Kategorie użytkowania styczników
Prąd przemienny AC | Prąd stały DC |
---|---|
Kategoria użytkowania | Typowy obszar zastosowań |
AC-1 | Obciążenie nieindukcyjne lub małoindukcyjne, np. piece oporowe |
AC-2 | Silniki indukcyjne pierścieniowe – rozruch, wyłączanie |
AC-3 | Silniki indukcyjne zwarte (klatkowe) – rozruch, wyłączanie przy pełnej prędkości obrotowej |
AC-4 | Silniki indukcyjne zwarte – rozruch, impulsowanie, hamowanie przeciwprądem, rewersowanie |
Prąd przemienny AC | Prąd stały DC |
Kategoria użytkowania | Typowy obszar zastosowań |
AC-5a AC-5b |
Sterowanie lamp wyładowczych Łączenie żarówek |
AC-6a AC-6b |
Łączenie transformatorów Łączenie baterii kondensatorów |
AC-7a | Obciążenie małoindukcyjne w gospodarstwie domowym i w podobnych zastosowaniach |
AC-7b | Łączenie silników w zastosowaniach gospodarstwa domowego |
Prąd przemienny AC | Prąd stały DC |
Kategoria użytkowania | Typowy obszar zastosowań |
AC-8a | Sterowanie silników sprężarek hermetycznych czynnika chłodzącego z ręcznym przestawianiem wyzwalaczy przeciążeniowych |
AC-8b | Jw., lecz z samoczynnym przestawianiem wyzwalaczy przeciążeniowych |
Schemat sterowania stycznika
Podział łączników:
Odłączniki (odcinacze)
Rozłączniki
Wyłączniki
Odłącznik (odcinacz) – łącznik przeznaczony i zdolny do przewodzenia prądów o wartościach nie przekraczających ich prądów znamionowych cieplnych oraz do krótkotrwałego przewodzenia określonych prądów zakłóceniowych (roboczych i zwarciowych). Stwarza bezpieczne (widoczne) przerwy w obwodzie.
Rozłącznik - łącznik przeznaczony do długotrwałego przewodzenia prądów znamionowych i krótkotrwałego przewodzenia określonych prądów zakłóceniowych oraz do łączenia prądów nie przekraczających wartości znamionowych prądów wyłączalnych, nie większych niż
10-krotna wartość ich znamionowych prądów cieplnych.
Wyłącznik - łącznik zdolny do wyłączania i załączania określonych prądów roboczych i zakłóceniowych, do długotrwałego przewodzenia określonych prądów roboczych oraz do krótkotrwałego przewodzenia określonych prądów zakłóceniowych.
Stosowane środki ochrony przed dotykiem bezpośrednim i pośrednim:
Kryteria skuteczności ochrony w układach TT i TN
Sieci w układzie TN ZsIa ≤ Uo
Zs – impedancja pętli zwarcia
Ia – prąd zapewniający zadziałanie urządzenia wyłączającego w określonym czasie
(0,2 s dla UL=25V i 0,4 s dla UL = 50V), dla urządzeń różnicowoprądowych Ia = IΔN
Uo – napięcie znamionowe sieci względem ziemi
Sieci w układzie TT RAIa ≤ UL
RA – suma rezystancji uziemienia uziomu i przewodu ochronnego części przewodzących
Ia – prąd zapewniający zadziałanie urządzenia wyłączającego w określonym czasie
(0,2 s dla UL=25V i 0,4 s dla UL = 50V, w przypadku urządzeń przetężeniowych
o zależnej charakterystyce czasowo-prądowej dopuszczalny czas zadziałania wynosi 5s), dla urządzeń różnicowoprądowych Ia = IΔN
UL – napięcie graniczne dopuszczalne w danych warunkach środowiskowych
Budowa wyłącznika różnicowoprądowego
o działaniu bezpośrednim
1 – przekładnik sumujący
2 – przekaźnik
Różnicowoprądowy
3 – zamek wyłącznika
Rd – rezystor ograniczający
PK – przycisk kontrolny
K – urządzenie chronione
Podstawowymi parametrami wyłączników różnicowoprądowych jest prąd znamionowy ciągły IN, jaki może przepływać długotrwale przez wyłącznik, oraz znamionowy prąd różnicowy I∆N pod wpływem którego powinno nastąpić zadziałanie wyłącznika. Wyłączniki różnicowoprądowe są budowane przeważnie na prądy znamionowe ciągłe o natężeniu od 6 do 63 (125) A oraz prądy znamionowe różnicowe I∆N o natężeniu równym 10, 30, 100, 300 i 500mA. Wyłączniki, których prąd I∆N=10 i 30mA nazywa się wysokoczułymi. Przy istnieniu w obwodzie sprawnego wyłącznika różnicowoprądowego wysokoczułego nawet bezpośrednie dotknięcie przewodu pod napięciem przez człowieka stojącego na dobrze przewodzącym podłożu (np. na mokrej podłodze w łazience) nie powinno spowodować nieszczęśliwego wypadku, bowiem szybko zadziała wyłącznik. Nie oznacza to jednak, że nie trzeba zachowywać ostrożności.
Wyłączniki są budowane na prąd różnicowy:
sinusoidalny (wyłączniki typu AC);
sinusoidalny oraz wyprostowany jedno- i dwupołówkowo (wyłączniki typu A);
sinusoidalny, wyprostowany jedno- i dwupołówkowo oraz prą stały (wyłączniki typu B)