PNF- Jest to metoda kinezyterapeutyczna i filozofia zarazem, stosowana w celu odtworzenia utraconej funkcji mięśnia przez wytworzenie nowych wzorców ruchowych. Może być stosowany u chorych neurologicznych, ale również u innych pacjentów u których doszło do zaburzenia propriocepcji.
DZIAŁANIE:
P – proprioceptywne
N – nerwowo-mięśniowe
F – facilitacja, ułatwianie, torowanie
Metoda PNF prowadzi to torowania ruchów przez tworzenie nowych połączeń nerwowo-mięśniowych .
Najważniejszym nie jest osiągnięcie wzmocnienia mięśni, a wypracowanie prawidłowej funkcji, która została uszkodzona lub zniekształcona w wyniku choroby czy nieprawidłowych nawyków życia codziennego. Koncepcja została opracowana na podstawie osiągnięć z dziedziny neurofizjologii, biomechaniki oraz analizy chodu.
Opiera się na trzech głównych założeniach:
Podejście do ćwiczeń jest zawsze pozytywne. Wykonujemy i wzmacniamy te czynności, które pacjent potrafi wykonać. Jest to terapia fizyczna, jak i psychologiczna.Głównym celem terapii jest pomoc w osiągnięciu jak najwyższej sprawności ruchowej.
PNF to globalna obserwacja pacjenta. Terapia powinna uwzględniać nie tylko chorą część ciała ale całego człowieka, pod względem funkcjonalnym.
Ćwiczenia wykonuje się w tempie dostosowanym do możliwości chorego. Opór dobierany jest tak aby nie utrudniał ruchu lecz go wspomagał poprzez kodowanie wzorca ruchowego w Ośrodkowym Układzie Nerwowym. Dzięki temu wszystkie nowe wypracowane funkcje nie ulegają zapomnieniu po zakończeniu rehabilitacji.
KONCEPCJA PNF
Zasady główne
Techniki
Funkcje życiowe
Praca na macie
Nauka chodu
Wzorce ruchowe
Rehabilitacja ogólna
Filozofia PNF
Zasady główne facilitacji
Kontakt manualny
Kontakt werbalny
Kontakt wizualny
Opór manualny
Trakcja
Aproksymacja (kompresja)
Stretch- impuls pobudzający mięśnie do skurczu
FAZY KONTROLI MOTORYCZNEJ
MOBILNOŚĆ – zdolność do przyjęcia konkretnych pozycji wyjściowych w życiu codziennym (zakres ruchu)
STABILNOŚĆ – zdolność utrzymania przyjętej pozycji (siła mięśniowa)
MOBILNOŚĆ NA STABILNOŚĆ (koordynacja)
ZRĘCZNOŚĆ – zdolność wykonywania wielu precyzyjnych czynności w tym samym czasie bez przerywania czynności podstawowej
WZORCE RUCHOWE
Łopatki
Miednicy
Kończyn górnych:
ipsilateralne, bilateralne
symetryczne, asymetryczne
Kończyn dolnych:
ipsilateralne, bilateralne
symetryczne, asymetryczne
Głowy i szyi
Tułowia : chopping, lifting
Torowanie ruchów mimicznych twarzy
Torowanie funkcji życiowych: oddychanie, połykanie
REDUKCJA BÓLU
TECHNIKI AGONISTYCZNE
Rytmiczne pobudzanie ruchu
- pomoc w rozpoczęciu ruchu
- regulacja tempa i rytmu ruchu
- regulacja napięcia mięśniowego
- zwiększenie zakresu ruchu
- rozluźnienie
TECHNIKI AGONISTYCZNE
Kombinacja skurczów izotonicznych
poprawa koordynacji intra i intermięśniowej
poprawa siły i wytrzymałości mięśni
funkcjonalny trening ekscentrycznej kontroli ruchu
TECHNIKI AGONISTYCZNE
Odtwarzanie ruchu
- samodzielne odtwarzanie ruchu
- ułatwianie ruchów wykonywanych codziennie
- poprawa czucia głębokiego
TECHNIKI AGONISTYCZNE
Techniki wykorzystujące stretch
Ponawiany stretch początkowy
Ponawiany stretch podczas ruchu
TECHNIKI AGONISTYCZNE
Ponawiany stretch początkowy
- torowanie rozpoczęcia ruchu
- rekrutacja jak największej liczby jednostek motorycznych
- wzmocnienie trenowanej grupy mięśniowej
- zapobieganie zmęczeniu mięśni
TECHNIKI AGONISTYCZNE
Ponawiany stretch podczas ruchu
wzmocnienie pracujących mięśni
poprawa zakresu ruchu
zapobieganie zmęczeniu mięśni
pomoc pacjentowi w odnalezieniu prawidłowego toru ruchu
TECHNIKI ANTAGONISTYCZNE
Dynamiczna zwrotność ciągła
- poprawa koordynacji intermięśniowej
- zwiększenie siły i wytrzymałości mięśni
- zwiększanie zakresu ruchu
- regulacja napięcia mięśniowego
TECHNIKI ANTAGONISTYCZNE
Stabilizacja zwrotna
- poprawa stabilności pozycji i równowagi
- zwiększenie siły mięśniowej
Rytmiczna stabilizacja
- redukcja bólu
- poprawa stabilności i równowagi
- wzmocnienie mięśni
TECHNIKI ROZLUŹNIAJĄCE
Hold – relax (trzymaj-rozluźnij)
Contract – relax (napnij-rozluźnij)
FUNKCJE WEGETATYWNE
Mimika twarzy
Oddychanie
Ruchy języka
Połykanie
Artykulacja