Główne zagrożenia zdrowotne i sposoby ich zwalczania.

Promocja zdrowia w zagrożeniach zdrowotnych układu krążenia.

Zaprogramowana długość życia- około 120 lat.

Średnia długość życia	Polska	Kraje zachodnie
mężczyźni	68 lat	75 lat
kobiety	75 lat	85 lat

Promocja zdrowia na różnych etapach choroby i niepełnosprawności.

Żadne kalectwo czy choroba przewlekła nie limituje funkcjonowania człowieka aby życie człowieka było bardziej satysfakcjonujące.

Etap I- zapobieganie pierwotne.

Etap II- wtórne- wczesne wykrywanie chorób i wczesna interwencja.

Etap III- rehabilitacja, minimalizacja skutków choroby.

*niepełnosprawność fizyczna

*utrata wzroku

*choroby układu krążenia

*choroby nowotworowe

*upośledzenie psychiczne

Styl życia i zachowania zdrowotne. Wpływ na długość życia.

Okres ciąży:

1. niewłaściwe odżywianie

2. palenie tytoniu

3. alkohol

4. używki

5. leki

Okres wczesnodziecięcy:

1. niewłaściwe odżywianie ilościowe i jakościowe

Okres szkolny:

1. odżywianie

2. stresy

3. palenie

4. alkohol

5. narkotyki

Okres dojrzałości:

1. szkodliwości środowiska i miejsca pracy

2. stres, zmniejszenie aktywności fizycznej

3. odżywianie, nadmiar kalorii, nieregularność

4. nadwaga- zaburzenia gospodarki lipidowej i węglowodanowej

5. HA

6. Palenie tytoniu, alkohol, narkotyki

Skutek:

1. wczesny rozwój miażdżycy

2. HA

3. choroba wieńcowa

4. zawał serca

5. udar mózgu

6. otyłość

7. cukrzyca i jej powikłania naczyniowe

Promocja zdrowia przez wychowanie fizyczne.

Zdrowy styl życia:

1. zdobywanie wiedzy o samym sobie

2. utrzymywanie sił obronnych organizmu

3. utrzymywanie wszechstronnej aktywności fizycznej

4. prawidłowe odżywianie się

5. hartowanie ciała

6. rozwijanie umiejętność walki ze stresem

7. nienadużywanie leków

Działania na rzecz promocji zdrowia:

1. ukierunkowanie szkolnego wychowania na bieżące i przyszłe potrzeby zdrowia- rezygnacja z ambicji sportu wyczynowego

2. ogólnopolski model wychowania fizycznego „od przedszkola do uniwersytetu”

3. spójność systemu wychowania fizycznego realizowanego przez różne instytucje: przedszkole, szkoła, rodzina, organizacje itp.

4. lansowanie idei- wpływu wysiłku fizycznego zapewni nam zdrowie

Czynniki ryzyka wśród dorosłych w Polsce (badanie Pol- MONICA- Warszawa- 96).

Stwierdzono wysoki poziom czynników ryzyka:

1. palenie tytoniu (M- 50%, K- 33%)

2. hipercholesterolemia (M- 24%, K- 21%)

3. nadwaga (M- 68%, K- 64%)

4. HA (M- 46%, K- 36%)

Palenie tytoniu:

1. główny czynnik ryzyka zawału serca i udaru mózgu

2. wzrost HR i RR- wzrost zużycia tlenu przez serce

3. tlenek węgla ogranicza transport tlenu

4. wzrost stężenia lipoprotein- VLDL, LDL- cholesterolu

5. obniżenie HDL- cholesterolu

6. wzrost oksydacji LDL- komórki piankowate

7. wzrost aktywności płytek krwi

8. wzrost krzepliwości krwi

9. wzrost krzepliwości krwi

10. uszkodzenie śródbłonka naczyń- utrata zdolności rozkurczu tętniczek (NO)

Ryzyko związane z paleniem tytoniu jest odwracalne:

1. poniżej 20 szt./dz.- po 6- 10 latach

2. powyżej 20 szt./dz.- po 15- 20 latach

Zagrożenie życia po zawale serca (przeżywalność 8- letnia):

1. kontynuacja palenia- 23,7%

2. zaprzestanie palenia- 51%

Zaburzenia lipidowe:

Zaburzenia lipidowe czynnikiem ryzyka chorób układu sercowo- naczyniowego:

1. hipercholesterolemia- LDL

2. stężenie HDL

3. hipertrójglicerydemia- VLDL

4. hiperlipidemia mieszana- LDL + TG

5. oksydacja lipoprotein- nasilenie aterogenezy

6. dysfunkcja śródbłonka- komórki piankowate

7. rozwój blaszki miażdżycowej

8. zaburzenia krzepnięcia, wzrost agregacji płytek

Badanie Pol- MONICA- Warszawa:

schorzenie	M	K
zaburzenia lipidowe	72%	68%
hpercholesterolemia	78%	90%
hipertrójglicerydemia	21%	9%
zwiększone ryzyko	19%	18%
wysokie ryzyko	44%	42%
świadomość wysokiego ryzyka	18%	27%
podjęto leczenie	5%	7%

Nadciśnienie tętnicze (NT):

NT- czynnikiem ryzyka: miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca, zawału, niewydolności krążenia, tętniaka aorty udaru mózgu, miażdżycy, k. k. dolnych, niewydolności nerek.

Kryteria i klasyfikacja NT