AWANGARDA KRAKOWSKA
Skąd nazwa?
Awangarda Krakowska swoją nazwę wzięła od słowa z języka francuskiego avant-garde („przednia straż") oraz od siedziby w Grodzie Kraka.
Skąd się wzięli?
grupa kilku poetów działająca w latach 1922-1927 przy krakowskim czasopiśmie "Zwrotnica". Grupie przewodził Tadeusz Peiper, główny teoretyk i twórca programu.
Czasopismo - Zwrotnica. Kierunek: sztuka teraźniejszości - czasopismo wydawane w latach 1922-1923 i 1926-1927 w Krakowie. Miało charakter artystyczno-literacki.
Program - Awangarda Krakowska była jedynym nowatorskim polskim ruchem artystycznym, który opracował swój program poetycki w szczegółach. Hasło Awangardzistów Krakowskich brzmiało: "Minimum słów, maksimum treści".
Główne cechy:
- kult nowoczesnej cywilizacji - fascynacja miastem, masą i maszyną (główne hasło:
3xM); zerwanie z tradycją,
- stworzenie nowej poezji opartej na tzw. estetyce cywilizacji,
- zajmowanie się teraźniejszością, a nie rozpamiętywanie przeszłości czy marzenie o
przyszłości,
- posługiwanie się logiczną konstrukcją przy budowie dzieła literackiego,
- używanie skrótów myślowych,
- kierowanie utworów nie do jednostki, lecz do masy ludzkiej, ponieważ to w niej tkwi
największa siła cywilizacji,
- w twórczości opowiadali się za ekonomicznością języka i przesyceniem wierszy treścią
(metafora pojęciowa, wieloznaczeniowa),
- artysta jest rzemieślnikiem, który powinien dobrze i solidnie wykonywać swoją pracę,
- odrzucenie "waty słownej" - minimum słów - maksimum treści,
- kult nowości
Co pisali?
Wiersze
Rozprawy programowe i teoretyczne
Przedstawiciele:
Tadeusz Peiper – założyciel
Jan Brzękowski
Jalu Kurek
Julian Przyboś
Adam Ważyk
Tytus Czyżewski