Wykłady z dr Skibińskim z dn. 08.12.2010r.

1. Podział zaburzeń wentylacji:

1. Zaporowe zaburzenia wentylacji

• Obrzmienie błon śluzowych oskrzeli

• Nadmierne wydzielanie śluzu

• Skurcz oskrzeli

• Zmiany rozrostowe w oskrzelach

• Zapadnięcie oskrzeli w czasie wydechu (rozedma)

1. Restrykcyjne zaburzenia wentylacji

• Wycięcie płuca, zwłóknienie płuc,

• Zgrubienie opłucnej

• Skrzywienie przednio – boczne kręgosłupa

• Otyłość

1. Zaburzenia dyfuzji

• Zmiany strukturalne ściany pęcherzyków płucnych (zwłóknienie płuc)

• Zmniejszenie liczby pęcherzyków płucnych (rozedma płuc)

• Obrzęk płuc

• Zapalenie płuc

• Nawracająca zatorowość płucna

1. Zaburzenia perfuzji

• Zaburzenia w dopływie krwi tętniczej (zator płuc )

• Uszczuplenie łożyska włośniczkowego ( zanik włośniczek w chorobach powodujących niszczenie miąższu płucnego)

• Zaburzenia w odpływie krwi żylnej ( stenoza mitralna, lewokomorowa niewydolność serca)

OBJAWY CHORÓB PŁUC:

• Kaszel ( suchy – nieproduktywny, produktywny)

• Duszność

• Chrypka

• Krwioplucie

• Ból w klatce piersiowej

• Sinica

• Palce pałeczkowate i osteodystrofia przerostowa

• Poszerzenie żył szyi

• Zniekształcenie klatki piersiowej

• Zaburzenia cyklu i toru oddychania

OSTRE ZAPALENIE OSKRZELI

Etiologia:

1. Najczęściej są to wirusy oddechowe ( np. wirus grypy – nie używamy antybiotykoterapii, rynowirusy)

2. U < 10 % ludzi wykrywa się zakażenie bakteryjne

3. Substancje drażniące

4. Grzyby ( atakują pac jęta o obniżonej odporności)

Objawy kliniczne:

• Gorączka, ból mięśni ( grypa ) – rzadko przy infekcjach innymi wirusami

• Kaszel

• Śluz

• Świszczący oddech

• Nieżyt nosa i gardła

PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC

To stan cechujący się ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe, ma zwykle charakter przewlekły i towarzyszy mu zwykle nieprawidłowa odpowiedź zapalna płuc.

Przyczyny:

• Palenie tytoniu (90%),

• Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego,

• Klimat wilgotny, chłodny

• Narażenie na pyły, substancje chemiczne,

• Zespół zapalenia zatok i oskrzeli,

Obraz kliniczny:

• Kaszel, plwocina po nocy,

• Duszność początkowo wysiłkowa nasilająca się z upływem czasu

• Późne powikłania: rozedma płuc, niewydolność oddechowa, przewlekła niewydolność prawo komorowa,

ROZEDMA PŁUC

Nieodwracalne rozszerzenie przestrzeni powietrznych, obwodowo od oskrzelików końcowych w skutek zniszczenia ścian pęcherzyków płucnych,

ASTMA OSKRZELOWA

Przewlekła choroba zapalna dróg oddechowych nadreaktywność oskrzeli, objawiająca się nawracającymi epizodami świszczącego oddechu i duszności, spowodowane rozległą obturacją oskrzeli

Przyczyny:

1. Alergiczna (atopowa)

• Alergeny środowiska

• Alergeny w miejscu pracy

1. Nie alergiczne

• Zakażenia układu oddechowego

• Wysiłek fizyczny i hiperwentylacja

• Astma analgetyczna (aspirynowa) – spowodowana reakcją rzekomo uczuleniową na leki przeciwbólowe,

• Wywołane przez czynniki chemiczne lub fizyczne ( kurz, zimne powietrze)

• Refluks żołądkowo – przełykowy

Ograniczony przepływ powietrza w drogach oddechowych spowodowane są:

• Skurczem mięśni gładkich

• Obrzęk błon śluzowych

• Czopy śluzowe

• Przebudowa oskrzeli

Objawy:

1. Duszność zwykle wydechowa o charakterze napadowym i znacznym nasileniu, pojawia się ekspozycja na czynnik wyzwalający

2. Ucisk w klatce piersiowej ( ekwiwalent duszności)

3. Świszczący oddech

4. Kaszel – suchy, napadowy (może być jedynym objawem)

5. W astmie alergicznej współistnieje objaw innych chorób alergicznych

ZAPALENIE OSKRZELI

Ostry lub przewlekły stan zapalny obejmujący przestrzeń pęcherzykowatą lub tkankę śródmiąższową. Według rozległości dzieli się na:

• Pławikowe

• Płatowe

Według umiejscowienia na :

• Pęcherzykowe (bakterie)

• Śródmiąższowe ( wirusy)

Zapalenia płuc wywołane przez drobnoustroje:

1. Poza szpitalne (PZP)

2. Szpitalne (SZP)

Czynniki sprzyjające PZP:

• Podeszły wiek

• Palenie

• Przewlekła niewydolność serca

• Pochp

• Cukrzyca

• Leczenie glikokortykosteroidami

• Choroby przyzębia ( pruchnica, zła higiena jamy ustnej,)

• Stany sprzyjające zachłyśnięciu : upojenie alkoholowe, zatrucia lekami, uzależnienie od narkotyków, choroby układu nerwowego, choroby przełyku

Objawy:

• Gorączka zwykle > 38 stopni

• Dreszcze

• Bóle w klatce piersiowej

• Kaszel, niekiedy wyksztuszana ropa

• Duszność

U chorych w podeszłym wieku objawy PZP częściej są nieswoiste i rzadziej występuje gorączka.

SZP to zapalenie płuc, które wystąpiło po 48 h od przyjęcia do szpitala, u chorego nieintubowanego w chwili przyjęcia --mechaniczne wentylowanie, kontakt ze służbą zdrowia

Zapobieganie SZP:

1. Nieswoiste

• Edukacja personelu

• Odkażanie rąk środkiem na bazie alkoholu

• Dekontaminacja sprzętu

• Izolacja chorych ( izoluje się chorych z osłabioną odpornością)

1. Zapobieganie aspiracji

• Pozycja półleżąca podczas jedzenia

1. Żywienie enteralne w celu zapobiegania zanikowi kosmków błony śluzowej jelita (co zwiększa ryzyko przedostania się bakterii z przewodu pokarmowego)

NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA

• OSTRA – rozwija się nagle, potencjalnie odwracalna

• PRZEWLEKŁA – rozwija się stopniowo i nie jest w pełni odwracalna

Badania na podstawie gazometrii krwi tętniczej (prężność O2, CO2 i ph) dzieli się na:

-częściowe – z hipoksemią ( spadek O2)

-całkowite – z hipoksemią i hiperkapnię ( wysokie CO2)

Przyspieszając oddech jesteśmy w stanie wyrzucić z siebie niewielką ilość CO2.

U pacjenta z przewlekłą niewydolnością płuc UWAGA na podawanie tlenu!!!!

Etiologia:

• Choroby płuc o różnej etiologii

• Choroby mechanizmu tłoczącego powietrze

• Upośledzenie czynności Ośrodka oddechowego ( udar, zatrucie, uraz czaszkowo – mózgowy)

• Choroby rdzenia kręgowego ( uraz, udar)

• Choroby układu nerwowo – mięśniowego (miastenia, tężec, zatrucie jadem kiełbasianym)

• Choroby klatki piersiowej lub opłucnej ( złamanie żeber, okna, wysięk opłucnowy),

• Zatkanie górnych dróg oddechowych (obrzęk głowy, skurcz krtani, aspiracja ciała obcego) oddech paradoksalny – okno

• Przyczyny sercowe : obrzęk płuc

Objawy kliniczne:

1. Zmniejszenie tolerancji wysiłków,

2. Duszność

3. Sinica

4. Niepokój ruchowy

5. Splątanie

6. Zaburzenia świadomości

7. Tachykardia

8. Tachypnoe

9. Palce pałeczkowate

10. Objętościowa niewydolność prawej komory

11. Zaczerwienienie spojówek, skóry

12. Ból głowy

13. Objętość poliglobulii (nadkrwistość)

OBRZĘK PŁUC

Masywne przemieszczenie się płynu z włośniczek płucnych do tkanek śródmiąższowej i pęcherzyków płucnych

Przyczyny sercowe (najczęstsze):

• Niewydolność lewokomorowa

• Wysokie ciśnienie w krążeniu płynów w przebiegu,

• Zawał

• Zapalenie mięśnia sercowego

• Przełom nadciśnieniowy

• Zaburzenia rytmu serca

• Dekompensacja wad serca

Przyczyny poza sercowe:

• Przewodnienie w niewydolności narządów

• Po nakłuciu jamy opłucnej

• Na dużych wysokościach

• Alergiczny (rozszerzenie naczyń)

• Toksyczny

• Zapalenie płuc

• Zator płucny

• Uraz czaszki i mózgu