Temat: Wpływ czynników zewnętrznych na skórę cz1.
WPŁYW CZYNNIKÓW ZEWNĘTRZNYCH NA SKÓRĘ
Do czynników zewnętrznych mogących wpływać negatywnie na wygląd skóry zalicza się:
• niehigieniczny tryb życia,
• promieniowanie słoneczne (gł. ultrafioletowe),
• wolne rodniki,
• zanieczyszczenia atmosferyczne,
• warunki i charakter wykonywanej pracy,
• stres.
PIELĘGNACJA SKÓRY
Odpowiednia pielęgnacja skóry działa profilaktycznie i leczniczo. Niewłaściwa-może pogłębić istniejące już dolegliwości np. stosowanie środków alkalizujących przy skórze suchej może spowodować oprócz pieczenia i swędzenia-łuszczenie się naskórka i jego pękanie.
PROMIENIOWANIE SŁONECZNE
Promieniowanie słoneczne jest promieniowaniem elektromagnetycznym, obejmuje ono promieniowanie podczerwone, światło widzialne oraz promieniowanie ultrafioletowe (UV).
Promieniowanie UV dzieli się na trzy główne zakresy o różnych efektach biologicznych: UVC, UVB i UVA.
UVC jest promieniowaniem o najwyższej energii, jest silnie rumieniotwórcze, ale jest prawie całkowicie wchłaniane przez warstwę ozonową atmosfery i w normalnych warunkach nie dociera na powierzchnię Ziemi.
Promieniowanie UVA stanowi ponad 90% spektrum UV w widmie słonecznym. Na jego działanie jesteśmy narażeni przez cały rok. Przenika ono przez szyby okienne, chmury i dociera aż do skóry właściwej.
Promieniowanie UVB jest niezbędne do wytwarzania w skórze witaminy D3, niezbędnej do prawidłowej gospodarki wapniowej. Do jej syntezy wystarczają jednak minimalne, do 10 minut dziennie, ekspozycje na słońce.
promieniowanie UVB w ponad 90% jest pochłaniane przez warstwę rogową skóry i głównie tam oddziałuje na komórki skóry.
FOTOSTARZENIE SIĘ SKÓRY
Przewlekłe działanie promieniowania ultrafioletowego powoduje powstawanie w skórze wielu zmian . Staje się ona :
sucha, ziemista, pojawiają się drobne zmarszczki i liczne grube bruzdy
częściej występują teleangiektazje (rozszerzenia naczyniowe, popularnie nazywane „pajączkami”)
nierównomierna pigmentacja - ciemne piegi i plamy barwnikowe
Zmiany powstające w skórze pod wpływem promieniowania ultrafioletowego można podzielić na ostre i przewlekłe:
Zmiany ostre: oparzenie, opalenizna, piegi (drobne brunatne plamki), znamiona, fotodermatozy (choroby związane z nadwrażliwością na światło).
Zmiany przewlekłe: plamy soczewicowate (drobne plamki podobne do piegów, ale o wyraźniejszych konturach), brodawki łojotokowe (wypukłe zmiany na skórze), fotostarzenie się skóry, zmiany przednowotworowe i ponowotworowe
Temat: Wpływ czynników zewnętrznych na skórę cz 2.
WOLNE RODNIKI
Wolne rodniki to aktywne cząsteczki tlenu, które powstają w żywych organizmach (przy spalaniu tlenu podczas oddychania), a także w powietrzu i żywności.
Z jednej strony są potrzebne w naszym organizmie, gdyż walczą z wirusami i bakteriami, z drugiej - jeśli jest ich za dużo zamiast niszczyć chorobotwórcze drobnoustroje, uszkadzają też zdrowe komórki.
Wolne rodniki atakują proteiny, czyli białko w błonie komórkowej. Komórka przestaje prawidłowo funkcjonować. Następnie niszczą enzymy. W efekcie, gdy enzym przestaje pracować w naszej skórze, ulegają uszkodzeniu kolagen i elastyna. Następuje rozerwanie wiązania peptydowego i uszkodzenie struktury tego białka.
Konsekwencją tego, jest znacznie wcześniejsze starzenie się skóry , niż jest to przewidziane przez czynniki genetyczne. Obrońcami przed wolnymi rodnikami są tzw. przeciwutleniacze. Mają one zdolność ochraniania organizmu przed niszczycielskim wpływem wolnych rodników i poprawiania stanu uszkodzonych komórek. Częściowo organizm potrafi produkować je sam, niestety w niewystarczającej ilości. Dlatego należy wspomóc organizm, dostarczając mu przeciwutleniaczy w pożywieniu.
Do tych najważniejszych należą:
Beta-karoten ( prowitamina A ) - zawierają go warzywa pomarańczowe, zielone i czerwone, zwłaszcza marchew, czerwona papryka, brokuły. Z owoców bogate w beta-karoten są zwłaszcza morele i brzoskwinie.
Niedobór tej witaminy w organizmie skutkuje wysuszeniem i łuszczeniem się skóry, wypadaniem włosów i łamliwością paznokci. Witamina A umożliwia ciągłą odnowę skóry.
Witamina C - posiadają ją owoce i warzywa, zwłaszcza cytrusy, czarna porzeczka, kiwi, truskawki, papryka, kapusta , brukselka, brokuły, natka pietruszki, szpinak, sałata, zielony groszek.
Witamina C jest niezbędna do produkcji kolagenu, dzięki któremu skóra staje się jędrna i sprężysta.
Witamina E - nie bez powodu zwana jest często "eliksirem młodości". Dostarczą nam jej oleje roślinne (zwłaszcza słonecznikowy), kiełki pszenicy, migdały, orzechy, jaja, awokado, suszone morele, ziarno słonecznika, kukurydza, sałata, seler, kapusta, papryka. Jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy.
Selen - zwiększa skuteczność witaminy E, chroni skórę przed zanieczyszczonym powietrzem. Dostarczą go nam wątróbka, nerki, ser żółty, jaja, ziarna zbóż, drożdże, grzyby, soczewica, tuńczyk. Bogatym źródłem selenu są też płatki owsiane i kukurydziane.
WARUNKI I CHARAKTER WYKONYWANEJ PRACY
Zapylenie w warsztatach powoduje wysuszenie skóry.
Dla skóry łojotokowej pył, wnikając razem z kurzem i brudem, stwarza podłoże dla rozwoju bakterii.
Praca w lokalach mało wietrzonych, w dymie papierosowym źle wpływa na koloryt skóry i jej sprężystość (skóra staje się szara, łatwo wiotczeje).
Praca stałe na powietrzu powoduje nadmierne rogowacenie naskórka, rozszerzenie naczyń włosowatych, sprzyja odmrożeniom.
Stałe moczenie i mycie rąk powoduje macerację naskórka i kruchość paznokci, co z kolei sprzyja grzybicom, drożdżycom i infekcjom, a stałe stykanie się z chemikaliami-stanom uczuleniowym.
STRES
Skóra pod wpływem stresu traci ładny kolor, robi się ziemista i mniej elastyczna.
Spadek zdolności do regeneracji powoduje w efekcie szybsze powstawanie zmarszczek.
Pod wpływem wahań hormonalnych mogą pojawiać się niedoskonałości skóry.
Skóra długotrwale narażona na stres ma skłonność do wysuszania się i swędzenia.