Akty ograniczające swobodę działalności gospodarczej – koncesja
czynność wnioskowa – koncesje nie są udzielane ex lege;
wniosek składany jest przez reprezentantów zainteresowanego podmiotu – źródło umocowania z ustawy, oświadczenia woli lub umowy (np. zarząd w spółce akcyjnej lub wspólnicy w spółce cywilnej); przenikanie się sfery prywatnoprawnej z publicznoprawną; problem przy spółce komandytowej.
Pełnomocnictwo lub forma szczególna reprezentacji – prokura.
Art. 49 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej:
„1. Wniosek o udzielenie lub o zmianę koncesji zawiera:
1) firmę przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu oraz adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej;
2) numer w rejestrze przedsiębiorców lub w ewidencji oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);
3) określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja.
2. We wniosku, o którym mowa w ust. 1, należy podać także informacje oraz dołączyć dokumenty określone w przepisach regulujących działalność gospodarczą wymagającą uzyskania koncesji”.
Art. 49 określa syntetycznie treść wniosku, tj. po pierwsze dane telemetryczne, po drugie – oznaczenie numerowe; po trzecie – musi być zgodny z PKD.
Ustawodawca zostawia otwartą furtkę – ustęp 2 – przykłady takich informacji i dokumentów: zaświadczenie o niekaralności przyszłego koncesjonariusza czy reprezentantów zainteresowanego podmiotu, zaświadczenie o niezaleganiu w płatnościach publicznoprawnych (podatki, składki z tytułu ubezpieczenia społecznego itp.; wyjątek – opłaty i podatki lokalne nie wymaga się przy nich zaświadczenia; jedynie przy opłatach
i podatkach na rzecz państwa), kwestia parametryzacji umiejętności – wystarczy tylko reprezentant lub jeden z reprezentantów, który spełnia wymogi formalne, wykaz infrastruktury, środków stałych wyposażenia, poręczenie lub gwarancja bankowa (na okres od dnia złożenia wniosku do dnia po wydaniu decyzji koncesyjnej; okres ten określa organ koncesyjny).
Proces ten jest sformalizowany, ale dość zliberalizowany.
Obowiązek informacyjny
zmiany zgłaszane organowi koncesyjnemu;
zgłasza przedsiębiorca w terminie 14 dni od ich zaistnienia (termin zawity, ale praktyka zadecydowała, że jest to termin instrukcyjny);
zgłoszenie zmiany danych, o których mowa w art. 49 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Art. 56 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej:
„Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji albo odmówić zmiany koncesji:
1) gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją określonych w ustawie lub warunków podanych do wiadomości przedsiębiorcom w trybie art. 48 ust. 2 lub art. 51 ust. 1;
2) ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli;
3) jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu, o którym mowa w art. 52, udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom;
4) w przypadkach określonych w odrębnych przepisach”.
Pkt 1 - jest to regulacja dookreślona;
Pkt 2 – ustawodawca bardzo ochoczo sięga do zwrotu „zagrożenie obronności” – termin ten budzi wiele wątpliwości; „bezpieczeństwo państwa lub obywateli” jest już zwrotem bardziej sparametryzowanym, ale wciąż są to pojęcia niedookreślone; w praktyce – jest to sposób na to, by koncesji nie przyznać; są to pojęcia ocenne – organ nie musi się z nikim konsultować;
Pkt 3 – jest to regulacja syntetyczna i logiczna; znajduje zastosowanie, gdy organ przewiduje mniej koncesji niż jest chętnych;
Pkt 4 – np. przepisy Kodeksu karnego, prawo upadłościowe i naprawcze; Kodeks spółek handlowych – likwidacja określonych form spółkowych (spółka w likwidacji koncesji nie dostanie).
Odpis z KRS – ważny jest 6 miesięcy.
Art. 58 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej:
„Organ koncesyjny cofa koncesję, w przypadku gdy:
1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją;
2) przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mimo wezwania organu koncesyjnego, lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją”.
Cofnięcie koncesji – nie następuje ex lege;
katalog konkretny i zamknięty;
Pkt 1 – rzecz oczywista;
Pkt 2 – regulacja dychotomiczna;
Pierwsza przesłanka – nie jest to przypadek ex lege, ale powinność organu koncesyjnego; organ wzywa podmiot do ustosunkowania się do tej kwestii – bardzo długi okres czasowy;
druga kwestia – pojęcie „stałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej” nie jest do końca dookreślone – brak legalnej definicji trwałości,
ale w praktyce istnieje cały sparametryzowany proces wyjaśniający (postępowanie sprawdzające) – np. z automatu – wyrejestrowanie działalności, wedle oceny organu – zawieszenie działalności (formalne zawieszenie – czyli złożenie papierka), upadłość, likwidacja; łatwo przerwać tą trwałość zaprzestania – poprzez np. wystawienie jednej faktury; nie jest to już działalność podstawowa – jeśli nie jest to działalność zgłoszona do Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego (REGON); są to przesłanki o charakterze ocennym (przesłanki uznaniowe);
Art. 58 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej:
„Organ koncesyjny cofa koncesję albo zmienia jej zakres, w przypadku gdy przedsiębiorca:
1) rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa;
2) w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją”.
Pkt 1 – jest to przesłanka ocenna – „rażące naruszenie”; czyli nie każde naruszenie skutkuje cofnięciem koncesji; organ decyduje, czy naruszenie jest rażące; ewentualnie i ostatecznie decyduje o tym sąd administracyjny;
Pkt 2 – odpowiada punktowi 2 z ust 1.
Art. 58 ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej:
„Organ koncesyjny może cofnąć koncesję albo zmienić jej zakres ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli, a także w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy”.
W tym ustępie wszystko jest jasne.
Prywatyzacja i komercjalizacja
koncesja jest przypisana do koncesjonariusza (nie można sprzedać koncesji na Allegro);
przeniesienie koncesji następuje w przypadku następstwa prawnego (musi być to sukcesja generalna; ale przejście koncesji nie następuje ex lege – należy złożyć wniosek i organ dokonuje postępowania sprawdzającego, czy nadal są spełnione wymagania);
koncesja nie podlega obrotowi pod tytułem odpłatnym lub darmym – „nie sprzedajemy,
nie darujemy, nie obciążamy i nie zastawiamy”.