. Metoda ta dostarcza ocenę, którą bank wykorzystuje do klasyfikacji kredytobiorcy.

  • Credit – rating - … ?

  • Czynniki brane pod uwagę przy ocenie ryzyka kredytowego (propozycje w credit-scoringu)

    • Majątek

    • Dochody

    • Zatrudnienie (czas, rodzaj umowy, pracodawca)

    • Informacje o innych kredytach

    • Sytuacja rodzinna

    • Wykształcenie

  • Czynniki brane pod uwagę przy ocenie ryzyka kredytowego (propozycje credit-rating)

    • Czy potencjalny kredytobiorca jest klientem banku?

    • Jak długo kredytobiorca współpracuje z bankiem

    • Odległość siedziby firmy od banku

    • Wykształcenie głównego właściciela

    • Doświadczenie w branży

    • Liczba odbiorców – procentowy udział w sprzedaży

    • Własność siedziby firmy

    • Jak długo firma istnieje na rynku?

    • Posiadane aktywa przedsiębiorstwa (nieruchomość, ruchomość, aktywa finansowe)

    • Posiadane aktywa właściciela (nieruchomość, ruchomość, aktywa finansowe)

    • Liczba właścicieli

  • Czynniki brane pod uwagę przy ocenie ryzyka kredytowego (propozycje credit-ratingu; część ekonomiczno – finansowa na podstawie sprawozdań finansowych)

    • Forma prowadzonej działalności

    • Rodzaj działalności gospodarczej (branża – kod PKD/EKD)

    • Dodatkowe zabezpieczenie kredytu (oferowane przez kredytobiorcę)

    • Okres kredytowania

    • Rodzaj kredytu

    • Czy istnieje zaległość wobec ZUS

    • Czy istnieją zaległości wobec Urzędu Skarbowego

    • Czy istnieją zaległości wobec innych podmiotów

• Krok 3

  • Decyzja kredytowa – w zależności od grupy ryzyka otrzymanego w credit-ratingu, uzyskujemy odpowiedź, czy bank będzie kredytował dane przedsiębiorstwo

• Plan spłaty, raty równe czy malejące?

  • Kwota kredytu wynosi 20 000 zł, okres kredytowania 12 miesięcy, oprocentowanie 5% w skali roku, kapitalizacja miesięczna. Który wariant powinien wybrać klient – raty równe czy malejące?

• Dwie kategorie zdolności prawnej

  • Zdolność kredytowa pod względem formalnoprawnym (wiarygodność prawna kredytobiorcy)

  • Zdolność kredytowa pod względem merytorycznym (wiarygodność ekonomiczna kredytobiorcy (w aspekcie, personalnym i ekonomicznym)

• Model E I Altmana – ocena zdolności kredytowej

  • 3 przedziały

    • Do 1,8 – grupa złych klientów, brak zdolności kredytowej

    • 1,8 – 2,99 – wartość progowa – 2,675

    • Powyżej 2,99 – grupa dobrych klientów, zdolność kredytowa

• 2 metody oceny efektywności inwestycji

  • Metody proste (statyczne – niedyskontowe) – najczęściej stosowane w czasie studiów przedrealizacyjnych. Można wśród nich wyróżnić:

    • Okres zwrotu

    • Prosta stopa zwrotu

    • Test pierwszego roku

    • Próg rentowności i próg płynności finansowej w warunkach kredytowania

  • Metody złożone (dynamiczno-dyskontowe) – zaktualizowana wartość netto NPV, wskaźnik zaktualizowanej wartości netto NPVR, wewnętrzna stopa zwrotu IRR i zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu MIRR

• Najważniejsze parametry:

  • Dowody stabilności zatrudnienia i zamieszkania

  • Spójność i realność podanych informacji

  • Uzasadnienie celu wykorzystania kredytu

  • Brak zastrzeżeń co do obsługi wcześniejszych zadłużeń wobec banku

  • Perspektywy stabilności zatrudnienia na okres kredytowania

Determinanty oceny ryzyka kredytowego
Zawód lub charakter pracy kredytobiorcy - profesjonalista lub członek kadry menadżerskiej firmy - robotnik wykwalifikowany - pracownik biurowy - Student - robotnik niewykwalifikowany - pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu
Status mieszkaniowy - właściciel domu/ mieszkania Najemca Mieszkający z przyjacielem lub krewnym
Ocena wiarygodności kredytowej\ Bardzo dobra Przeciętna Brak informacji Niska
Długość okresu zatrudnienia na obeznym stanowisku Ponad rok Rok i krócej
Długoś okresu zamieskania pod obecnym adresem Ponad rok Rok i krócej
Telefon w domu/mieszkaniu Tak Nie
Liczba osób pozostająca na utrzymaniu kredytobiorcy Nikt lub jedna Dwie lub trzy Powyżej trzech
Prowadzone rachunki bankowe Zarówno oszczędnościowe jaki oszczędnościowo – rozliczeniowe Tylko oszczędnościowy Tylko rachunek oszczędnościowo rozliczeniowy Brak rachunku

• Metoda CAMPARI + ICE

  • Nazwa pochodzi od pierwszych liter uwzględnianych kryteriów. CAMPARI – 7 obszarów dotyczących sytuacji jednostki ubiegającej się o kredyt. ICE – związane z oceną zyskowności banku przy udzieleniu kredytu.

  • CAMPARI:

    • character – osobowość firmy, kredytobiorcy

    • Ability - zdolność

    • Means - środki

    • Purpose - cel

    • Amount – kwota

    • Repayment - spłata

    • Interest - odsetki

• ICE

  • Income - dochód

  • Collateral - zabezpieczenie

  • Extras – pozostałe, dodatkowe cechy

• Metoda 5C / 6C

  • Charakter - charakter

  • Capacity - zdolność

  • Capital - kapitał

  • Collateral - zabezpieczenie

  • Conditions - warunki

  • Confidence – zaufanie

Pd

• Dla min 5 banków

• Unikatowe rozwiązanie, nietypowe

Zadanie 1

• Bank A proponuje kredyt o oprocentowaniu 11,9% w skali roku. Bank pobiera odsetki jednorazowo po zakończeniu roku.

• Bank B proponuje kredyt o oprocentowaniu 9% w skali roku ale odsetki są płatne z góry. Ponadto bank pobiera 2% prowizji od pełnej kwoty kredytu w momencie postawienia środków do dyspozycji kredytobiorcy.

• Którą ofertę należy wybrać?

• Stopa porównywalna dyskonta ze stopą kredytową:

d = [st.% / (100 – st.%)] x 100

• Prowizja w przeliczeniu na roczną stopę procentową:

p = [prowizja / (100 – prowizja)] x 100

d1 = [11,9 / (100 – 11,9)] x 100 = 13,5

d2 = [9 / (100 -9)] x 100 = 9,89

p2 = [2/ (100 – 2)] x 100 = 2,04