Psychologia zajmuje się badaniem zachowań i czynności , procesy umysłowe, doświadczenie człowieka.
Procesy poznawcze : myślenie, wyobrażenie, spostrzeganie, pamięć, uwaga, świadomość
inne: emocje, motywacja, zainteresowanie, temperament, charakter, inteligencja ogólna, emocjonalna i społeczna, wielorakie poczucie tożsamości.
Badamy osobę, która zmienia otoczenie , jak tworzy kulturę rozwija się
Dlaczego psychologia zajmuje się tym: żeby podnieść jakość ludzkiego życia
Celem psychologii jest:
DIAGNOZA- poznanie i wyjaśnienie zachowania człowieka jego reakcje i cechy
TERAPIA- pomoc w prawidłowym rozwoju, jak i w leczeniu zaburzeń.
Świadomość to proces śledzenia i oceniania tego ci się dzieje w otoczeniu, następnie filtrowania tych informacji w umyśle.
Świadomość ma różne wymiary podświadomość , nieświadomość
Zmysłowe zdawanie sobie sprawy z otoczenia
Funkcje : poczucie indywidualnej osobowości, odróżnienie nieistotnych bodźców, rejestrujemy zagrożenia, oceniamy innych, wiemy do jakich celów zmierzamy, pozwala czynić postępy, planować, śledzić pamiętać rzeczy zrobione
Funkcje (PO CO )
-ograniczanie (bodzców)
-łączenie ( bodzców informacji )
-manipulacja mentalna (wyobrażenie np. że ktoś wchodzi ,potrafi przetwarzać co by było)
introspekcja –swobodny tok myślowy
Psychologia nie lubi mówić o świadomości bo nie ma na to dowodów
Świadomość jest subiektywna – nie ma metody na jej badanie z wyjątkiem introspekcji
Poziomy świadomości : świadomy , przedświadomy ( percepcja podprogowa, zachowanie automatyczne), podświadomy ( nieświadomy informacje są dostępne dla świadomości)
Człowiek świadomy:
-przytomny
-zwraca uwagę na wykonywane czynności
-samoświadomy (tożsamość)
Zmienne stany świadomości:
-spostrzeżenia –różnią się od tego co się dzieje w normalnych stanach czuwania
-myślenie krótkie bezkrytyczne
-dziwaczne myśli wydają się realne
-osłabione hamulce ograniczające myśli i działanie
Zaburzenia świadomości:
Ilościowe: senność, sopor, śpiączka
Jakościowe: przymglenia proste, zespoły- majaczenia, zamroczenie, zamroczenie-majaczeniowe, splątaniowe
Sen
Funkcje snu: śnimy by bardziej usystematyzować myśli i bodźce które odebraliśmy, sen wywołuje naturalne substancje w organizmie, sen zapobiega destrukcji procesów poznawczych ( brak męczliwości, złudzenia, halucynacje, problemy z pamięcią) zapewnienie bezpieczeństwa przed nocnymi drapieżnikami.
Fazy snu: 1. Najpierw fale są niskie 2. Fale wyższe z szybkimi falami i od czasu do czasu falami wolnymi Kiedy zaczyna się REM zazwyczaj zaczyna się sen . Kiedy fale są intensywne głęboko śpimy
5 FAZ
1- czuwanie odprężenie
1-4 REM rapid eye – moment szybki ruch oczu
nRem – oczy nie ruszają się
1- fale Theta niska częstotliwość
2 – połowa snu EEG wyższe fale szybkie/wolne na przemian
3 EEG 20-50 % fale delta wolniejsze niż alfa
4 ponad 50% fale delta
5 REM EEG fale podobne do czuwania – marzenia senne
Środki zmieniające psychikę:
-uzależnianie i nałóg
-rodzaje środków psychotropowych
-hormonalna regulacja
-neuronalna regulacja zachow. Procesów zewnętrznych
Zaburzenia snu
Zaburzenia snu mogą dotyczyć długości snu jak i jego jakości. Niektóre zaburzenia snu są na tyle poważne że zakłócają normalne fizyczne, umysłowe i emocjonalne funkcjonowanie organizmu. Badaniem stosowanym w niektórych zaburzenia snu jest polisomnografia.
Zaburzenia: bezsenność, krótki sen, koszmary nocne, paraliż senny, bezdech nocny, lunatykowanie, nadmierna senność, mówienie przez sen, narkolepsja (nagłe zasypianie , zaburzenia rytmów całodobowych , zasypianie dzień nie w nocy , zmiana kontynentu – zespół opóźnionej fazy snu)
zaburzenia rytmów okołodobowych, zespół opóźnionej i przyśpieszonej fazy snu, bruksizm
Powodują zakłocenie normalnego funkcjonowania , umysłowego emocjonalnego
Polisomnografia –stosowana w zaburzeniach
Dyssomnie- dotyczą ilości snu
Parasomnie – dotyczą jakości snu( somnambulizm (chodzenie w czasie snu), koszmary , paraliż, bezdech )
-urojenie przysenne
-lęki nocne
-bruksizm- zgrzytanie zębami
Marzenia senne – fantazje akceptowane w czasie snu jako prawdziwe zdarzenia na jawie są niewiargodne
Hipnoza zmieniony stan świadomości kiedy człowiek jest podatny na sugestie
Medytacja jest zespołem technik używanych w celu dokonania zmiany świadomości poprzez zmianę sposobu myślenia.
Spostrzeganie – to odbieranie informacji z otoczenia nadawanie znaczenia im(bodźcom), pozwala się to organizmom przystosować do środowiska
Badania progów zmysłowych
Próg bodźca – minimalna wartość bodźca od której jest on dostrzegany
• Próg różnicy – minimalna wartość dzięki której dostrzegamy różnicę między bodźcami
Wrażenie – recepcja prostych właściwości bodźców jasność, kolor głośność czy siła dotyku
Wrażanie jest komunikatem jakie otrzymuje nasz mózg od zmysłu.
Każde wrażenie ma swoja intensywność ( czyli wielkość odbieranej energii) czas trwania jakość związana z naturą bodźca.
Psychofizyka ;
-dział psychologii zajmujacy się problematyką pomiaru wrażeń zmysłowych
-relacja między fizycznymi właściwościami a recepcją na bodziec
Percepcja ( spotrzeganie)
Spostrzeganie czynności odbierania informacji z otoczenia zewnętrznego za pomocą zmysłów. Jest to zespół procesów za pomocą których rozpoznajemy organizujemy wrażenia wywołane przez bodźce zewnętrzne oraz nadajemy im sens.
-odbiór wrażeń
-percepcja
-identyfikacja rozpoznanie
-subiektywna percepcja
Zadaniem percepcji jest aby identyfikować stałe cechy i relacje w otaczającym nas świecie i w ten sposób czynić go przewidywalnym.
Rodzaje spostrzegania
dotykowe , słuchowe ,wzrokowe ,węchowe
Poziomy spostrzegania
Sensoryczno- motoryczny – spostrzeżenia odnosza się do podstawowych elementów w rzeczywistości. Występują czynności zwrotne związane np. z poszukiwaniem bodźca, służace lepszemu poznaniu rzeczywistości.
Semantyczno- operacyjny dotyczący wzajemnych zależności funkcjonalnych obejmują także znaczenia postrzegania przedmiotu. Jest uwarunkowane społecznie.
Funkcje spostrzegania :
-identyfikacja (rozpoznawanie)
-dyskryminacja ( rozróżnianie)
Czynniki wpływająca na proces spostrzegania
podmiotowe np. jakośc receptorów, nastawienie
przedmiotowe np. właściwości bodźców docierających, ( progowe , podprogowe)
sytuacyjne np.,, jaka jest możliwości weryfikacji tego co spostrzegamy
Próg bodzca minimalne nateżenie które słyszymy ,”paboze” podprogowe – które widzi wzrok
Dwa podejścia do percepcji
-wyodrębnienie cech
-synteza percepcyjna
Od receptora do wyższych części danego analizatora zmysłowego
Proste elementy bodzca ->integracja -> spostrzeganie
Synteza percepcyjna- Wyodrębnienie przedmiotu z otoczenia możliwe jest dzięki zdolności podziału pola spostrzeżeniowego na figur i tło.
cdoświadczenie oczekiwanie kontekst wiedzy-> bodziec interpretacja (myślenie) ->spostrzeganie
Figura jest określonym kształtem jest wysunięta ku przodowi silniej się narzuca wydaje się jasniejsza
Tło z istoty jest niekształtne jest z tyłu
Podział na figure i tło zależy od wewnętrznych właściwości i obserwatora.
Organizowanie spostrzeżeń
-grupowanie –figura tło bliskość
-podobieństwo
-ciągłość (dobra kontynuacja)
-symetria
-domykanie
Organizowanie spostrzeżeń obrazu
-teorie porównania ze wzorcem
-teorie porównania cech
Rozpoznawanie obrazu
Głębia – odległość od danej powierzchni. Przy czym punkt odniesienia stanowi sam spostrzegający.
Wskażniki dwuoczne
- Rozbieżność obrazów siatkówkowych - Spostrzeganie jako bliższych nam tych obiektów których obrazy padające na siatkówki obu oczu bardziej się różnią. (zbiżanie palca do oczu)
- Konwergencja spostrzeganie jako bliższych tych obiektów na których skupienie się wymaga silniejszych ruchów gałek ocznych ( zatem powodujących silniejsze uczucie napięcia mięsni oczu)
Wskaźniki jednooczne ;
-perspektywa przestrzenna (dalsze obiekty znajduja się w mniejsze odległości od siebie niż te położone bliżej)
-światłocień (cienie i światło nadają głębie trzeciwymiar dwuwymiarowym przedmiotom)
- umiejscowienie przed na płaszczyźnie obrazu
-perspektywa liniowa
- interpozycja (wzajemne nakładanie się przedmiotów)
-gradient powierzchni (spostrzeganie obiektów o bardziej chropowatej powierzchni jako bliższych nam)
-względna wielkość (coś jest bliżej tzn ze jest większe )
Wskaźniki ruchu
-Paralaksa ruchowa skłonność do spostrzegania obiektów odległych jako poruszających się wraz z nami, a bliskich jako poruszających się w przeciwnym kierunku.(rejestruje ruch)
-Siatkówka rejestruje ruch,
-przedmioty które stają się coraz mniejsze oddalają się,
-przemioty coraz większe zbliżają się
-szybkie następstwo obrazu sugeruje ruch (ruch stroboskopowy)
-Zjawisko Fi mamy zdolność do spotrzegania kolejno zapalających się świateł jako części jednej figury, która zdaje się poruszać
-zjawisko autokinetyczne -mózg potrzebuje bodzców (świeczka sama się poruszaw ciemnym pokoju)
Przyczyny zaburzeń spostrzegania Marka Jarosza
Zaburzenia spowodowane strukturą przedmiotu spostrzeganego ( złudzenie )
Zaburzenia spowodowane nastawieniem osoby spostrzegającej ( apercepcje , projekcje)
zaburzenia cechami psychopatologicznymi (omamy )
Złudzenie optyczne jest to błedne postrzeganie pewnych własności elementów rysunku, obrazu etc.
Zajawisko ma podłoże psychologiczne wynika z kontekstowego rozpoznawania obrazów przez mózg.
Złudzenia występują częściej gdy:
a) sytuacja bodźcowa jest wieloznaczna
b) brakuje kluczowych informacji
c) składniki pozostają w nieoczekiwanych relacjach
d) nie występują znane nam wzorce
Złudzenia percepcyjne uświadamiają na 2 zjawiska
- aktywną rolę jaką umysł odgrywa w strukturalizacji obrazu świata,
- wpływ kontekstu na sposób w jakim postrzegany pojawiające się na jego tle.
Uwaga jest procesem koncentracji zasób przetwarzania informacji na specyficznych cechach otoczenia, pewnych myślach lub działaniach, Zwykle ten proces prowadzi do wykluczenia, przetworzenia innych cech.
Uwaga polega na skierowaniu świadomości na jakiś przedmiot lub zjawisko świata zewnętrznego lub wewnętrznego.
Warunkiem zaistnienia uwagi jest świadomość
Funkcje uwagi:
Selekcja bodźców docierających do jednostki, poziom sensorycznych buforów pamięciowych poziom planowania i realizacji planu działania,
Ukierunkowanie procesów poznawczych poszukiwanie informacji potrzebnych do rozwiązywania problemów eksploracja poznawcza.
Określenie wielkości zasobów poznawczych przeznaczonych na realizacje różnych zadań decyzja ile energii psychicznej zasobów zostanie poświęconych na wykonywanie zadań.
Selekcja informacji
selekcja pierwotna ( na poziomie receptorów)
selekcja wtórna ( przy zapisie treści pamięci krótkotrwałej do długotrwałej
selekcja trzeciego rzędu ( przy wyborze treści z pamięci dla stworzenia programu działania
Teorie
1teoria wstępnej selekcji uwaga jak filtr, uwagę posiadamy po to by uniknąć zalewu informacji z otoczenia Aby być efektywną uwaga musi koncentrować się na najważniejszych informacjach zgodnych z celami, potrzebami organizmu
2 teoria późnej selekcji – uwaga aktywnie skanuje otoczenie w poszukiwaniu informacji potrzebnych do rozwiązywania zadań
Cechy uwagi:
selektywność ( koncentracja uwagi skupienie
czujność ( polega na tym , że jestem w stanie skupić na czymś uwagę przez jakiś czas)
trwałość ( zdolność do utrzymania uwagi w pewnym zakresie w oczekiwaniu na bodźce)
przerzutność (przerzucanie pola uwagi w celu znalezienia określonego bodźca)
podzielność ( zdolność do szybkiego przełaczenia uwagi w celu jednoczesnego wykonywania kilku czynności)
zakres liczba elementów które można objąć jednocześnie
Habituacja ( przyzwyczajenie się ) do bodźca który działa jednostajnie przez długi czas , a później nie zwracamy na niego uwagi (liczba długość czas zmiany)
Adaptacja- nieświadoma w nawiązaniu do intensywności przystosowanie (pocenia się?)
Doświadczenie- wszystkie dane są opracowane i dochodzą do nas ze świata
Uczenie się jest wprowadzeniem zmian w zachowaniu jest procesem poprzez który na skutek doświadczania zachodzą względnie trwałę zmiany w potencjale zachowawczym
Co wpływa na spostrzeganie
-emocje
-motywacja
-uprzednie warunkowania doświadczenia
-stereotypy i uprzedzenia
-pamięć
Uczenie się rodzaje- Rodzaje
-kojarzenie bodźców i reakcji, warunkowanie klasyczne i instrumentalne, uczenie się reakcji złożonych
-uczenie się poznawcze uczestniczą procesy pośredniczące
-uczenie się spostrzeganiowe
-wstępne warunki sensoryczne ,rozwiązywanie problemów uczenia się przez względy?
-nabywanie wiedzy i złożonych procesów?
-uczenie się społeczne – modelowanie
warunkowanie – proces podczas którego miedzy sposobem zachowania a nowym bodźcem wytworzone zostaje skojarzenie (asocjacja)
klasyczne – dotąd sytuacja obojętna może wywołać nowe reakcje, uczenia się nowych bodźców
instrumentalne uczenie się nowych reakcji , warunkowanie słuzy głownie przystosowaniu się
reakcja +wzmocnienie (nagród = efekt)
Prawo efektu z wielu możliwych czynności które są odpowiedzią na nową sytuacje utrwala się ta która daje największą nagrode
Wyuczona bezradność gdy kary są nieoczekiwane nieprzewidywalne niezwiązane z zachowaniem jednostki powstaje poczucie bezsilności braku kontroli
Transfer treści uprzednio opanowane wywierają wpływ na przyswojenie materiału nowego ( wpływ na procesy uczenie się dodatni i ujemny)
Pamięć krótkotrwała Przechowuje niewielkie ilości informacji przez krótki okres (bez dokonywania powtórek wewnętrznych czas ten szacuje się na kilka do kilkunastu sekund).
Pamięć krótkotrwała wykorzystywana jest do czasowego zapamiętywania danych zmysłowych lub informacji pobranej z pamięci długotrwałej, czy rezultatów procesów przetwarzania danych w mózgu (np. wyników obliczeń czy wniosków rozumowań). Współcześnie rozumiana jest jako efekt utworzenia lub wzbudzenia w pamięci trwałej reprezentacji bodźca (np. litera, obraz, słowo itp.).
Klasyczny model pamięci rozwinął się w latach 60. XX wieku, teraz wiemy że był wadliwy. Zakładał, ze wszystkie wspomnienia przechodzą z pamięci krótkotrwałej do długotrwałej po krótkim czasie. Jest nazywany 'modal model'i został opisany przez Shiffrina.
Pamięć sensoryczna, pamięć ultrakrótka, USTM (Ultra-Short Term Memory), rejestr sensoryczny, pamięć zmysłów - jeden z trzech podstawowych systemów pamięci człowieka obok pamięci krótkotrwałej i pamięci długotrwałej. Charakteryzuje się tym, że:
ma krótki czas trwania (do ok. 0,5 s),
dużą pojemność (niektórzy badacze podają, że magazynuje ona ok. 99% nadchodzących informacji),
służy do tego, aby procesy percepcji mogły wydobyć maksimum potrzebnej informacji z nadchodzących bodźców,
przechowuje nadchodzące informacje bez zniekształceń i przetworzenia.
Objawami pamięci sensorycznej jest to, że gdy ktoś macha kijem rozżarzonym na końcu, to nie widzimy przesuwającego się punktu, ale kreskę (pamięć ikoniczna). Podobnie po dotknięciu czujemy przez pewien czas dotyk, mimo że nie jesteśmy już w kontakcie z przedmiotem, który nas dotknął. Także dźwięki brzmią nam w uszach przez pewien czas, choć funkcjonowanie pamięci echoicznej różni się od pamięci ikonicznej. Informacje z pamięci ultrakrótkiej przedostają się następnie do pamięci krótkotrwałej.
Pamięć długotrwała (z ang. long-term memory, LTM) - stanowi trwały magazyn śladów pamięciowych, o teoretycznie nieograniczonej pojemności i czasie przechowywania.
LTM określa się jako pamięć trwałą lub wtórną. Pamięć długotrwałą dzieli się na różne podsystemy, ze względu na sposób kodowania, funkcje, materiał, który zapamiętuje itd. Jeden z popularnych sposobów podziału pamięci długotrwałej przedstawia się następująco:
pamięć semantyczna (rodzaj pamięci służący do łączenia w grupy informacji o podobnym charakterze)
pamięć epizodyczna (przechowyuje epizody, czyli ślady pamięciowe na temat zdarzeń, posiadających swoją lokalizację przestrzenną i czasową.)
pamięć proceduralna(Informacje do tej pamięci nabywane są poprzez bezpośrednie spostrzeganie, doświadczanie oraz dostrajanie do wymagań otoczenia.)
habituacja (jedna z form nieasocjacyjnego uczenia się; proces poznawczy, polegający na stopniowym zanikaniu reakcji na powtarzający się bodziec[1], jeżeli nie niesie on żadnych istotnych zmian (informacji).)
warunkowanie (odruch bezwarunkowy wydzielania śliny)
Zaburzenia snu – grupa zaburzeń snu, które mogą dotyczyć długości snu, jak i jego jakości. Niektóre zaburzenia snu są na tyle poważne, że zakłócają normalne fizyczne, umysłowe i emocjonalne funkcjonowanie. Badaniem powszechnie stosowanym w niektórych zaburzeniach snu jest polisomnografia.
Do zaburzeń snu zalicza się:
dyssomnie (ilości)
nadmierna senność (hipersomnia)
narkolepsja (nadmierna senność w ciągu dnia i napady snu, katapleksja, porażenie przysenne oraz omamy hipnagogiczne i omamy hipnopompiczne)
parasomnie (jakości)
upojenie przysenne(zryw przysenny, stan zamroczenia przysennego, - krótko trwający stan psychotyczny, pojawiający się po nagłym obudzeniu)
lęki nocne (charakteryzującym się skrajnym przerażeniem oraz czasową niezdolnością odzyskania pełnej świadomości – to co ja mam)
somnambulizm (zjawisko chodzenia w czasie snu,)
koszmary senne (długotrwałe, wywołujące przerażenie marzenie senne, występujące w fazie snu REM, których treść przedstawia wydarzenia zagrażające życiu, bezpieczeństwu czy własnej integralności; ich wystąpienie przerywa sen[)
Psychologia – zachowanie, relacje jednostki. (Psyche = dusza, i λόγος logos = słowo, myśl)– nauka badająca mechanizmy i prawa rządzące psychiką oraz zachowaniami człowieka. Przedmiotem psychologa jest badanie zachowań człowieka (kocepcja behawiorystyczna)
Cele psychologii: *- diagnoza (poznanie ) ,*- zmiana(terapia)
Świadomość jest subiektywna – nie da się jej zbadać. Badanie za pomocą INTROSPEKCJI –swobodne skojarzenia. Świadomy - przytomny, zwraca uwagę, ma poczucie własnej wartości
Świadomość ma wymiary poczucie tożsamości, odrębność własnego ja, śledzenie i ocenianie tego co dzieje się w otoczeniu, zmysłowe zdawanie sobie sprawy z otoczenia. Przytomność.
Po co mamy Świadomość? - indywidualność, przetrwanie -> selekcja -> bezpieczność, odróżnienie dobra od zła osobowość (ja) – po to by ograniczać bodźce, po to by łączyc bodźce, informacje.
Poziomy świadomości – świadomy, przed świadomy(automatycznie – np. zmiana biegów w aucie), podświadomy(niedostępne dla świadomości)
Nieświadomość/my sen – osobowość się rozmywa
Zaburzenia świadomości -na ilościowe (półśpiączka, śpiączka) i jakościowe(przymglenie)
Manipulacja mentalna – tworzenie obrazów rzeczywistości. wyobrażanie.
Sen i marzenia senne – zmienione stany świadomości- płytkie myślenie, bezkrytyczne, dziwne myśli, nic nie ogranicza myślenia. Sen - następuje zniesienie świadomości (z wyjątkiem świadomego snu) i bezruch. Marzenia senne - serie obrazów, dźwięków, emocji, myśli i innych wrażeń zmysłowych pojawiające się podczas snu.
Funkcje snu - *usystematyzowanie informacji z dnia, *substancja w organizmie wywołuje sen, *sen zapobiega destrukcji procesów poznawczych, *sen JEST DLA PSYCHIKI NIE DLA ORGANIZMU
Procesy myślowe - *poznawcze (myślenie, wyobrażenie, spostrzeganie, pamięć, uwaga, świadomość) *-inne(emocje motywacja zainteresowania osobowość inteligencja poczucie tożsamości)
Wrażenie – POJEDYNCZE DOSTRZEŻENIE WŁAŚCIWOŚCI BODŹCA recepcja prostych właściwości – wrażenie na intensywność jakość i czas trwania . Zmysły to receptory.
Proces spostrzegania - świat zewnętrzny > bodziec > detekcja (wykrycie)> zmysły > transdukcja (przetworzenie) > impuls nerwowy > mózg > interpretacja >wrażenie > spostrzeżenie
Spostrzeganie – ODEBRANIE ROZPOZNANIE I ZINTERPRETOWANIE PRZEZ MOZG ZBIORU WRAZEN KTÓREMU NADAJMY SENS. złożony układ procesów prowadzący do ukształtowania się subiektywnego obrazu rzeczywistości, spostrzeżenia.
Poziomy spostrzegania: *-sensoryczno- motoryczny (odbieramy ze świata interpretujemy, odbieramy i mózg interpretuje) *-semantyczno-operacyjny(głębsze operacje –np. zwężanie źrenic pod wpływem słońca)
CO WPŁYWA NA SPOSTRZEGANIE ? – emocje, stres, doświadczenie, pamięc, stereotypy, uprzedzenia.
Psychofizyka – zajmuje się problematyką pomiaru wrażeń zmysłowych
Badanie procesów zmysłowych – próg bodźca (najmniejsza dostrzegalna wartość) próg jest indywidualny dla każdego. Próg różnicy – najmniejsza dostrzegalna różnica między bodźcami
Zaburzenia funkcji spostrzegania mogą mieć charakter ilościowy i jakościowy, do typowych zaburzeń ilościowych należą przede wszystkim objawy wzmożenia lub osłabienia czynności spostrzeżenia.
Uwaga – proces zwracania zasobów (zmysły) które zwracamy na cechę otoczenia lub działania. Swoistego typu sito. Polega na kierowania świadomością na jakiś przedmiot. cecha uwaga i skupienie. Koncentracja. Odsiewanie informacji. BYCIE SWIADOMYM TO WARUNEK ZAISTNIENIA UWAGI
Funkcje uwagi: *-selekcjonowanie bodźców, *-ukierunkowanie procesów poznawczych, *-przydzielanie zasobów do poszczególnych czynności(sluch-wazniejsze słowa niż chałas w tle)
Cechy uwagi – *selektywność, *koncentracja, *trwałość uwagi (utrzymywanie w oczekiwaniu na bodziec), *przerzutność(przenoszenie uwagi z jedneg elementu na drugi),* czujność uwagi, *podzielność(kilka czynności na raz), *zakres (ile można na raz zrobić, sprawa indywidualna)
Pamięć jest to zdolność do przechowywania informacji i późniejszego jej wykorzystania. Z innego punktu widzenia pamięć to zespół procesów poznawczych, zaangażowanych w nabywanie, przechowywanie i późniejsze odtwarzanie informacji.
RODZAJE PAMIĘĆI: *Pamięć przemijająca przechowuje informacje w sposób nietrwały*Pamięć trwała przechowuje informację bez wyraźnych ograniczeń czasowych.
Uczenie się – wprowadzanie zmian w zachowaniu. Proces podczas którego na skutek doświadczenia wprowadza się zmiany względnie trwałe w zachowaniu.
Doświadczenie – opracowane dane ze świata.
RODZAJE UCZENIA SIĘ: *-kojarzenie bodźców i reakcji, *poznawcze(uczestniczą procesy pośredniczące), *-uczenie się społeczne (modelowanie, naśladowanie)
UCZENIE SIĘ warunkowanie KLASYCZNE – (Pawłow) to taki proces uczenia się, kiedy bodziec neutralny wywołuje zachowanie odruchowe .
PIES PAWŁOWA - Opisał on zachowanie psa, który śliniąc się na widok jedzenia (reakcja bezwarunkowa), zaczął po jakimś czasie ślinić się na dźwięk kamertonu. Stało się tak, gdyż przed każdym podaniem jedzenia uderzano w kamerton. Pies skojarzył współwystępowanie dwóch elementów (jedzenie + kamerton), oraz ich następstwo czasowe.
UCZENIE SIĘ warunkowanie INSTRUMENTALNE – (Thorndike) polega na tym, że określone zachowania są wzmacniane, czyli nagradzane lub karane. Nagrodą może być w przypadku ludzi np. uznanie społeczne, premia a karą nagana
Mnemotechnika, mnemonika (gr. mneme - pamięć) - ogólna nazwa sposobów ułatwiających zapamiętanie, przechowywanie i przypominanie sobie informacji.
Adaptacja – nieświadoma (np. pocenie się organizmu)
Habituacja – chodzi o stabilność bodźca . przyzwyczajenie się i nie zwracanie uwagi na coś co robimy ciągle tak samo dlugi czas.
Warunkowanie – wiąze zachowanie z bodźcem który się pojawia miedzy sposobem zachowania a nowym bodźcem wytworzone zostaje skojarzenie.
Prawo efektu – z wielu czynności utrwala się ta która daje największą nagrodę
Wzmocnienie – podtrzymuje reakcje negatywne, pozytywne.
Transfer – nauczyłem się czegoś wcześniej i to wpływa na to jak będę przyswajać nowy materiał. transfer dodatni – poprzednie doświadczenie ułatwia zdobycie następnego. Ujemny transfer– wcześniejsza nauka utrudnia zdobycie nast. Wiedzy.
Proakcja – wcześniejsze uczenie się polepsza rezultaty aktualnego uczenia się , uczenie się treści które pozwalają w przyszłości zapamiętywać inne treści – taka jak by podstawa.
Generalizacja – np. dziecko gryzie pies a ono boi się wszystkich psów. Reakcje wywołuje nie tylko bodziec ale tez bodź e podobne.
Różnicowanie – nie lubię jednego wykładowcy wiec trzeba to oddzielic – bo inny będzie fajny. Wtedy różnicuj