Marketing bankowy- zespół metod i narzędzi służących do odkrywania potrzeb klientów banku i dostosowania do nich produktów bankowych oraz kreowania tych potrzeb w zakresie kredytów, lokat oraz świadczonych usług finansowych.

Praktyczna strona marketingu składa się z 3 części:

1.badanie marketingowe 2. organizacje marketingowe 3. decyzje marketingowe

Podstawą prowadzenia działalności mark. przez bank jest istnienie ścisłych powiązań między bankiem a rynkami na których działa. Powiązania te mogą być realizowane przez systematyczne gromadzenie, opracowywanie i wykorzystywanie inf. o rynku, jego podmiotach i zmieniających się warunkach bankowych.

Informacje powinny być:

-dokładne, ścisłe, gromadzone z pkt.widzenia decyzji, które mają wywołać

-trafne, odnosić się do konkretnej sytuacji.

-wewnętrznie zgodne i porównywalne.

Kryteria podziału inf.:

1. Z pkt. widzenie celu: inf.operatywne – które służą do podejmowania decyzji dotyczących powtarzających się działań oraz dostarczaniu inf. produktów bieżącej sytuacji banku inf.specjalne – gromadzone dorywczo i odnoszą się do sytuacji występujących rzadko lub nie powtarzających się.

2. Z pkt. widzenia miejsca powstawania informacji:

inf. wewnętrzne – powstają w banku i tam są dostępne inf. zewnętrzne – powstają w otoczeniu banku i tam są dostępne

3. Z pkt widzenia źródeł inf. pierwotne – inf. które zebrane są pod kątem odpowiednich działań marketingowych (analizie rynku, obserwacji, badania ankietowe) inf. jakościowe i ilościowe wtórne – inf. czerpane z materiałów zebranych do innych celów, mają charakter inf. ilościowej

Inf. bankowe to inf. wewnętrzne, operatywne

Badania marketingowe – to ogół czynności polegających na gromadzeniu i analizie informacji o rynku, zachowaniu się klientów, o środkach taktyki i strategii marketingowej oraz ich efektach.

Klasyfikacja bad.market.

1. Z pkt. widzenia funkcji spełnianych przez produktów.m. bad. opisowe – zajmują się opisywaniem pewnych występujących zjawisk bad. związków przyczynowych między określonymi zmiennymi np. związków między sytuacją banków a jego nakładami na popieranie sprzedaży bad. prognostyczne – polegające na przewidywaniu różnych zjawisk i sytuacji bankowych

2. Z pkt. widzenia źródeł inf. marketingowych i technik badań: wtórne (zza biurka) – które wykorzystują wtórne źródła inf. pierwotne – które wykorzystują pierwotne inf. czyli ankiety, wywiady, obserwacje rynku

Nadzór bankowy w Polsce.

W polskim systemie bankowym nadzór bankowy pojawił się z końcem 89 roku. W ramach NBP utworzono departament nadzoru bankowego. Zajmował się on na początku też licencjonowaniem banków. Rozdzielono go na Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego i Departament NBP. Było to związane z przystosowaniem się polskiej bankowości do regulacji UE i Bazylejskiego Nadzoru Bankowego.

Zakres działania: - wzmocnieni środków oddziaływania poprzez oddanie nadzorowi b. uprawnień do określania wiążących banki norm płynności, norm pokrycia funduszami własnymi aktów banku oraz norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banku. – wprowadzenie przepisów służących do przeciwdziałania procederowi prania pieniędzy w systemie bankowym – ograniczanie możliwości uchylania tajemnicy bankowej, - nadanie władzom nadzorczym uprawnień do kontroli przepływu własności akcji w bankach oraz możliwość wykorzystania firm audytorskich do nadzorowania działalności banków.

Cele działalności: - zapewnienie bezpieczeństwa wkładów oszczędnościowych i lokat zgromadzonych w bankach – sprawdzanie zgodności działania banków z przepisami prawa bankowego.

Nadzorowi b. podlegają wszystkie banki, oddziały i przedstawicielstwa banków zagranicznych działających na terenie Pl. Podlegają również instytucje bankowe i pozabankowe, które są możliwe do tworzenia na terenie Pl. Jedynym podmiotem uprawnionym do sprawowania pełnej kontroli nad prowadzoną przez banki działalnością statutową jest prezes NBP, minister finansów może tylko wystąpić o podjęcie czynności lub środków w ramach nadzoru lecz sam nie posiada w tym zakresie uprawnień kontrolnych. Wyjątek stanowią tu uprawnienia Państwowej Komisji Papierów Wartośc. i Giełdy, która jest centralnym organem administracji rządowej i sprawuje nadzór nad przestrzeganiem reguł uczciwego obrotu i konkurencji w publicznym obrocie pap. wart.

Organizacje nadzoru i tryb jego wykonywania reguluje Ustawa O NBP

MARKETINGOWE STRATEGIE DZIAŁANIA BANKU:

1. Produkt bankowy. Są to oferowane przez bank usługi, związane z pieniądzem, a posiadające określoną jakość, opłacalność i dostępność. Opracowywanie strategii marketingowej banku obejmuje 3 etapy: kształtowanie funkcji produktu i zmiany tych funkcji – polega na nadaniu określonych właściwości ekonomicznych i symbolicznych funkcjom konkretnego produktu: określenie rodzajów kredytu; stworzenie procedur udzielania kredytu: powiązania formy kredytu z określoną symboliką; wprowadzanie jednakowych wzorów dokumentów wprowadzanie nowego produktu na rynek – nowy produkt to produkt zaspokajający nowe potrzeby, w lepszy sposób zaspokaja bieżące potrzeby kształtowanie struktury asortymentowej produktu – dotyczy szerokości (banki oferujące wielorakie produkty, duży asortyment- banki uniwersalne) i głębokości asortymentu (oferuje niewielką il. produktu, ale głęboko idzie w asortym. – banki wyspecjalizowane) oraz kierunku zmian w tym zakresie.

2. Dystrybucja produktów bankowych – odbywa się kanałami dystrybucyjnymi. Jest to sposób powiązania i kolejność uczestników warunkujących przepływ produktów, od producenta(banku) do finalnego odbiorcy. W przypadku pr.b.są to kanały: - bezpośrednie (dystrybucja stacjonarna, niestacjonarna) – pośrednie. Ważnym elementem jest polityka lokalizacji banku, określa zabezpieczenie zakresu terytorialnego, wybór konkretnego miejsca jego lokalizacji oraz ustalenia nakładów niezbędnych do podjęcia i prowadzenia działalności. Czynniki o charakterze zewn.: potencjał ludnościowy danego regionu; dochody ludności; zatrudnienie; potencjał gospod.; sytuacja konkurencyjna w danym regionie, infrastruktura regionu. Czynniki o charakterze wew.: odnoszą się do środków, jakimi będzie dysponował założyciel banku oraz sam bank.

3. Promocja produktów bankowych: wszelkie środki taktyczne i strategiczne mające na celu umocnienie pozycji banku na rynku oferowanych przez bank produktów oraz aktywizację ich sprzedaży,

elementy promocji:

1.popieranie sprzedaży: działania i środki podejmowane w celu zwiększenia atrakcyjności produktu, zwiększenia zainteresowania tym produktem, spowodowania chęci jego posiadania i podjęcia decyzji o jego zakupie, w postaci materialnej: okresowe obniżki cen, premie, konkursy z nagrodami - powinny występować krótko i nieregularnie bo inaczej tracą na atrakcyjności, zorientowany na klienta czas otwarcia banku, zastosowanie łatwych do wypełnienia dokumentów bankowych, widoczna prezentacja prawidłowo wypełnionych dokumentów, odpowiednio wyposażona hala bankowa,

2.sprzedaż osobista: pracownik banku idzie do klienta z ofertą (częściej dotyczy instytucji),

3.reklama: płatna forma prezentacji i popierania sprzedaży, powinna występować przez pewien okres czasu, zniknąć i pojawić się powtórnie dla przypomnienia,

4.public relations: zespół działań zapewniających bankowi systematyczne kontaktowanie się z otoczeniem, celem jest kształtowanie pozytywnej opinii, przychylnej atmosfery do banku i zaufania do instytucji.

Strategie marketingowe:

agregacyjna – jednolity program działania , oferowanie zunifikowanych i standaryzowanych produktów, stosowanie jednolitych kanałów dystrybucji i środków popierania sprzedaży,

innowacyjna – wprowadzanie (ciągłe) nowych produktów, wyprzedzanie gustów i potrzeb klientów,

dyferencjacji produktów – ulepszanie i doskonalenie produktów,

segmentacji rynku – wyodrębnianie jednorodnych grup klientów w oparciu o różne kryteria i opracowywanie dla nich odpowiedniej polityki sprzedaży.

Nadzór bankowy – określić można jako szczególny przejaw aktywności państwa wobec zagrożeń ewentualnym kryzysem systemu bankowego oraz jego skutków dla całej gospodarki rynkowej; to wyspecjalizowana forma nadzoru państwa na sektorem bankowym. Jej zasadniczym zadaniem jest czuwanie nad przestrzeganiem przez instytucje prowadzące działalność bankową, prawnie określonych reguł rozważnego zarządzania ryzykiem związanym z tą działalnością.

Cechy wspólne dla większości wysoko rozwiniętych państw europejskich: zdefiniowanie organu upoważnionego do wykonywania nadzoru oraz podmiotów poddanych nadzorowi; normatywne określenie celów nadzoru, sytuacji uprawniających do interwencji oraz środków do korygowania działalności podmiotów nadzorowanych; unormowanie procesu stosowania środków nadzoru bankowego; uregulowanie organizacji oraz trybu wykonywania nadzoru bankowego aktami normatywnymi.

Ze względu na cel działania instytucji nadzoru bankowego wyróżnić można 2 rozwiązania:

1. obowiązek czuwania nad przestrzeganiem przez podmioty nadzorowane przepisów określonych ustaw (w.brytania)

2. poszerzenie zakresu obowiązków nałożonych na organ nadzoru, przez co staje się on współgospodarzem systemu bankowego ( Szwajcaria, Francja, Niemcy, Włochy)

Ze względu na sposób regulacji organizacji nadzoru bankowego. Typologia systemów organizacyjnych nadzoru bankowego:

1. Model struktury organizacyjnej nadzoru bankowego w ujęciu dynamicznym określa zadania nadzorcze w odniesieniu do zasadniczych i dodatkowych celów działania instytucji: -nadzór instytucjonalny- funkcje nadzorcze zastrzeżone są wyłącznie dla instytucji specjalnie do tego powołanych, dla których sprawowanie nadzoru bankowego stanowi jedyną funkcję.(Szwajcaria, Francja) – nadzór funkcjonalny – obowiązek sprawowania nadzoru przez istniejące już jednostki organizacyjne. Nadzór staje się wówczas częścią zadań instytucji, (polska – nadzór sprawuje bank centralny) – nadzór mieszany – nadzór sprawowany jest przez specjalnie do tego powołaną instytucje oraz przez banki centralny, dla którego sprawowanie nadzoru stanowi zadanie dodatkowe. (Włochy, Niemcy w. Brytania.)

2. Model struktury organizacyjnej nadzoru bankowego w ujęciu statycznym. Kryterium podziału jest zakres sprawowania nadzoru bankowego, czyli cel działania.: -jednoinstytucjonalny nadzór bankowy – polega na tym, iż jedna instytucja sprawuje nadzór nad działalnością wszystkich jednostek organizacyjnych, prowadzących działalność bankową Rzadko stosowany (Szwajcaria, polska) – wieloinstytucjonalny nadzór bankowy – jest natomiast sprawowany na jednostkami organizacyjnymi, prowadzącymi działalność bankową, wspólnie przez kilka instytucji, wyposażonych przez przepisy prawa w zastrzeżone wylko dla nich kompetencje. Instytucje nadzorcze w modelu wielo. nie tworzą hierarchicznej struktury organizacyjnej. Stosowany przy zachowaniu zasady rozłączności uprawnień nadzorczych. (Niemcy, w.brytania, wlochy Francja)

Uczestnicy stosunku wekslowego:

wystawca, w przypadku weksla własnego jest to główny dłużnik, czyli odpowiada on za zapłatę sumy wekslowej, nie może być zwolniony z odpowiedzialności za tą sumę, w przypadku weksla trasowanego wystawca weksla zaciąga wobec swoich następców wekslowych zobowiązanie za przejęcie i zapłatę weksla,

trasat, jest to osoba, której wystawca weksla trasowanego poleca zapłatę wymienionej sumy wekslowej, staje się on dłużnikiem wekslowym po przyjęciu weksla, czyli jego akcepcie,

remitent, jest to osoba, na rzecz której lub na zlecenie której zapłata z weksla ma być dokonana, jest to pierwszy wierzyciel wekslowy i on niego, jeśli weksel wejdzie do obrotu, będzie pochodzić pierwszy indos,

akceptant, jest to osoba, która zobowiązała się do zapłaty sumy wekslowej przez przyjęcie weksla, czyli akcept weksla na nią trasowanego, jest to trasat, który zaakceptował weksel,

indosant, jest to osoba, która przez indos odstępuje weksel innej osobie,

indosariusz, jest to osoba, której remitent lub kolejny indosant odstąpił weksel przez indos,

poręczyciel, czyli awalista, jest to osoba, która poręczyła zapłatę sumy wekslowej w całości lub części za inną osobę wekslowo zobowiązaną,

wyręczyciel, jest to osoba, która w potrzebie płaci weksel zamiast innego dłużnika wekslowego,

domicyljat, jest to osoba, która nie bierze materialnego udziału w stosunku wekslowym, lecz w lokalu której płatny jest weksel.

WEKSLE

Weksle pojawiły się w obrocie kredytowym w XII w. z dwóch zasadniczych powodów: 1.transport pieniędzy na znaczne odległości był wtedy niebezpieczny, 2. zaopatrzenie się w walutę obcą było uciążliwe, zwłaszcza wtedy, gdy maleńkie państewka, które wtedy były tworzone chciały mieć każde swoją walutę, wartość tej waluty ulegała zbyt często zmianom. Dlatego kupcy składali walutę u swoich bankierów. W zamian a to otrzymywali pokwitowanie i obietnicę wypłacenia określonej kwoty w walucie obcej. Ten weksel własny zamieniał się w trasowany, czyli było to polecenie kupca, że wypłaci on określoną ilość pieniędzy.

W Polsce w okresie rozbiorów:

- w Królestwie Kongresowym prawo działało według reguł francuskich,

- w pozostałych rozbiorach prawo działało według reguł niemieckich,

- oprócz tego działało prawo wekslowe angielskie.

Te trzy prawa powodowały duże wątpliwości, zaczęto dążyć do unifikacji. W 1912r. miała miejsce konwencja międzynarodowa w Hadze. W 1930r. konwencja w Genewie. Podpisano trzy odrębne dokumenty dotyczące weksli:

-1szy dokument dotyczący wprowadzenia jednolitego prawa wekslowego w krajach biorących udział w pracach konwencji genewskiej, z zastrzeżeniem dla każdego kraju tzw. rezerwacji krajowych, czyli odstępstw od jednolitego prawa wekslowego,

-2gi dokument dotyczący uregulowania kolizji ustaw wekslowych w międzynarodowym obrocie wekslowym,

-3ci dokument dotyczący uniezależnienia ważności weksla od przepisów o opłatach skarbowych.

Nasze prawo wekslowe jest prawem z 1936r. ponieważ Polska podpisała konwencję genewską. Konwencja ta została ratyfikowana przez Polskę. Ponieważ w Polsce od 1936r. obowiązywało prawo wekslowe z 1924r., które było oparte o wcześniejszą konwencję haską. Jeszcze w 1945r. w ustawie o narodowym banku polskim przewidywano funkcjonowanie weksla w szerokim zakresie. W 1948r. z ustawodawstwa polskiego znikło pojęcie weksla, ponieważ nie był on używany. Wprowadzono zasadę bezpośredniego kredytowania podmiotów gospodarczych. Powrót weksla w bankowości nastąpił w 1989r., kiedy wprowadzono nowe prawo bankowe.

Weksel jest to sporządzony w przewidzianej prawem formie dokument zobowiązujący wystawcę lub wskazaną przez niego osobę do bezwarunkowego zapłacenia do rąk określonej osoby, w oznaczonym czasie i miejscu wymienionej sumy wekslowej.

--W prawie wekslowym przewidziane są przypadki gdzie mimo braku niektórych elementów dokum moż być znane za weksel. Jeśli brak oznaczeni terminu płatnośći weksla to weksel jest płatny za okazaniem .Jeśli brak miejsca płatnośći weksl to w wekslu trasowanym miejscem płatnośći będzie to miejsce które znajduje się przy nazwisku trasata,lub wystawcy. W wekslu własnym-miejsce wystawienia weksla.Jeśli w żaden sposób nie da się ustalić miejsca płatnośći i takie miejsce nie występuje obok nazwiska wystawcy-weksel nieważny.JEŚLI brak miejsca wystawienia weksla-to miejsce które jest wymienione obok nazwiskalub nazwy wystawcy. W wekslu mogą być klauzule dodatkowe które wywołują skutki przewidziane przez prawo weksel lub skutki prawa cywilnego .Wekslowo objętym jest jeśli wystapi przyrzeczenie oprocentowania przy wekslach innych płatnych za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu, zastrzeżenie oprocentowasniach sumy wekslowej przy wekslach płatnych za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu bez określenia stopy%kiedy wystawca weksla napisze:bez odpowiedz. za zapłate.Wekslowo objętym lecz mającym znacze z punktu widzenia cywilnego lub procesowego na umieszczenie klauzuli pokrycia i waluty. Wekslowo zakazanym jest umieszczanie takich elementów które narzucały by bezwarunkowy charakter zobowiązania.

Funkcje weksla: 1.kredytowa, pozwala wystawcy weksla na odroczenie zapłaty od daty wskazanej na wekslu, 2.płatnicza, występuje wówczas, gdy strony zgodzą się potraktować weksle jako środek zapłaty należności mimo, że weksel nie jest surogatem pieniądza, 3.obiegowa, daje ona możliwość przenoszenia praw z weksla z jednej osoby na drugą dzięki indosowi, 4.gwarancyjna, weksel daje możliwość rozszerzenia kręgu dłużników wekslowych oraz możliwość korzystania z weksli gwarancyjnych in blanco oraz weksli kaucyjnych.

Zobowiązanie wekslowe charakteryzuje się następującymi cechami, jest: bezwarunkowe, odpowiedzialność wekslowa ma charakter bezwarunkowy, co oznacza, że posiadaczowi weksla przysługuje prawo żądania zapłaty sumy wekslowej, nawet w wypadku jeśli wręczenie weksla było pozbawione dostatecznej podstawy, abstrakcyjne, zobowiązanie wekslowe ma charakter abstrakcyjny, co oznacza, że jest ono oderwane od podstawy prawnej, czyli przyczyny wystawienia weksla lub przeniesienia weksla, czyli indosu, samodzielne, samodzielność zobowiązania wekslowego oznacza odpowiedzialność każdej z osób podpisanych na wekslu, solidarne, solidarność zobowiązania wekslowego oznacza, że posiadacz weksla może dochodzić roszczeń zarówno od jednego, kilku lub wszystkich dłużników podpisanych na wekslu, nie ma znaczenia kolejność złożonego podpisu, wyboru dokonuje posiadacz weksla.

Prawo wekslowe rozróżnia dwa rodzaje weksla:

1.weksel własny (solaweksel, w. prosty, w. suchy),

weksel własny jest papierem wartościowym w formie ściśle określonej przez prawo wekslowe i zawiera on bezwarunkowe przyrzeczenie zapłacenia określonej sumy wekslowej w określonym miejscu i czasie, stwarzającym bezwarunkowa odpowiedzialność osób na nim podpisanych,

2.weksel trasowany (trassa, trata, w. przekazowy, w. ciągniony), weksel trasowany jest papierem wartościowym sporządzonym w ściśle określony sposób, zawierającym skierowanie do trasata, będące bezwarunkowym poleceniem zapłacenia określonej w wekslu kwoty we wskazanym czasie i miejscu, stwarza bezwarunkową odpowiedzialność osób na nim podpisanych.

Prawo wekslowe przewiduje różne postacie weksla:-weksel może być sporządzony na dowolnym papierze,-na maszynie,-odręcznie,

-odbity pieczęcią wekslową,-lub weksel na urzędowym blankiecie wekslowym.

Weksel powinien mieć cechy trwałości, żeby nie było możliwości usunięcia napisów.

Składniki weksla:-nazwa „weksel” nie tylko w tytule dokumentu, ale również w treści, w takim języku, w jakim weksel będzie wypełniany, -bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty w przypadku weksla własnego lub bezwarunkowe polecenie zapłaty w przypadku weksla trasowanego,

-oznaczenie terminu płatności weksla, -oznaczenie miejsca płatności weksla,-oznaczenie osoby, na rzecz której lub na zlecenie której weksel ma być płatny,-oznaczenie miejsca i daty wystawienia weksla,w przypadku weksla trasowanego- oznaczenie osoby, która ma za weksel zapłacić.

Termin płatności weksla:za okazaniem-Na wekslu może się pojawić zwrot za okazaniem lub awista lub nie musi pojawić się nie (płatny przy jego przedstawieniu do zapłaty w każdym czasie z wyjątkiem dni wolnych od pracy).Weksel powinien być przedstawiony do zapłaty w ciągu roku od dnia jego wystawienia. Wystawca może termin skrócić lub wydłużyć, indosant –tylko skrócić. 2 w pewien czas po okazaniu – Powinien zawierać treść np. .na 30dni po okazaniu zapłaci Pan, Pani za ten weksel na zlecenie. Weksel powinien być przedstawiony do przyjęcia w ciągu roku od dnia wystawienia. Termin płatności liczy się od daty przyjęcia lub protestu. 3 w pewien czas po dacie-Płatny po upływie oznaczonego czasu od daty jego wystawienia (w 5 tygodni lub 3 miesięcy po dacie zapłaci Pan ,Pani za ten weksel na zlecenie)4 tygodnie to nie miesiąc. 4 w oznaczonym dniu-Dzień konkretny w którym będziemy płacić za weksel.

Indos-wynika z obiegowej funkcji weksla i daje możliwość przechodzenia weksla od posiadacza do posiadacza i przenoszenia praw z weksla z 1 osoby na 2.Osoba która otrzymała weksel może go zatrzymać przedstawić do zapłaty lub przenieść weksel na inną osobę, otrzymywać w zamian wzajemne świadczenie albo w postaci gotówki albo w postaci towaru. Odbywa sie to przez wręczenie weksla zaopatrzonego w indos(żyro).Można w ten sposób przenieść każdy weksel pod warunkiem ze nie posiada klauzuli nie na zlecenie lub innej która zakazuje indosowania. Indos można napisać na grzbiecie ,odwrocie weksla lub pzedłużku. Rodzaje indosu:- zupełny(imienny)-występuje stwierdzenie osoby ustępującej weksel iż przeniesiono ten weksel na rzecz lub zlecenie imiennie w skazanej osoby. -in blanco (otwarty lub niezupełny) nie wymienia się indosariusz a sam indos ogranicza się do złożenia podpisu na odwrotnej stronie weksla ,lub przedłużku.-na okaziciela –zawiera stwierdzenie indosanta o ustąpieniu weksla na rzecz okaziciela . Z punktu widzenia skutków prawnych jest pełnoznaczny z in blanco. Indos powinien być bez warunkowy, napisanie warunków uważa się za nieistniejące. Można przenieść tylko całą sumę wekslową. Może zawierać pełnomocnictwo (wykazuje wszystkie czynośći w imieniu indosanta, ale nie staje się właścicielem weksla).

Prawne zabezpieczenia wekslowe:

zabezpieczenia osobiste, wtedy, gdy osoba dająca zabezpieczenie odpowiada całym swoim majątkiem za zabezpieczony kredyt, do tych zabezpieczeń zalicza się:

-weksel własny in blanco, jest to dokument zawierający co najmniej podpis wystawcy weksla, może zawierać niektóre elementy z weksla, weksel jako zabezpieczenie powinien być w postaci urzędowego blankietu wekslowego lub postaci wzorca weksla sporządzonego przez bank, podpis powinien być odręczny i mieć cechy trwałości, można ubezpieczyć siebie lub swój majątek przed ewentualnym ryzykiem niespłacenia, nie można wystawić samoistnych weksli jako jedynego zabezpieczenia kredytu, kiedy mają one stanowić zabezpieczenie kredytów udzielonych podmiotom gospodarczym słabo znanym bankowi, spółką z o.o., spółką akcyjnym z niewielkim kapitałem zakładowym, państwowym jednostkom gospodarczym, egzekwowanie należności w ich przypadku może nastąpić tylko z ich rachunków bankowych, nie można stosować samodzielnych weksli gdy mamy do czynienia z podmiotem gospodarczym będącym osobą zagraniczną,

elementy, które mogą się znaleźć:

-data wystawienia weksla, weksle posiadający datę może zabezpieczać tylko kredyt krótkoterminowy, po dacie możemy stwierdzić czy wystawca posiadał zdolność do czynności prawnych, czy osoby posiadały pełnomocnictwa do zaciągania kredytów;-miejsce wystawienia weksla, ma znaczenie gdy weksel wchodzi w obrót międzynarodowy, obowiązuje prawo wekslowe kraju, w którym weksle został wystawiony;-miejsce płatności weksla;-dodatkowe klauzule wekslowe, np. zakazu indosowania, bez protestu, przedstawienia weksla do zapłaty, Na wekslu nie wolno:-wpisać kwoty wekslowej;-daty płatności weksla.

-poręczenie wekslowe, jest to poręczenie za osobę wekslowo zobowiązaną przez osobę fizyczna lub prawną lub osobę już na wekslu podpisaną, bank zanim przyjmie takie poręczenie sprawdza sytuację finansową poręczyciela, poręczenie może być sporządzone albo na wekslu albo na przedłużku, wtedy poręczenie wekslowe może pojawić się na przedniej stronie weksla i wtedy wystarczy sam podpis poręczyciela, ale musi być różny od podpisu wystawcy, najczęściej sporządza się poręczenie wekslowe na odwrotnej stronie, pojawia się kwota, podpisuje się poręczyciel, jeśli poręczycielem jest osoba prawna to powinna się znaleźć pieczęć firmowa, poręczenie to jest bezwarunkowe, warunek powoduje nieważność, powstaje problem czy poręczyciel może odmówić spłaty sumy wekslowej, nie może odmówić, tylko w przypadku poręczenia według prawa cywilnego jest taka możliwość, jeśli sporządzona jest deklaracja to muszą ją podpisać też poręczyciele, tu pojawiają się cechy weksla: solidarność, akceptacyjność, samoistność.

-poręczenie według prawa cywilnego, umowa między bankiem a poręczycielem, przez którą poręczyciel zobowiązuje się do spłaty kredytu gdyby nie zrobił tego kredytobiorca w oznaczonym w umowie terminie, poręczenie to może być udzielone przez osoby fizyczne i prawne, a dojście do skutku umowy poręczenia uzależnione jest od złożenia oświadczenia przez obie strony umowy, oświadczenie poręczyciela musi być złożone na piśmie, natomiast oświadczenie banku może być złożone w dowolny sposób, uważa się, że przyjęcie oświadczenia poręczyciela jest oświadczeniem banku, zobowiązanie poręczyciela powinno zawierać:

-wskazanie osoby, za którą poręcza oraz; -jednoznaczne wskazanie kredytu do spłaty, którego poręczyciel się zobowiązuje gdyby nie zrobił tego kredytobiorca;-w zależności od tego jaki to typ poręczenia może się znaleźć data obowiązywania poręczenia, jeśli będzie to poręczenie terminowe to znajdzie się czas obowiązywania od do, jeśli będzie to poręczenie bezterminowe nie wystąpi klauzula czasu, można je odwołać, ale musi dotyczyć kredytu przyszłego,poręczenie wygasa kiedy:

nastąpiła odmowa udzielenia kredytu; upłynął termin ważności poręczenia; nastąpiła spłata lub umorzenie kredytu,; nastąpiło odnowienie zobowiązania kredytowego lub przejęcie tego zobowiązania przez osobę trzecią, a poręczyciel nie wyraził na to zgody; nastąpiło roszczenie zobowiązania kredytowego, a umowa zabraniała takiego roszczenia,czy poręczyciele mogą odmówić spełnienie świadczenia:

-w przypadku poręczenia wekslowego nie; -w przypadku poręczenia według prawa cywilnego poręczyciel może odmówić spełnienia świadczenia pod warunkiem, że poręczał za osobę, która nie posiadała zdolności do czynności prawnych, a on o tym nie wiedział lub nie mógł się z łatwością dowiedzieć.

-gwarancję bankową, pisemne zobowiązanie banku do spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami w przypadku gdyby nie zrobił tego kredytobiorca, jest to zobowiązanie abstrakcyjne, niezależne od umowy kredytowej, dlatego też w gwarancji powinny znaleźć się informacje dotyczące zabezpieczonego kredytu, umowa ta jest umową trójstronną i stronami gwarancji są: zleceniodawca, czyli kredytobiorca, gwarant, czyli bank dający gwarancję oraz beneficjent, czyli bank udzielający kredytu.

-przelew wierzytelności, umowa między bankiem, a kredytobiorcą lub osobą trzecią zwaną cedantem, na podstawie której następuje przeniesienie na bank praw do otrzymania kwoty od dłużnika cedanta, wierzytelność ta musi pochodzić od osób odpowiedzialnych majątkowo i mieć stwierdzony tytuł prawny, powinna być również realnie ściągalna, musi być także potwierdzona pisemnie, umowa cesji jest również umową pisemną i nie wymagana jest zgoda dłużnika na jej zawarcie,

dwa rodzaje cesji:

-cesja jednej konkretnej oznaczonej wierzytelności lub kilku wierzytelności,

-cesja globalna, gdzie następuje przelanie na bank wielu już istniejących lub przyszłych wierzytelności, które muszą być w umowie jednoznacznie określone.

-przystąpienie do długu kredytowego, w tym przypadku następuje zmiana w stosunku kredytowym po stronie dłużnika, do kredytobiorcy przystępuje osoba trzecia w charakterze dłużnika solidarnego, dotychczasowy dłużnik nie zostaje zwolniony ze spłaty kredytu, natomiast nowy dłużnik odpowiada jak za spłatę kredytu własnego, obaj odpowiadają solidarnie wobec banku, przystąpienie do długu kredytowego może występować w dwojaki sposób: kredytobiorca poszukuje dłużnika solidarnego, na którego zgodę musi wyrazić bank, dłużnika solidarnego poszukuje bank i wtedy zgodę musi wyrazić kredytobiorca

-pełnomocnictwo, mogą zostać udzielone przez kredytobiorcę, osobę trzecią lub osobę już w jakiś sposób zabezpieczającą kredyt, np. pełnomocnictwo wyrażone przez poręczyciela,

Dwa rodzaje pełnomocnictwa: 1.pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem bankowym, może ono dotyczyć rachunków oszczędnościowych, RORów, złotowych, walutowych oraz rachunków otwartych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, udzielone pełnomocnictwo jest nieodwołalne, może być terminowe, uprawnia bank do pobierania środków z rachunku bankowego i powinno być potwierdzone lub w inny sposób przyjęte przez bank, w zależności od tego kto daje pełnomocnictwo występuje ono w różnych dokumentach: -jeśli pełnomocnictwo daje kredytobiorca, a dotyczy ono rachunku w banku udzielającym kredytu to pełnomocnictwo umieszcza się w umowie kredytowej, jeśli dotyczy to rachunku w innym banku to sporządza się go na odrębnym dokumencie,-jeśli pełnomocnictwo daje poręczyciel i dotyczy ono rachunku w banku udzielającym kredytu to pełnomocnictwo umieszcza się w zobowiązaniu poręczyciela, jeśli dotyczy to rachunku w innym banku to sporządza się go na odrębnym dokumencie,

2.pełnomocnictwo do umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych, jednostki uczestnictwa są pewnym rodzajem papieru wartościowego, który może emitować fundusz, są to jednostki niezbywalne, ale mogą ulec umorzeniu w funduszu, są dostępne osobom fizycznym i osobom prawnym posiadającym zdolność do czynności prawnych i reprezentują udział w aktywach funduszu, czyli są wyrazem uczestnictwa w prawach z papierów z papierów wartościowych, które znajdują się w funduszu, bank przyjmujący takie zabezpieczenie musi utrzymać pełnomocnictwo do umorzenia jednostek uczestnictwa, na podstawie tego pełnomocnictwa jednostki uczestniczące zostają przyblokowane na rachunkach papierów w funduszu, w momencie spłaty kredytu następuje odblokowanie jednostek uczestniczących.

zabezpieczenia rzeczowe, wtedy osoba dająca zabezpieczenie odpowiada tą częścią swojego majątku, którą dała w formie zabezpieczenia,

zastaw ogólny, zgodnie z prawem można ustanowić zastaw na rzeczach ruchomych należących do kredytobiorcy lub zastawcy, na mocy którego bank będzie mógł dochodzić zaspokojenia swoich praw bez względu na to czyją własnością stały się te rzeczy przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy, zastaw ten zabezpiecza: -należność główną, -nieprzedawnione odsetki za ostatnie dwa lata od przysądzenia własności rzeczy oraz -koszty postępowania nie przekraczające 1/10 części kapitału, natomiast zastawem nie zabezpiecza się odsetek przedawnionych, zastaw taki można ustanowić na:-parku maszynowym,-pojazdach mechanicznych tylko z polską rejestracją,-przedmiotach wartościowych,-rzeczach oddanych na przechowanie,-towarach złożonych w przedsiębiorstwie składowym,-statku morskim nie wpisanym do rejestru okrętowego,

rzeczy przeznaczone pod zastaw powinny być łatwe do wyceny i łatwo zbywalne, można ustanowić zastaw na przedmiotach znajdujących się na statku morskim w drodze, wtedy bank powinien otrzymać dokument zwany konosamentem morskim czystym, który będzie dowodem przyjęcia na statek ładunku, daje możliwość rozporządzania tym ładunkiem oraz jego odbiór, jeśli ustanawia się zastaw na przedmiotach wartościowych to powinny one posiadać aktualną wycenę, jeśli przedmioty zastawu znajdują się na przechowaniu u osoby trzeciej to zastawca powinien je oznaczyć w sposób trwały, aby po raz drugi na tych samych przedmiotach nie ustanowiono zastawu podczas trwania pierwszego zastawu, ponieważ według kodeksu cywilnego zastaw ustanowiony później ma pierwszeństwo przed zastawem ustanowionym wcześniej, chyba, że się udowodni, że było to zrobione w złej wierze, bank nie może zastrzec w umowie, że zastawca nie zbędzie lub nie dokona obciążenia danej rzeczy, jeśli bank uzna, że przedmiot zastawu może ulec uszkodzeniu lub zniszczeniu to może zażądać oddania przedmiotu zastawu do depozytu sądowego, zamiany przedmiotu zastawu lub sprzedaży przedmiotu zastawu i oddania pieniędzy do depozytu sądowego,

bank może zażądać również ubezpieczenia przedmiotu zastawu i scedowania (cesji) polisy ubezpieczeniowej na bank, z tym, że na taką cesję musi wyrazić zgodę ubezpieczyciel o ile nie ma tego w klauzuli umowy ubezpieczeniowej, umowa zastawu jest umową pisemną między bankiem a właścicielem rzeczy, na której ma być ustanowiony zastaw, wymaga się wydania tej rzeczy bankowi lub osobie trzeciej, na którą strony wyraziły zgodę.

sądowy zastaw rejestrowy, został wprowadzony 1 stycznia 1998r. i zastąpił on bankowy zastaw rejestrowy, który funkcjonował do 1 lipca 1998r., zastaw bankowy był tajny, musiały być oficjalnie wystawione dokumenty przez sąd lub policję, natomiast sądowy zastaw rejestrowy jest zastawem jawnym, ponieważ przedmiot zastawu pozostaje w rękach zastawcy, natomiast ustanowiony zastaw zostaje wpisany do ogólnopolskiego rejestru zastawów, można sprawdzić czy zastawiany przedmiot nie figuruje już w tym rejestrze,

można zastawić rzeczy i prawa już istniejące i te, które zostaną nabyte w przyszłości, wtedy obciążenie zastawem stanie się skuteczne, sądowy zastaw rejestrowy ma bardzo szerokie zastosowanie, ponieważ może stanowić zabezpieczenie:

-wierzytelności skarbu państwa i innej państwowej osoby prawnej,

-gminy i związku międzygminnego,

-banków krajowych i zagranicznych,

-osób prawnych udzielających kredytów i pożyczek,

-międzynarodowych organizacji finansowych, których członkiem jest Polska,

-podmiotów prowadzących działalność gospodarczą na terenie Polski.

zastaw na prawach, ustanawia się go na prawach, które są zbywalne, czyli może być to:

1.zastaw na wkładach na imiennych książeczkach oszczędnościowych płatnych na żądanie lub terminowych pod warunkiem, że na drugiej stronie okładki książeczki nie posiadają one wpisu o zakazie wypłat z mocy orzeczenia sądowego,

2.zastaw na wierzytelnościach,

3.zastaw na udziałach w spółce z o.o.,

4.zastaw na prawach w zakresie wynalazczości,

5.zastaw na papierach wartościowych, ustanowienie tego zastawu wymaga umowy pisemnej między bankiem a właścicielem dokumentu stwierdzającego prawo, na którym ma być ustanowiony zastaw, wymaga się wydania tego dokumentu bankowi, umowa powinna być z datą pewną, czyli urzędowo potwierdzoną,

6.jeśli mamy do czynienia z zastawem na wkładach na książeczkach oszczędnościowych to umowę podpisuje się z właścicielem książeczki, natomiast nie może tego zastawu dokonać osoba, która posiada pełnomocnictwa do dysponowania wkładem z książeczki o zastawie powinien być poinformowany bank prowadzący rachunek książeczki,

7.zastaw na wierzytelnościach ustanawia się na wierzytelnościach przysługujących kredytobiorcy lub osobie trzeciej z tytułu środków pochodzących ze sprzedaży towarów lub usług, dłużnik zastawcy powinien zostać powiadomiony o zastawionej wierzytelności,

8.zastaw na udziałach w spółce z o.o. prawo handlowe daje możliwość zastawienia całych udziałów oraz można zastawiać poszczególne prawa płynące z tych udziałów, na zastawienie udziału musi wyrazić zgodę cała spółka,

9.zastaw na prawach w zakresie wynalazczości można go ustanowić na patencie i prawie do patentu, na prawie ochronnym i prawie do prawa ochronnego oraz na prawach z umowy licencyjnej o ile można je przenieść, w przypadku tego zabezpieczenia przedmiot zastawu pozostaje w użytkowaniu zastawcy, ponieważ leży to w jego interesie oraz interesie zastawnika, czyli banku, który może pobierać z tego tytułu pożytki w postaci opłat licencyjnych, opłat z tytułu używania znaku użytkowego, czy też opłat z tytułu używania wynalazku i zaliczać je w poczet spłaty kredytu,

10.zastaw na papierach wartościowych można go ustanowić na akcjach, obligacjach skarbu państwa oraz wekslach,

11.kodeks handlowy przewiduje możliwość zastawiania akcji z pewnymi ograniczeniami, jeśli ustanawia się zastaw na akcjach znajdujących się w obrocie na giełdzie to bank powinien posiadać aktualną cenę giełdową tych papierów oraz prognozy kształtowania się cen tych akcji przez cały okres kredytowania, można ustanowić zastawy na akcjach konkretnej spółki lub też na pakiecie akcji o określonej wartości nominalnej i giełdowej bez wskazywania o jakie akcje chodzi, o zastawie należy poinformować biuro maklerskie prowadzące rachunek tych papierów wartościowych, w umowie zastawu należy określić sposób wykorzystania dywidendy, czyli czy ma być on ona oddana do swobodnej dyspozycji właściciela akcji, czy ma być przeznaczona na spłatę kredytu, zakup nowych akcji lub przyblokowana na rachunku tych papierów wartościowych,

12.zastaw na obligacjach skarbu państwa obligacje obciążone najmniejszym ryzykiem nie wykupienia przez emitenta,

można sporządzać zastaw niezależnie od postaci obligacji, czyli może być to zastaw na obligacjach, które mają postać materialną lub mających postać niematerialną (są zapisem księgowym),

obligacje mogą być sprzedane przez terminem ich wykupu, a termin spłaty kredytu nie musi być uzależniony od terminu wykupu obligacji ponieważ obowiązuje zasada, że obligacje powinny być wykupione w ciągu 2 lat po dacie wykupu obligacji oznaczonym na obligacji,

o zabezpieczeniu powinno się poinformować biuro maklerskie prowadzące rachunek obligacji, a w umowie zabezpieczeniowej powinno się określić w jaki sposób wykorzysta się odsetki od obligacji,

-te odsetki można przyblokować na rachunku obligacji do czasu spłaty kredytu,

-można je wykorzystać do spłaty kredytu i można je przeznaczyć na zakup nowych obligacji, które powiększą istniejący zastaw lub zastąpią obligacje, które muszą być wycofane zastawu,

13.zastaw na wekslach bank musi przyjmować weksle od solidnych płatników, czyli posiadających zdolność kredytowa, terminowo wywiązujących się ze swoich zobowiązań finansowych oraz nie dopuszczających do protestu weksla (czyli odmowy zapłacenia kwoty wekslowej).

Przewłaszczenie na zabezpieczenie, następuje ono na drodze przeniesienia na bank przez kredytobiorcę lub osobę trzecią, posiadanych przez nią rzeczy ruchomych, w momencie spłaty kredytu wraz z odsetkami i wszystkimi kosztami (prowizja) przewłaszczenie traci moc, rzeczy przewłaszczone powinny być w umowie przewłaszczeniowej oznaczone w taki sposób, aby możliwa była ich identyfikacja, dwa rodzaje przewłaszczenia:

1.przewłaszczenie rzeczy oznaczonych co do tożsamości, przewłaszczający otrzymuje z reguły prawo do zatrzymania tych rzeczy, czyli bank oddaje mu je w bezpłatne użytkowanie (bierze je w użyczenie),2.przewłaszczenie rzeczy oznaczonych co do gatunku, otrzymuje prawo do zatrzymania tych rzeczy jako bezpłatny przechowawca, może je zbywać zastępując je jednocześnie rzeczami tego samego gatunku lub rzeczami wytworzonymi z rzeczy przewłaszczonych, nie może tych rzeczy oddać na przechowanie osobom trzecim, sam musi ponosić koszty ich utrzymania.

kaucja, rzadko stosowane zabezpieczenie, może mieć dwie postaci:1.pieniężną, gotówkę odprowadza się na nie oprocentowany rachunek w banku,2.bonów na okaziciela,

umowa pisemna, w której określa się przedmiot kaucji i przedmiot ten należy złożyć w banku, w przypadku bonów należy również złożyć w banku upoważnienie do przedstawienia bonów do wykupu.

blokada środków na rachunku bankowym, nieodwołalna blokada środków zgromadzonych na rachunkach złotowych i walutowych, oszczędnościowych, oszczędnościowo- rozliczeniowych oraz związanych z prowadzoną działalnością, blokady może dokonać właściciel rachunku lub osoba posiadająca nieograniczone pełnomocnictwa do dysponowania tym rachunkiem, bank powinien potwierdzić dokonaną blokadę.

hipoteka, wierzytelność banku można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego bank będzie mógł dochodzić zaspokojenia swojego roszczenia z nieruchomości przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości, hipoteką można obciążyć:-cała nieruchomość,-część ułamkową nieruchomości,-użytkowanie wieczyste,-własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,-spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,-prawo do mieszkania lub domu jednorodzinnego budowanego przez spółdzielnię na sprzedaż,-wierzytelności zabezpieczone hipoteką,

nie można obciążyć hipoteką nieruchomości oddanej w użytkowanie,wraz z nieruchomością obciąża się również:

-jej przynależności, czyli rzeczy ruchome niezbędne do korzystania z nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem,-części składowe nieruchomości, które nie mogą być od niej odłączone bez jej uszkodzenia lub istotnej zmiany odłączonego przedmiotu,-roszczenia okresowe (czyli czynsze),

hipoteka jest wyrażona wartościowo, przed ustanowieniem hipoteki należy przedłożyć

dwa dokumenty:

-wpis do ksiąg wieczystych,

-bieżąca wycenę danej nieruchomości,

o ustanowienie hipoteki może wystąpić właściciel nieruchomości, jego pełnomocnik lub bank,

rozróżnia się cztery rodzaje hipotek:

1zwykła (umowna), do jej sporządzenia potrzebne są trzy dokumenty:

-wniosek o wpis do księgi zwykłej, który najczęściej składa właściciel nieruchomości lub jego pełnomocnik,

-dokument z banku stwierdzający udzielenie kredytu bankowego, w którym to dokumencie należy określić: cel kredytu, wysokość kredytu, zasady oprocentowania oraz warunki spłaty,

-oświadczenie właściciela lub współwłaścicieli nieruchomości w postaci aktu notarialnego o własności lub współwłasności i braku ustanowienia na tej nieruchomości zabezpieczenia innej wierzytelności,2kaucyjna, ustanawia się ją jako:-zabezpieczenie określonego kredytu o nieznanej wysokości, np. kredyt w linii kredytowej,-może służyć do zabezpieczenia określonego kredytu udzielonego w przyszłości,-można zabezpieczyć wierzytelności z dokumentów zbywalnych przez indos (przeniesienie praw z weksla lub czeku), hipoteką kaucyjną nie zabezpiecza się kredytów już udzielonych o znanej wysokości,3.przymusowa, ustanawia się gdy kredyt nie został spłacony w terminie przez kredytobiorcę lub osobę odpowiadającą za spłatę kredytu, czyli np. poręczyciela, a są one właścicielami nieruchomości, wymagane są dwa dokumenty:-wniosek o wpis do hipoteki przymusowej złożonej przez bank,-tzw. tytuł wykonawczy, może być nim zarządzenie sądu, nieprawomocne orzeczenie sądu lub postanowienie prokuratury,4.morska, ustanawia się ją na statku morskim wpisanym do rejestru okrętowego prowadzonego przez Izbę Morską właściwą dla portu macierzystego statku.

przyrzeczenie przeniesienia własności nieruchomości,

przeniesienie własności nieruchomości.

hipoteki:

Zabezpieczenia, które wiążą się z hipoteką:

-przyrzeczenie przeniesienie własności nieruchomości

-przeniesienie własności nieruchomości

Umowa powinna być sporządzona w postaci aktu notarialnego: w przypadku 1 zabezpieczenia – 1 akt notarialny , w przypadku 2 zabezpieczeń – 2 akty notarialny(powinno być ujawnione w księgach wieczystych )

Faktoring – polega na krótkoterminowym finansowaniu dostaw towarów i usług przez podmiot pośredniczący w procesie rozliczeń między dostawca a odbiorcą. Podstawa jest umowa między dostawcą, odbiorcą a firmą faktoringową. W Polskim prawodawstwie do umowy factoringowej maja zastosowanie przepisy dotyczące przelewów wierzytelności ( z kodeksu cywilnego).Koncepcją odnoszącą się do factoringu jest koncepcja trójkątnego stosunku prawnego Faktorant jest to podmiot któremu przysługuje pewna wierzytelność od jego dłużnika (osoba fizyczna lub prawna ale najczęściej to przedsiębiorstwo prowadzące działalność produkcyjną, handlową, usługową o dużych rozmiarach organizacyjnych i gospodarczych. Faktorant zawiera umowę z faktorem na podstawie tej umowy przelewa na niego swoje wierzytelności. Faktor to wyspecjalizowany podmiot finansowy zajmujący się nabywaniem wierzytelności , które przysługują faktorantom .Dłużnik podobnie jak faktorant bywa to duże przedsiębiorstwo prowadzące działalność usługową lub handlową. Umowa faktor. jest umową dwustronną między faktorem a faktorantem .Dłużnik niema praktycznie żadnego wpływu na dojście do skutku takiej umowy. Faktor i faktorant muszą spełnić dwa warunki w stosunku do dłużnika :-sytuacja dłużnika nie może ulec pogorszeniu na skutek cesji wierzytelności )-przedmiotem factoringu nie może być wierzytelność co doktórem faktor zastrzegł sobie że nie może być ona zbywalna. Strony umowy faktoringu nie mają obowiązku informowania dłużnika o zawarciu umowy factoringowej. Wierzytelność zbywalna przez f. powinny posiadają takie cechy: -powinny być związane z obrotem gospodar. -powinny być pieniężne związane ze sprzedażą towarów i usług z wyjątkiem sprzedaży rzeczy przeznaczonych do użytku rodzinnego lub w ramach gospodar. dom. usługobiorcy –powinny być wierzytelność krótkoterminowa ,gdzie termin płatności jest od 14-210 dni-powinny być to wierzytelności bezsporne ,które już istnieją. – wierzyt. przemyślnie wymagane i nie wymagane.

Wierzyciel jest odpowiedzialny za istnienie danej wierzytelności bo uwarza się że wierzytelność istnieje jeśli wierzyciel ma przekonanie o jej istnieniu. Prawdopodobieństwo istnienia danej wierzytelności mogą potwierdzić dokumenty w postaci: umowa dostawy sprzedaży, zlecenia, oświadczenie dłużnika w którym potwierdza swoje zobowiązanie, faktura z potwierdzeniem odbioru lub upoważnieniem dla faktoranta do wystawienia faktur bez potwierdzenia odbioru. Na faktora przechodzi cała wierzytelność główna, wskazana w dokumentach dołączonych do umowy oraz wszystkie prawa związane z tą wierzytelnością( prawo do dalszego rozporządzania wierzytelnością przy faktor. Właściwym prawo do pobierania pożytków prawnych, prawo do roszczeń o zaległe odsetki za opóźnienie lub zapłatę kary umownej i istniejące zabezpieczenia tej wierzytel.) Łączy się również dokonywanie dodatkowych usług na rzecz faktoranta(czynności dodatkowe) Ustalanie ich zalezy od potrzeb faktoranta oraz możliwości i woli faktora, może być dowolne kształtowanie i dostosowywanie do potrzeb w zależności od umowy faktoringowej

Do najczęściej wykonywanych dodatkowych usług: - inkaso objętych umową faktoingowa/-kierowanie upomnień do opieszałych dłużników/ - okresowe sprawdzanie stanu wypłacalności/- Prowadzenie ksiąg handlowych i rachunkowych faktoranta/- gromadzenie danych statystycznych niezbędnych do prowadzenia przedsiębiorstwa faktoranta/ - zbieranie danych mających znaczenie gospodarcze dla faktoranta/ - rozwijanie działalności reklamowej na rzecz przedsiębiorcy/ - składowanie towarów faktoranta i segregacja/ - ubezpieczenie tych towarów/- świadczenie usług składających się na nowoczesny marketing/-organizowanie agencji krajowych i zagranicznych/-opracowywanie projektów rozwoju przedsiębiorstwa faktoranta i zdobywanie rynku zbycia/-idzielanie przedsiębiorcy kredytów i zaliczek/- prowadzenie rozliczen tranzakcjii miedzy fakt orantem a dłużnikiem

Pole działania banku:

-udzielanie kredytu faktorowi/-może założyć własną firme fakt. Jako odrębną jednostkę lub oferować produkt.

Kryterium z pkt. Widzenia umiejscowienia ryzyka wypłanalności dłużnika:

-fakt. Właściwy(pełny)[strony dokonując wierzytelności jednocześnie postanawiają, że ryzyko wypłacalności dłużnika będzie obciążać od tej chwili faktora czyli faktor będzie odpowiadać wzgęledm wierzyciela że dłużnik wykona swoje zobowiązanie. Jest on bez prawa regresu, faktor który nie otrzymywal pieniędzy nie może na drodze regresu czyli przeniesienia odpowiedzialności Rościc sobie przeniesienia tych pieniędzy od faktoranta],/- fakt. Niewłaściwy(niepełny)[ posiada 3 cechy:-ryzyko niewypłacalności dłużnika nie przechodzi na faktora,/-faktor nie nabywa nie odwracalnie danych nieruchomości,/-w razie wystąpienia niewypłacalności dłużnika wierzyt. Powraca do przedsiębiorcy faktoranta. W umowie tego faktoranta, faktor zobowiązuje się do wypłacacenia kwoty pieniężnej fakt orantowi on zaś przelewa na niego swoje wierzytel. Co ma zabezpieczyc prawa faktora związane z udzielaną pozyczką] /-fakt. Mieszany[łączy w sobie cechy 2 poprzednich polega na tym ze faktor przyjmuje na siebie odpowiedzialność za czesc wietrzytelnosci natomiast faktorant bierze ryzyko za pozostałą czesc]

Kryterium do momentu otrzymania zapłaty za sprzedaż wierzytelności:

1)przyspieszony-faktor dokonuje płatosci na rzecz faktoranta natychmiast po otrzymaniu fa do wykupu. Wypłacana kwota stanowi wierzyt. Pomniejszoną o zarobek faktora (odsetki prowizja marża) 2) wymagalnościowy faktor dokonuje płatności na rzecz faktoranta z tytułu wierzytelności dopiero w terminie płatności faktury lub w ustalonym okresie po terminie płatności. Istotą takiej formy jest to, że faktorantowi nie zależy na funkcji szybkiego finansowania, a jedynie na otrzymaniu zapłaty w dokładnie określonym czasie w przyszłości. Usługa jest przeznaczona dla przedsiębiorstw dysponującymi odpowiednimi zasobami finansowymi i dużą płynnością finansową, które chcą skorzystać z funkcji przejęcia przez faktora ryzyka niewypłacalności kontrahenta oraz przekazać czynności związane z zarządzaniem oraz inkasem wierzytelności do zewnętrznej, wyspecjalizowanej instytucji finansowej. 3)zaliczkowy polega na zaliczkowym finansowaniu wierzytelności z przyszłym terminem zapłaty. Faktor dokonuje płatności na rzecz faktoranta w formie zaliczki przeważnie w okresie do 3 dni po otrzymaniu kopii faktury lub elektronicznej informacji o fakturze. Na polskim rynku dominuje faktoring zaliczkowy, z zaliczkami w wysokości 80-90% wartości wierzytelności. Pozostałą część faktorzy wypłacają w momencie spłaty wierzytelności przez kontrahenta.

Kryterium z pkt. Widzenia zawiadomienia dłużnika o zawarciu umowy:

1.otwarty (notyfikowany) Dłuznik zostaje poiformowany przez faktora lub faktoranta o zawarcu umowy fakt.

2. półotwarty- momentem uzyskania inf. O przejeciu wierzytel. Przez faktora jest dla dłużnika moment otrzymania wezwania do zapłaty wystawiony przez faktora

3. tajny dłużnik nie zostaje poiformowany o zawarciu umowy f. przepływ pieniędzy odbywa się w innym kierunku

Bank:-może udzielic kredytu faktorowi/sam zaznaczyc firme factoringową jako odrebną instytucie lub w ramach oferty bankowej

Forfaiting - długoterminowa forma finansowania; polega na zakupie terminowych wierzytelności dostawców produktów towarów bądź usług przez wyspecjalizowane instytucje forfaitingowe. Jest to zakup z całkowitym przejęciem ryzyka wypłacalności dłużnika

Przedmiotem forfaitingu są wierzytelności wekslowe i bezwekslowe o terminach płatności 6 miesięcy do 7 lat

Rodzaje: 1)Forfaiting właściwy - nabywca wierzytelności przejmuje na siebie całe ryzyko jej ściągalności”. dochodzi do definitywnego przejścia wierzytelności przedsiębiorcy na rzecz instytucji zajmującej się forfaitingiem. W praktyce oznacza to, że taka wierzytelność nie może “powrócić” do zbywcy. Forfaiting właściwy nie łączy ze sobą prawa “regresu”, co oznacza, iż nawet w przypadku np. późniejszej niewypłacalności dłużnika instytucja zajmująca się forfaitingiem nie może żądać od przedsiębiorcy równowartości nieściągalnej wierzytelności.W klasycznym typie umowy forfaitingu - w forfaitingu prawidłowym - z chwilą zawarcia umowy wszelkie ryzyko charakterystyczne dla danego stosunku prawnego przechodzi na instytucję zajmującą się forfaitingiem⁵ Do tej kategorii ryzyk możemy zaliczyć: ryzyko wypłacalności dłużnika, ryzyko zmian oprocentowania kapitału, ryzyko walutowe czy nawet ryzyko zmian gospodarczych. 2)Forfaiting niewłaściwy - zbywcę obciążają rozmaite rodzaje ryzyka związanego z wierzytelnością. jest typem umowy, w którym brak jest obciążenia instytucji zajmującej się forfaitingiem wszelkim ryzykiem związanym z przejmowaną wierzytelnością. Pomimo zatem zawarcia umowy forfaitingu ryzyko to nadal związane jest z osobą zbywcy wierzytelności. 3)hermes forfaiting (quasi forfaiting) - jest typem forfaitingu, który dotyczy wierzytelności wynikających z transakcji wyłącznie eksportowych. Wierzytelności będące przedmiotem takich umów są zabezpieczone gwarancjami udzielanymi przez rząd eksportera 4)Forfaiting poszerzony - instytucja forfaitingowa zawierająca umowę zobowiązuje się do spełnienia dodatkowych świadczeń (np. uzyskania wymaganych zezwoleń lub przeprowadzenia badań rynku)

Formy rozliczeń pieniężnych;

-Gotówkowe rozliczenia pieniężne(wtedy, gdy następuje jednoczesne rozliczenie towary lub usługi i pieniądza)/-Bezgotówkowe rozliczenia pieniężne(wtedy, gdy zapłata następuje po otrzymaniu towaru, albo otrzymanie towaru wyprzedza zapłatę)

Rodzaje rozliczeń bezgotówkowych:

1. polecenie przelewu- jest ono najczęstszą formą rozliczeń bezgotówkowych, polega na wydaniu bankowi dyspozycji przelania określonej kwoty z rachunku bankowego płatnika na wskazany przez niego rachunek w dowolnym banku, z tej formy rozliczenia mogą korzystać wszyscy, którzy posiadają w banku rachunek bieżący,bankowy dokument polecenia przelewu jest dokumentem 4ro odcinkowym:-1szy odcinek otrzymuje bank odbiorcy i jest to dowód księgowania na rachunku odbiorcy,-2gi odcinek otrzymuje odbiorca i jest to zawiadomienie o zaksięgowaniu przelewu na jego rachunku,-3ci odcinek otrzymuje zleceniodawca i jest to dowód księgowania zmniejszającego saldo jego rachunku,-4ty odcinek otrzymuje bank zleceniodawcy i jest to dowód dokonania przelewu.

W treści polecenia przelewu zleceniodawca poleca, aby jego bank przelał z jego rachunku określoną kwotę pieniędzy na rzecz wskazanego odbiorcy, podaje się również krótką informację o charakterze danego zlecenia. Dokument ten jest datowany i podpisują go upoważnione osoby. Jeśli dłużnik składa więcej niż 2 polecenia przelewu to bank może zażądać sporządzenia zbiorczego polecenia przelewu. Polecenie przelewu mogą do banku dostarczyć pracownicy dłużnika, wierzyciela lub może być ono wysłane pocztą. Przyjęte przez bank polecenie przelewu powinno być zaksięgowane i dokonane w tym samym dniu, najpóźniej następnego dnia roboczego, kwotą polecenia przelewu powinien być uznany niezwłocznie rachunek wierzyciela. Warunkiem dokonania polecenia przelewu jest posiadanie przez zleceniodawcę środków pieniężnych na rachunku bankowym. Bank może odmówić wykonania polecenia przelewu, które przechowa w kartotece zobowiązań do czasu jego pokrycia, ale w umownym okresie, czyli musi być podpisana z bankiem umowa o administrowaniu poleceniem przelewu.

2. polecenie pobrania- polega na udzieleniu przez wierzyciela swojemu bankowi dyspozycji, aby zapisał na dobro jego rachunku zgłoszoną do rozliczeń wierzytelności, czyli aby uznał rachunek, a następnie obciążył tą kwotą rachunek dłużnika, ta forma rozliczę może być stosowana gdy mamy do czynienia z bezspornymi należnościami.

3. czek rozrachunkowy-

-pisemne zlecenie bezwzględnego wypłacenia przez bank określonej kwoty wydane przez posiadacza rachunku;-rodzaje czeków: kasowy (gotówkowy), rozrachunkowy (rozliczenia bezgotówkowe);-oznaczony wpisem „tylko do rozrachunku”, jest najprostszą formą bezgotówkowego regulowania płatności, które muszą być pokryte natychmiast;-wykorzystywany do rozliczeń między podmiotami gospodarczymi oraz do rozliczeń podmiotów gospodarczych z osobami fizycznymi posiadającymi rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe;-jest dokumentem, w którym wystawca czeku zleca bankowi obciążenie swojego rachunku kwotą czeku oraz uznanie rachunku remitenta czeku (osoby, na rzecz której czek jest wystawiony);-może być wystawiony w momencie ustalenia kwoty należności i wykorzystywany do natychmiastowej zapłaty, co skraca cykl rozliczenia, a w momencie wystąpienia zatorów płatniczych pozwala je rozładować;-odbiorca po otrzymaniu towaru lub świadczenia płaci czekiem wręczając go wierzycielowi, on opatruje czek na odwrocie pieczęcią firmy i podpisami osób upoważnionych, a następnie przedstawia czek do realizacji u trasata (bank wystawcy czeku) lub w swoim oddziale bankowym; -uznanie rachunku bankowego posiadacza czeku następuje po uzyskaniu przez jego bank od trasata środków pieniężnych wystarczających na pokrycie kwoty czeku;-formą zabezpieczenia jednostki przyjmującej czek jest potwierdzenie czeku przez bank, w tym celu wystawiony czek rozrachunkowy składa się do potwierdzenia w swoim oddziale banku wraz z poleceniem przelewu na kwotę wystawionego czeku, bank po skontrolowaniu czy wystawca posiada wystarczające środki na dokonanie przelewu umieszcza na czeku klauzulę potwierdzającą i tym samym przejmuje na siebie odpowiedzialność za wykupienie czeku bez względu na stan rachunku wystawcy czeku, przed wystawieniem czeku potwierdzonego bank rezerwuje środki w wysokości potwierdzonej kwoty i przenosi je z rachunku bieżącego na rachunek przejściowy i z niego wypłaca kwotę czeku; -czek rozrachunkowy może być wykorzystywany tylko w formie bezgotówkowej przez określoną i legitymowaną osobę;-najczęściej używa się czeku potwierdzonego w przypadku dużych kwot i płatności zamiejscowych;-stosuje się również czeki zakreślone, które szczególnie zabezpieczają interes posiadacza rachunku w razie zagubienia lub kradzieży czeku, na blankiecie znajdują się dwie poziome równoległe linie, a między nimi nazwa oddziału prowadzącego rachunek i tylko w tym oddziale czek może zostać zrealizowany;-czek jest ważny przez 10 dni od daty wystawienia, jako dzień pierwszy liczy się dzień po dacie wystawienia, jeśli ostatnie dni ważności czeku przypadają na dni wolne od pracy to czek jest ważny przez pierwszy dzień roboczy po dniach wolnych;-nie przedstawienie czeku do zapłaty w określonym terminie nie powoduje utraty ważności czeku, można go przedstawić do realizacji i bank dokona realizacji jeśli wystawca nie odwołał tego czeku.

4. akredytywa- -tradycyjna forma rozliczeń zapewniająca dostawcy natychmiastowe otrzymanie należności, a odbiorcy pozwala uzależnić zapłatę od spełnienia przez dostawcę ustalonych warunków,-najbardziej przydatna do rozliczeń z nieznanymi kontrahentami z siedzibą w innej miejscowości lub ze słabo wypłacalnymi partnerami, -istota rozliczeń za pomocą akredytywy polega na pokrywaniu przez oddział bankowy właściwy dla wierzyciela w formie bezgotówkowej określonych wierzytelności z wyodrębnionych na ten cel środków dłużnika z zachowaniem warunków ustalonych przez dłużnika, -podstawą otwarcia akredytywy jest wniosek dłużnika złożony w banku dłużnika wskazujący dostawcę, wierzyciela i jego bank, gdzie będą dokonywane wpłaty, -we wniosku określa się dokumenty, które będzie musiał złożyć wierzyciel dla uzyskania wypłaty: listy przewozowe, faktury, oświadczenia rzeczoznawców, itp., -odwołanie lub zmiana warunków akredytywy odbywa się za pośrednictwem banku dłużnika, -zamknięcie następuje na polecenie dłużnika i oznacza bezwzględne wstrzymanie wypłat, -akredytywa posiada pewne wady: - pracochłonna technika wpływająca hamująco na ruch towarów, ponieważ wysyłka towarów może nastąpić wówczas, gdy dostawca otrzyma informacje o otwarciu akredytywy, - rozliczenie terminowe, co zmusza dostawców do przystosowania terminów dostaw do okresu ważności akredytywy, - występują trudności w automatyzacji rozliczeń, ponieważ istnieje dwukierunkowy ruch dokumentów bankowych i przedsiębiorstw.

5. rozliczenia planowe-

-prowadzone dla dostaw o charakterze okresowym,

-polegają na przelewaniu okresowym przez odbiorcę na rzecz dostawcy określonych kwot wynikających z planowej wartości dostaw,

-różnice między przekazywanymi wpłatami, a rzeczywistą wartością dostawy rozliczone są w dłuższym okresie czasu, np. miesiąc, znacznie upraszcza to rozliczenie i zmniejsza jego pracochłonność.

6. okresowe rozliczenia sald-

-zinstytucjonalizowana forma rozliczeń kompensacyjnych,

-rozliczenie to mogą stosować kontrahenci wzajemnie świadczący sobie usługi (roboty) dostawy,

-istota tej metody polega na zastąpieniu regulowania poszczególnych należności ewidencjonowaniem wzajemnych świadczeń oraz wyrównywaniem wzajemnych sald względem istniejących roszczeń, okresowo porównuje się i rozlicza salda zastępując w ten sposób wielokrotne i dwustronne rozrachunki.

7. karty płatnicze- „plastikowe pieniądze”,

-są nośnikiem pieniądza, -klasyfikuje się według funkcji rachunku dla jakiego zostały wystawione lub sposobem rozliczania transakcji:

1 debetowe wydawane klientom posiadającym w banku ROR lub rachunek bieżący avista, -na zasadzie „pay now”, kwota transakcji zostaje pobrana z rachunku posiadacza w tym dniu, w którym bank otrzyma informację o dokonaniu transakcji, -nie posiadają limitu kredytowego, tylko do wyzerowania salda rachunku, -zabezpieczeniem banku przed przekroczeniem tego salda może być blokada kwoty gwarancyjnej, -za przeprowadzone operacje bank nie musi pobierać prowizji, ponieważ nie angażuje środków własnych (zasada ta jest nie przestrzegana), -przekroczenie salda powoduje naliczenie wysokich karnych odsetek i pobranie różnicy z zablokowanej kwoty gwarancyjnej, -jeśli karata jest wydana do ROR posiadającego możliwość zaciągania kredytu to sama karta ma charakter karty debetowej, -1szego typu- VISA CLASSIC w 93r. przez PKO S.A.,

2 kredytowe-wydawane klientom posiadającym zdolność kredytową (mają stałe źródła dochodów), -„pay later”, posiadacz płaci później, -posiadają limit kredytowy (ustalony przez bank), do którego można się zadłużać posługując się kartą w punktach handlowych, -kredyt spłaca się na zasadach ustalonych przez bank, najczęściej w ratach miesięcznych + odsetki,

3 z odroczonym terminem płatności -funkcjonują w oparciu o ROR, -„pay later”, -na podstawie przelewanych na rachunek kwot bank ustala miesięczny limit wydatków posiadacza karty, do którego może dokonać transakcji gotówkowych i bezgotówkowych, -na koniec każdego okresu rozliczeniowego zostają podsumowane wszystkie wydatki i cała kwota zostaje pobrana z jego rachunku, -dokonywane w międzyczasie operacje nie są oprocentowane, bank aby nie ponieść straty z tytułu nie oprocentowanego kredytu pobiera prowizję za każda operację, -w okresie ustalonym przez bank saldo rachunku nie ma znaczenia, ważny jest stan konta w momencie rozliczenia operacji, jeśli brak pokrycia to wysokie karne odsetki,

4 wstępnie opłacone -„elektroniczne portmonetki/ portfele”, -„pay before”, zbliżone do kart telefonicznych, -klient kupuje w banku kartę o określonej wartości i może nią dokonywać operacji w punktach handlowych o elektronicznych terminalach lub w bankomatach, -kwota transakcji zostaje odjęta z karty i dodana do pamięci terminalu sklepowego lub bankomatu, -podczas transakcji nie potrzebna autoryzacja karty, ponownie można ją załadować w banku lub przystosowanym do tego bankomacie, -inne funkcje kart płatniczych:

1. identyfikacyjne, gwarancyjne: -nie są typowe, stosuje się je do potwierdzenia tożsamości klienta banku przy przeprowadzonych operacjach, -karta z paskiem magnetycznym (do identyfikacji klienta przy okienku bankowym), -karta ze wzorem podpisu posiadacza karty stosowana przede wszystkim jako karta gwarancyjna do czeków, -funkcjonują od 96r.,

2. bankomatowe: do dokonywania operacji w bankomatach tylko i wyłącznie.

Licencjonowanie banków:

Od tego czy na etapie wstępnym wyeliminuje się możliwość prowadzenia działalności bankowej przez niewłaściwe osoby lub wyeliminuje się możliwość dopływu podejrzanych kapitałów, od tego zależy praca Nadzoru bank. i problemy, jakie w niej występują. Od kwietnia 1992 za wydawanie licencji odpowiada Departament Licencjonowania Banków. Warunki i tryb tworzenia bankow określa Prawo Bankowe.Założycielami bankow mogą być osoby prawne i fizyczne, w przypadku fiz. Nie może być ich mniej niż 10, a prawnych od 3 Wyjątek stanowią tutaj: założyciele w postaci Skarbu Państwa(powstaje wtedy 1os s-ka prawna) Banku Krajowego, Zagranicznego lub międzynarodowej Instytucji bankowej

Min. Warunki które trzeba spełnić by móc otrzymać licencję bankową:

Należy zgromadzić min. Kapitał własny w wysokości 5 mln. euro, nie może pochodzić z pożyczki, kredytu lub nie może być obciążony w żaden sposób, należy posiadać odpowiednią siedzibę(odp. normom)Należy przedstawić program działania za okres co najmniej 3 lat, który by wskazywałby ze działalność banku jest bezpieczna dla zgromadzonych w nim środków. Należy zapewnić że założyciele i osoby przewidziane do objęcia kierowniczych stanowisk w banku dają rękojmię do właściwego prowadzenia działalności bankowej. Istnieje konieczność posiadania przez co najmniej 2 os. Przewidziane do kierowania bankiem wykształcenia i doświadczenia zawodowego niezbędnego do tej pracy( zasada 4 oczu-min.2 osoby). Wniosek o zezwolenie (otrzymanie licencji) składa się na ręce prezesa NBP, powinny być w nim zawarte wszystkie informacje dot. Podstawowych wiadomości o spełnieniu warunków. We wniosku powinno się znaleźć: -Nazwa, siedziba i adres banku -Rodzaje czynności banku do wykonywania których bank będzie uprawniony oraz dane o zakresie zamierzonej działalności -Dane o założycielach i osobach przewidzianych do kierowania bankiem -Dane o przygotowanym i przewidzianym do zgromadzenia kapitale, w który zostanie wyposażony bank -Dołącza się: projekt statutu banku i program działania banku za min. okres 3 lat. Na podstawie tych dokumentów decyzja powinna być wydana w ciągu 3 miesięcy od złożenia wniosku a w uzasadnionych przypadkach, w ciągu 6 miesięcy. Jeśli nie zostały spełnione warunki obowiązujące przy tworzeniu banku lub zamierzona działalność naruszałaby przepisy lub ewentualnie nie gwarantowałaby bezpieczeństwa zgromadzonym środkom, prezes NBP może odmówić zgody na utworzenie banku. Decyzja może być zaskarżona do Naczelnego Sądu Admin. Jeśli jest pozytywna decyzja to jest ona wiążąca dla banku i jego założycieli. Na zgodę zmiany statutu musi być zgoda prezesa NBP. Może on zatwierdzić lub odrzucić zmiany.

Do kontroli Nadzoru Bankowego należy: możliwośc wykorzystania firm audytorskich do nadzoru -Kontrola przepływu własności akcji w banku. Intencją kontroli jest niedopuszczenie wykupienia banku przez osoby, które nie spełniają warunków wymaganych od założycieli banku. - kontrola i analiza bilansu poprzez:

- badanie obowiązku utrzymywania płynności płatniczej - b. zgodności udzielania kredytów, pożyczek zgodnych z przepisami prawa bankowego - b. zabezpieczeń i terminowości spłaty kredytów, pożyczek – b. stosowanego oprocentowania pożyczek, wkładów oszczędnościowych, oszczędnościowych lokat zgodnie z przepisami prawa bankowego.- b. sytuacji finansowej banku.

badanie sytuacji finansowej banku:

Sankcje zastosowane przez prezesa NBP:Prezes NBP może wydać pisemne zezwolenie dotyczące:

- podjęcia środków koniecznych do przywrócenia płynności płatniczej w banku lub osiągnięcia norm zgodnych z przepisami prawa bankowego

- zwiększenie funduszy własnych banku

- zaniechanie określonych form reklamy.

Jeśli bank uporczywie nie realizuje pisemnych poleceń prezesa lub działalność banku stwarza zagrożenie dla wkładów i lokat to prezes NBP po nieskutecznych upomnieniach pisemnych może wystąpić do odpowiednich organów w banku o odwołanie prezesa, wice prezesa lub innego członka zarządu odpowiedzialnego za zaniedbanie. Może zawiesić członków zarządu do czasu rozpaczenia wniosku o ich odwołanie. Może zakazać zawierania nowych umów – czyli ograniczyć zakres działalności banku. Cofnięcie decyzji o założenie banku i zarządzenie jego likwidacji. Gry bank nie spełnia warunków zgodnych z zasadami jego założenia. Jeśli bank ponosi straty w wysokości kapitałów własnych lub większej albo jeśli istnieje poważne zagrożenie powstania strat to Prezes NBP oprócz sankcji, które może zastosować może ustanowić również zarząd tymczasowy ale na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Jeśli decyzje podjęte przez nadzór Bankowy (sankcje) uważane przez bank są niewłaściwe to mogą one być zaskarżone do właściwego sądu gospodarczego w którym bank został zarejestrowany.

przeciwdziałanie procedurowi prania pieniędzy w systemie bankowym: pranie pieniędzy – to legalizacja pieniędzy pochodzących z nielegalnych źródeł przez uzyskiwanie zaświadczeń o ich legalnym pochodzeniu.

3 rodzaje pieniądza:

a) czysty - pochodzący z legalnych transakcji i dochodów z których opłacono podatki b) szary - z nieoficjalnych transakcji i dochodów z działalności gospodarczej bez zezwolenia lub bez płacenia podatków. c) brudny - pochodzący z organizacji nielegalnych, nielegalnych przemytu na skalę światową. Źródło: produkcja, handel i przemyt narkotyków, korupcja, przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu, wymuszenia, nielegalny handel bronią, kradzież samochodów itd.

Gdzie indziej pieniądze brudne powstają, gdzie indziej są czyszczone i gdzie indziej lokowane.

powstają:-W Europie : Włochy -Rosja

-Złoty trójkąt Azjatycki -Am. Południowa: Kolumbia -USA

lokowanie:

to oazy podatkowe albo tam gdzie istnieje łatwość założenia działalności gospodarczej. Np. Polska, Europa zachodnia i USA

kanały wybielające:

- kanał bankowy- kanał handlu nieruchomościami - k. gier hazardowych - Handel kamieniami szlachetnymi

Etapy prania brudnych pieniędzy:

1.Lokata – giełda sztuki, papiery wartościowe 2.Maskowanie faktu przez złożone operacje finansowe 3.Legitymizacja środków przez otrzymanie zaświadczeń o ich legalnym pochodzeniu

Monitoring kr. – to system bieżącej i systemowej weryfikacji zdolności kredytowej klienta w toku funkcjonowania kredytu. Jego celem jest systematyczne analizowanie poszczególnych umów kredytowych oraz struktury jakościowej portfela kredytowego na szczeblu oddziału i całego banku. Zadania banku w zakresie uruchomienia m.in. procedur monitoringu wynikają z zewnętrznych regulacji ustawowych oraz regulacji wewnętrznych przyjętych w danym banku.

Funkcje monitoringu:

1. informacyjna – odnosi się do monitoringu całego portfela kredytowego i umożliwia dostarczanie jednostkom zarządzającym informacji o elementach składowych portfela, rozwoju działalności kredytowej w okresie porównawczym oraz niekorzystnych odchyleniach faktycznego procesu kredytowania od założeń

2. zabezpieczeniowa – sprowadza się do działań zapobiegawczych oraz eliminowania następstw aktywnego ryzyka kredytowego

Monitoring dotyczy systematycznej obserwacji rozwoju lub zmian w 4 zakresach: 1. przedsiębiorcy – stosunki z bankiem zmiany w cechach osobowości, klasyfikacje menedżerskie i zawodowe, stan zdrowia 2.firmy – polega na przeprowadzaniu oceny statystycznej i dynamicznej standingu ekonomicznego przy wykorzystaniu zazwyczaj 4 grup wskaź. rentowności, sprawności, płynności i zadłużenia 3. warunki kredytowania – dokonuje się weryfikacji przeznaczenia kredytu, wysokości uruchomionego i wykorzystywanego kredytu, okresu kredytowania, przyjęcia zadeklarowanych zabezpieczeń, wysokości prowizji, marży 4. zabezpieczenia kredytowe – zakres i rodzaj powinien być adekwatny do skali ryzyka tj. celu, okresu kredytowania i ogólnej kondycji ekonomiczno finansowej. Ocena zabezpieczeń polega na badaniu realnej płynności zabezpieczeń oraz ich egzekwowania. Tryb monitorowania powinien być dostosowany do typu i obszaru monitoringu oraz skali ryzyka kredytowego. 2 tryby:1. zindywidualizowany dostosowany do klientów: - o znacznym zaangażowaniu kredytowym, - obciążonych dużym ryzykiem kredytowym, - wnioskujących w toku kredytowania o zmianę warunków kredytowania; 2.automatyczny przy zastosowaniu technik komputerowych dla pozostałych klientów. Zapewnia dobry przegląd rozwoju gospodarki kredytobiorcy; pogłębia znajomość klienta.

Monitoring umów kredytowych – comiesięczny przegląd umów kred. odbywający się pod kontem :- aktualności informacji dokumentów finansowych; - monitoring w zakresie przedsiębiorcy, firmy, warunków kredytowania, zabezpieczenia kredytowego.

Monitoring portfela kredytowego jest tworzony poprzez zestawienie bieżąco monitorowanych umów kredytowych i podlega on comiesięcznemu przeglądowi. Musza w nim być odnotowane zmiany pozytywne i negatywne w porównawczej perspektywie czasowej w zakresie:- oceny zdolności kredytowej, klasyfikacji należności z tyt. udzielonych pożyczek i gwarancji

Klasyfikacja klientów banków.

Najistotniejszym podziałem klientów jest podział wynikający z polityki, jaką bank zamierza prowadzić w stosunku do danego klienta. Swą politykę wobec klienta bank określa po analizie i ocenie całości stosunków z klientem. Kryterium całości relacji klient – bank.

1. Grupa P: klienci pozyskiwani – to nowi klienci, których bank chciałby pozyskać, by korzystali na stałe z jego usług i produktów, lub klienci, którzy właśnie otworzyli w danym banku rachunek w celu bieżącej obsługi swojej działalności. Klientów takich można podzielić na dwie grupy: 1.1. Grupa P1: klienci pozyskiwani z innych banków – to klienci, dla których dany bank nie jest pierwszym, z którego usług korzystają. Obejmuje instrumenty o charakterze linii kredytowej nieodnawialnej. 1.2. Grupa P2: klienci pozyskiwani rozpoczynający działalność – to ci klienci, którzy dopiero podejmują działalność, dopiero wchodzący na rynek ze swym produktem, usługą, rodzajem działalności. Zawiera instrumenty o charakterze linii kredytowej odnawialnej, na określony okres. 2. Grupa R: klienci rozwojowi – to ci klienci, których obsługę bank chciałby kontynuować i rozszerzać, których perspektywy rozwoju i sytuacja finansowa w ocenie banku są dobre, rokują duże nadzieje. Gromadzi instrumenty o charakterze kredytu transakcyjnego. Kredyt wypłacany jednorazowo lub w transach.. 3.Grupa S: klienci stabilni - - to stali klienci, dobrze znani bankowi, od lat obsługiwani, których perspektywy rozwojowe i sytuacja finansowa pozwalają przypuszczać, że ich dobry stan będzie się nadal utrzymywał i w związku z tym nie zmieni się skala dotychczasowej współpracy z danym bankiem. Obejmuje instrumenty o charakterze kredytu terminowego. 4. Grupa E: powoli eliminowani – to klienci dotąd obsługiwani przez banki, których obsługę bank chciałby z pewnych przyczyn ograniczyć lub zupełnie się z niej wycofać. Są to awale kredytowe. 5. Grupa O: klienci bez przydziału - -to klienci, którzy z pewnych przyczyn nie zostali jeszcze przydzieleni do żadnej z ww. grup – trwają w zawieszeniu – tzn. bank nie wypracował w stosunku do nich swojej polityki. gromadzi instrumenty rozliczeniowe obarczone ryzykiem kredytowym.

Funkcje i zadania BC

1. funkcja emisyjna - polega na wykonywaniu przez BC wyłącznych uprawnień wprowadzania do obiegu pieniądza gotówkowego (bilety NBP + bilon). Emitowany pieniądz w ramach funkcji emisyjnej jest to:- prawny środek płatniczy/- ostateczny środek zapłaty

2. "bank banków" - BC zapewnia w określonych granicach refinansowanie kredytów udzielonych przez banki handlowe (redyskonto weksli zdyskontowanych przez bank handlowy)

- prowadzi rachunki banków handlowych, na których te utrzymują swoje rezerwy pieniężne

3. bank państwa - Banki Centralne prowadzą wszystkie rachunki rządowe; przeprowadzają zlecone im operacje finansowe w kraju i poza nim, w szczególności zaś: a) inicjują tzw. operacje otwartego rynku (skup/sprzedaż obligacji i weksli skarbowych) b) administrują długiem publicznym

4. zarządzanie rezerwami walutowymi (dewizowymi) kraju - funkcja ta polega na:

- udzielaniu i zaciąganiu kredytów zagranicznych/- udzielaniu i przyjmowaniu poręczeń i gwarancji w obrotach za granicą/- udzielaniu zezwoleń dewizowych i dokonywaniu kontroli dewizowej (w myśl przepisów prawa dewizowego)/- udzielaniu zezwoleń na działalność kantorową/- organizowaniu współpracy z bankami zagranicznymi/- podejmowaniu interwencji na krajowym rynku dewizowym z wykorzystaniem centralnych rezerw dewizowych

5. nadzór bankowy - Banki Centralne pełnią nadzór bankowy nad systemem bankowym i instytucjami kredytowymi. Celem nadzoru bankowego jest:a) zapewnienie bezpieczeństwa wkładcom b) zapewnienie zgodności działania banków z prawem bankowym Funkcja ta realizowana jest poprzez obserwację, kontrolę i koordynację wykorzystania środków pieniężnych przez banki handlowe.

Banki Komercyjne (operacyjne ok70)Celem działania BK jest dążenie do zaspokojenia potrzeb podmiotów Gosp.i os.fizycznych w zakresie usług bankowych przy równoczesnym dążeniu do uzyskania zysku.Ograniczenia w działalności BK:-konieczność schowania płynności czyli nieograniczonej wypłacalności w każdym przypadku/-koniecznosc przestrzegania przepisów finansowych i rozliczeniowych ustalonych przez kompetentne władze/-koniecznosc takiego dzialania aby zapewnic sobie zaufanie klienta do banku.

Nadzór nad działalnością banków komercyjnych:

(maj 89-pierwsze załozenia powstał departament nadzoru bankowego )

Powody dla których nie było nadzoru:-mała ilość bankow/ -banki powstawały z mocy prawa były tworzone odgórnie/- działalnośc bankowa była pozbawiona ryzyka kiedy pojawi.ly się;) [prawo bankowe , ustawa o NBP-zlikwidowano ojecie centralnego prawa kredytowego, zliberalizowano politykę licencjonowania banków, zmieniono rolę banku centralnego

DNB podzielił się na 2 instytucje:+Departament Licencjonowania Banków+Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego-nadzór bankowy podporządkowany prezesom NBP

Model instytucji nadzoru bankowego musi obejmować:-obszar analizy zewnętrznej sprawdzanie sprawozdań/-obszar inspekcji na miejscu-kontrole przeprowadzone bezpośrednio w bankach/-obszar regulacji-polega na wydawaniu przepisów

Oraz Plony:_analityczny/_inspektornosci/_regulacyjny

Wprowadzono następujące zasady

-wzmocniono srodki oddziaływania poprzez nadanie nadzorowi uprawnien do określania wiążących banki norm płynności, norm pokrycia Funduszami własnymi aktywów banku oraz norm dopuszczalnego ryzyka dział. Banku \-wprowadzono porównywalne z normami zachodnimi pojęcie koncentracji ryzyka kredytowego/-nadano władzom nadwornym uprawnienia do kontrolowania przepływu własności akcji w bankach/-wprowadzono przepisy które miały służyć przeciw działaniu procederowi prania pieniędzy stworzono możliwość wykorzystywania firm audytorskich do nadzorowania działalności banku.

W ustawie lat 90 wprowadzono 3 ustawy:

-ustawa o restrukturyzacji banków spółdzielczych/-ustawa o BGŻ/- ustawa o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym

2 cele działania nadzoru bankowego -zapewnienie bezpieczeństwa wkładów oszczędnościowych i lokat gromadzonych w bankach komercyjnych/-zapewnienie zdolności działań banku z przepisami prwa bankowego w szczególności w zakresie stosunków miedzy bankami a os. Fizycznymi-prawnymi.

Jedynym podmiotem uprawnionym do działalności banków był prezes NBP. Minister Finansów nie miła żadnych uprawnień. Występowały na rynku organy państwowe:-Komisja Papierów Wartościowych i giełd sprawowania/-Nadzór nad przestrzeganiem reguł uczciwego obozu i konkurencji w zakresie publicznego obrotu papirami wart osiowymi oraz należnych informacji na rynku pap. Wart. Współdziałania z BC, organami rządowymi, instytucjami i organizacjami publicznego obrotu pap. Wart.

2 funkcije licencjonowania banków;

-licencyjna-polega na wydawaniu zgody na tworzenie banku kształtowanie struktury sektora bankowego, limitowanie ilości podmiotów uprawnionych do działalności bankowej oraz wspierania polityki w zakresie rozwiązywania w tzw. Sytuacjach kryzysowych

- prewencyjna-słuzy do zapobiegania upadłości banku ograniczanymi strat potencjalnych deponentów a to pozwala utrzymać zaufanie do całego sektora bankowego

Czynniki oranizacjii w banku-Niskie zasoby finansowe założycieli/-niekompetentna kadra zarządzająca/-nadmierna konkurencja na rynku usług finansowych